Anadolu Medeniyetleri

ANADOLU MEDENİYETLERİ
Anadolu: (Kucuk Asya) Tarih boyunca bircok goc ve istilaya uğramıştır Neden?
Uc tarafının denizlerle cevrili oluşu, Avrupa ve Afrika arasında deniz ve karadan kolayca bağlantı kurulması
Olumlu iklim şartları, verimli toprakları bol su kaynaklarına sahip olması
Anadolu'da Uygarlık Neden Gelişmiştir
Gocler ve istila amacıyla gelen topluluklar sahip oldukları kultur ve medeniyeti Anadolu'ya taşıdılar Anadolu'nun Mısır, Ege ve Yunan Medeniyetlerine yakın bir konumda olması bu medeniyetlerden etkilenmesin sağlamıştır
Anadolu Medeniyetleri: Anadolu'da kurulan uygarlıklar sırasıyla şunlardır:
1) Hititler, Frigler,Lidyalılar, İyonlar, Urartular (MO 2binMo600 yılları arasında
2) Persler (MO 543333)
3) İskender İmparatorluğu
4) Roma İmparatorluğu
5) Bizanslılar (3951071)
6) Turkler (1071)
Mo2Bin Mo600 Yılları Arasında Anadolu Medeniyetleri
A)Hititler:
Anadolu'ya Kafkaslar'dan geldikleri tahmin edilmektedir
* Kızılırmak cevresinde kurulmuştur Başşehirleri HATTUŞAŞ (Boğazkoy)'dır
* Hititler Suriye toprakları icin Mısır ile yaptıkları savaş sonucunda KADEŞ ANTLAŞMASINI imzaladılar Kadeş Antlaşması tarihte bilinen ilk antlaşmadır
* Hititler'de asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyordu
* Hititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliceydi
* Hititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
* Hititler kayaları duzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır( İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları Hititlere aittir)
* Hititler Asurlular tarafından yıkıldılar
B)Frigyalılar(Frigler):
* Orta Anadolu'da(Sakarya nehri cevresinde) MO 800 yıllarında devlet kurdular Başşehirleri GORDİON'du
* Kimmerler tarafından yıkıldı
* Friglerin en buyuk Tanrıları KİBELE 'dir
* Frigler dokumacılıkta ileri gitmişlerdir Frigyalılar TAPETES adı verilen halı ve kilimleri ile unludurler
C)Lidyalılar:
* Bugunku Gediz ve Menderes ırmakları arasındaki bolgeye eski cağlarda LİDYA deniliyordu
* Başkentleri SARDES(Sard)'dır
* Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte PARA'yı ilk kez kullanan Lidyalılar'dır
* Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan KRAL YOLU'nun acılmasında
etkili oldular
* Lidyalılara Persler son vermiştir
* Lidyalıların kısa zamanda yıkılmasının sebebi, ordularının ceşitli kavimlerden toplanan ucretli
askerlerden oluşmasıdır(Duzenli ve surekli milli ordusunu oluşturamamıştır)
D)İyonyalılar(İyonlar):
* İzmir Korfezinden, Gulluk Korfezine kadar olan bolgeye İYONYA denilirdi
* Yunanistan'dan gelen AKALAR buradaki yerli halkla karışarak, şehir devletleri halinde yaşadılar
Başlıca İyon şehirleri şunlardır: Efes, Milet, İzmir, Foca, Bodrum
* Efeste'ki ARTEMİS tapınağı İyonlara aittir
* İyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdi
* İyon Edebiyatının en onemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdır
* İyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve Pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat, Felsefede Diojen)
E) Urartular:
* Van Golu ve cevresinde devlet kurmuşlardır Başşehirleri TUŞBA(Van)'dır
* Urartular'da kral ulkeyi savaş tanrısı HALDİ adına yonetirdi
* Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi
* Urartular kaleler ve su kanalları ile unludur (Toprakkale, Cavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)
Kultur Ve Medeniyet
Devlet Yonetimi:
1) Anadolu'da kurulan bu devletler genellikle krallıkla yonetilmiştir Kral hem başkomutan, hem baş yargıc, hem de baş rahipti
NOT: Bu durum kralın siyasi, askeri ve dini gucu elinde bulundurduğunu gosterir Ayrıca kralın başrahip oluşu laik olmayan bir anlayışı yansıtmaktadır
2) Hititlerde asillerden oluşan PANKUŞ denilen bir meclis vardı Bu meclis kralın yetkilerini kısıtlıyordu
3) Hititlerde kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA denilen kraliceydi
4) İyonyalılar merkezi krallık yerine SİTE denilen şehir devletleri halinde yaşamışlardır
Din Ve İnanış:
1) Anadolu'da cok tanrılı inanış mevcuttu
2) Hititler kendi tanrılarından başka On Asya tanrılarına, Lidyalılar da Yunan tanrılarına tapınmışlardı
NOT: Bu durum Anadolu'da dini etkileşimi yansıtmaktadır
3) Urartular olumden sonra hayata inanmışlardı Bu yuzden mezarlarını ev ve oda biciminde yapıp icine
ceşitli eşyalar koyuyorlardı
4) Friglerin en buyuk Tanrıları KİBELE 'dir
5) Efeste'ki ARTEMİS tapınağı İyonlara aittir
6) Urartular'da kral ulkeyi savaş tanrısı HALDİ adına yonetirdi
Sosyal Ve Ekonomik Hayat:
1) Halk genellikle Asiller, Rahipler, Hurler ve Koleler olarak sınıflara ayrılmıştı
2) Anadolu'da ekonomik hayatın temelini tarım, ticaret ve hayvancılık oluşturuyordu
3) Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi
4) Lidyalılar ticarette geliştiler Tarihte PARA'yı ilk kez kullanan Lidyalılar'dır
5) İyonlar deniz ticaretinde gelişmişlerdi
6) Lidyalılar Efes'ten başlayıp, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan KRAL YOLU'nun
acılmasında etkili oldular
Yazı, Dil Ve Edebiyat:
1) Anadolu'ya yazı Asurlular tarafından getirilmiştir Hititler ve Urartular Asurlulardan aldıkları CİVİ yazısını ve kendi buluşları olan HİYEROGLİF(resim yazısı) yazısını kullandılar
2) İyonlar ve Lidyalılar Fenike yazısını kullandılar Fenike yazısını batıya aktaran İYONLAR olmuştur
3) Hititler krallarının hayatlarını anlatan ANAL adını verdikleri yıllıkları hazırlayarak, tarafsız TARİH YAZICILIĞI'nı başlatmışlardır
4) Hititler, Mısırlılarla tarihte bilinen ilk antlaşmayı (KADEŞ ANTLAŞMASI) imzaladılar(MO1280)
5) İyon Edebiyatının en onemli eseri Homeros'un İlyada ve Odesa destanıdır
Hukuk:
Anadolu'da kanunlar Mezopotamyadaki gibi kısasa kısas değildi
Bilim Ve Sanat:
1) Hititler kayaları duzleştirerek, tanrı kabartmaları yapmışlardır
(İvriz ve Yazılıkaya Kabartmaları Hititlere aittir)
2) Urartular kaleler ve su kanalları ile unludur
(Toprakkale, Cavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri)
3) İyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir Matematikte Tales ve Pisagor, Tarihte Heredot, Tıpta
Hipokrat, Felsefede Diojen)
4) Hititler ve Frigler dokumacılıkta ileri gitmişlerdir
Frigyalılar TAPETES adı verilen halı ve
kilimleri ile unludurler