iltasyazilim
FD Üye
Almanyanın Berlinden Önceki Başkenti,
Federal Almanya Cumhuriyeti
Idare şekli 1949 ’dan beri demokratik, parlamenter federal devlet
Başkent Berlin, 3,4 milyon nüfus
Sancak Siyah, kırmızı, sarı renkli üç yatay şerit
Devlet arması Stilize kartal
Milli marş Sözleri August Heinrich Hoffmann von Fallersleben ’ın “Almanların Şarkısı şiirinin üçüncü kıtasından oluşuyor
Beste: Joseph Haydn ’ın “Kayzer Marşı
Milli Bayram 3 Ekim; Alman Birliği Günü
Parlamento Federal Meclis (Bundestag); 16 yasama yılında 614 milletvekili
Saat kuşağı Orta Avrupa MEZMESZ
Para birimi Almanya, Euro Bölgesi içindedir, 1 Euro 100 Cent
Telefon kodu +49
Internet kodu de (en sık kullanılan 10 domain adresinden biri)
Devlete Ait dil Almanca: Almanca, 100 milyon insanın anadilidir aynı zamanda Avrupa Birliği içindeki en yaygın anadildir
Coğrafya
Konumu Orta Avrupa
Alanı 357021 kilometrekare
Sınırlar 3757 km
Kıyılar 2389 km
Komşu ülkeler Avrupa ’nın tam kalbinde bulunan Almanya dokuz komşu devletle kara sınırına sahiptir: Bu ülkeler Fransa, İsviçre, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ’tur
En yüksek zirvesi Zugspitze, 2963 m
En uzun nehirleri Ren 865 km, Elbe 700 km, Tuna 686 km
En büyük şehirleri Berlin (nüfusu 3,4 milyon), Hamburg (1,7 dingil), Münih (1,2 aks), Köln (1,0 aks), Frankfurt am Main (655000)
Topografya Almanya coğrafyasını, Kuzey Denizi ve Baltık Denizi ’nden güneyde Alplere değin sırayla; Kuzey Alman Ovası, Orta Almanya Sıradağları, Güney Almanya Platosu, Güney Almanya Ön Alpleri ve Bavyera Alpleri şekillendirir
İklim Almanya coğrafi konum itibariyle ılıman okyanus ve karasal iklim kuşağında yer alır, hava değişimleriyle sık karşılaşılır, Batı egemen rüzgar yönüdür
Nüfus yapısı
Nüfus Almanya, 82,5 milyon nüfusuyla AB ’nin en büyük nüfusuna sahiptir (nüfusun 42,2 milyonunu kadınlar oluşturur) Almanya ’da yaklaşık 7,3 milyon tanıdık olmayan uyruklu yaşamaktadır (toplam nüfusun yüzde 8,8 ’i), Türk nüfusu ise 1,8 milyondur
Nüfus yoğunluğu Kilometrekareye düşen 231 kişiyle Almanya, Avrupa ’nın en yoğun yerleşime sahip ülkeleri aralarında yer alır
Doğum oranı Bayan başına ortalama 1,4 çocuk
Nüfus artışı %0,0
Yaş dağılımı 15 yaş altı %14, 65 yaş üstü %19
İnsan ömrü Beklenen ortalama ömür erkeklerde 76 yaş, kadınlarda 81 yaşla (2003 doğumlular için) Almanya OECD ortalamasının üzerindedir
Şehirleşme Nüfusun %88 ’i şehirlerde veya banliyölerde yaşamaktadır
Almanya ’da nüfusu 100000 ’i aşan 90 büyük şehir vardır
Dinler Takriben 53 milyon kişi kendini Hıristiyan (26 eksen Katolik, 26 dingil Protestan, 900000 Ortodoks), 3,3 mil kişi Müslüman, 230000 birey Budist, 100000 kişi Musevi, 90000 kişi Hinduist olarak tanımlıyor
Tüzük herkesin fikir, inanç ve ifade özgürlüğünü güvenceye almaktadır Bir devlet kilisesi bulunmamaktadır
Göç 2005 yılında meydana çıkan Göçmen Yasası, bugünkü göçmenlik rejimini düzenlemektedir
Siyasi sistem
Yasama Yasama organı olan Federal Meclis ’in (Bundestag) yanısıra eyaletlerin temsilcilerinden oluşan Federal Konsey (Bundesrat) yasama sürecinde eyaletlerin çıkarlarını gözetir
Devlet yapısı Almanya, her birinin kendi anayasası, parlamentosu ve hükümeti bulunan 16 eyaletten oluşan federal bir cumhuriyettir Devlet erki federatif makamlarda toplanır Eyaletler de federal düzeyde Federal Konsey yoluyla temsil edilirler ve federal yasama sürecinde yer alırlar
Seçme seçilme hakkı 18 yaşını dolduranların genel, eşit ve rahat oyla seçme hakkı vardır (bazı lokal seçimlerde 16 yaş yeterlidir),
Federal Meclis seçimleri 4 yılda bir yapılır
Cumhurbaşkanı Prof Dr Horst Köhler (CDU) 2004 ’cilt beri Şansölye Dr Angela Merkel (CDU) 2005 ’deri beri
Siyasi parti rejimi Almanya ’daki siyasal rejim çok partililiğe dayanan, bu partilerin anayasal haklar çerçevesinde şekillendiği, partilerin devlet bütçesinden desteklendiği ve parti kapatmanın oysa Tüzük Mahkemesi kararıyla yapılabildiği bir yapıdadır Federal Meclis ’te Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD), Hıristiyan Demokrat temsilcilik edilen partiler Birlik (CDU), Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU), Birlik 90Yeşiller, Özgür Demokrat Parti (FDP), Sol PartiPDS (Sol) Hukuk sistemi Almanya sosyal bir hukuk devletidir Siyasi yapılanmada kuvvetler ayrılığı ve yürütmenin yargıya karşı sorumluluğu ilkeleri geçerlidir Tüm devlet organları anayasal düzen içerisinde yetki, ödev ve mesuliyet alırlar
Anayasa (“Esas Yasa) her vatandaşın esas hak ve özgürlüklerini ve insan haklarını güvenceye alır Federal Tüzük Mahkemesi, anayasaya uyulmasını güvenceye alır Anayasa Mahkemesi ’nin kararları öteki bütün devlet organları için bağlayıcıdır
Dünyada Almanya
Uluslararası Almanya, Avrupa ve Transatlantik aksındaki arkadaş ülkelerle işbirliği birliktelik içinde, tüm dünyada demokrasi, hür ve insan haklarının yayılması için uğraş göstermektedir Avrupa ’daki ve
milletlerarası düzeydeki en manâlı organizasyonlara Almanya da üyedir
Avrupa Birliği Federal Almanya Cumhuriyeti, Avrupa Birliği ’nin (AB) kurucu üyelerinden biridir 2007 yılının birincil yarısında AB ’nin esas yürütme organlarından olan Avrupa Konseyi Dönem Başkanlığı ’nı Almanya yürütecek
Birleşmiş Milletler Almanya, 1973 yılından beri Birleşik Milletler ’in (BM) tam üyesidir BM ’in öngörülen bütçesinin yaklaşık yüzde 10 ’unu karşılayan Almanya, bu meblağla kuruma katkı maddesi payı veren üçüncü büyük ülkedir Ayrıca Almanya, BM kurumlarının yerleşik olduğu ülkelerden de biridir: 1996 yılından beri Bonn “Birleşmiş Milletler Şehri unvanını taşımakta ve BM ’nin 12 kurumuna ev sahipliği yapmaktadır
Diğer organizasyon Almanya, savunma paktı Nato ’nun (1955 ’deri beri), ve işbirlikleri Idareli İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Örgütü ’nün (OECD), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ’nın (AGİT), Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu ’nun üyesidir Dışişleri Bakanlığı Almanya Dışişleri Bakanlığı, Berlin ’deki merkezine tabi olarak dünyaya yayılmış 226 yurtdışı temsilciğiyle Almanya ’yı yurtdışında temsil etmektedir
Günümüzde Almanya 191 ülkeyle diplomatik ilişki içerisindedir
Yurtdışı operasyonlar Federal Alman Ordusu, BM yönetimindeki, Nato çerçevesindeki ve AB kadar yürütülen sekiz uzlaştırma koruma ve insani operasyonda yer almaktadır Almanya krizlerin evvelden engellenmesi ve çatışmaların ortadan kaldırılması amacıyla yapılan uluslararası operasyonlara en fazla birlik gönderen ülkelerden biridir
Ekonomi
Hesaplı performans Almanya, Avrupa ’nın en büyük, dünyanın da üçüncü büyük ekonomisidir Avrupa Birliği içerisinde en yüksek gayri safi ulusal hasılaya ve en büyük nüfusa sahip olan Almanya, Avrupa ’nın enönemli pazarı konumundadır
Gayri safi yurtiçi hasıla 2216 milyar Euro (2004), kişi başına düşen milli gelirse 26856 Euro ’dur
İhracat Almanya, dünya ihracat şampiyonudur Mal ihracatı 733,5 milyar Euro seviyesindedir (2004) En önemli dış ticaret ortakları: Fransa (%10,3), ABD (%8,8), Büyük Britanya (%8,3), İtalya (%7,1) Ekonomik yapı Alman ekonomisi, uluslararası alanda faaliyet bildiren büyük grupların yanına orta ölçekli işletmelere de dayanmaktadır
Çalışan nüfusun %70 ’i bu işletmelerde istihdam edilmektedir
Manâlı sektörler Otomotiv, cihaz sanayi, elektroteknik, kimya, çevre teknolojileri, ince mekanik, optik, tıp, biyoloji ve gen teknolojileri, nanoteknoloji, uzay ve havacılık, lojistik
Yatırım ülkesi Almanya, tanıdık olmayan yatırımcılar için albenili bir yatırım ülkesidir
Dünyanın en büyük 500 firması Almanya ’da da etkinlik gösterirken toplam 22000 tanıdık olmayan firma 2,7 milyon çalışan istihdam etmektedirler Aracısız Olarak tanıdık olmayan yatırımlar 544,6 milyar Dolar seviyesine gelmiştir (2003 yılı verileri)
Altyapılar Almanya, son derece gelişmiş ve dinamik bir altyapıya sahiptir
Demiryolu ağı 36000 kilometreye, karayolları da 230000 kilometreye ulaşmıştır Ülkenin telefon ve irtibat ağı dünyanın en modernidir
Fuarlar Dünyanın en manâlı fuarlarının takriben 3 ’te biri Almanya ’da düzenlenmektedir (yaklaşık 140 milletlerarası fuar)
Araştırma ve geliştirme
Berat başvuruları Almanya, berat başvurularından Avrupa ülkeleri aralarında birincidir 157000 berat başvurusuyla Japonya ve ABD ’yle beraber dünyanın yenilikçi teknolojilerde lider üç ülkesinden biridir İleri teknoloji Max Planck Enstitülerine tabi araştırmacılar 1948 ’den bugüne araştırma kurumları dek 16 defa Nobel ödülüne layık görülmüşlerdir Keza uygulamalı araştırma konusunda Fraunhofer ve 15 milletlerarası önemde büyük araştırma kurumuyla Helmholtz Enstitüleri topluluğu da dünyaca tanınan bilim kuruluşları aralarında yerlerini almışlardır
Kitle iletişimi
Hafıza özgürlüğü Anayasa basın ve ifade özgürlüklerini teminat altına almaktadır
Basın Toplam tirajları 23 milyonu bulan 350 jurnal gazete halkın %75 ’ine ulaşmaktadır Bazı milli büyük gazeteler şunlardır: Süddeutsche Zeitung, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Die Welt “Bild gazetesi ise 3,8 milyonluk tirajıyla Avrupa ’nın en yüksek tirajlı gazetesidir
Alman Haber Ajansı “dpa dünyanın dördüncü büyük haber servisidir
Dergiler Der Spiegel, Stern, Focus Almanya ’nın çok satan haber dergileridir
İnternet Şirketlerin %95 ’i, konutlarınsa %47 ’si internet bağlantısına sahiptir
Radyo, televizyon Devlet ve özel sektör bir aradadır: Yasayla sabit (vergilerle finanse eden) devlet radyo ve televizyon kanallarının (ARD, ZDF) yanı sıra (gelirleriyle finanse edilen) özel kanallar bulunmaktadır ZDF Avrupa ’nın en büyük kanalıdır Almanya ’nınyurtdışı yayınlama kurumu Deutsche Welle ’dir (bu kuruma yan kuruluşlar DWTV, DWRadyo, DWworldde ve DW Akademisi)
Sosyal devlet sistemi
Sosyal emniyet Almanya ’da, çalışanların ve işverenlerin prim yükünü paylaştıkları yaygın bir sosyal güvenlik ağı vardır (emeklilik, sağlık, bakım ve işsizlik sigortaları)
Afiyet Almanya ’da yaşayan hemen herkes bir sıhhat sigortasının koruması altındadır (%88 devlet sigortası, %12 özel sigorta zarfında) Almanya, toplam harcamaların %11,1 ’ini sağlık giderleri harcamasıyla (GSYİH ’ya tarafından) OECD ortalaması olan %8,6 ’nın üzerindedir
Yüksek öğretim
Yüksek öğretim Almanya ’da 102 ’si üniversite, 167 ’si yüksek okul elde etmek üzere toplam 372 yüksek öğretim kurumu bulunmaktadır Takriben 2 milyon yüksek öğretim öğrencisinin 937000 ’i kadındır (%48) Almanya ’da yüksek öğretim halen büyük oranda parasızdır 2007 ’de bir takım eyaletlerde devreye girecek sömestr başına yaklaşık 500 Euro ’luk harç ise göreceli olarak düşüktür
Yabancı Alman yüksek öğretim kurumlarında 246 000 yabancı öğrenci öğrenciler öğrenim görmektedir Böylelikle Almanya, ABD ve Büyük Britanya ’dan sonra yurtdışında eğitim görenlerin en fazla tercih
ettiği ülkelerdendir
Mezuniyet dereceleri Bakelorya, yüksek lisans, mesleki tatminkarlık sınavı, doktora
Kültür
Gelenek Goethe, Schiller, Bach, Beethoven, Kant ve Hegel gibi Alman yazan, besteci ve filozofları kültür tarihini şekillendirmiş ve dünyaca hürmet görmektedirler
Kültürel federalizm Almanya ’nın federal yapısı ve eyaletlerin kültür alanında özerk olmaları, kültürel organizasyonların bütün ülkeye yayılması, etkinliklerin çeşitliliğini ve canlı bir kültür yaşamının gelişmesini sağlamıştır Özellikle Berlin ’in üç opera binası, 170 müze, 50 ’den fazla tiyatro canlı ve çekici sanat ortamıyla tanıdık olmayan sanatçılar için de öyle fazla çekici yönü bulunmaktadır
Kültür kurumları 6000 müze (600 ’ü sanat müzesi), 400 tiyatro, 100 ’den pozitif müzik tiyatrosu ve opera, 140 profesyonel orkestra ve 14000 kütüphane
Festivaller Bayreuth Richard Wagner Festivali, Leipzig Bach Festivali, Berlin Uluslararası Film Festivali (Berlinale), Berlin Tiyatro Buluşması, Rock am Ring
Kitaplar Yılda 80000 yeni çıkan ya da yeni baskısı yayınlanan kitap UNESCO Dünya Mirası Almanya ’da 31 kültür ve doğa anıtı UNESCO Dünya Mirası koruması altındadır
* 16 federal eyalet, zamanında iki katından daha pozitif sayıda olan kraliyet, dükalık ve ufak payitahtlardan oluşmuş Almanya, varlıklı bir tarihe sahip Doğası da varlıklı bir farklılık bütünü Yılda 20 milyon değin insanın Almanya ’ya gelmesine hiç şaşırmamamak lazım Birçok bir seferliğine gelmiyor, Almanca ’da vedalaşırken söylenen “Auf Wiedersehen! (görüşmek üzere!) sözünü gerçekleştiriyorlar
* Eyaletler ve Irk: 16 Federal Eyaletin Portresi
BadenWürttemberg
BadenWürttembergliler övünmeyi sevmezler Halbuki eyaletleri rekor üstüne rekor kırıyor: Avrupa ’nın yüksek teknoloji merkezleri arasında bir numara Almanya ’da diğer hiç bir yerde bu değin fazla patent kaydı yok Alan, mucitleriyle ünlü Gottlieb Daimler, Carl Benz ve Robert Bosch bunun birer kanıtı Günümüzde sadece Bosch, Daimler Chrysler, Porsche ve Boss değil, Fischer (cıvata), Stihl (testere) ve Würth (vida) gibi orta ölçekli şirketler de eyaletin dünya ihracat şampiyonu namını garanti ediyorlar Lakin Heidelberg ve Bodensee arasındaki bu bölgede yaşam sadece çalışmaktan ibaret değil: Ülkede başka hiçbir yerde burada olduğu kadar fazla yıldızlı aşçı değil Şarapların lezzeti ise giz olmaktan çıktı
Bavyera
İyi bir (Frankonya)şarabı “Bira Diyarı Bavyera ’da da bulunur Oktoberfest, Neuschwanstein Sarayı ve müthiş Alp dağları buraya diğer eyaletlere olduğundan çok daha fazla tanıdık olmayan turist çekmektedir Ama “dizüstü bilgisayar ve kısa cilt pantalonlar tekerlemesinin gösterdiği gibi: Bavyera, yalnızca ananelerin canlanmış hali değildir Ekonomisi – ancak, İsveç ’inkinden daha güçlüdür – BMW, Audi, Siemens, MAN ve EADS (Airbus) gibi dünya markalarıyla parlamaktadır Başkent Münih ’te herhangi bir başka Alman şehrinde olduğundan daha artı yayınevi vardır Fakat metropolün açık havada da Almanya ’nın bu en büyük Federal eyaleti pırıltılar saçıyor: Her yıl düzenlenen Bayreuth Festivali “kapalı gişe Her on yılda bir Oberammergau ’da sergilenen İsa ’nın Çilesi oyunu için de aynısı geçerli
Berlin
Senede bir kere, Berlin Film Festivali Berlinale sırasında tüm sinema dünyası gözlerini Berlin ’e çeviriyor Lakin Berlinliler dünyanın odak noktası olmaya alışıklar Ne de olsa 1458 ’de Hohenzollern Hanedanı rezidansını buraya kurduğundan beri, başkentliler Karanlık tarafları da olan bir tarih: Nazi hükümdarlığı ve Şehrin ortasına duvar çeken DDRRejimi 1990 ’dan beri Berlin tekrar dünya standartlarında ve birleşmiş bir başkent Avrupa ’nın en büyük müzeler kompleksi Müzeler Adası, Berlin Filarmonisi ve 150 kadar sahnesiyle sanki olmayan bir kültürel yaşam var “Bilgi başkenti 17 üniversite ve yüksek okulu barındırıyor Ekonomisi, Schering veya Philip Morris gibi isimlerle parlıyor Ve dünyanın en büyük turizm fuarı ITB ’nin, sloganında vurguladığı gibi: berlin, seyahate değer
Brandenburg
Bol ormanlı Brandenburg eyaleti Başkent Berlin ’i çevreleyerek, kenti saran “varlıklı yerleşim bölgelerinden faydalanıyor Lakin gölleri ve ormanları bol bu eyaletin kendi kozları da var Prusya İmparatorluğu ’nun temelini oluşturan bu bölge, ilk kez UNESCO Dünya Mirası Sanssouci olmak üzere Hohenzollern dönemi saraylarıyla, saray mimarisinin harikulâde örneklerine sahip Ama Brandenburg ’un başkenti Potsdam, sadece bu nedenle Almanya ’nın en hoş şehirlerinden biri sayılmıyor Hollanda ’dan gelen Hügenotlar da yapıtlarıyla iz bırakmışlar Günümüzde Brandenburglular film kenti Babelsberg ’de çekilen Hollywood yapımlarıyla, Frankfurt Oder ’deki Avrupa Üniversitesi Viadrina ile ve arasında mesela Ebay Almanya merkezi olmak üzere, 280 ’den pozitif tanıdık olmayan şirketle göz kamaştırıyorlar
Bremen
Olağan deniz ticareti ve özellikle kahve, Hansa şehri Bremen ’i bugünlere taşıdı Bremen şehri ile onun takriben 60 kilometre kadar uzağında bulunan Bremerhaven ’den oluşan bu en küçük federal eyaletin limanı, istihdamın üçte birini sağlıyor Bölgedeki en büyük patron olarakgösterilecek kurum DaimlerChrysler; başlıca arabaların oynadığı rol hatırı sayılır ölçüde büyük: Burada yılda 750 000 araç ihraç veya ithal ediliyor Kültürel bölge da ticaretin etkisinde: Deniz Aşırı Ülkeler ve Deniz Nakliyecilik Müzeleri Almanya ’nın dört bir tarafından ziyaretçi çekiyor Tüccarların zenginliği hem en hoş şehir halkı mimarisi örneklerinden birini, Barok ve Rönesans yapılarıyla bezeli Belediye Binası önü pazar meydanını yaratmış: 888 ’de pazar yasasının oluşumuyla başlayan zengin tarihin bir göstergesi
Hamburg
Şehir devlet Hamburg ’da, Airbus, Otto Versand ve Nivea üreticisi Beiersdorf bunu anında hissettirmeseler de, ekonominin kalbi limanda atıyor Lakin tüm petrol şirketlerinin merkezlerinin Elbe nehrinde olması tanker terminallerinden kaynaklanıyor Denizciler ve gezginlere sorarsanız, size daha çok eğlence merkezi St Pauli ’yi methedeceklerdir Fakat Hamburglular için medya ve bilim merkezi olarak anılmaları muhakkak daha büyük önem taşır Dolayısıyla kültüre büyük bir alaka duyulur Bu gereksinim, Kunsthalle gibi saygıdeğer müzeler ve dünyaca meşhur star balet John Neumeier ’i kadrosunda barındıran Devlet Operası ’nın da dahil olduğu, sayıları 40 ’a varan sahne göre karşılanır Her ay şehre binlerce ziyaretçiyi çeken müzikaller konusunda ise Hamburg milli şampiyondur
*
*
*
Hessen
Almanya ’da reel anlamda bir dünya şehri izlenimini oysa Frankfurt am Main bırakıyor: En yüksek binalar, en büyük havalimanı ve (Avrupa Merkez Bankası da dahil edinmek üzere) Avrupa kıtasının en çok bankası bu şehirde bulunuyor Bu en büyükler listesini daha da artı genişletebilir mesela, Almanya ’nın en yoğun trafiğine sahip istasyon ve otoyol kavşağıyla sürdürebiliriz Halbuki bu metropol, yalnızca 655000 nüfusu ile Hessen eyaletinin başkenti bile değil Bu ünvana, şıklığıyla tanıdık Wiesbaden sahip bunun dışında Hessen eyaleti o kadar ihtişamlı değildir Sıradağları ormanlarla kaplı, Rheingau bölgesi şarabıyla meşhur ve her köşesi iş hayatına odaklıdır Sanayi devleri Opel Rüsselsheim ’da, Volkswagen Kassel yakınlarında bulunuyor; Darmstadt ’daki ESA ise Avrupa uzay faaliyetlerinin büyük bir bölümünü yönlendiriyor
MecklenburgVorpommern
Mutlaka uzaya çıkmanız gerekmez; uçaktan da baksanız MecklenburgVorpommern, 2000 ’den artı gölü, bir çok akarsuyu ve yemyeşil görüntüsüyle bu doğa harikası yer hiç şüphesiz sizi hemen kendine çekecek ve cezbedecektir 350 kilometrelik Doğu Denizi sahilini de sayarsanız, Kuzeydoğu ’daki federal eyalet Orta Avrupa ’nın en büyük su sporları sahasına sahiptir Bölgenin en büyük kazanç kaynağının turizm olduğuna hiç şaşmamak gerekir Bunun böyle kalması için eyaletin beşte biri doğa koruması altındadır asgari nüfus yoğunluğuna sahip bu federal eyaletin esas kazanç kaynağını, tatil merkezlerinin uzağında, sahilde gemi yapımı ve tarım oluşturur Kuzey Avrupa ’nın en eski üniversiteleri ve bir çok reformcu araştırma ve geliştirme işletmeleri, eyaleti yüksek
teknoloji, biyoteknoloji ve tıp teknolojisi için en dinamik bölgelerden biri yapmaktadır
Altında Saksonya
Meyer tersanesi yeni bir lüks yapım gemisini Ems nehrinin dar sularına bıraktığı her seferinde Aşağı Saksonya, Papenburglu gemi yapımcıları bir uçtan bir uca bütün dünyada televizyon ekranlarına çıkıyor Kuzey Denizi ’ndeki tatil adalarından başlayarak bu bölge ile Harz bölgesinde bulunan dağlar aralarında yerleşimini kurmuş olan bir numaralı sanayi, Wolfsburg ’da Volkswagen, Hannover ’de Continental gibi otomotiv sanayisidir Hannover ’de, dünya genelinde tur operatörlerinin en büyüklerinden olan TUI ’nin merkezi bulunmaktadır Eyaletin başkenti, Hannover fuarı ve dünyanın en büyük bilişim fuarı CeBIT sırasında olmak üzere, yılda iki kere tüm dünyanın ilgisini üstüne topluyor Lakin Hannover zaten uluslararası bir üne sahip Ne de olsa Hannover hükümdarları, 1714 ’deri 1837 ’ye kadar bununla beraber İngiltere Kralı olarak da hükmediyorlardı
Kuzey RenVestfalya
Almanya ’nın başka hiç bir yerinde daha fazla insan yaşamıyor Dolayısıyla, bir böylece da fazla şehri var eyaletin: Gotik dönemin usta yapıtı Katedrali ile Köln, Federal Almanya ’nın birincil başkenti Bonn, eyaletin modaya düşkün başkenti Düsseldorf, İmparator Büyük Karl döneminde Avrupa ’nın başkenti olan Aachen, kıtanın en büyük iç limanına sahip Duisburg, ipek şehri Krefeld, keten şehri Bielefeld veya Ruhr havzası metropolleri Essen ve Dortmund Bunlar, Almanya ’nın halen en büyük sanayi bölgesinin dönüşümünü yansıtıyorlar: Kömür ve çeliğin yanı sıra bundan böyle biyokimya ve yüksek teknoloji tartma kazanıyor Ama “KRV Avrupa ’nın en sık araştırma merkezi ağına sahip olduğu gibi, UNESCO ’ya tarafından New York ve Paris ’in yanısıra dünyanın en önemli kültür bölgelerinden sayılıyor
RenanyaPalatina
Bingen ve Koblenz aralarında uzanan ve büyük çoğunluğu Renanya Palatina ’ya ait olan Ren vadisi, UNESCO ’nun Dünya Kültür Mirası listesinde manâlı bir yere sahip bir inci Şarap ve köpüklü şarap ticaretinin merkezi bu bölgeye Şarap Diyarı da denir Halbuki eyalet, üstün teknolojiyi birincil benimseyenlerdendir Kimya devi BASF bunun bir örneği Gerek eyaletin başkenti Mainz ’da, hareketli harflerle kitap baskısını icad eden ve etkisi daimi olan Johannes Gutenberg, gerekse sadece belirlenmiş dönemlerde etkinlik kazanan Trierli Karl Marx ’ın eseri ile olsun; eyalet daima yenilikçi oldu Fakat bütün oldukça büyük şehirleri Romalılar döneminde sabit olan bir yerde kültür ve yaşam sevinci de yük taşır Her sene 50 ’den pozitif festivalin yapılması da bunu kanıtlar
Saarland
Alman dilinde yetişen yeni kuşak sinemacılar için düzenlenen Saarbrücken Film Festivali Franka Potente ve Til Schweiger gibi bir çok starın dünya kariyerini başlattı 200 yıl içinde sekiz kez milliyet değiştiren federal eyaletin gurur duyabileceği bir bilanço Fransız sınırındaki eyalet, mutfak kültürü ve hayat tarzı açısından, “Saarvoir vivre deyimindeki gibi, Fransız etkisinde Önceleri maden ocakları bölgesi olan eyalette kömürün artık bir rolü değil Çelik ve otomotiv yapımı şimdi, yükselişe geçen bilişim ile liderlik mücadelesinde Çelik, şahane bir yapıtı miras bıraktı: UNESCO ’nun Dünya Kültür Mirası
listesindeki maden ocağı “Völklinger Hütte Fakat en çok aşina isim, dünyaca ünlü porselen firması Villeroy & Boch olacaktır
Saksonya
Meißen, küçük de olsa, porseleni doğruca eyalet başkenti Dresden ve fuar metropolü Leipzig ’in yanısıra, Saksonya ’nın olasılıkla en meşhur şehridir Bağımsız eyalet, Almanya ’ nın doğusundaki dinamik ekonomi bölgelerinden biridir Öncelikle bilişim branşı, ince mekanizmalı saat yapımcılığı ve otomobil yapımcılığı, dönüşüme damgasını vuran dallardır Barok Dresden kentindeki Frauen Kilisesi ’nin yeniden inşa edilmesi de bunun bir sembolüdür Saksonya, bir zamanlar olduğu gibi, günümüzde yine en çok müzik konusunda gösterişli Dresden Semper Operası ve az kalsın 800 takvim geçmişi olan ve Johann Sebastian Bach ’ın kantör olarak bulunduğu Leipzig ’in Thoman Korosu bunun göstergeleridir En büyük Saksonyalı Bach ’mıdır? Richard Wagner düşünüldüğünde, Bach ’ın en azından önemli bir rakibi var
SaksonyaAnhalt
En büyük oğlu Georg Friedrich Händel için, Halle şehri her sene büyük bir festival düzenliyor Barok döneminin bestecisi buna rağmen Martin Luther ’in arkasından kalmaktadır Eislebenli yenilikçi, Hıristiyan dünyasını değiştirdi Dolayısıyla, “Luther şehri Wittenberg, kaleleri ve kiliseleri bol olan bu eyaletin en çok ziyaret edilen yerlerinden biri Fakat kimya üçgeni HalleMerseburgBitterfeld de meşhurdur: Birleşmeden bu yana, SaksonyaAnhalt en fazla tanıdık olmayan sermaye çeken yer Günümüzde Total Leuna ’da arıtılmış ediyor, Dow Chemical Schkopau ’da, kimya devi Bayer ise Bitterfeld ’de üretiyorlar Doğa dostları ise 1141 metre yüksekliğindeki kayalığı severler Zirvesi üstüne efsaneler yazılmıştır: 1 Mayıs arifesinde Walpurgis Gecesi ’nde orada cadılar dans etmek için bir araya gelirler
SchleswigHolstein
Schleswig Holstein ’da kendisinden en fazla nefret edilen şey duyulan efsane kahramanı şüphesiz ki bir şekilde Blanke Hans ’dır Çünkü denizin yıkıcı gücünü simgeler Almanya ’nın en kuzeyindeki eyalet, iki denize sınır oluşturur: Kuzey ve Doğu Denizi Dolayısıyla gemi yapımcılığı ve balıkçılık eskiden beri önemlidir Alman balıkçı filosunun üçte ikisinin vatanı burasıdır Ama asıl kazanç kaynağı turizm ve tarımdır Kuzey Denizi adası Sylt, şık bir tatil adasıdır Eyaletin başkenti Kiel ile, Thomas Mann ’dan ötürü ebediyet şampiyon Hansa şehri Lübeck arasında kimin daha kayda değer olduğuna dair yoğun rekabet vardır Her ikisi de, İskandinavya rotası için, Puttgarden ’in yanısıra eyaletin en önemli araba vapuru limanlarına sahiptir Doğu Avrupa ’daki gelişmeyle birlikte eyalet, Doğu Denizi idareli sahasından faydalanmaktadır
Thüringen
Thüringen Ormanı ’nın dağları Almanya ’nın en güzel yürüyüş yollarından, 160 kilometre uzunluğundaki “Rennsteig yolunun dekorunu oluştururlar Bu yol aynı zamanda mangal sosisleri, tarihi Wartburg Kalesi ya da Weimar ’ın şair prensleri Goethe ve Schiller değin eyaletin bir markasıdır Lakin Thüringen sadece mutfak ve edebiyat geleneği ile yok, mucitleri ile de meşhurdur Jena ’da Zeiss ve Schott modern optik sanayisini kurdular; Jenoptik – araba üreticisi Opel ’in ve türbin imalatçısı RollsRoyce ’un yanı sıra – günümüzde yine en manâlı şirketler arasında yer alıyor Eyalet başkenti Erfurt ’ta gelişen biyoteknoloji ve güneş enerjisi teknolojisine dikkati çekmek lüzum Ne de olsa burada dört üniversite birden iyi bir eğitim hizmeti veriyor *
Federal Almanya Cumhuriyeti
Idare şekli 1949 ’dan beri demokratik, parlamenter federal devlet
Başkent Berlin, 3,4 milyon nüfus
Sancak Siyah, kırmızı, sarı renkli üç yatay şerit
Devlet arması Stilize kartal
Milli marş Sözleri August Heinrich Hoffmann von Fallersleben ’ın “Almanların Şarkısı şiirinin üçüncü kıtasından oluşuyor
Beste: Joseph Haydn ’ın “Kayzer Marşı
Milli Bayram 3 Ekim; Alman Birliği Günü
Parlamento Federal Meclis (Bundestag); 16 yasama yılında 614 milletvekili
Saat kuşağı Orta Avrupa MEZMESZ
Para birimi Almanya, Euro Bölgesi içindedir, 1 Euro 100 Cent
Telefon kodu +49
Internet kodu de (en sık kullanılan 10 domain adresinden biri)
Devlete Ait dil Almanca: Almanca, 100 milyon insanın anadilidir aynı zamanda Avrupa Birliği içindeki en yaygın anadildir
Coğrafya
Konumu Orta Avrupa
Alanı 357021 kilometrekare
Sınırlar 3757 km
Kıyılar 2389 km
Komşu ülkeler Avrupa ’nın tam kalbinde bulunan Almanya dokuz komşu devletle kara sınırına sahiptir: Bu ülkeler Fransa, İsviçre, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ’tur
En yüksek zirvesi Zugspitze, 2963 m
En uzun nehirleri Ren 865 km, Elbe 700 km, Tuna 686 km
En büyük şehirleri Berlin (nüfusu 3,4 milyon), Hamburg (1,7 dingil), Münih (1,2 aks), Köln (1,0 aks), Frankfurt am Main (655000)
Topografya Almanya coğrafyasını, Kuzey Denizi ve Baltık Denizi ’nden güneyde Alplere değin sırayla; Kuzey Alman Ovası, Orta Almanya Sıradağları, Güney Almanya Platosu, Güney Almanya Ön Alpleri ve Bavyera Alpleri şekillendirir
İklim Almanya coğrafi konum itibariyle ılıman okyanus ve karasal iklim kuşağında yer alır, hava değişimleriyle sık karşılaşılır, Batı egemen rüzgar yönüdür
Nüfus yapısı
Nüfus Almanya, 82,5 milyon nüfusuyla AB ’nin en büyük nüfusuna sahiptir (nüfusun 42,2 milyonunu kadınlar oluşturur) Almanya ’da yaklaşık 7,3 milyon tanıdık olmayan uyruklu yaşamaktadır (toplam nüfusun yüzde 8,8 ’i), Türk nüfusu ise 1,8 milyondur
Nüfus yoğunluğu Kilometrekareye düşen 231 kişiyle Almanya, Avrupa ’nın en yoğun yerleşime sahip ülkeleri aralarında yer alır
Doğum oranı Bayan başına ortalama 1,4 çocuk
Nüfus artışı %0,0
Yaş dağılımı 15 yaş altı %14, 65 yaş üstü %19
İnsan ömrü Beklenen ortalama ömür erkeklerde 76 yaş, kadınlarda 81 yaşla (2003 doğumlular için) Almanya OECD ortalamasının üzerindedir
Şehirleşme Nüfusun %88 ’i şehirlerde veya banliyölerde yaşamaktadır
Almanya ’da nüfusu 100000 ’i aşan 90 büyük şehir vardır
Dinler Takriben 53 milyon kişi kendini Hıristiyan (26 eksen Katolik, 26 dingil Protestan, 900000 Ortodoks), 3,3 mil kişi Müslüman, 230000 birey Budist, 100000 kişi Musevi, 90000 kişi Hinduist olarak tanımlıyor
Tüzük herkesin fikir, inanç ve ifade özgürlüğünü güvenceye almaktadır Bir devlet kilisesi bulunmamaktadır
Göç 2005 yılında meydana çıkan Göçmen Yasası, bugünkü göçmenlik rejimini düzenlemektedir
Siyasi sistem
Yasama Yasama organı olan Federal Meclis ’in (Bundestag) yanısıra eyaletlerin temsilcilerinden oluşan Federal Konsey (Bundesrat) yasama sürecinde eyaletlerin çıkarlarını gözetir
Devlet yapısı Almanya, her birinin kendi anayasası, parlamentosu ve hükümeti bulunan 16 eyaletten oluşan federal bir cumhuriyettir Devlet erki federatif makamlarda toplanır Eyaletler de federal düzeyde Federal Konsey yoluyla temsil edilirler ve federal yasama sürecinde yer alırlar
Seçme seçilme hakkı 18 yaşını dolduranların genel, eşit ve rahat oyla seçme hakkı vardır (bazı lokal seçimlerde 16 yaş yeterlidir),
Federal Meclis seçimleri 4 yılda bir yapılır
Cumhurbaşkanı Prof Dr Horst Köhler (CDU) 2004 ’cilt beri Şansölye Dr Angela Merkel (CDU) 2005 ’deri beri
Siyasi parti rejimi Almanya ’daki siyasal rejim çok partililiğe dayanan, bu partilerin anayasal haklar çerçevesinde şekillendiği, partilerin devlet bütçesinden desteklendiği ve parti kapatmanın oysa Tüzük Mahkemesi kararıyla yapılabildiği bir yapıdadır Federal Meclis ’te Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD), Hıristiyan Demokrat temsilcilik edilen partiler Birlik (CDU), Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU), Birlik 90Yeşiller, Özgür Demokrat Parti (FDP), Sol PartiPDS (Sol) Hukuk sistemi Almanya sosyal bir hukuk devletidir Siyasi yapılanmada kuvvetler ayrılığı ve yürütmenin yargıya karşı sorumluluğu ilkeleri geçerlidir Tüm devlet organları anayasal düzen içerisinde yetki, ödev ve mesuliyet alırlar
Anayasa (“Esas Yasa) her vatandaşın esas hak ve özgürlüklerini ve insan haklarını güvenceye alır Federal Tüzük Mahkemesi, anayasaya uyulmasını güvenceye alır Anayasa Mahkemesi ’nin kararları öteki bütün devlet organları için bağlayıcıdır
Dünyada Almanya
Uluslararası Almanya, Avrupa ve Transatlantik aksındaki arkadaş ülkelerle işbirliği birliktelik içinde, tüm dünyada demokrasi, hür ve insan haklarının yayılması için uğraş göstermektedir Avrupa ’daki ve
milletlerarası düzeydeki en manâlı organizasyonlara Almanya da üyedir
Avrupa Birliği Federal Almanya Cumhuriyeti, Avrupa Birliği ’nin (AB) kurucu üyelerinden biridir 2007 yılının birincil yarısında AB ’nin esas yürütme organlarından olan Avrupa Konseyi Dönem Başkanlığı ’nı Almanya yürütecek
Birleşmiş Milletler Almanya, 1973 yılından beri Birleşik Milletler ’in (BM) tam üyesidir BM ’in öngörülen bütçesinin yaklaşık yüzde 10 ’unu karşılayan Almanya, bu meblağla kuruma katkı maddesi payı veren üçüncü büyük ülkedir Ayrıca Almanya, BM kurumlarının yerleşik olduğu ülkelerden de biridir: 1996 yılından beri Bonn “Birleşmiş Milletler Şehri unvanını taşımakta ve BM ’nin 12 kurumuna ev sahipliği yapmaktadır
Diğer organizasyon Almanya, savunma paktı Nato ’nun (1955 ’deri beri), ve işbirlikleri Idareli İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Örgütü ’nün (OECD), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ’nın (AGİT), Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu ’nun üyesidir Dışişleri Bakanlığı Almanya Dışişleri Bakanlığı, Berlin ’deki merkezine tabi olarak dünyaya yayılmış 226 yurtdışı temsilciğiyle Almanya ’yı yurtdışında temsil etmektedir
Günümüzde Almanya 191 ülkeyle diplomatik ilişki içerisindedir
Yurtdışı operasyonlar Federal Alman Ordusu, BM yönetimindeki, Nato çerçevesindeki ve AB kadar yürütülen sekiz uzlaştırma koruma ve insani operasyonda yer almaktadır Almanya krizlerin evvelden engellenmesi ve çatışmaların ortadan kaldırılması amacıyla yapılan uluslararası operasyonlara en fazla birlik gönderen ülkelerden biridir
Ekonomi
Hesaplı performans Almanya, Avrupa ’nın en büyük, dünyanın da üçüncü büyük ekonomisidir Avrupa Birliği içerisinde en yüksek gayri safi ulusal hasılaya ve en büyük nüfusa sahip olan Almanya, Avrupa ’nın enönemli pazarı konumundadır
Gayri safi yurtiçi hasıla 2216 milyar Euro (2004), kişi başına düşen milli gelirse 26856 Euro ’dur
İhracat Almanya, dünya ihracat şampiyonudur Mal ihracatı 733,5 milyar Euro seviyesindedir (2004) En önemli dış ticaret ortakları: Fransa (%10,3), ABD (%8,8), Büyük Britanya (%8,3), İtalya (%7,1) Ekonomik yapı Alman ekonomisi, uluslararası alanda faaliyet bildiren büyük grupların yanına orta ölçekli işletmelere de dayanmaktadır
Çalışan nüfusun %70 ’i bu işletmelerde istihdam edilmektedir
Manâlı sektörler Otomotiv, cihaz sanayi, elektroteknik, kimya, çevre teknolojileri, ince mekanik, optik, tıp, biyoloji ve gen teknolojileri, nanoteknoloji, uzay ve havacılık, lojistik
Yatırım ülkesi Almanya, tanıdık olmayan yatırımcılar için albenili bir yatırım ülkesidir
Dünyanın en büyük 500 firması Almanya ’da da etkinlik gösterirken toplam 22000 tanıdık olmayan firma 2,7 milyon çalışan istihdam etmektedirler Aracısız Olarak tanıdık olmayan yatırımlar 544,6 milyar Dolar seviyesine gelmiştir (2003 yılı verileri)
Altyapılar Almanya, son derece gelişmiş ve dinamik bir altyapıya sahiptir
Demiryolu ağı 36000 kilometreye, karayolları da 230000 kilometreye ulaşmıştır Ülkenin telefon ve irtibat ağı dünyanın en modernidir
Fuarlar Dünyanın en manâlı fuarlarının takriben 3 ’te biri Almanya ’da düzenlenmektedir (yaklaşık 140 milletlerarası fuar)
Araştırma ve geliştirme
Berat başvuruları Almanya, berat başvurularından Avrupa ülkeleri aralarında birincidir 157000 berat başvurusuyla Japonya ve ABD ’yle beraber dünyanın yenilikçi teknolojilerde lider üç ülkesinden biridir İleri teknoloji Max Planck Enstitülerine tabi araştırmacılar 1948 ’den bugüne araştırma kurumları dek 16 defa Nobel ödülüne layık görülmüşlerdir Keza uygulamalı araştırma konusunda Fraunhofer ve 15 milletlerarası önemde büyük araştırma kurumuyla Helmholtz Enstitüleri topluluğu da dünyaca tanınan bilim kuruluşları aralarında yerlerini almışlardır
Kitle iletişimi
Hafıza özgürlüğü Anayasa basın ve ifade özgürlüklerini teminat altına almaktadır
Basın Toplam tirajları 23 milyonu bulan 350 jurnal gazete halkın %75 ’ine ulaşmaktadır Bazı milli büyük gazeteler şunlardır: Süddeutsche Zeitung, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Die Welt “Bild gazetesi ise 3,8 milyonluk tirajıyla Avrupa ’nın en yüksek tirajlı gazetesidir
Alman Haber Ajansı “dpa dünyanın dördüncü büyük haber servisidir
Dergiler Der Spiegel, Stern, Focus Almanya ’nın çok satan haber dergileridir
İnternet Şirketlerin %95 ’i, konutlarınsa %47 ’si internet bağlantısına sahiptir
Radyo, televizyon Devlet ve özel sektör bir aradadır: Yasayla sabit (vergilerle finanse eden) devlet radyo ve televizyon kanallarının (ARD, ZDF) yanı sıra (gelirleriyle finanse edilen) özel kanallar bulunmaktadır ZDF Avrupa ’nın en büyük kanalıdır Almanya ’nınyurtdışı yayınlama kurumu Deutsche Welle ’dir (bu kuruma yan kuruluşlar DWTV, DWRadyo, DWworldde ve DW Akademisi)
Sosyal devlet sistemi
Sosyal emniyet Almanya ’da, çalışanların ve işverenlerin prim yükünü paylaştıkları yaygın bir sosyal güvenlik ağı vardır (emeklilik, sağlık, bakım ve işsizlik sigortaları)
Afiyet Almanya ’da yaşayan hemen herkes bir sıhhat sigortasının koruması altındadır (%88 devlet sigortası, %12 özel sigorta zarfında) Almanya, toplam harcamaların %11,1 ’ini sağlık giderleri harcamasıyla (GSYİH ’ya tarafından) OECD ortalaması olan %8,6 ’nın üzerindedir
Yüksek öğretim
Yüksek öğretim Almanya ’da 102 ’si üniversite, 167 ’si yüksek okul elde etmek üzere toplam 372 yüksek öğretim kurumu bulunmaktadır Takriben 2 milyon yüksek öğretim öğrencisinin 937000 ’i kadındır (%48) Almanya ’da yüksek öğretim halen büyük oranda parasızdır 2007 ’de bir takım eyaletlerde devreye girecek sömestr başına yaklaşık 500 Euro ’luk harç ise göreceli olarak düşüktür
Yabancı Alman yüksek öğretim kurumlarında 246 000 yabancı öğrenci öğrenciler öğrenim görmektedir Böylelikle Almanya, ABD ve Büyük Britanya ’dan sonra yurtdışında eğitim görenlerin en fazla tercih
ettiği ülkelerdendir
Mezuniyet dereceleri Bakelorya, yüksek lisans, mesleki tatminkarlık sınavı, doktora
Kültür
Gelenek Goethe, Schiller, Bach, Beethoven, Kant ve Hegel gibi Alman yazan, besteci ve filozofları kültür tarihini şekillendirmiş ve dünyaca hürmet görmektedirler
Kültürel federalizm Almanya ’nın federal yapısı ve eyaletlerin kültür alanında özerk olmaları, kültürel organizasyonların bütün ülkeye yayılması, etkinliklerin çeşitliliğini ve canlı bir kültür yaşamının gelişmesini sağlamıştır Özellikle Berlin ’in üç opera binası, 170 müze, 50 ’den fazla tiyatro canlı ve çekici sanat ortamıyla tanıdık olmayan sanatçılar için de öyle fazla çekici yönü bulunmaktadır
Kültür kurumları 6000 müze (600 ’ü sanat müzesi), 400 tiyatro, 100 ’den pozitif müzik tiyatrosu ve opera, 140 profesyonel orkestra ve 14000 kütüphane
Festivaller Bayreuth Richard Wagner Festivali, Leipzig Bach Festivali, Berlin Uluslararası Film Festivali (Berlinale), Berlin Tiyatro Buluşması, Rock am Ring
Kitaplar Yılda 80000 yeni çıkan ya da yeni baskısı yayınlanan kitap UNESCO Dünya Mirası Almanya ’da 31 kültür ve doğa anıtı UNESCO Dünya Mirası koruması altındadır
* 16 federal eyalet, zamanında iki katından daha pozitif sayıda olan kraliyet, dükalık ve ufak payitahtlardan oluşmuş Almanya, varlıklı bir tarihe sahip Doğası da varlıklı bir farklılık bütünü Yılda 20 milyon değin insanın Almanya ’ya gelmesine hiç şaşırmamamak lazım Birçok bir seferliğine gelmiyor, Almanca ’da vedalaşırken söylenen “Auf Wiedersehen! (görüşmek üzere!) sözünü gerçekleştiriyorlar
* Eyaletler ve Irk: 16 Federal Eyaletin Portresi
BadenWürttemberg
BadenWürttembergliler övünmeyi sevmezler Halbuki eyaletleri rekor üstüne rekor kırıyor: Avrupa ’nın yüksek teknoloji merkezleri arasında bir numara Almanya ’da diğer hiç bir yerde bu değin fazla patent kaydı yok Alan, mucitleriyle ünlü Gottlieb Daimler, Carl Benz ve Robert Bosch bunun birer kanıtı Günümüzde sadece Bosch, Daimler Chrysler, Porsche ve Boss değil, Fischer (cıvata), Stihl (testere) ve Würth (vida) gibi orta ölçekli şirketler de eyaletin dünya ihracat şampiyonu namını garanti ediyorlar Lakin Heidelberg ve Bodensee arasındaki bu bölgede yaşam sadece çalışmaktan ibaret değil: Ülkede başka hiçbir yerde burada olduğu kadar fazla yıldızlı aşçı değil Şarapların lezzeti ise giz olmaktan çıktı
Bavyera
İyi bir (Frankonya)şarabı “Bira Diyarı Bavyera ’da da bulunur Oktoberfest, Neuschwanstein Sarayı ve müthiş Alp dağları buraya diğer eyaletlere olduğundan çok daha fazla tanıdık olmayan turist çekmektedir Ama “dizüstü bilgisayar ve kısa cilt pantalonlar tekerlemesinin gösterdiği gibi: Bavyera, yalnızca ananelerin canlanmış hali değildir Ekonomisi – ancak, İsveç ’inkinden daha güçlüdür – BMW, Audi, Siemens, MAN ve EADS (Airbus) gibi dünya markalarıyla parlamaktadır Başkent Münih ’te herhangi bir başka Alman şehrinde olduğundan daha artı yayınevi vardır Fakat metropolün açık havada da Almanya ’nın bu en büyük Federal eyaleti pırıltılar saçıyor: Her yıl düzenlenen Bayreuth Festivali “kapalı gişe Her on yılda bir Oberammergau ’da sergilenen İsa ’nın Çilesi oyunu için de aynısı geçerli
Berlin
Senede bir kere, Berlin Film Festivali Berlinale sırasında tüm sinema dünyası gözlerini Berlin ’e çeviriyor Lakin Berlinliler dünyanın odak noktası olmaya alışıklar Ne de olsa 1458 ’de Hohenzollern Hanedanı rezidansını buraya kurduğundan beri, başkentliler Karanlık tarafları da olan bir tarih: Nazi hükümdarlığı ve Şehrin ortasına duvar çeken DDRRejimi 1990 ’dan beri Berlin tekrar dünya standartlarında ve birleşmiş bir başkent Avrupa ’nın en büyük müzeler kompleksi Müzeler Adası, Berlin Filarmonisi ve 150 kadar sahnesiyle sanki olmayan bir kültürel yaşam var “Bilgi başkenti 17 üniversite ve yüksek okulu barındırıyor Ekonomisi, Schering veya Philip Morris gibi isimlerle parlıyor Ve dünyanın en büyük turizm fuarı ITB ’nin, sloganında vurguladığı gibi: berlin, seyahate değer
Brandenburg
Bol ormanlı Brandenburg eyaleti Başkent Berlin ’i çevreleyerek, kenti saran “varlıklı yerleşim bölgelerinden faydalanıyor Lakin gölleri ve ormanları bol bu eyaletin kendi kozları da var Prusya İmparatorluğu ’nun temelini oluşturan bu bölge, ilk kez UNESCO Dünya Mirası Sanssouci olmak üzere Hohenzollern dönemi saraylarıyla, saray mimarisinin harikulâde örneklerine sahip Ama Brandenburg ’un başkenti Potsdam, sadece bu nedenle Almanya ’nın en hoş şehirlerinden biri sayılmıyor Hollanda ’dan gelen Hügenotlar da yapıtlarıyla iz bırakmışlar Günümüzde Brandenburglular film kenti Babelsberg ’de çekilen Hollywood yapımlarıyla, Frankfurt Oder ’deki Avrupa Üniversitesi Viadrina ile ve arasında mesela Ebay Almanya merkezi olmak üzere, 280 ’den pozitif tanıdık olmayan şirketle göz kamaştırıyorlar
Bremen
Olağan deniz ticareti ve özellikle kahve, Hansa şehri Bremen ’i bugünlere taşıdı Bremen şehri ile onun takriben 60 kilometre kadar uzağında bulunan Bremerhaven ’den oluşan bu en küçük federal eyaletin limanı, istihdamın üçte birini sağlıyor Bölgedeki en büyük patron olarakgösterilecek kurum DaimlerChrysler; başlıca arabaların oynadığı rol hatırı sayılır ölçüde büyük: Burada yılda 750 000 araç ihraç veya ithal ediliyor Kültürel bölge da ticaretin etkisinde: Deniz Aşırı Ülkeler ve Deniz Nakliyecilik Müzeleri Almanya ’nın dört bir tarafından ziyaretçi çekiyor Tüccarların zenginliği hem en hoş şehir halkı mimarisi örneklerinden birini, Barok ve Rönesans yapılarıyla bezeli Belediye Binası önü pazar meydanını yaratmış: 888 ’de pazar yasasının oluşumuyla başlayan zengin tarihin bir göstergesi
Hamburg
Şehir devlet Hamburg ’da, Airbus, Otto Versand ve Nivea üreticisi Beiersdorf bunu anında hissettirmeseler de, ekonominin kalbi limanda atıyor Lakin tüm petrol şirketlerinin merkezlerinin Elbe nehrinde olması tanker terminallerinden kaynaklanıyor Denizciler ve gezginlere sorarsanız, size daha çok eğlence merkezi St Pauli ’yi methedeceklerdir Fakat Hamburglular için medya ve bilim merkezi olarak anılmaları muhakkak daha büyük önem taşır Dolayısıyla kültüre büyük bir alaka duyulur Bu gereksinim, Kunsthalle gibi saygıdeğer müzeler ve dünyaca meşhur star balet John Neumeier ’i kadrosunda barındıran Devlet Operası ’nın da dahil olduğu, sayıları 40 ’a varan sahne göre karşılanır Her ay şehre binlerce ziyaretçiyi çeken müzikaller konusunda ise Hamburg milli şampiyondur
*
*
*
Hessen
Almanya ’da reel anlamda bir dünya şehri izlenimini oysa Frankfurt am Main bırakıyor: En yüksek binalar, en büyük havalimanı ve (Avrupa Merkez Bankası da dahil edinmek üzere) Avrupa kıtasının en çok bankası bu şehirde bulunuyor Bu en büyükler listesini daha da artı genişletebilir mesela, Almanya ’nın en yoğun trafiğine sahip istasyon ve otoyol kavşağıyla sürdürebiliriz Halbuki bu metropol, yalnızca 655000 nüfusu ile Hessen eyaletinin başkenti bile değil Bu ünvana, şıklığıyla tanıdık Wiesbaden sahip bunun dışında Hessen eyaleti o kadar ihtişamlı değildir Sıradağları ormanlarla kaplı, Rheingau bölgesi şarabıyla meşhur ve her köşesi iş hayatına odaklıdır Sanayi devleri Opel Rüsselsheim ’da, Volkswagen Kassel yakınlarında bulunuyor; Darmstadt ’daki ESA ise Avrupa uzay faaliyetlerinin büyük bir bölümünü yönlendiriyor
MecklenburgVorpommern
Mutlaka uzaya çıkmanız gerekmez; uçaktan da baksanız MecklenburgVorpommern, 2000 ’den artı gölü, bir çok akarsuyu ve yemyeşil görüntüsüyle bu doğa harikası yer hiç şüphesiz sizi hemen kendine çekecek ve cezbedecektir 350 kilometrelik Doğu Denizi sahilini de sayarsanız, Kuzeydoğu ’daki federal eyalet Orta Avrupa ’nın en büyük su sporları sahasına sahiptir Bölgenin en büyük kazanç kaynağının turizm olduğuna hiç şaşmamak gerekir Bunun böyle kalması için eyaletin beşte biri doğa koruması altındadır asgari nüfus yoğunluğuna sahip bu federal eyaletin esas kazanç kaynağını, tatil merkezlerinin uzağında, sahilde gemi yapımı ve tarım oluşturur Kuzey Avrupa ’nın en eski üniversiteleri ve bir çok reformcu araştırma ve geliştirme işletmeleri, eyaleti yüksek
teknoloji, biyoteknoloji ve tıp teknolojisi için en dinamik bölgelerden biri yapmaktadır
Altında Saksonya
Meyer tersanesi yeni bir lüks yapım gemisini Ems nehrinin dar sularına bıraktığı her seferinde Aşağı Saksonya, Papenburglu gemi yapımcıları bir uçtan bir uca bütün dünyada televizyon ekranlarına çıkıyor Kuzey Denizi ’ndeki tatil adalarından başlayarak bu bölge ile Harz bölgesinde bulunan dağlar aralarında yerleşimini kurmuş olan bir numaralı sanayi, Wolfsburg ’da Volkswagen, Hannover ’de Continental gibi otomotiv sanayisidir Hannover ’de, dünya genelinde tur operatörlerinin en büyüklerinden olan TUI ’nin merkezi bulunmaktadır Eyaletin başkenti, Hannover fuarı ve dünyanın en büyük bilişim fuarı CeBIT sırasında olmak üzere, yılda iki kere tüm dünyanın ilgisini üstüne topluyor Lakin Hannover zaten uluslararası bir üne sahip Ne de olsa Hannover hükümdarları, 1714 ’deri 1837 ’ye kadar bununla beraber İngiltere Kralı olarak da hükmediyorlardı
Kuzey RenVestfalya
Almanya ’nın başka hiç bir yerinde daha fazla insan yaşamıyor Dolayısıyla, bir böylece da fazla şehri var eyaletin: Gotik dönemin usta yapıtı Katedrali ile Köln, Federal Almanya ’nın birincil başkenti Bonn, eyaletin modaya düşkün başkenti Düsseldorf, İmparator Büyük Karl döneminde Avrupa ’nın başkenti olan Aachen, kıtanın en büyük iç limanına sahip Duisburg, ipek şehri Krefeld, keten şehri Bielefeld veya Ruhr havzası metropolleri Essen ve Dortmund Bunlar, Almanya ’nın halen en büyük sanayi bölgesinin dönüşümünü yansıtıyorlar: Kömür ve çeliğin yanı sıra bundan böyle biyokimya ve yüksek teknoloji tartma kazanıyor Ama “KRV Avrupa ’nın en sık araştırma merkezi ağına sahip olduğu gibi, UNESCO ’ya tarafından New York ve Paris ’in yanısıra dünyanın en önemli kültür bölgelerinden sayılıyor
RenanyaPalatina
Bingen ve Koblenz aralarında uzanan ve büyük çoğunluğu Renanya Palatina ’ya ait olan Ren vadisi, UNESCO ’nun Dünya Kültür Mirası listesinde manâlı bir yere sahip bir inci Şarap ve köpüklü şarap ticaretinin merkezi bu bölgeye Şarap Diyarı da denir Halbuki eyalet, üstün teknolojiyi birincil benimseyenlerdendir Kimya devi BASF bunun bir örneği Gerek eyaletin başkenti Mainz ’da, hareketli harflerle kitap baskısını icad eden ve etkisi daimi olan Johannes Gutenberg, gerekse sadece belirlenmiş dönemlerde etkinlik kazanan Trierli Karl Marx ’ın eseri ile olsun; eyalet daima yenilikçi oldu Fakat bütün oldukça büyük şehirleri Romalılar döneminde sabit olan bir yerde kültür ve yaşam sevinci de yük taşır Her sene 50 ’den pozitif festivalin yapılması da bunu kanıtlar
Saarland
Alman dilinde yetişen yeni kuşak sinemacılar için düzenlenen Saarbrücken Film Festivali Franka Potente ve Til Schweiger gibi bir çok starın dünya kariyerini başlattı 200 yıl içinde sekiz kez milliyet değiştiren federal eyaletin gurur duyabileceği bir bilanço Fransız sınırındaki eyalet, mutfak kültürü ve hayat tarzı açısından, “Saarvoir vivre deyimindeki gibi, Fransız etkisinde Önceleri maden ocakları bölgesi olan eyalette kömürün artık bir rolü değil Çelik ve otomotiv yapımı şimdi, yükselişe geçen bilişim ile liderlik mücadelesinde Çelik, şahane bir yapıtı miras bıraktı: UNESCO ’nun Dünya Kültür Mirası
listesindeki maden ocağı “Völklinger Hütte Fakat en çok aşina isim, dünyaca ünlü porselen firması Villeroy & Boch olacaktır
Saksonya
Meißen, küçük de olsa, porseleni doğruca eyalet başkenti Dresden ve fuar metropolü Leipzig ’in yanısıra, Saksonya ’nın olasılıkla en meşhur şehridir Bağımsız eyalet, Almanya ’ nın doğusundaki dinamik ekonomi bölgelerinden biridir Öncelikle bilişim branşı, ince mekanizmalı saat yapımcılığı ve otomobil yapımcılığı, dönüşüme damgasını vuran dallardır Barok Dresden kentindeki Frauen Kilisesi ’nin yeniden inşa edilmesi de bunun bir sembolüdür Saksonya, bir zamanlar olduğu gibi, günümüzde yine en çok müzik konusunda gösterişli Dresden Semper Operası ve az kalsın 800 takvim geçmişi olan ve Johann Sebastian Bach ’ın kantör olarak bulunduğu Leipzig ’in Thoman Korosu bunun göstergeleridir En büyük Saksonyalı Bach ’mıdır? Richard Wagner düşünüldüğünde, Bach ’ın en azından önemli bir rakibi var
SaksonyaAnhalt
En büyük oğlu Georg Friedrich Händel için, Halle şehri her sene büyük bir festival düzenliyor Barok döneminin bestecisi buna rağmen Martin Luther ’in arkasından kalmaktadır Eislebenli yenilikçi, Hıristiyan dünyasını değiştirdi Dolayısıyla, “Luther şehri Wittenberg, kaleleri ve kiliseleri bol olan bu eyaletin en çok ziyaret edilen yerlerinden biri Fakat kimya üçgeni HalleMerseburgBitterfeld de meşhurdur: Birleşmeden bu yana, SaksonyaAnhalt en fazla tanıdık olmayan sermaye çeken yer Günümüzde Total Leuna ’da arıtılmış ediyor, Dow Chemical Schkopau ’da, kimya devi Bayer ise Bitterfeld ’de üretiyorlar Doğa dostları ise 1141 metre yüksekliğindeki kayalığı severler Zirvesi üstüne efsaneler yazılmıştır: 1 Mayıs arifesinde Walpurgis Gecesi ’nde orada cadılar dans etmek için bir araya gelirler
SchleswigHolstein
Schleswig Holstein ’da kendisinden en fazla nefret edilen şey duyulan efsane kahramanı şüphesiz ki bir şekilde Blanke Hans ’dır Çünkü denizin yıkıcı gücünü simgeler Almanya ’nın en kuzeyindeki eyalet, iki denize sınır oluşturur: Kuzey ve Doğu Denizi Dolayısıyla gemi yapımcılığı ve balıkçılık eskiden beri önemlidir Alman balıkçı filosunun üçte ikisinin vatanı burasıdır Ama asıl kazanç kaynağı turizm ve tarımdır Kuzey Denizi adası Sylt, şık bir tatil adasıdır Eyaletin başkenti Kiel ile, Thomas Mann ’dan ötürü ebediyet şampiyon Hansa şehri Lübeck arasında kimin daha kayda değer olduğuna dair yoğun rekabet vardır Her ikisi de, İskandinavya rotası için, Puttgarden ’in yanısıra eyaletin en önemli araba vapuru limanlarına sahiptir Doğu Avrupa ’daki gelişmeyle birlikte eyalet, Doğu Denizi idareli sahasından faydalanmaktadır
Thüringen
Thüringen Ormanı ’nın dağları Almanya ’nın en güzel yürüyüş yollarından, 160 kilometre uzunluğundaki “Rennsteig yolunun dekorunu oluştururlar Bu yol aynı zamanda mangal sosisleri, tarihi Wartburg Kalesi ya da Weimar ’ın şair prensleri Goethe ve Schiller değin eyaletin bir markasıdır Lakin Thüringen sadece mutfak ve edebiyat geleneği ile yok, mucitleri ile de meşhurdur Jena ’da Zeiss ve Schott modern optik sanayisini kurdular; Jenoptik – araba üreticisi Opel ’in ve türbin imalatçısı RollsRoyce ’un yanı sıra – günümüzde yine en manâlı şirketler arasında yer alıyor Eyalet başkenti Erfurt ’ta gelişen biyoteknoloji ve güneş enerjisi teknolojisine dikkati çekmek lüzum Ne de olsa burada dört üniversite birden iyi bir eğitim hizmeti veriyor *