Anaflaksİ

Anaflaksİ ANAFLAKSİ: ALLERJİK ŞOK TANIM: Alerjinin en korkulan, en ağır ve güvenli olmayan şekli olan anaflaksi, vücudun tümünü ilgilendiren yaygın alerjik reaksiyonlara emrindeki olarak gelişir Anaflaksi, alerjik şok ismiyle de bilinir; erken tanınıp ivedi olarak tedavi edilmediğinde kişiyi şok veya ölüme kadar götürebilir Gazetelerde okuduğumuz ‘Penisilin iğnesi yapıldı, yaşamını yitirdi’ ya da ‘Arı sokmasından öldü’ gibi olayların nedeni defalarca anaflaksidir Ülkemizde her sene sıradan olarak 100 kişinin anaflaksiden nedeniyle yaşamlarını yitirdikleri söylenebilir ANAFLAKSİNİN SEBEPLERİ: Anaflaksiye sebep olabilen pek çok madde vardır: İlaçlar (penisilin, sefalosporin ve diğer antibiyotikler; aspirin, ağrı kesici ve romatizma ilaçları, lokal anestezikler, röntgen çekilirken kullanılan kontrast maddeler) Serumlar ve aşılar Kan ve kan ürünleri Yiyecekler (Yumurta, süt, domates, fıstık, deniz ürünleri) Yiyeceklere konan katkı maddesi maddeleri Bozulmayı önleyici maddeler (Sülfitler) Renklendiriciler (Tartrazin) Tat vericiler (Glutamat) Fiziki etkenler: Egzersiz, soğuk Değişik maddeler: Lateks, sperm ANAFLAKSİNİN BELİRTİLERİ: Anaflaksi, kişinin duyarlılığına ve alınan alerjenin miktarına tarafından öbür tablolara niçin olur Ilk Önce deri, alt ve üst solunum yolları, dolaşım ve sindirim sistemi almak üzere böylece fazla organ sistemine ait belirtiler ortaya çıkar Anaflaksi, çok ani olarak ortaya meydana çıkan bir durum olduğu için sadece doktorlar kadar yok, herkesçe bilinmesi, tanınması ve birincil ivedi müdahalenin hemencecik yapılması, hastanın yaşamının kurtarılması bakımından fazla önemlidir Alerjenin alım yolu ve vücuda giriş hızı da anaflaksinin ağırlığını belirleyen önemli faktörlerdir Mesela, penisilin iğnesi penisilin hapına kadar çok daha ağır bir anaflaksiye yol açar! Anaflaksi belirtileri, alerjenle karşılaşıldıktan derhal birkaç dakika daha sonra başlar, 1520 dakikada zirveye çıkar ve 1 saat içinde de azalmaya yüz tutar Anaflaksi, bazı kişilerde belirtiler iyice kaybolduktan 824 saat sonra tekrarlayabilir böylece, anaflaksi saptanan bir kişinin en azından 24 saat süreyle hekim gözetimi altında kalması gerekir ANAFAKSİNİN GELİŞİMİ VE TEHLIKE SİNYALLERİ: Anaflakside, solunum ve dolaşım sistemini ilgilendiren belirtiler önemli bir krizin işaretleridir Solunum sistemi belirtileri: Burunla ilgili olarak kaşıntı, su gibi akıntı, aksırık, burun tıkanıklığı gibi belirtiler vardır Ses tellerinin şişmesi (gırtlak ödemi), ses kısıklığı ve hitabe güçlüğü yaratabileceği gibi, bu darlığın fazla pozitif olması nefes alıp vermeyi güçleştirir, hatta adamakıllı imkansız kılar ve ölüme niçin olur Bir Takım hastalarda ise astımlılarda olduğu gibi inatçı öksürük, hırıltılı solunum ve nefes darlığı gelişirDolaşım sistemi belirtileri: Çarpıntı, baştan savma ve hızlı yürek atışları, göğüs ağrısı, baş dönmesi vardır Kan basıncının düşmeye başlaması ciddi bir anaflaksinin habercisidir Ihtiyar hastalar yürek krizi de geçirebilirler Sindirim sistemi belirtileri: Karında kramp tarzında ağrılar, bulantı, kusma, karında şişkinlik ve stres, ishal ortaya çıkar Diğer belirtiler: Bu sistemlere ait belirtilerden başka çoğu hastada, terleme, idrar kaçırma, baş ağrısı, şuur bozukluğu, halüsinasyon görülür Anaflakside vefat: Anaflakside vefat nedeni gırtlak ödemi veya inatçı kan basıncı düşüklüğü ya da kalp krizidir