Amasya Tarihi Yerleri

amasya tarihi ve doğal güzellikleri
Amasya nın gezilecek tarihi yerleri
Amasya nın tarihi mekanları

Konaklar

Hazeranlar Konağı : Yalı boyu evleri dizisindeki en güzel konak olan Hazeranlar Konağı Osmanlı döneminin en kibar sivil mimari örneklerinden birisidir Konak Defterdar Hasan Talat Efendi kadar kız kardeşi Hazeran Hanım adına 1872 yılında yaptırılmıştır Diğer kapı Hatuniye Cami avlusu ile bağlantılıdır Çift kanatlı selamlık kapısından alçak tavanlı bir mekana girilir Dört köşede birer oda ve odaların aralarında orta sofanın uzantıları eyvanlar yer alır Batı eyvanlarını antre kata bağlayan sade korkuluklu ahşap merenler işgal eder Katlarda oturma ve yatak odaları, avlu, kahve odası, ocaklı oda, ebeveyn ve selamlık odaları ile hela sofa etrafında yer almaktadır

Kaleler, Kaya Mezarları

Amasya Kalesi: Şehrin ve Yeşilırmağın kuzeyinde bulunan Harşane Dağı adlı dik kayalıklar üzerindedir Kalenin Belkıs, Saray, Maydonos ve Meydan adlarına dört kapısı, kale içinde Cilanbolu adlı su kuyusu, sarnıç, zindan bulunmaktadır

Kaleden 70 m aşağıda Yeşilırmağa ve kral mezarlarına kadar uzanan MÖ III yüzyıla ait merenli yer altı yolu, burç ve cami kalıntıları vardır

Kral Kaya Mezarları: Amasya Kalesi eteklerinde düz bir duvar misali dikine uzanan kalker kayalara oyularak yapılmış olan 5 adet kabir, yapıları ve mevkileri itibariyle birincil bakışta dikkati çekmektedir

Çevreleri oyularak ana blok kayadan ayrıntılarıyla ayrılmışlar ve kaya bloklarına merenlerle bağlanmışlardır

Vadi içerisinde irili ufaklı toplam 18 adet kaya mezarı bulunmaktadır Amasya'da doğan ünlü coğrafyacı Strabon'un (MÖ 63MS 5) verdiği bilgiye takriben kaya mezarları Pontus krallarına aittir

Aynalı Mağara (Kaya Mezarı): Çevre yolunun Samsun güzergahından sağa ayrılan Ziyaret beldesi yolu üzerinde, şehir halkı merkezine yaklaşık üç kilometre uzaklıktadır Kral Kaya Mezarlarının en iyi tamamlanmış ve bitmiş olanıdır

Tonoz kısmında 6'sı sağda, 6'sı solda olmak üzere 12 havari tasviri ile kuzey ve güney duvarlarında bazı kadınlı erkekli figürler, doğu cephesinde ise İsa, Meryem ve Yoannes'ten oluşan bir kompozisyon bulunmaktadır

Ferhat Su Kanalı: Kentin su ihtiyacını yerine getirmek için Helenistik dönemde üretilmiş olan su kanalı yaklaşık 75 cm genişliğinde 18 km uzunluğundadır Terazi sistemine göre kanallar oyularak, tünel açılarak bazı yerlerinde duvarlar örülerek inşa edilmiştir

Medreseler

Bimarhane (Darüşşifa): İlhanlı döneminden günümüze ulaşan tek eserdir İlhanlı Hükümdarı Sultan Mehmet Olcaytu ve hanımı Ilduz Hatun adına 1308 yılında yaptırılmıştır Yapının bilhassa ön cephesi sanat bakımından değerlidir Sadece Amasya Bimarhanesine kasten bir özellik olan kapı kilit taşında diz çökmüş vaziyette insan kabartması mevcuttur

Sultan II Bayezid Külliyesi:Sultan II Bayezid namına 148586 yılında yaptırılan külliye; cami, medrese, imaret türbe ve şadırvandan oluşmaktadır Her iki minare hizasında yer alan yaşlı çınar ağaçlarının külliye ile yaşıt olduğu varsayım edilmektedir

Haliliye Medresesi: Gümüşhacıköy İlçesi Gümüş Beldesi merkezinde bulunan eser, Çelebi Sultan Mehmed'in Beylerbeyi Halil Paşa kadar 1413 de yaptırılmıştır Kare planlı kapalı avlulu bir medresedir

Kapı Ağa Medresesi:Sultan II Bayezid'in Kapı Ağası Hüseyin Ağa göre 1488 yılında yaptırılmıştır Ön Asya ve Selçuklu kabir anıtlarında görülen sekizgen plan şeması fonksiyon itibariyle birincil kere bu medresede tatbik edilmiştir

Öteki Medreseler;

Gökmedrese 1267)

Çelebi Mehmed Medresesi (1415) Merzifon

Büyük Ağa Medresesi (1488)

Minik Ağa Medresesi (1463 1464)

Hakala Yolpınar Köyü Kasım Bey Medresesi (1463 1464)

Camiler

Burmalı Minare Cami, Gökmedrese Cami görülmeye değerdirAmasya'nın diğer kayda değer camileri Gümüşlü Cami, Bayezid Paşa Cami, Yörgüç Paşa Cami, Sofular Abdullah Paşa Cami,Şirvanlı (Azeriler) Cami, Abide Hatun Cami ve Halifet Gazi Kümbetidir

Amasya Camileri

Gök Medrese Cami (Merkez)

Selçuklu valilerinden Torumtay'ın (1267) Amasya'da yaptırdığı kabul edilen Gökmedrese Cami, açıklanmış şekilde derinliğine uzanan, kubbe ve tonozlarla örtülü, üç nefli bir yapıdır Kesme taş mimarisi, olgun nispetleri ve sade süslemeleriyle ağırbaşlı önemli bir üsluptadır Caminin çok uzun olan giriş bölümü medrese olarak kullanılmıştır

Burmalı Minare Cami (Merkez)

Selçuklu Sultanı II Gıyaseddin Keyhüsrev vaktinde Vezir Ferruh ve kardeşi Haznedar Yusuf kadar 12371247 yıllarında yaptırılmıştır Girişin sol tarafındaki cepheye bitişik sekizgen biçimli herzamanki Selçuklu kümbeti ve sonra eklenmiş burmalı minaresi caminin keskin özelliklerindendir

Sultan II Bayezıt Külliyesi (Merkez)

Sultan II Bayezıt namına 148586 yılında yaptırılan külliye; cami, medrese, imaret türbe ve şadırvandan oluşmaktadır

XV yüzyılın son çeyreğinde yapılan, alt mekanlı (L planlı) cami mimarisinin gelişmiş son örneğidir Caminin iki minaresi vardır Batıda medrese, doğuda imaret ve konukevi vardır Her iki minare hizasında bulunan yaşlı çınar ağaçlarının külliye ile yaşıt olduğu tahmin edilmektedir

Öteki Camiler;

Fethiye Camii (Bizans Danişmend 11 Yy)

Gümüşlü Camii (1326)

Saraçhane Camii (1372)

Çilehane Camii (1413)

Medreseönü Camii (1427) Merzifon (II Murad Camii)

Yörgüç Camii (1428)

Yörgüç Rüstem Paşa Camii (1429) Gümüş

Hızırpaşa Camii (1466)

Kilari Süleyman Ağa Camii (1489)

II Bayezid Külliyesi (1486)

Mehmet Paşa Camii (1486)

Şamlar Ayas Ağa Camii (1495)

Sofular Abdullah Paşa Camii (1502)

Hatuniye Camii (1510)

Pir Mehmet Çelebi Camii (15 Yy)

Temenna Mescidi (1567)

Sofular Camii (15 16 Yy) Merzifon

Bozacı Camii (16 17 Yy) Merzifon

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa C (1666)

Darphane Camii (18 Yy) Gümüş

Maden Camii (1800) Gümüş

Azeriler Camii (1876 1895)

Ahşap Camiler

Abide Hatun Camii (1680)

Eyüp Çelebi Camii (1725) Merzifon

Hacı Hasan Camii (1714) Merzifon

Nehir Camii(1774)

Eski Kışlacık Köyü Camii (1865)

Altında Baraklı Camii (1870)

Kaleköy Camii (1870)

Yukarı Baraklı Camii (1875)

Ziyaret Camii (19 Yy)

Şıhlar Köyü Camii (1924)

Eliktekke Köyü Camii (1928)

Müftü Camii (20 Yy) Gümüşhacıköy

Kızılca İstasyon Camii (1956)

Han, Hamam ve Çarşılar

Ezine Han : Amasya Tokat Karayolunun 35 kmsinde yer alan Ezinepazar beldesi içerisinde yolun sol yanındadır Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubad'ın hanımı Mahperi Hatun tarafından yaptırılmıştır

Taşhan: Merzifon ilçesinde, 17 asır mimarı üslubunda dikdörtgen planla yapılmıştır

Bedesten : Merzifon ilçesinde, dikdörtgen planlı, kubbeli dış cephelerde dükkanlarla çevrilidir

Eski Hamam: Merzifon ilçesindedir Kitabesine göre 1678 yılında yaptırılmıştır

Öteki Hamamlar;

Karsavul Hamamı (Roma)

Yıldız Hamamı (13 Yy)

Arkut Bey Hamamı (13 Yy)

Çifte Hamam Merzifon (1388)

Hızırpaşa Hamamı (15 Yy)

Mustafa Bey Hamamı (1436)

Kumacık Hamamı (15 Yy)

Çukur Hamamı (15 Yy)

Sinan Paşa Hamamı Uluköy (15 Yy)

Kızlar Sarayı Hamamı (15 Yy)

Gediksaray Hamamı (15 Yy)

Ziyaret Hamamı (15 Yy)

Çayüstü Köyü Hamamı Suluova (15 Yy)

Maarif Hamamı Merzifon (16 Yy)

Maarif Hamamı G Hacıköy (16 Yy)

Paşa Hamamı Merzifon (1677)

Tuzlu Pazarı Hamamı Merzifon (1677)

Ekin Pazarı Hamamı G Hacıköy (1658)

Eski Hamam Gümüş (19 Yy)

Kaplıcalar

Terziköy Kaplıcası ilin önemli kaplıcasıdır Gözlek Kaplıcası, Hamamözü (Arkut Bey) Kaplıcası ve Ilısu Kaplıcası öteki kaplıcalarıdır

Terziköy Kaplıcası

Yeri : Amasya'nın güneyinde belediye ve mücavir saha dışındadır

Ulaşım : Amasya il merkezine 30 km uzaklıktadır

Suyun Isısı : 37oC

PH Değeri : 6,6

Özellikleri : Bikarbonatlı, Kalsiyumlu, kısmen Karbondioksitli bir bileşime sahiptir

Kullanım Şekilleri : İçme ve banyo kürleri

Çare Ettiği Hastalıklar : Romatizma, mide ve bağırsak, böbrek ve idrar yolları, besin bozukluğu gibi hastalıklarda olumlu etki yapar

Konaklama :90 yataklı bir motel tesisi mevcuttur *