Batı Nil Virüsü’nün uzun yıllar sonra tekrar yayılmaya başlaması ve komşu ülke Yunanistan’da da görülen yaygın hadiseler, gözleri Türk biyoteknoloji şirketi Anatolia Geneworks’e çevirdi. Covid-19, Maymun Çiçeği, HPV ve HIV üzere tüm virüsleri tespit eden test kitlerini 70’ten fazla ülkeye ihraç eden şirket, Batı Nil Virüsü hastalığın belirtileri, tanısı ve alınabilecek tedbirler konusunda ihtarlarda bulundu.
İlk olarak 1937’de Afrika kıtasında Uganda’da ortaya çıktığı için Batı Nil Virüsü (BNV) ismi verilen hastalık, bu sene hem Avrupa hem de Türkiye’yi tehdit etmeye başladı. Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar ortasında yer alan BNV’nin Yunanistan’da yaygın hadiselerle ortaya çıkması, hem Türkiye hem de Avrupa’nın başka ülkelerini korkuttu. Dünya genelinde tüm kıtalarda 70’ten fazla ülke için teşhis ve test kitleri üreten şirket Anatolia Geneworks’ün Satış Merkezi Müdürü Uzman Moleküler Biyolog Ramazan Karakaya, BNV hastalığının saptanması ve ölçüsünün belirlenmesi için kullanılan PCR test kitleriyle çok süratli ve sağlam sonuçlar elde edebildiklerini ve eserlerine tüm dünyadan büyük ilgi olduğunu söyledi.
Bulaşma riskine karşı sivrisineklere dikkat edilmeli
Genellikle tropik ve ılıman iklimlerde bulunan BNV’nin bilhassa Haziran ile Eylül ortasında sıklıkla yayılım gösterdiğini belirten Anatolia Geneworks Uzman Moleküler Biyolog Ramazan Karakaya, hastalığın şahıstan şahsa bulaşma mümkünlüğünün çok düşük olduğunu vurguladı. Culex cinsi sivrisineklerin ana konak olarak kanatlı hayvanları sokması ile kıtalar boyunca yayılabilen bir hastalık olan BNV’nin, son konak olarak da insanlara bulaşmasının da bu sivrisineklerin ısırması ile meydana geldiğini tabir eden Moleküler Biyolog Karakaya, “Sivrisinekler virüsü enfekte kuşlar üzerinden beslenirken alırlar ve sonra virüs öbür konaklara bu sinekler vasıtası ile bulaşır. Olağan bir beşerde sivrisinek ısırdığı andan itibaren hastalığın kuluçka müddeti 2 ile 14 gün ortasında değişirken, bağışıklığı zayıf olan şahıslarda bu mühlet 21 güne kadar çıkabilmektedir. Bireyden bireye bulaşmayan hastalık, çok ender de olsa doğum ve emzirme ile anneden bebeğe geçebilir, kan ve organ nakli ile de bulaşabilir. Ayrıyeten enfekte olan kuşların dışkılarının, ciltte yer alan açık bir yaraya teması ile de hastalığın bulaşması mümkündür” diye konuştu.
Hastalık belirtileri değişkenlik gösteriyor
Batı Nil Virüsü enfeksiyonunun farklı tiplerinin, değişken belirtilerle ortaya çıkabildiğine değinen Karakaya, “Uzmanların da belirttiği üzere, BNV enfeksiyonun birçok beşerde rastgele bir semptoma sebep olmaz. İkinci Batı Nil enfeksiyon tipi hastalığın uygunlaşması ile hafif ateşe sebep olur (Batı Nil ateşi), baş ağrısı da görülen semptomlar ortasındadır. Üçüncü tip Batı Nil virüsü de beyinde ansefalit, menenjit üzere kimi bulgulara da sebep olabilir. Bütün bu sonuçlar uzun süreçte depresyon, hafıza kaybı, şuur bulanıklığı, hastalarda uykusuzluk, kas zayıflığı gibi sıhhat sorunlarına neden olabilir.” dedi.
BNV tanısı nasıl koyuluyor
Farklı tekniklerle de tanısı konulabilen Batı Nil Virüsü, altın standart olarak bilinen PCR teknolojisi kullanılarak da saptanabilmektedir. Anatolia Geneworks olarak BNV hastalığının saptanması ve ölçüsünün belirlenmesi için kullanılan PCR test kitleriyle çok süratli ve emniyetli sonuçlar elde edebildiklerinin altını çizen Karakaya, “İnsan serum ve plazma örneklerinden, kişinin hastalığa sahip olup olmadığını, sahipse hangi seviyede olduğunu saptayan test kitleri ile hastalığın en erken etaplarında dahi teşhisini koyarak, hastalığın gidişatı hakkında bilgi edinilmesini ve tedavisi için strateji oluşturulmasına imkan sağlıyor. Anatolia Geneworks’ün test kitleri uzun yıllardır, Türkiye’de ve dünyada pek çok hastanın Batı Nil Virüsü taşıyıp taşımadığının tespitinde sıhhat profesyonelleri tarafından kullanılmaktadır” sözlerini kullandı.
Risk coğrafyasında yer alan Türkiye’de vatandaşların alabileceği önlemler
Yunanistan’ı alarma geçiren BNV’nin çok süratli yayılım göstererek geniş bir coğrafyayı tehdit ettiğini lisana getiren Karakaya, alınabilecek tedbirlerle alakalı ise şunları söyledi:
“Türkiye kuşların göç yolları güzergâhında yer aldığı için riskli bölgeler ortasındadır. Batı Nil virüsünden korunmak için bilhassa sivrisinek ısırıkları engellenmeye çalışılmalı, sazlık bölgelerden uzak durulmalı ve sulak alanlarda sinek ilaçlaması çok sık yapılmalıdır. Yurt dışı seyahatleri öncesi, gidilecek ülkedeki hastalık salgınlarını denetim etmek, gerekli ise böcek kovucu ilaçlar kullanmak ve uzun kollu kıyafetler giymek, sivrisinek ısırıklarını engelleyen tesirli yollardır. Ayrıyeten riskli bölgelere yapılan seyahatler sonrasında kendisini hâlsiz, yorgun ve hasta hisseden herkes, vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurarak ilgili testleri yaptırmalıdır”
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı