Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Andırım, Andırım nedir, Andırım ne demektir, Andırım ne anlama gelir, Andırım tanımı, Andırım anlamı , Andırım ne demektir
Andırım Nedir?
Andırım; Oranlar arasında benzerlik
1 Etimoloji: Avrupa dillerinde Yunancanın nisbet anlamındaki analoyia sozcuğunden turetilmiştir Bilimsel terim olarak nisbet bakımından benzerlik anlamını verir Turkcede andırım, eşanlamlı olarak andırış, andırışma terimleri andırmak kokunden turetilmiştir Aynı anlamda ornekseme terimi de kullanılır
2 Mantık: Andırım terimini, gunumuzde de kullanıldığı anlamda, oranlar arasındaki benzerlik olarak antikcağ Yunan duşunuru Aristoteles tanımlamıştır Andırım, niceliksel olabildiği gibi niteliksel de olabilir Nitekim mantık, daha cok niteliksel andırımlarla uslamlama yapar Ne var ki niceliksel oranlar arasındaki andırım kesindir, kuşkulanılamaz Niteliksel oranlarsa aynı olcude kesin değildirler Oyleyse uslamlamada tumdengelim ve tumevarım'la birlikte andırım aynı kesinlik ve pekinlikle kullanılabilir mi? Ortacağın skolastik mantıkcıları, gorguculuğun karşısında usculuğu pekiştirmek icin, temevarım'a karşı tumdengelim ve onun yanında da andırım'ın ustunluğunu tanıtlamaya calışmışlardır Cunku tumevarım deneyciliğin işidir, ceşitli tikel deneylerden elde edilen sonuclardan genel bir sonuc cıkarılır Tumdengelim'se o zamanlar usculuğun işi sayılmaktadır, cunku genel ilkeler deneylerden değil duşuncelerden cıkarılmaktadır Andırımsal kanıt (Os Burhanı temsili, Fr Argument analogique)'ın guclendirilmesi de usculuğun yararına olacaktır Bu konuya koca bir ortacağ boyunca gereğinden cok onem verilmesinin nedeni budur Bk Andırımlı Uslamlama
3 Eleştiricilik: Bk Analogien der Erfahrung, Deney Andırımı, Principe de la Permanence de la Substance, Principe de la Succession des Phénoménes, Principe de la Simultanété des Substances
4 Yaşambilim: Gunumuz yaşambiliminde, andırışlar kuramı'ndan farklı olarak, aynı kaynaktan gelmedikleri halde aynı gorevi gorduklerinden oturu birbirine benzeyen orgenlere andırımlı orgenler denilmektedir Orneğin kuşların kanatlarıyla bocelerin kanatları boyledir, her ikisi de ucmaya yarar, oysa aralarında hic bir ozdeşlik yoktur Bk Andıran Orgenler, Andırışlar Kuramı, Benzetili
5 Estetik: Antikcağ Yunanlılarından beri, yakın zamanlara kadar, guzel yazı ya da şiirlere benzer (Os Nazire) yazmak ustalık sayılmış, bu bakımdan guzel sanat yapıtları ornek tutulmuştur Gunumuz sanatında bu, sadece bir taklit sayılır ve sanatdışı bir olgudur
6 Tanrıbilim: Bk Analogie Propre, Analogie Métaphorique, Analogon Rationis
7 Dilbilim: Andırım, dilbilimin başlıca yontemlerinden biridir Yeni sozcukler orneksemelerle turetilir
8 Fizik: Bilinen benzeyişlerden bilinmeyen benzeyişleri cıkarmada kullanılan mantıksal andırım yontemi, fizik biliminde de başarıyla kullanılmıştır Orneğin bunlar gucu, onceden bilinen beygir gucune benzetilerek olculmuştur
9 Astronomi: Fizikte olduğu gibi astronomide de, aynı mantıksal benzetme yontemiyle, onemli sonuclar elde edilmiştir Orneğin dunyamızdaki fizik ve kimyasal koşullara benzer koşullar bulunduğu icin, Ay'a adam gondermeye girişilmiştir
10 Bilgi kuramı: Andırım yontemi, benzeyişten sonuc cıkarmada, tanımlamada ve sınıflandırmada yararlıdır Orneğin Claude Bernard, et yiyicilerin kırmızı ve ot yiyicilerin sarı renkli idrar cıkardıklarına bakarak ot yiyici tavşanın ac bırakılınca kendi kendin yediği, eşdeyişle yedek besinleriyle beslenerek ot yiyicilikten et yiyiciliği gectiği sonucunu cıkarmıştır Huygens, ışığın bir dalga olduğunu ses titreşimleriyle ışık titreşimleri arasındaki benzeşmeye dayanarak bulmuştur Andırım yontemi, ortak ozellikleri bulunan nesnelerde, birinde bulunan başka bir ozelliğin otekine de bulunabileceği olasılığına dayanır Ne var ki bu bir olasılıktır ve bilimsel kesinlikten yoksundur Bundan oturudur ki yuzyıllar boyunca deney ve gozlem yerine kullanılmış olan andırış yontemi, bircok başarılı sonuclar elde etmesine rağmen bugun kullanılmamaktadır Bununla beraber kimi bilginler, başka yontemlerle de denetlemek koşuluyla andırış yonteminin bugun de kullanılabileceği ve yararlı sonuclara yol acabileceği kanısındadırlar Ne var ki andırım, tek başına bir tanıt olamaz ve başka yontemlerle denetlemediği hallerde guvenilir bir tanıtlama değildir Tanıtlama sorunun dışında, andıranını yapma yoluyla bir cok yeni buluşları gercekleştirebilir
Andırım Nedir?
Andırım; Oranlar arasında benzerlik
1 Etimoloji: Avrupa dillerinde Yunancanın nisbet anlamındaki analoyia sozcuğunden turetilmiştir Bilimsel terim olarak nisbet bakımından benzerlik anlamını verir Turkcede andırım, eşanlamlı olarak andırış, andırışma terimleri andırmak kokunden turetilmiştir Aynı anlamda ornekseme terimi de kullanılır
2 Mantık: Andırım terimini, gunumuzde de kullanıldığı anlamda, oranlar arasındaki benzerlik olarak antikcağ Yunan duşunuru Aristoteles tanımlamıştır Andırım, niceliksel olabildiği gibi niteliksel de olabilir Nitekim mantık, daha cok niteliksel andırımlarla uslamlama yapar Ne var ki niceliksel oranlar arasındaki andırım kesindir, kuşkulanılamaz Niteliksel oranlarsa aynı olcude kesin değildirler Oyleyse uslamlamada tumdengelim ve tumevarım'la birlikte andırım aynı kesinlik ve pekinlikle kullanılabilir mi? Ortacağın skolastik mantıkcıları, gorguculuğun karşısında usculuğu pekiştirmek icin, temevarım'a karşı tumdengelim ve onun yanında da andırım'ın ustunluğunu tanıtlamaya calışmışlardır Cunku tumevarım deneyciliğin işidir, ceşitli tikel deneylerden elde edilen sonuclardan genel bir sonuc cıkarılır Tumdengelim'se o zamanlar usculuğun işi sayılmaktadır, cunku genel ilkeler deneylerden değil duşuncelerden cıkarılmaktadır Andırımsal kanıt (Os Burhanı temsili, Fr Argument analogique)'ın guclendirilmesi de usculuğun yararına olacaktır Bu konuya koca bir ortacağ boyunca gereğinden cok onem verilmesinin nedeni budur Bk Andırımlı Uslamlama
3 Eleştiricilik: Bk Analogien der Erfahrung, Deney Andırımı, Principe de la Permanence de la Substance, Principe de la Succession des Phénoménes, Principe de la Simultanété des Substances
4 Yaşambilim: Gunumuz yaşambiliminde, andırışlar kuramı'ndan farklı olarak, aynı kaynaktan gelmedikleri halde aynı gorevi gorduklerinden oturu birbirine benzeyen orgenlere andırımlı orgenler denilmektedir Orneğin kuşların kanatlarıyla bocelerin kanatları boyledir, her ikisi de ucmaya yarar, oysa aralarında hic bir ozdeşlik yoktur Bk Andıran Orgenler, Andırışlar Kuramı, Benzetili
5 Estetik: Antikcağ Yunanlılarından beri, yakın zamanlara kadar, guzel yazı ya da şiirlere benzer (Os Nazire) yazmak ustalık sayılmış, bu bakımdan guzel sanat yapıtları ornek tutulmuştur Gunumuz sanatında bu, sadece bir taklit sayılır ve sanatdışı bir olgudur
6 Tanrıbilim: Bk Analogie Propre, Analogie Métaphorique, Analogon Rationis
7 Dilbilim: Andırım, dilbilimin başlıca yontemlerinden biridir Yeni sozcukler orneksemelerle turetilir
8 Fizik: Bilinen benzeyişlerden bilinmeyen benzeyişleri cıkarmada kullanılan mantıksal andırım yontemi, fizik biliminde de başarıyla kullanılmıştır Orneğin bunlar gucu, onceden bilinen beygir gucune benzetilerek olculmuştur
9 Astronomi: Fizikte olduğu gibi astronomide de, aynı mantıksal benzetme yontemiyle, onemli sonuclar elde edilmiştir Orneğin dunyamızdaki fizik ve kimyasal koşullara benzer koşullar bulunduğu icin, Ay'a adam gondermeye girişilmiştir
10 Bilgi kuramı: Andırım yontemi, benzeyişten sonuc cıkarmada, tanımlamada ve sınıflandırmada yararlıdır Orneğin Claude Bernard, et yiyicilerin kırmızı ve ot yiyicilerin sarı renkli idrar cıkardıklarına bakarak ot yiyici tavşanın ac bırakılınca kendi kendin yediği, eşdeyişle yedek besinleriyle beslenerek ot yiyicilikten et yiyiciliği gectiği sonucunu cıkarmıştır Huygens, ışığın bir dalga olduğunu ses titreşimleriyle ışık titreşimleri arasındaki benzeşmeye dayanarak bulmuştur Andırım yontemi, ortak ozellikleri bulunan nesnelerde, birinde bulunan başka bir ozelliğin otekine de bulunabileceği olasılığına dayanır Ne var ki bu bir olasılıktır ve bilimsel kesinlikten yoksundur Bundan oturudur ki yuzyıllar boyunca deney ve gozlem yerine kullanılmış olan andırış yontemi, bircok başarılı sonuclar elde etmesine rağmen bugun kullanılmamaktadır Bununla beraber kimi bilginler, başka yontemlerle de denetlemek koşuluyla andırış yonteminin bugun de kullanılabileceği ve yararlı sonuclara yol acabileceği kanısındadırlar Ne var ki andırım, tek başına bir tanıt olamaz ve başka yontemlerle denetlemediği hallerde guvenilir bir tanıtlama değildir Tanıtlama sorunun dışında, andıranını yapma yoluyla bir cok yeni buluşları gercekleştirebilir
