Allah'a gayb denir mi?

Alıntı:
Sorunun Detayı
Allaha Celle Celaluhu gayb denir mi? Bir kimseye Allah Celle Celaluhu gayb mıdır değil midir dense o da cevap veremese kafir olur mu?
Gayb, Allah’ın isim ve sıfatlarından bir kavram değildir Onun için “Allah Rahmandır, Rahimdir denildiği gibi, “Allah gaybdir denilmez Ve tabii ki bir sıfat anlamında “Allah yagb mıdır değil midir? diye bir soru da yersizdir Ve buna cevap vermeyen de (Allah’ın gözle görülmeyen bir varlık olduğu hakkında, bir inkâr kastı olmadığı sürece) kâfir olmaz

Bununla beraber, Kur’an’da tekrarla belirtilen “gayba iman ifadesinde, en başta “Allah’a iman gelir Çünkü Allah da ahiretcennetcehennem, melekler, Kader gibi “âlemi gayb denilen görülmeyen varlıklardandır ve hepsinin başında gelir

Bu kısa açıklamadan gayb kelimesinin ifade ettiği anlamları hatırlamakta fayda görüyoruz

Gayb, Arapça'da gizli kalmak, gizlenmek, görünmemek, uzaklaşmak, gözden kaybolmakanlamında masdar ve gizlenen, hazırda olmayan bulunmayan şeymanasında isim veya sıfat olarak kullanılır (Lisanü'lArab, gybmd; Firüzabadi, elKamusü'lMuhit gybmd)

Ragıb elİsfahani gaybı duyular çerçevesine girmeyen ve aklın zaruri olarak gerektirmediği şey, İbnü'lEsir de kalplerde (zihinlerde) mevcut olsun veya olmasın gözlerden gizli kalan her şeytarzında açıklamışlardır (elMüfredat, gaybmd; enNihaye, gybmd)

Kur’an’da gizlilik manası taşıyan kelimelerin kullanımları dikkate alındığında Kur'an'da gayb kelimesinin belirttiği hususları geçmiş tarihi olaylar, gizli ve sır olan şeyler, bir şeyin veya olayın iç yüzü, fizik dünyada başkalarınca görülemeyen nesneler, görülmeyen ve bilinmeyen her şey, ayrıca Allah, melek, ahiret cin şeklinde özetlemek mümkündür

Genellikle insanın bilgiye ulaşmak için kullandığı duyuların ve zihni fonksiyonların aracılığıyla bilinemeyen bir olgu olarak algılanan gayb kavramı, Kur'an'da fizik ötesi alemin varlıklarını belirtmesi yanında fizik aleminin insan bilgisi dışında kalan uzantısını ifade etmek için de kullanılmıştır

Kur'anı Kerim ile hadis literatürünün gayb konusuna bakışı incelendiğinde problemin varlık, bilgi ve ahlak yönlerine ışık tutulduğu görülür Kur'an'ın ortaya koyduğu varlık anlayışında insanın idrak ve bilgi sınırlarını aşan pek çok alan bulunmaktadır Allah'ın zatı, sıfatlarının mahiyeti, alemin başlangıcı (mebde), ölümden sonraki hayat (mead) vb hususlar insan idrakine konu teşkil etmediği gibi ruh, melek, cin, şeytan gibi duyulur alemin ötesinde bulunan varlıklar da antik realiteleri kabul edilmekle birlikte fizik ötesi varlıklar olarak sunulmaktadır

Bu açıklamalar ışığında şunları söyleyebiliriz ki, insan yaratılıştan sahip olduğu bir meleke sayesinde Allah’ı tanıyıp bulabilecek bir özelliğe sahiptir Yüce bir yaratıcı fikri insanda doğuştan vardır Bu yönüyle Allah’ın varlığını kabul etmenin gaybi bir konu olmadığını söyleyebiliriz Ancak, Yüce Allah’ın, mahiyeti, sıfatları gibi gözle görülemeyecek ve akılla idrak edilemeyecek konular gaybi meseleler arasında yer alır

Ayette mü'minlerin bir özelliği olarak zikredilen gayba iman etme özelliği de Yüce Allah'ın hem kendi zatı ve sıfatları gibi hem de Ahiret hayatı ve melekler gibi diğer gaybi konularla ilgilidir (Gayb konusunda daha ayrıntılı bilgi sahibi olmak için bk TDV İslam Ansiklopedisi, 13 cilt, Gayb maddesi)

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet