Anadoludaki Medeniyetler hangileridir?
Anadolu Medeniyetleri hakkında bilgi
Anadolu'da kurulan uygarlıklar sırasıyla şunlardır
Hititler, Frigler,Lidyalılar, İyonlar, Urartular (MO 2binMo600 yılları arasında)
Persler (MO 543333) 3) İskender İmparatorluğu 4) Roma İmparatorluğu 5) Bizanslılar (3951071) 6) Turkler (1071
Mo2Bin Mo600 Yılları Arasında Anadolu Medeniyetleri Hititler
Anadolu'ya Kafkaslar'dan geldikleri tahmin edilmektedirKızılırmak cevresinde kurulmuştur Başşehirleri Hattuşaş (Boğazkoy)'dır
hititler Suriye toprakları icin Mısır ile yaptıkları Savaş sonucunda Kadeş Antlaşmasını imzaladılar Kadeş Antlaşması tarihte bilinen ilk antlaşmadır
Hititler'de asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyorduHititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliceydiHititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
Hititler kayaları duzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır( İvriz ve Yazılık aya Kabartmaları Hititlere aittir)Hititler Asurlular tarafından yıkıldılar
Frigyalılar(Frigler)
Orta Anadolu'da( sakarya nehri cevresinde) Mo 800 yıllarında devlet kurdular Başşehirleri Gordion'du Kimmerler tarafından yıkıldıFriglerin en buyuk Tanrıları KİBELE 'dir Frigler dokumacılıkta ileri gitmişlerdir Frigyalılar TAPETES adı verilen halı ve kilimleri ile unludurler
Lidyalılar
Bugunku Gediz ve Menderes ırmakları arasındaki bolgeye eski cağlarda Lidya deniliyordu Başkentleri Sardes(Sard)'dır Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte PARA'yı ilk kez kullanan Lidyalılar'dır Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan KRAL YOLU'nun acılmasında etkili oldular Lidyalılara Persler son vermiştir Lidyalıların kısa zamanda yıkılmasının sebebi, ordularının ceşitli kavimlerden toplanan ucretli askerlerden oluşmasıdır(Duzenli ve surekli milli ordusunu oluşturamamıştır)D)
İyonlılar(İyonlar)
İzmir Korfezinden, Gulluk Korfezine kadar olan bolgeye İyiyonya denilirdiYunanistan'dan gelen Akalar buradaki yerli halkla karışarak, şehir devletleri halinde yaşadılarBaşlıca İyon şehirleri şunlardır efes, Milet, İzmir, Foca, BodrumEfeste'ki Artemis tapınağı İyonlara aittirİyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdiİyon edebiyatının en o nemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdırİyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)
Urartular
Van Golu ve cevresinde devlet kurmuşlardır Başşehirleri Tuşba (Van)'dır Urartular'da kral ulkeyi savaş tanrısı Haldi adına yonetirdi Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi Urartular kaleler ve su kanalları ile unludur (Toprakkale, Cavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)
Kultur Ve medeniyet Devlet Yonetimi
Anadolu'da kurulan bu devletler genellikle krallıkla yonetilmiştir Kral hem başkomutan, hem baş yargıc, hem de baş rahipti
Bu durum kralın siyasi, askeri ve dini gucu elinde bulundurduğunu gosterir Ayrıca kralın başrahip oluşu laik olmayan bir anlayışı yansıtmaktadır
Hititlerde asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyordu
Hititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliceydi
İyonyalılar merkezi krallık yerine SİTE denilen şehir devletleri halinde yaşamışlardırDİN VE İNANIŞ: 1) Anadolu'da cok tanrılı inanış mevcuttu
Hititler kendi tanrılarından başka On Asya tanrılarına, Lidyalılar da Yunan tanrılarına tapınmışlardı
Bu durum Anadolu'da dini etkileşimi yansıtmaktadır
Urartular olumden sonra hayata inanmışlardı Bu yuzden mezarlarını ev ve oda biciminde yapıp icine ceşitli eşyalar koyuyorlardı
Friglerin en buyuk Tanrıları KİBELE 'dir
Efeste'ki Artemis tapınağı İyonlara aittir
Urartular'da kral ulkeyi savaş tanrısı Haldi adına yonetirdi
Sosyal Ve Ekonomik Hayat
Halk genellikle Asiller, Rahipler, Hurler ve Koleler olarak sınıflara ayrılmıştı
Anadolu'da ekonomik hayatın temelini tarım, ticaret ve hayvancılık oluşturuyordu
Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi
Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte Para'yı ilk kez kullanan Lidyalılar'dır
İyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdi
Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan Kral Yolu'nun acılmasında etkili oldular
İyonlılar(İyonlar) yazı Dili Ve Edebiyat
Anadolu'ya yazı Asurlular tarafından getirilmiştir Hititler ve Urartular Asurlulardan aldıkları Civi yazısını ve kendi buluşları olan HİYEROGLİF( resim yazısı) yazısını kullandılar
İyonlar ve Lidyalılar Fenike yazısını kullandılar Fenike yazısını batıya aktaran İYONLAR olmuştur
Hititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
Hititler, Mısırlılarla tarihte bilinen ilk antlaşm ayı (KADEŞ ANTLAŞMASI) imzaladılar(MO1280) 5) İyon Edebiyatının en onemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdır
Hukuk
Anadolu'da Kanunlar Mezopotamyadaki gibi kısasa kısas değildi
Bilim Ve Sanat
Hititler kayaları duzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır (İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları Hititlere aittir)
Urartular kaleler ve su kanalları ile unludur (Toprakkale, Cavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)
İyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve Pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)
Hititler ve Frigler dokumacılıkta ileri gitmişler dir Frigyalılar Tapetes adı verilen halı ve kilimleri ile unludurler
Anadolu'Ya Hakim Olan Devletler Pers İmparatorluğu
Anadolu MO 543333 yılları arasında İran'da kurulan Pers İmparatorluğunun hakimiyetinde kaldı
2)İskender İmparatorluğu
Makedonya kralı II Filip'in olumuyle yerine gecen oğlu Buyuk İskender Asya seferine cıkarak buyuk bir imparatorluk oluşturmuştur
Asya Seferi
Buyuk İskender bu seferle Anadolu, Suriye, Mısır ve Hindistan'ın bir bolumunu ele gecirdi Pers İmparotorluğuna son verdi Bu sefer donuşunde yolda oldu HELENİSTİK MEDENİYET: Buyuk İskender'in Asya seferi sırasında Yunan Medeniyeti ile Doğu Medeniyetleri birbirlerinden etkilendiler Boylece doğu ve batı medeniyetlerinin karışımından
Hellenizm Medeniyeti
ortaya cıktı İskender'in olumunden sonra Anadolu'da kucuk krallıklar kuruldu Bunların başlıcaları
a)Bitinya Krallığı
Kuzeybatı Anadolu'da
b)Pontus Krallığı
Karadeniz'de
Bergama Krallığı
Batı Anadolu'da kurulmuşturBergama kralları bilim, edebiyat ve sanata o Nem verdiler K Oyun ve keci derisinden Parşumen kağıdını icat ettiler Bu sayede pek cok kitap gunumuze geldi Yine Bergama Krallığı Doneminde yapılan ZEUS tapınağı meşhurdur
3) Roma İmparatorluğu
İtalya'da kurulan bu devlet kısa zamanda Avrupa, Asya ve Afrika topraklarına yayılmıştır 395 yılında Batı ve doğu Roma imparatorluğu olarak ikiye ayrılmıştır Batı Roma 476 yılında, Doğu Roma (Bizans) ise 1453'te yıkılmıştır Bozdoğan Kemeri(istanbul), Cemberlitaş(istanbul), Ogust Mabedi ve Roma Hamamı (Ankara), Aspendos Tiyatrosu (Antalya) Romalılardan kalan unlu eserlerlerdir Romalılar Mısırlılardan aldıkları Guneş takvimini Julyen takvimi adıyla geliştirdiler Fenikelilerin bulduğu harf yazısı(alfabe), İyonlar yoluyla Yunanlılara ve onlardan da Romalılar'a gecmiş, Romalılar bunu geliştirerek LATİN ALFABESİNİ oluşturmuşlardır Roma'da ilk yazılı kanunlar 12 Levha Kanunlarıdır Roma kanunları gunumuz Avrupa hukukunun temelini oluşturur4) BİZANS İMPARATORLUĞU(DOĞU ROMA İMP): Merkezi İstanbul olan bu devlet 1453'te Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkılmıştır Ayasofya, Aya İrini, Hora, Sergios ve Bakus kiliseleri ile Yerebatan ve Binbirdirek Sarnıcları en unlu eserleridir
Anadolu Medeniyetleri hakkında bilgi
Anadolu'da kurulan uygarlıklar sırasıyla şunlardır
Hititler, Frigler,Lidyalılar, İyonlar, Urartular (MO 2binMo600 yılları arasında)
Persler (MO 543333) 3) İskender İmparatorluğu 4) Roma İmparatorluğu 5) Bizanslılar (3951071) 6) Turkler (1071
Mo2Bin Mo600 Yılları Arasında Anadolu Medeniyetleri Hititler
Anadolu'ya Kafkaslar'dan geldikleri tahmin edilmektedirKızılırmak cevresinde kurulmuştur Başşehirleri Hattuşaş (Boğazkoy)'dır
hititler Suriye toprakları icin Mısır ile yaptıkları Savaş sonucunda Kadeş Antlaşmasını imzaladılar Kadeş Antlaşması tarihte bilinen ilk antlaşmadır
Hititler'de asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyorduHititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliceydiHititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
Hititler kayaları duzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır( İvriz ve Yazılık aya Kabartmaları Hititlere aittir)Hititler Asurlular tarafından yıkıldılar
Frigyalılar(Frigler)
Orta Anadolu'da( sakarya nehri cevresinde) Mo 800 yıllarında devlet kurdular Başşehirleri Gordion'du Kimmerler tarafından yıkıldıFriglerin en buyuk Tanrıları KİBELE 'dir Frigler dokumacılıkta ileri gitmişlerdir Frigyalılar TAPETES adı verilen halı ve kilimleri ile unludurler
Lidyalılar
Bugunku Gediz ve Menderes ırmakları arasındaki bolgeye eski cağlarda Lidya deniliyordu Başkentleri Sardes(Sard)'dır Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte PARA'yı ilk kez kullanan Lidyalılar'dır Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan KRAL YOLU'nun acılmasında etkili oldular Lidyalılara Persler son vermiştir Lidyalıların kısa zamanda yıkılmasının sebebi, ordularının ceşitli kavimlerden toplanan ucretli askerlerden oluşmasıdır(Duzenli ve surekli milli ordusunu oluşturamamıştır)D)
İyonlılar(İyonlar)
İzmir Korfezinden, Gulluk Korfezine kadar olan bolgeye İyiyonya denilirdiYunanistan'dan gelen Akalar buradaki yerli halkla karışarak, şehir devletleri halinde yaşadılarBaşlıca İyon şehirleri şunlardır efes, Milet, İzmir, Foca, BodrumEfeste'ki Artemis tapınağı İyonlara aittirİyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdiİyon edebiyatının en o nemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdırİyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)
Urartular
Van Golu ve cevresinde devlet kurmuşlardır Başşehirleri Tuşba (Van)'dır Urartular'da kral ulkeyi savaş tanrısı Haldi adına yonetirdi Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi Urartular kaleler ve su kanalları ile unludur (Toprakkale, Cavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)
Kultur Ve medeniyet Devlet Yonetimi
Anadolu'da kurulan bu devletler genellikle krallıkla yonetilmiştir Kral hem başkomutan, hem baş yargıc, hem de baş rahipti
Bu durum kralın siyasi, askeri ve dini gucu elinde bulundurduğunu gosterir Ayrıca kralın başrahip oluşu laik olmayan bir anlayışı yansıtmaktadır
Hititlerde asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyordu
Hititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliceydi
İyonyalılar merkezi krallık yerine SİTE denilen şehir devletleri halinde yaşamışlardırDİN VE İNANIŞ: 1) Anadolu'da cok tanrılı inanış mevcuttu
Hititler kendi tanrılarından başka On Asya tanrılarına, Lidyalılar da Yunan tanrılarına tapınmışlardı
Bu durum Anadolu'da dini etkileşimi yansıtmaktadır
Urartular olumden sonra hayata inanmışlardı Bu yuzden mezarlarını ev ve oda biciminde yapıp icine ceşitli eşyalar koyuyorlardı
Friglerin en buyuk Tanrıları KİBELE 'dir
Efeste'ki Artemis tapınağı İyonlara aittir
Urartular'da kral ulkeyi savaş tanrısı Haldi adına yonetirdi
Sosyal Ve Ekonomik Hayat
Halk genellikle Asiller, Rahipler, Hurler ve Koleler olarak sınıflara ayrılmıştı
Anadolu'da ekonomik hayatın temelini tarım, ticaret ve hayvancılık oluşturuyordu
Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi
Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte Para'yı ilk kez kullanan Lidyalılar'dır
İyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdi
Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan Kral Yolu'nun acılmasında etkili oldular
İyonlılar(İyonlar) yazı Dili Ve Edebiyat
Anadolu'ya yazı Asurlular tarafından getirilmiştir Hititler ve Urartular Asurlulardan aldıkları Civi yazısını ve kendi buluşları olan HİYEROGLİF( resim yazısı) yazısını kullandılar
İyonlar ve Lidyalılar Fenike yazısını kullandılar Fenike yazısını batıya aktaran İYONLAR olmuştur
Hititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
Hititler, Mısırlılarla tarihte bilinen ilk antlaşm ayı (KADEŞ ANTLAŞMASI) imzaladılar(MO1280) 5) İyon Edebiyatının en onemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdır
Hukuk
Anadolu'da Kanunlar Mezopotamyadaki gibi kısasa kısas değildi
Bilim Ve Sanat
Hititler kayaları duzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır (İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları Hititlere aittir)
Urartular kaleler ve su kanalları ile unludur (Toprakkale, Cavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)
İyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve Pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)
Hititler ve Frigler dokumacılıkta ileri gitmişler dir Frigyalılar Tapetes adı verilen halı ve kilimleri ile unludurler
Anadolu'Ya Hakim Olan Devletler Pers İmparatorluğu
Anadolu MO 543333 yılları arasında İran'da kurulan Pers İmparatorluğunun hakimiyetinde kaldı
2)İskender İmparatorluğu
Makedonya kralı II Filip'in olumuyle yerine gecen oğlu Buyuk İskender Asya seferine cıkarak buyuk bir imparatorluk oluşturmuştur
Asya Seferi
Buyuk İskender bu seferle Anadolu, Suriye, Mısır ve Hindistan'ın bir bolumunu ele gecirdi Pers İmparotorluğuna son verdi Bu sefer donuşunde yolda oldu HELENİSTİK MEDENİYET: Buyuk İskender'in Asya seferi sırasında Yunan Medeniyeti ile Doğu Medeniyetleri birbirlerinden etkilendiler Boylece doğu ve batı medeniyetlerinin karışımından
Hellenizm Medeniyeti
ortaya cıktı İskender'in olumunden sonra Anadolu'da kucuk krallıklar kuruldu Bunların başlıcaları
a)Bitinya Krallığı
Kuzeybatı Anadolu'da
b)Pontus Krallığı
Karadeniz'de
Bergama Krallığı
Batı Anadolu'da kurulmuşturBergama kralları bilim, edebiyat ve sanata o Nem verdiler K Oyun ve keci derisinden Parşumen kağıdını icat ettiler Bu sayede pek cok kitap gunumuze geldi Yine Bergama Krallığı Doneminde yapılan ZEUS tapınağı meşhurdur
3) Roma İmparatorluğu
İtalya'da kurulan bu devlet kısa zamanda Avrupa, Asya ve Afrika topraklarına yayılmıştır 395 yılında Batı ve doğu Roma imparatorluğu olarak ikiye ayrılmıştır Batı Roma 476 yılında, Doğu Roma (Bizans) ise 1453'te yıkılmıştır Bozdoğan Kemeri(istanbul), Cemberlitaş(istanbul), Ogust Mabedi ve Roma Hamamı (Ankara), Aspendos Tiyatrosu (Antalya) Romalılardan kalan unlu eserlerlerdir Romalılar Mısırlılardan aldıkları Guneş takvimini Julyen takvimi adıyla geliştirdiler Fenikelilerin bulduğu harf yazısı(alfabe), İyonlar yoluyla Yunanlılara ve onlardan da Romalılar'a gecmiş, Romalılar bunu geliştirerek LATİN ALFABESİNİ oluşturmuşlardır Roma'da ilk yazılı kanunlar 12 Levha Kanunlarıdır Roma kanunları gunumuz Avrupa hukukunun temelini oluşturur4) BİZANS İMPARATORLUĞU(DOĞU ROMA İMP): Merkezi İstanbul olan bu devlet 1453'te Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkılmıştır Ayasofya, Aya İrini, Hora, Sergios ve Bakus kiliseleri ile Yerebatan ve Binbirdirek Sarnıcları en unlu eserleridir