Altın Koza’dan Umut Veren Ekoloji Belgeselleri

29. Milletlerarası Adana Altın Koza Sinema Şenliği çağımızın büyük ekolojik problemlerini yedinci sanatın anlatım imkanlarını eksiksiz kullanarak ele alan belgesellere özel bir kısım ayırdı: SÜRDÜRÜLE-MEZ.

Ormanların Kurtarıcısı, Buz Bölümü Parkı, Bölge, Hassas Konu ve Dünyanın Bütün Nefesleri isimli belgeseller 12-18 Eylül tarihleri ortasında, Adana Temel 01 Burda AVM CinemaPink salonlarında gösterilecek.

Gezegenin kalan son fosil yakıt kaynakları bir yandan iklim değişimini körüklerken bir yandan da yeni savaşlar çıkmasına sebep oluyor. Yaşadığımız bu denli yıkım, şiddet ve yoksulluk son yıllarda hem ekolojik hem ekonomik açıdan bir tahlil olarak görülen ssürdürülebilirlik kavramının sonlarını zorladı. Gezegenin bir kısmı kuraklıktan kavrulurken bir kısmını seller götürüyor. Afetlerin hiçbirini artık doğal olarak niteleyemeyiz. İnsanların bir kısmı çok üretim ve gereksiz tüketimle çevreyi kirletirken derin yoksulluklar da yaratıyor. Afrika ülkeleri açlık hududunda kalmaya devam ediyor. Ne Afganistan'da insan hakları korunabildi ne Rusya - Ukrayna savaşı önlenebildi. Yemen’de, Madagaskar’da, Sri Lanka’da ve öbür birçok yerdeki krizler git gide derinleşiyor. Bu kadar eşitsizlik adalet hissini da köreltti. Antroposen çağın sürdürüle-mez noktasına geldik.

Sinemacılar bu duruma seyirci kalmıyor. Meseleleri tespit ederken ümitsizliğe teslim olmayan, insanlık kabahatlerini ihbar ederken en beklenmedik yerlerde direniş öyküleri bulan sinemalar bize gündemi değiştirme ihtimalini hatırlatacak.

The Forest Maker / Ormanların Kurtarıcısı - Volker Schlöndorff

Sinema tarihine Altın Palmiye ve Oscar ödüllü Teneke Trampet başta olmak üzere bir dizi değerli sinema armağan eden, 1960 yılında Yeni Alman Sineması’nın öncülerinden biri olarak kamera ardına geçen Volker Schlöndorff, Afrika’da umut filizleriyle dolu bir belgesel çekti. Büyük ustayı 82 yaşında Nijer’e sürükleyen macera sürdürülemez bir yoksulluğa ormanlarla mahzur olan, milyonlarca hektar araziyi doğal bitki örtüsünü canlandırarak ağaçlandıran, bu sayede Büyük Sahra Çölü’nden rüzgarla taşınan kumlara karşı tarım alanlarını koruyan ve tahıl üretimini arttıran Tony Rinaudo’nun çalışmasını görüntülemek.

Pleistoscene Park / Buz Devranı Parkı - Luke Griswold - Tergis

Kuzey Sibirya’da, Latife Cumhuriyeti sonları içinde 1996 yılında kurulan Buz Devranı Parkı bir tıp ütopya. Soğuğa sağlam Yakut atlarının, yakların, misk sığırlarının otladığı ve bitki örtüsünü beslediği, permafrost tünellerde yiyecek depolanan bir bilimsel proje. Fakat bu kadarla kalmıyor, Sergey ve Nikita Zimov isimli baba-oğul bilimadamları buz periyodu ekosistemini tekrar yaratmayı hedefliyor. Son kertede global ısınmaya meydan okuyan bir deney yapıyorlar.

Delikado / Hassas Konu - Karl Malakunas

Filipinlerin “son ekolojik sınırı” olarak nitelendirilen Palawan’ı korumak için çaba eden etraf gönüllülerinin 13 tanesi yasadışı ağaç kesenlerin elektrikli testerelerine el koymaya çalışırken silahla vurularak öldürüldü. Hassas Konu hem izleyiciyi bu yeryüzü cennetine götürüyor hem de onun nasıl cehenneme çevrildiğini gösteriyor. Bir yanıyla tabiat belgeseli bir yanıyla aksiyon sineması denebilecek çarpıcı bir imal Hassas Konu.

The Territory / Bölge - Alex Pritz

2022’nin en çok ödül toplayan belgesellerinden biri olan Bölge, Brezilya'nın yerlisi Uru-eu-wau-wau halkının yaşadıkları yağmur ormanlarını yağmacılardan ve istilacılardan müdafaa çabasına odaklanıyor. Direktör Alex Pritz sineması, birinci defa 1981 yılında temas kurulan ve o günden bu yana toprakları peyderpey çiftçiler tarafından gasp edilen Uru-eu-wau-wau halkıyla birlikte çekti. Uru-eu-wau-wau bölgesi yağmur ormanları talanına karşı savunma çizgisi fonksiyonu görüyor. Üç yıla yayılan bir süreçte geçen sinemanın üretimcileri ünlü direktör Darren Aronofsky ve The Cave ile Oscar adayı olan, tecrübeli üretimci Sigrid Dyekjaer.

All That Breathes / Dünyanın Bütün Nefesleri - Shaunak Sen

Hem havası hem toplumsal etrafı kirlenmiş olan Yeni Delhi’de Nadeem ve Muhammed Saud isimli iki kardeşin, kent ortamına adapte olmuş ve ekosistemine girmiş karaçaylakları kurtarma eforunu bahis alan bu sinema yılın en başarılı belgeseli. Ocak ayında Sundance Mayıs ayında Cannes sinema şenliklerinde en âlâ belgesel seçildi. Cannes Heyeti Altın Göz Ödülü’nün münasebeti olarak kurduğu cümle sinemanın niteliğini eksiksiz özetliyor: "Yıkım içindeki dünyada her hayatın ve her küçük hareketin ne kadar kıymetli olduğunu anımsatan bir film."
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı