Anadolu Medeniyetleri

Anadoludaki Medeniyetler hangileridir?
Anadolu Medeniyetleri hakkında bilgi

Anadolu'da kurulan uygarlıklar sırasıyla şunlardır
Hititler, Frigler,Lidyalılar, İyonlar, Urartular (MÖ 2binMö600 yılları arasında)
Persler (MÖ 543333) 3) İskender İmparatorluğu 4) Roma İmparatorluğu 5) Bizanslılar (3951071) 6) Türkler (1071

Mö2Bin Mö600 Yılları Arasında Anadolu Medeniyetleri Hititler
Anadolu'ya Kafkaslar'dan geldikleri varsayım edilmektedirKızılırmak çevresinde kurulmuştur Başşehirleri Hattuşaş (Boğazköy)'dır

hititler Suriye toprakları için Mısır ile yaptıkları Savaş sonucunda Kadeş Antlaşmasını imzaladılar Kadeş Antlaşması tarihte aşina ilk antlaşmadır

Hititler'de asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyorduHititlerde kraldan sonra en yetkili birey TAVANANNA denilen kraliçeydiHititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, nesnel TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır

Hititler kayaları düzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır( İvriz ve Yazılık avuç içi Kabartmaları Hititlere aittir)Hititler Asurlular tarafından yıkıldılar

Frigyalılar(Frigler)
Orta Anadolu'da( sakarya nehri çevresinde) Mö 800 yıllarında devlet kurdular Başşehirleri Gordion'du Kimmerler kadar yıkıldıFriglerin en büyük Tanrıları KİBELE 'dir Frigler dokumacılıkta ileri gitmişlerdir Frigyalılar TAPETES adı bahşedilen halı ve kilimleri ile ünlüdürler

Lidyalılar
Bugünkü Gediz ve Menderes ırmakları arasındaki bölgeye eski çağlarda Lidya deniliyordu Başkentleri Sardes(Sard)'dır Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte PARA'yı ilk önce kullanan Lidyalılar'dır Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya değin uzanan KRAL YOLU'nun açılmasında etkin oldular Lidyalılara Persler son vermiştir Lidyalıların kısa zamanda yıkılmasının sebebi, ordularının farklı alanlara yönlendirilmiş kavimlerden toplanan ücretli askerlerden oluşmasıdır(Ahenkli ve aralıksız milli ordusunu oluşturamamıştır)D)

İyonlılar(İyonlar)
İzmir Körfezinden, Güllük Körfezine değin olan bölgeye İyiyonya denilirdiYunanistan'dan gelen Akalar buradaki yerli halkla karışarak, büyük kasaba devletleri halinde yaşadılarBaşlıca İyon şehirleri şunlardır efes, Milet, İzmir, Foça, BodrumEfeste'ki Artemis tapınağı İyonlara aittirİyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdiİyon edebiyatının en ö ıslak eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdırİyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)

Urartular
Van Gölü ve çevresinde devlet kurmuşlardır Başşehirleri Tuşba (Van)'dır Urartular'da kral ülkeyi savaş tanrısı Haldi adına yönetirdi Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi Urartular kaleler ve su kanalları ile ünlüdür (Toprakkale, Çavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)

Kültür Ve uygarlık Devlet Yönetimi
Anadolu'da kurulan bu devletler çoğunlukla krallıkla yönetilmiştir Kral hem başkomutan, hem baş yargıç, ayrıca de baş rahipti

Bu şart kralın siyasi, askeri ve dini gücü elinde bulundurduğunu gösterir Hem kralın başrahip oluşu laik olmayan bir anlayışı yansıtmaktadır

Hititlerde asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyordu

Hititlerde kraldan sonradan en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliçeydi

İyonyalılar merkezi krallık yerine SİTE denilen kent devletleri halinde yaşamışlardırDİN VE İNANIŞ: 1) Anadolu'da çok tanrılı inanış mevcuttu

Hititler kendi tanrılarından başka Ön Asya tanrılarına, Lidyalılar da Yunan tanrılarına tapınmışlardı

Bu durum Anadolu'da dini etkileşimi yansıtmaktadır

Urartular ölümden daha sonra hayata inanmışlardı Bu yüzden mezarlarını konut ve oda biçiminde yapıp içine çeşitli eşyalar koyuyorlardı

Friglerin en büyük Tanrıları KİBELE 'dir

Efeste'ki Artemis tapınağı İyonlara aittir

Urartular'da kral ülkeyi savaş tanrısı Haldi namına yönetirdi

Sosyal Ve Idareli Yaşam
Irk genelde Elit Tabaka, Rahipler, Hürler ve Köleler olarak sınıflara ayrılmıştı

Anadolu'da idareli hayatın temelini tarım, ticaret ve hayvancılık oluşturuyordu

Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi

Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte Para'yı ilk olarak kullanan Lidyalılar'dır

İyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdi
Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya dek uzanan Kral Yolu'nun açılmasında etkili oldular

İyonlılar(İyonlar) yazı Dili Ve Edebiyat
Anadolu'ya yazı Asurlular göre getirilmiştir Hititler ve Urartular Asurlulardan aldıkları Tırnak yazısını ve kendi buluşları olan HİYEROGLİF( resim yazısı) yazısını kullandılar

İyonlar ve Lidyalılar Fenike yazısını kullandılar Fenike yazısını batıya aktaran İYONLAR olmuştur

Hititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, nesnel TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır

Hititler, Mısırlılarla tarihte bilinen ilk antlaşm ayı (KADEŞ ANTLAŞMASI) imzaladılar(MÖ1280) 5) İyon Edebiyatının en manâlı eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdır

Hukuk
Anadolu'da Kanunlar Mezopotamyadaki gibi kısasa kısas değildi

Bilim Ve Sanat
Hititler kayaları düzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır (İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları Hititlere aittir)

Urartular kaleler ve su kanalları ile ünlüdür (Toprakkale, Çavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)

İyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve Pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)

Hititler ve Frigler dokumacılıkta ileri gitmişler dir Frigyalılar Tapetes adı verilen halı ve kilimleri ile ünlüdürler

Anadolu'Ya Baskın Olan Devletler Pers İmparatorluğu
Anadolu MÖ 543333 yılları arasında İran'da kurulan Pers İmparatorluğunun hakimiyetinde kaldı

2)İskender İmparatorluğu
Makedonya kralı II Filip'in ölümüyle yerine geçen oğlu Büyük İskender Asya seferine çıkarak büyük bir imparatorluk oluşturmuştur

Asya Seferi
Büyük İskender bu seferle Anadolu, Suriye, Darı ve Hindistan'ın bir bölümünü ele geçirdi Pers İmparotorluğuna son verdi Bu sefer dönüşünde yolda öldü HELENİSTİK MEDENIYET: Büyük İskender'in Asya seferi sırasında Yunan Medeniyeti ile Doğu Medeniyetleri birbirlerinden etkilendiler Böylece doğu ve batı medeniyetlerinin karışımından

Hellenizm Medeniyeti
ortaya çıktı İskender'in ölümünden daha sonra Anadolu'da ufak krallıklar kuruldu Bunların başlıcaları

a)Bitinya Krallığı
Kuzeybatı Anadolu'da

b)Pontus Krallığı
Karadeniz'de

Bergama Krallığı
Batı Anadolu'da kurulmuşturBergama kralları bilim, edebiyat ve sanata ö Nem verdiler K Oyun ve keçi derisinden Parşümen kağıdını buluş ettiler Bu sayede öyle fazla kitap günümüze geldi Tekrar Bergama Krallığı Döneminde yapılan ZEUS tapınağı meşhurdur

3) Roma İmparatorluğu
İtalya'da kurulan bu devlet kısa zamanda Avrupa, Asya ve Afrika topraklarına yayılmıştır 395 yılında Batı ve doğu Roma imparatorluğu olarak ikiye ayrılmıştır Batı Roma 476 yılında, Doğu Roma (Bizans) ise 1453'te yıkılmıştır Bozdoğan Kemeri(istanbul), Çemberlitaş(istanbul), Ogüst Mabedi ve Roma Hamamı (Ankara), Aspendos Tiyatrosu (Antalya) Romalılardan kalan meşhur eserlerlerdir Romalılar Mısırlılardan aldıkları Güneş takvimini Jülyen takvimi adıyla geliştirdiler Fenikelilerin bulduğu harf yazısı(alfabe), İyonlar yoluyla Yunanlılara ve onlardan da Romalılar'a geçmiş, Romalılar bunu geliştirerek LATİN ALFABESİNİ oluşturmuşlardır Roma'da ilk yazılmış kanunlar 12 Levha Kanunlarıdır Roma kanunları günümüz Avrupa hukukunun temelini oluşturur4) BİZANS İMPARATORLUĞU(DOĞU ROMA İMP): Merkezi İstanbul olan bu devlet 1453'te Fatih Sultan Mehmet kadar yıkılmıştır Ayasofya, Avuç Içi İrini, Hora, Sergios ve Baküs kiliseleri ile Yerebatan ve Binbirdirek Sarnıçları en ünlü eserleridir *