Alparslan Turkeş Kimdir? Hayatı,
Alparslan Turkeş Biyografisi,
Alparslan Turkeş (25 Kasım 1917, Lefkoşa 4 Nisan 1997, Ankara), Turk asker ve siyasetci
Alp Arslan, 25 Kasım 1917 oğle vaktinde Koyunoğlu ailesinden Tuzlalı Ahmet Hamdi Bey ile Fatma Zehra Hanım'ın cocuğu Huseyin Feyzullah olarak Lefkoşa'da Haydarpaşa Mahallesi Kirlizade sokağı 13 numaralı evinde dunyaya geldi 3 Haziran 1933'te ailesiyle birlikte Lefkoşa'yı terkederek Limasol'dan kalkan İtalyan bandralı Viyanagemisiyle İstanbul'a geldi
1933'te Lefkoşa doğumlu İzmit milletvekili Huseyin Sırrı Bellioğlu'nun yardımıyla Kuleli Askeri Lisesine gecici olarak kaydoldu ve Turkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına gecince asli kayıdı gercekleşti 1 936'da Kuleli Askeri Lisesi'nden mezun olup 1938'de Harp Okulu'nu bitirdi 1939'da piyade asteğmeni olarak atış okuluna girerek buradan teğmen rutbesiyle mezun oldu (P938348) Refik Yurtsever'in ablasının kızı Muzaffer ile 5 Eylul 1939'da nişanlandı ve 14 Ocak 1940'ta evlendi Bu sırada Gelibolu'daki 58 Piyade Alayı 5 Boluk Komutanılığına tayin edildi ve Balıkesir, Bandırma, Edincik, Erdek ve Marmara Adasında nobet aldı
1944'te usteğmen rutbesindeyken Nihal Atsız'la birlikte IrkcılıkTurancılıkdavasından yargılandı ve 9 ay 10 gun Tophane Askeri Hapishanesinde kaldı 1945 yılında Askeri Yargıtay kararıyla tahliye edildi ve 1947'de beraat etti
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9cb322a4
Orduya tekrar dondu 1955'de Harp Akademisi'ni (94sınıf, Sıra No 39) bitirdi Daha sonra ABD'ye gonderildi ve burada Amerikan Harp Akademisi'ni ve piyade okulunu bitirdi 19551957 yılları arasında Washington'da NATO Daimi Komitesi'nde Turk genelkurmayı temsil heyetinde gorev yaptı Aynı sırada uluslararası ekonomi eğitimi gordu 1959'da Almanya'da Atom ve Nukleer Okulu'na gonderildi ve buradaki eğitiminden sonra albaylığa yukseldi ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı NATO şube muduru olarak atandı
7 Mayıs 1960'dan kısa sure once Elazığ'daki birliğinden Ankara'ya atandı ve Albay Talat Aydemir'in onerisiyle Milli Birlik Komitesi'ne (MBK) alındı Darbeyi planlayıp yurutecek olan 37 kişilik MBK icinde yer aldı darbe bildirisini 27 Mayıs 1960 gunu radyodan okuduktan sonra adı sıkca duyulmaya başlandı 27 Mayıs sonrası Başbakanlık musteşarlığı yaptı Bu donemde sonradan AP Partisi Balıkesir Senatoru secilecek Hikmet Aslanoğlu ve CKMP Genel Sekreteri olacak Fuat Uluc kendisinin yardımcılık gorevini yerine getirdiler Bu donemde Milli Birlik Komitesi icindeki goruş ayrılığı sonucu 13 Kasım 1960'da MBK Başkanı Org Cemal Gursel bir bildiri yayımlayarak MBK'nin calışmalarının ulkenin yuksek cıkarlarını tehlikeye duşurecek bir duruma geldiğini, bu nedenle Turk Silahlı Kuvvetleri ile MBK uyelerinin talepleri uzerine MBK'yi feshettiğini acıkladı Yeni oluşturulan MBK'de ise Alparslan Turkeş'in de icinde bulunduğu ve 14'lerolarak adlandırılan ve ulkenin koklu yapısal sorunları cozulmeden kısa sure icinde yapılacak secimlerle iktidarın sivillere bırakılmasını reddeden 14 subaya yer verilmiyordu MBK uyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun inisiyatifiyle gercekleşen bu operasyonla soz konusu kişiler Turk Silahlı Kuvvetleri'nden de emekli edilerek ceşitli gorevlerle yurt dışına surgune gonderildiler Alparslan Turkeş de bu operasyon sonucu Yeni Delhi buyukelcilik muşaviri olarak Hindistan'a gonderildi Surgunde iken, MBK Başkanı Cemal Gursel 'e, Yuksek Adalet Divanı 'nda yargılanan Adnan Menderes ve arkadaşlarının idam edilmelerinin doğru olmayacağını vurgulayan ve Milli Yol dergisinde yayınlanan mektubu gonderdi
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9cc39bef
25 ay kadar sonra, 23 Şubat 1963'te Gumulcine 'den yurda donduğunde kendisini burada kalabalık bir milliyetci topluluktarafından karşılandı
Gokhan Evliyaoğlu'nun Adalet Partisi'ne katılma yolundaki teklifini reddeden Turkeş, milliyetci cevreleri bir araya getirmek icin 2 Mayıs 1963'te Turkiye Huzur ve Yukselme Derneği'ni kurdu Darbe hazırlığı yapan Talat Aydemir Fethi Gurcan ikilisiyle temas kurdu Ancak Talat Aydemir'le anlaşamadı Bunun uzerine darbeyi hukumete haber verdi Kendisi de darbe girişimi nedeniyle yargılandı, ancak darbeyi hukumete duyurduğu icin beraat etti Alparslan Turkeş, surgunde olduğu donemde 14'lerden coğu ile sık sık bir araya gelerek donuşten sonraki stratejisini belirleyici toplantılar yapmıştı Nitekim 31 Mart 1965'te, 14'lerden Dundar Taşer, Ahmet Er, Muzaffer Ozdağ, Rıfat Baykal, Mustafa Kaplan gibi eski MBK uyeleri ile birlikte Cumhuriyetci Koylu Millet Partisi (CKMP)'ne girerek fiilen siyasi hayata atılmış oldu
1965'te bu partinin başkanı oldu, uzun tartışmalardan sonra parti tuzuğunde 9 Işık Doktrini yer aldı Turkeş, bu donemde kendisini sevenler tarafından Başbuğ ilan edildi ve aynı yıl Ankara'dan milletvekili secildi 68 Şubat 1969'da Adana il kongresinde CKMP adı Milliyetci Hareket Partisi ve terazi olan amblemi de uc hilal olarak değiştirildi 1966 yılında cumhurbaşkanlığına aday oldu ve Cevdet Sunay karşısında 11 oy alarak secimi kaybetti 1969 ve 1973 yıllarında Adana milletvekili olarak parlamentoya secildi 1974'te ilk eşi Muzaffer Turkeş'i kaybetti Bundan iki yıl sonra 1976'da Seval Turkeş'le evlendi
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9cd43089
1975'ten sonra Milliyetci Cephe adı verilen koalisyon hukumetlerinde başbakan yardımcılığı gorevinde bulundu Bu donemde sağ ve sol catışması arttı Yetkililerin elinde Hareket Partisi'nin şiddetin esas kaynağı olduğuna dair kanıtlar vardı ve Cumhuriyet Savcısı kapsamlı bir soruşturma yapmak istiyordu Ancak hukumet buna izin veremezdi Cunku bu rolun acığa cıkarılması koalisyonun dağılması anlamına geliyordu ve Demirel bunu duşunmek bile istemiyordu 12 Eylul darbesi sırasında Milli Guvenlik Konseyi başkanı, diğer uc parti başkanlarının teslim olduğunu, Alparslan Turkeş'in de teslim olmasını, aksi taktirde suclu durumda olacağını belirten bir bildiri yayınladı 12 Eylul darbesinden sonra 9 Nisan 1985'e kadar 4,5 yıl tutuklu kaldı 12 Eylul doneminde idam cezasıyla yargılanan Turkeş, bu davadan beraat etti Arslan Tekin, Son Başbuğ , Elips Kitap, Ankara, Haziran 2005,
1987'de siyaset yasağının kalkmasıyla birlikte Milliyetci Calışma Partisi'ne girdi ve aynı yıl yapılan olağanustu kongrede genel başkanlığa secildi 1991 genel secimlerinde RP ve IDP ile secim ittifakı yapan MCP lideri Turkeş, Yozgat milletvekili olarak yeniden parlamentoya girdi Bu sırada 1992'de 12 Eylul darbesi ile kapatılmış olan partilerin eski adlarını alması hakkında Siyasi Partiler Kanunu'nda yapılan değişiklikle MCP'nin ismi de 1993 yılında MHP olarak değiştirildi 1995 genel secimlerinde parlamento dışı kalan Turkeş, bu donemde uzlaşmacı bir lider olarak ulke siyaseti uzerinde en etkili siyasetci oldu Turkeş, 9 Işık başta olmak uzere siyasi ve tarihi goruşlerini iceren kitaplar yazdı
Alparslan Turkeş, 4 Nisan 1997'de gecirdiği kalp krizi sonucu Ankara'da yaşama veda etti Kabri, Ankara Beştepe'de bulunmaktadır
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9ce4302a
Alparslan Turkeş Biyografisi,
Alparslan Turkeş (25 Kasım 1917, Lefkoşa 4 Nisan 1997, Ankara), Turk asker ve siyasetci
Alp Arslan, 25 Kasım 1917 oğle vaktinde Koyunoğlu ailesinden Tuzlalı Ahmet Hamdi Bey ile Fatma Zehra Hanım'ın cocuğu Huseyin Feyzullah olarak Lefkoşa'da Haydarpaşa Mahallesi Kirlizade sokağı 13 numaralı evinde dunyaya geldi 3 Haziran 1933'te ailesiyle birlikte Lefkoşa'yı terkederek Limasol'dan kalkan İtalyan bandralı Viyanagemisiyle İstanbul'a geldi
1933'te Lefkoşa doğumlu İzmit milletvekili Huseyin Sırrı Bellioğlu'nun yardımıyla Kuleli Askeri Lisesine gecici olarak kaydoldu ve Turkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına gecince asli kayıdı gercekleşti 1 936'da Kuleli Askeri Lisesi'nden mezun olup 1938'de Harp Okulu'nu bitirdi 1939'da piyade asteğmeni olarak atış okuluna girerek buradan teğmen rutbesiyle mezun oldu (P938348) Refik Yurtsever'in ablasının kızı Muzaffer ile 5 Eylul 1939'da nişanlandı ve 14 Ocak 1940'ta evlendi Bu sırada Gelibolu'daki 58 Piyade Alayı 5 Boluk Komutanılığına tayin edildi ve Balıkesir, Bandırma, Edincik, Erdek ve Marmara Adasında nobet aldı
1944'te usteğmen rutbesindeyken Nihal Atsız'la birlikte IrkcılıkTurancılıkdavasından yargılandı ve 9 ay 10 gun Tophane Askeri Hapishanesinde kaldı 1945 yılında Askeri Yargıtay kararıyla tahliye edildi ve 1947'de beraat etti
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9cb322a4
Orduya tekrar dondu 1955'de Harp Akademisi'ni (94sınıf, Sıra No 39) bitirdi Daha sonra ABD'ye gonderildi ve burada Amerikan Harp Akademisi'ni ve piyade okulunu bitirdi 19551957 yılları arasında Washington'da NATO Daimi Komitesi'nde Turk genelkurmayı temsil heyetinde gorev yaptı Aynı sırada uluslararası ekonomi eğitimi gordu 1959'da Almanya'da Atom ve Nukleer Okulu'na gonderildi ve buradaki eğitiminden sonra albaylığa yukseldi ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı NATO şube muduru olarak atandı
7 Mayıs 1960'dan kısa sure once Elazığ'daki birliğinden Ankara'ya atandı ve Albay Talat Aydemir'in onerisiyle Milli Birlik Komitesi'ne (MBK) alındı Darbeyi planlayıp yurutecek olan 37 kişilik MBK icinde yer aldı darbe bildirisini 27 Mayıs 1960 gunu radyodan okuduktan sonra adı sıkca duyulmaya başlandı 27 Mayıs sonrası Başbakanlık musteşarlığı yaptı Bu donemde sonradan AP Partisi Balıkesir Senatoru secilecek Hikmet Aslanoğlu ve CKMP Genel Sekreteri olacak Fuat Uluc kendisinin yardımcılık gorevini yerine getirdiler Bu donemde Milli Birlik Komitesi icindeki goruş ayrılığı sonucu 13 Kasım 1960'da MBK Başkanı Org Cemal Gursel bir bildiri yayımlayarak MBK'nin calışmalarının ulkenin yuksek cıkarlarını tehlikeye duşurecek bir duruma geldiğini, bu nedenle Turk Silahlı Kuvvetleri ile MBK uyelerinin talepleri uzerine MBK'yi feshettiğini acıkladı Yeni oluşturulan MBK'de ise Alparslan Turkeş'in de icinde bulunduğu ve 14'lerolarak adlandırılan ve ulkenin koklu yapısal sorunları cozulmeden kısa sure icinde yapılacak secimlerle iktidarın sivillere bırakılmasını reddeden 14 subaya yer verilmiyordu MBK uyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun inisiyatifiyle gercekleşen bu operasyonla soz konusu kişiler Turk Silahlı Kuvvetleri'nden de emekli edilerek ceşitli gorevlerle yurt dışına surgune gonderildiler Alparslan Turkeş de bu operasyon sonucu Yeni Delhi buyukelcilik muşaviri olarak Hindistan'a gonderildi Surgunde iken, MBK Başkanı Cemal Gursel 'e, Yuksek Adalet Divanı 'nda yargılanan Adnan Menderes ve arkadaşlarının idam edilmelerinin doğru olmayacağını vurgulayan ve Milli Yol dergisinde yayınlanan mektubu gonderdi
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9cc39bef
25 ay kadar sonra, 23 Şubat 1963'te Gumulcine 'den yurda donduğunde kendisini burada kalabalık bir milliyetci topluluktarafından karşılandı
Gokhan Evliyaoğlu'nun Adalet Partisi'ne katılma yolundaki teklifini reddeden Turkeş, milliyetci cevreleri bir araya getirmek icin 2 Mayıs 1963'te Turkiye Huzur ve Yukselme Derneği'ni kurdu Darbe hazırlığı yapan Talat Aydemir Fethi Gurcan ikilisiyle temas kurdu Ancak Talat Aydemir'le anlaşamadı Bunun uzerine darbeyi hukumete haber verdi Kendisi de darbe girişimi nedeniyle yargılandı, ancak darbeyi hukumete duyurduğu icin beraat etti Alparslan Turkeş, surgunde olduğu donemde 14'lerden coğu ile sık sık bir araya gelerek donuşten sonraki stratejisini belirleyici toplantılar yapmıştı Nitekim 31 Mart 1965'te, 14'lerden Dundar Taşer, Ahmet Er, Muzaffer Ozdağ, Rıfat Baykal, Mustafa Kaplan gibi eski MBK uyeleri ile birlikte Cumhuriyetci Koylu Millet Partisi (CKMP)'ne girerek fiilen siyasi hayata atılmış oldu
1965'te bu partinin başkanı oldu, uzun tartışmalardan sonra parti tuzuğunde 9 Işık Doktrini yer aldı Turkeş, bu donemde kendisini sevenler tarafından Başbuğ ilan edildi ve aynı yıl Ankara'dan milletvekili secildi 68 Şubat 1969'da Adana il kongresinde CKMP adı Milliyetci Hareket Partisi ve terazi olan amblemi de uc hilal olarak değiştirildi 1966 yılında cumhurbaşkanlığına aday oldu ve Cevdet Sunay karşısında 11 oy alarak secimi kaybetti 1969 ve 1973 yıllarında Adana milletvekili olarak parlamentoya secildi 1974'te ilk eşi Muzaffer Turkeş'i kaybetti Bundan iki yıl sonra 1976'da Seval Turkeş'le evlendi
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9cd43089
1975'ten sonra Milliyetci Cephe adı verilen koalisyon hukumetlerinde başbakan yardımcılığı gorevinde bulundu Bu donemde sağ ve sol catışması arttı Yetkililerin elinde Hareket Partisi'nin şiddetin esas kaynağı olduğuna dair kanıtlar vardı ve Cumhuriyet Savcısı kapsamlı bir soruşturma yapmak istiyordu Ancak hukumet buna izin veremezdi Cunku bu rolun acığa cıkarılması koalisyonun dağılması anlamına geliyordu ve Demirel bunu duşunmek bile istemiyordu 12 Eylul darbesi sırasında Milli Guvenlik Konseyi başkanı, diğer uc parti başkanlarının teslim olduğunu, Alparslan Turkeş'in de teslim olmasını, aksi taktirde suclu durumda olacağını belirten bir bildiri yayınladı 12 Eylul darbesinden sonra 9 Nisan 1985'e kadar 4,5 yıl tutuklu kaldı 12 Eylul doneminde idam cezasıyla yargılanan Turkeş, bu davadan beraat etti Arslan Tekin, Son Başbuğ , Elips Kitap, Ankara, Haziran 2005,
1987'de siyaset yasağının kalkmasıyla birlikte Milliyetci Calışma Partisi'ne girdi ve aynı yıl yapılan olağanustu kongrede genel başkanlığa secildi 1991 genel secimlerinde RP ve IDP ile secim ittifakı yapan MCP lideri Turkeş, Yozgat milletvekili olarak yeniden parlamentoya girdi Bu sırada 1992'de 12 Eylul darbesi ile kapatılmış olan partilerin eski adlarını alması hakkında Siyasi Partiler Kanunu'nda yapılan değişiklikle MCP'nin ismi de 1993 yılında MHP olarak değiştirildi 1995 genel secimlerinde parlamento dışı kalan Turkeş, bu donemde uzlaşmacı bir lider olarak ulke siyaseti uzerinde en etkili siyasetci oldu Turkeş, 9 Işık başta olmak uzere siyasi ve tarihi goruşlerini iceren kitaplar yazdı
Alparslan Turkeş, 4 Nisan 1997'de gecirdiği kalp krizi sonucu Ankara'da yaşama veda etti Kabri, Ankara Beştepe'de bulunmaktadır
imagesalparslanturkeskimdir5b10c9ce4302a