Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız
Allah
“Allah, varlığı zarûrî olan ve bütün övgülere lâyık bulunan zatın ismidir “Allah’ın varlığının zarûrî olması, O’nun yokluğunun düşünülemeyeceği, var olması ve varlığını devam ettirmesi için kimseye muhtaç olmaması, O’nun kâinatın yaratıcısı olması demektir “Bütün övgülere lâyık bulunması ise, Allahü Teâlâ’nın en güzel isim ve sıfatlara sahip olması anlamına gelir
Allah, gerçek mâbudun ve tek yaratıcının özel ismidir Bu kelimenin çoğulu yoktur Başka dillere tercüme edilemez Bu yüzden O’ndan başka hiç bir varlığa isim olarak verilemez O’nun diğer isim ve sıfatları, yaratmış olduğu varlıklara (gerçek anlamda değil) mecazi anlamda verilebildiği halde, Allah ismi verilemez
Meselâ, insanlar için şefkatli, merhametli, alim, adil, halim gibi sıfatlar kullanıldığı halde, “Allah ismi, hiç bir varlık için kullanılmaz, kullanılmamıştır da Nitekim tanrılık iddiasında bulunan Fir’avn bile: “ben sizin rabbiniz değil miyim? dediği halde, “ben sizin Allah’ınızım dememiştir Mekke’li müşrikler, Kabe’deki putlarına birçok isim verdikleri halde, hiç birisine Allah ismi vermemişlerdir Zâten müşriklere, “kâinatı kim yarattı? diye sorulduğunda “Allah cevabını vermektedirler
Câhiliyye döneminde Araplar arasında “Allah kavramı mevcuttu Fakat Allah inancı sönük bir inançtı Onların inancına göre de Allah, Kabe’nin Rabbi, dünyanın yaratıcısı, yeryüzündeki herşeye hayat veren idi Putlarına ise, kendilerini Allah’a yaklaştıracağı, Allah indinde kendilerine şefaatçı olacağı inancıyla tapınıyorlardı
Câhiliyye Arapları, hayatları tehlikede olunca geçici bir tevhide başvuruyor, dini yalnız Allah’a halis kılarak O’na yalvarıyorlar, Allah onları tehlikeden kurtarınca tekrar eski putperest inancına geri dönüyorlardı
Hristiyanların inancındaki Allah kavramı, Baba oğul kutsal ruh olmak üzere üç unsurdan meydana gelmekte idi Yahudilerin inancındaki Allah kavramı ise, tek bir kavmin (İsrailoğullarının) tanrısıydı Oysa Allah ne câhiliyye Araplarının, ne hristiyanların, ne de yahudilerin inandığı gibi değildir Herşeyi yaratan, hiç kimseye muhtaç olmayan, herkesin kendisine muhtaç olduğu, hiçbir toplumun özel tanrısı olmayıp, insanlar da dahil tüm kâinatın rabbi olan tek ilâhtır
“Rahmân ve Rahim olan Allah’ın adıyla Hamd (övme ve övülme) âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur O, Rahmân ve Rahim’dir Ceza gününün sahibidir Ancak Sana kulluk ederiz ve yalnız Senden medet umar, yardım isteriz (Ey Allah’ım,) Bize doğru yolu göster Kendilerine nimet verdiklerin kimselerin yolunu; gazaba uğramışların ve sapmışların yolunu değil! (1Fâtiha, 17)
“De ki: O Allah birdir Allah sameddir(Hiçbir şeye muhtaç olmayan, aksine her şey kendine muhtaç olandır) O, doğurmamış ve doğurulmamıştır Hiçbir şey O’na eş ya da denk değildir (112İhlâs, 14)
Râzî'ye göre Allah'ın zâtına bir isim koymanın mümkün olması durumunda bu ismin, isimlerin en büyüğü ve bu zikrin de zikirlerin en şereflisi olduğuna kesin olarak hükmetmek farz olur Çünkü ilmin şerefi, mâlûmun; zikrin şerefi de mezkûrun şerefi iledir Allah'ın zâtı mâlûmât ve mezkûrâtın en şereflisi olunca, O'nu bilmek, bilmelerin (ilimlerin) en şereflisi, O'nu anmak anmaların (zikirlerin) ve o isim de isimlerin en şereflisi olur
Fahruddin erRâzî, İsmi A'zâm'ın hangi isim olduğu konusundaki başlıca görüşleri dört maddede toparlayarak değerlendirir
Buna göre
1 İsmi a'zam, ZülCelâl ve'lİkram'dır Çünkü Hz Peygamber, Ya Ze'l Celâl ve'lİkrâm demeye devam edindemiştir Bu görüş zayıftır
2 İsmi A'zâm, elHayyu'lKayyumsözüdür Çünkü Hz Peygamber Ubeyy b Kâ'ab'a; Allah'ın kitabında en büyük âyet hangisidir?diye sorduğunda Ubeyy; Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh yoktur, Diridir, zâtıyla ve kemâliyle kaaimdir(2Bakara, 2255) âyetini okudu Bunun üzerine Hz Peygamber, İlim sana helâl olsun ey Eba'lMünzir!buyurmuştur Bu görüş de zayıftır
3 Allah'ın bütün isimleri yüce ve takdire lâyıktır Bunlardan herhangi birini daha büyük olmakla nitelemek uygun değildir Çünkü bu, diğerlerinin noksanlıkla nitelenmesini gerektirir Bu görüş de zayıftır
4 İsmi A'zam, Allah ismi şerifidir Doğruluk ihtimali en kuvvetli olan bu görüştür Çünkü Allah ismi, Cenâbı Hakkın zâtına delâlet etmektedir (Fahruddin erRâzî, etTefsîru'lKebir, l158159)
Kavram Tefsiri
Allah
“Allah, varlığı zarûrî olan ve bütün övgülere lâyık bulunan zatın ismidir “Allah’ın varlığının zarûrî olması, O’nun yokluğunun düşünülemeyeceği, var olması ve varlığını devam ettirmesi için kimseye muhtaç olmaması, O’nun kâinatın yaratıcısı olması demektir “Bütün övgülere lâyık bulunması ise, Allahü Teâlâ’nın en güzel isim ve sıfatlara sahip olması anlamına gelir
Allah, gerçek mâbudun ve tek yaratıcının özel ismidir Bu kelimenin çoğulu yoktur Başka dillere tercüme edilemez Bu yüzden O’ndan başka hiç bir varlığa isim olarak verilemez O’nun diğer isim ve sıfatları, yaratmış olduğu varlıklara (gerçek anlamda değil) mecazi anlamda verilebildiği halde, Allah ismi verilemez
Meselâ, insanlar için şefkatli, merhametli, alim, adil, halim gibi sıfatlar kullanıldığı halde, “Allah ismi, hiç bir varlık için kullanılmaz, kullanılmamıştır da Nitekim tanrılık iddiasında bulunan Fir’avn bile: “ben sizin rabbiniz değil miyim? dediği halde, “ben sizin Allah’ınızım dememiştir Mekke’li müşrikler, Kabe’deki putlarına birçok isim verdikleri halde, hiç birisine Allah ismi vermemişlerdir Zâten müşriklere, “kâinatı kim yarattı? diye sorulduğunda “Allah cevabını vermektedirler
Câhiliyye döneminde Araplar arasında “Allah kavramı mevcuttu Fakat Allah inancı sönük bir inançtı Onların inancına göre de Allah, Kabe’nin Rabbi, dünyanın yaratıcısı, yeryüzündeki herşeye hayat veren idi Putlarına ise, kendilerini Allah’a yaklaştıracağı, Allah indinde kendilerine şefaatçı olacağı inancıyla tapınıyorlardı
Câhiliyye Arapları, hayatları tehlikede olunca geçici bir tevhide başvuruyor, dini yalnız Allah’a halis kılarak O’na yalvarıyorlar, Allah onları tehlikeden kurtarınca tekrar eski putperest inancına geri dönüyorlardı
Hristiyanların inancındaki Allah kavramı, Baba oğul kutsal ruh olmak üzere üç unsurdan meydana gelmekte idi Yahudilerin inancındaki Allah kavramı ise, tek bir kavmin (İsrailoğullarının) tanrısıydı Oysa Allah ne câhiliyye Araplarının, ne hristiyanların, ne de yahudilerin inandığı gibi değildir Herşeyi yaratan, hiç kimseye muhtaç olmayan, herkesin kendisine muhtaç olduğu, hiçbir toplumun özel tanrısı olmayıp, insanlar da dahil tüm kâinatın rabbi olan tek ilâhtır
“Rahmân ve Rahim olan Allah’ın adıyla Hamd (övme ve övülme) âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur O, Rahmân ve Rahim’dir Ceza gününün sahibidir Ancak Sana kulluk ederiz ve yalnız Senden medet umar, yardım isteriz (Ey Allah’ım,) Bize doğru yolu göster Kendilerine nimet verdiklerin kimselerin yolunu; gazaba uğramışların ve sapmışların yolunu değil! (1Fâtiha, 17)
“De ki: O Allah birdir Allah sameddir(Hiçbir şeye muhtaç olmayan, aksine her şey kendine muhtaç olandır) O, doğurmamış ve doğurulmamıştır Hiçbir şey O’na eş ya da denk değildir (112İhlâs, 14)
Râzî'ye göre Allah'ın zâtına bir isim koymanın mümkün olması durumunda bu ismin, isimlerin en büyüğü ve bu zikrin de zikirlerin en şereflisi olduğuna kesin olarak hükmetmek farz olur Çünkü ilmin şerefi, mâlûmun; zikrin şerefi de mezkûrun şerefi iledir Allah'ın zâtı mâlûmât ve mezkûrâtın en şereflisi olunca, O'nu bilmek, bilmelerin (ilimlerin) en şereflisi, O'nu anmak anmaların (zikirlerin) ve o isim de isimlerin en şereflisi olur
Fahruddin erRâzî, İsmi A'zâm'ın hangi isim olduğu konusundaki başlıca görüşleri dört maddede toparlayarak değerlendirir
Buna göre
1 İsmi a'zam, ZülCelâl ve'lİkram'dır Çünkü Hz Peygamber, Ya Ze'l Celâl ve'lİkrâm demeye devam edindemiştir Bu görüş zayıftır
2 İsmi A'zâm, elHayyu'lKayyumsözüdür Çünkü Hz Peygamber Ubeyy b Kâ'ab'a; Allah'ın kitabında en büyük âyet hangisidir?diye sorduğunda Ubeyy; Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh yoktur, Diridir, zâtıyla ve kemâliyle kaaimdir(2Bakara, 2255) âyetini okudu Bunun üzerine Hz Peygamber, İlim sana helâl olsun ey Eba'lMünzir!buyurmuştur Bu görüş de zayıftır
3 Allah'ın bütün isimleri yüce ve takdire lâyıktır Bunlardan herhangi birini daha büyük olmakla nitelemek uygun değildir Çünkü bu, diğerlerinin noksanlıkla nitelenmesini gerektirir Bu görüş de zayıftır
4 İsmi A'zam, Allah ismi şerifidir Doğruluk ihtimali en kuvvetli olan bu görüştür Çünkü Allah ismi, Cenâbı Hakkın zâtına delâlet etmektedir (Fahruddin erRâzî, etTefsîru'lKebir, l158159)
Kavram Tefsiri
