Amasyaya Özgü Maniler, Amasya Türküleri

Amasyaya Özgü Maniler, Amasya Türküleri amasyayla ilgili türküler amasya ile ilgili türküler amasya türküleri ve öyküleri manileri türküleri ve hikayeleri Amasya ili geleneksel giyimkuşam bakımından çok renkli ve çeşitlidir Kıyafetlerin günümüze dek bozulmadan gelmiş olması, yöre insanının kapalı bir toplum olmasından kaynaklanmaktadır Dağ köylerinde hâlâ geleneksel kıyafetler ile jurnal yaşamı sürdüren ırk vardır GELENEKSEL KADIN GİYİMİ Amasya geleneksel bayan kıyafeti epeyce varlıklı ve abartılı bir kıyafettir Göynücek İlçesi’nin Ilısu Köyü ve Karayakup Köyleri’nde Yörüklerin giydiği geleneksel kıyafetler; fes, pullu yemeni, göynek, üçetek, cepken, yelek, kuşak, çarpana kuşak, şalvar, çorap ve çarık olmak üzere 12 parçadan oluşur Amasya folklorunda maniler kayda değer bir yer tutar Amasya yöresindeki toplumsal yaşayışın, coşkunun, heyecanın yoğun bir şekilde yaşadığı maniler, düğünlerde ezgili olarak okunur Başlıca genç kızlar bir araya geldiklerinde, eğlenmek amacı ile mani söylerler Mani söyleneceği süre güzel tef çalan biri eline “el tefi alır Bir taraftan çalıp bir de mani söyleyerek kendisine eşlik edecek birini arar Bazen mani söyleyecek kişiler hevesli olmayabilir Bu durumda onu desteklemek için art arda maniler sıralanır Bu manilerin içeriği mani atışmasına girmesi istenilen kişiyi çileden çıkarmak amaçlı olabilir Ortam iyice ısınmaya başlayınca söylemeye niyetli olmayan birey onun söylediğine karşılık olarak mani söyler Bu Nedenle mani yarışı (atışması) başlar MANİLER Duvarda makas asulu Elbiseler kesülü Bana mani sorarsan Kirli çuval basulu Dere aşağu giderim Topal koyun güderim Eğer anam vermezse Bohçamı alur giderim Mavi boyarlar ara verme Sevsem duyarlar mola İkimizde bir boyda id Nikah gıyarlar ara verme Harmanlarda ot bitti Goyun yayulsun diye Hatıp kekül sallamış Muhtar bayulsun diye Üzüm goydum sepete Yar oturur üstte Ben bir yeni yar sevdum Şöhret olsun memlekete Altınım var boynumda İki ellerim goynumda Ela gözlü sevduğum Gece gündüz aynımda Altını bozdurayım Sıraya dizdireyim Elma armut değülsün Cebimde gezdireyim Yaylanın çimenini Hep toplamış geyikler Sevdalunun işine Ne garuşur böyükler Gayalardan ot biter Guzular yayulsun diye Gızlar kekürt* sallar Oğlanlar bayulsun diye Dozer geliyor dozer Çekilin sizi ezer Benim sevduğum oğlan Sinan Özer’e aynı Yayladan mı geliyon Sırtındaki yayuk mu Ben sağa pabuç verdüm Ayağundaki çaruk mu Ambar altunda cecük Bacakları ufacık Benüm sevduğum erkek çocuk Dünyalarda biricük TÜRKÜLER TEK KAPIDAN ÇIKTIM YÜZÜM PEÇELİ Tek kapıdan çıktım yüzüm peçeli Ahbaplar yerleşik iki geçeli Hulusim de alnı sıra perçemli Neyleyim dünyada dünya malını Gönül arzediyor eski halini Dağdan yuvarlandı kayalarımız Gamile yoğruldu mayalarımız Nola taş doğursaydı analarımız Neyleyim dünyada dünya malını Gönül arzediyor eski halini Mezarımı Helvacı'ya eşsinler Al yeşili üzerime örtsünler (vay vay) Gelen geçen yazık olmuş desinler Neyleyim dünyada dünya malını Gönül arzediyor eski halini BULGURU GAYNATIRLAR Bulguru gaynatırlar Yüksekte yaylatırlar Şu Amasya gençleri Sin sini oynatırlar (NAKARAT) Haydi de Kenanım Kenanım Açma yorganım yorganım Üşür her yanım her yanım Sarıl açanım doldur imanım Köşe başında durdular Müşavere kurdular On beş yiğit içinde Kenanımı vurdular NAKARAT Tozanlı düzde kaldı Gözlerim izde kaldı Oğlanı bir dert aldı Dermanı kızda kaldı NAKARAT HÖÇÜLLÜ Höçüllü de yavrum höçüllü Yaylada buldum göçünü Dakıver de zillerin üçünü Oyna da meydan senindir aman Dönüver de meydan senindir aman Dönüver de meydan senindir güzelim Merdini yavrum merdini Kim bilir kimin derdini Dakını ver zillerin dördünü Oyna da meydan senindir aman Dönüver de meydan senindir aman Dönüver de meydan senindir güzelim YARİNEN GEZDİĞİM DAĞLAR Çıktım şu dağlara da seyran ederken Yarinen gezdiğim dağlar ürüşan Gulak verdim her tarafı dinledim Bir ben değil cümle alem perişan Eylen hoş eylen gavil keselim Gavil mutebardır dönmemesine İkimizde bir dala yuva kuralım Şu daldan bu dala gonmamasına ALIN YAZISI Ebdest aldım da ilkindiyi gılmaya Camiye vardım namazımı durmaya Gözümü ağdurdum iyce kilim çalmaya Orda da zopayı yidürdün gader bana Sürüne sürüne pazara vardum Altmış kuruş verdim bir öküz aldum Sabaha koşmadan gıçını gırdım Onu da üç gıçlı eyledin gader Ağlarım ağlarım gözlerim ihtiyar Dört evlet büyüttüm çileli başlı Ellere bez geydirdin ucu nakışlı Bana da boz urbayı mehel görmedin gönül YÜCE DAĞ BAŞINDA BİR CİZ GARİDİM Ulu dağ başında bir ciz garidim Rüzgâr vurdu da küçük ufak eridim Evel muhabbetli yarin ben idim Şu Anda yad ellerden bakan ben oldum Yüce dağ başında ben de Leyla’yım Otur yanıma da derdim söyleyim Halimden bilmedük yari neyleyim Getme güzelim dön geri gel GİTME HOŞ DÖN GERİ GEL Melez göynek giyinmiş yakasu nazük Goluna dakunmuş altun bilezük Öpmeye gıymadum sıkmaya yazuk Gitme güzel dön geri gel Melez göynek giyinmiş yakası benekli Şeftali satarlar ikili birli Aslını sormayın Diyarbekirli Gitme sevdiceğim dön geri geri