Genc yaşlı demeden aniden kalbi durup olenleri duyuyoruz Halı sahada futbol oynarken, balkonda cay icerken, işyerinde calışırken, hatta uyurken… Ani kardiyak olum kalbin aniden, bilinmedik bir şekilde durmasıyla ilişkili 30’lu ve 40’lı yaşlarda daha yaygın; erkeklerde kadınlara oranla daha sık gozlemleniyor 30 yaşın altı ani olumlerin coğunluğu aritmi veya kalıtımsal kardiyomiyopati yuzunden gercekleşiyor Genetik nedenlerin katkısı da onemli
Ani kardiyak olumle kalp krizinin farkı ne?
Aslında benzerlikleri yok Ani kardiyak olum kalp krizinden farklı bir durum Ancak kalp krizi sırasında da oluşabiliyor
Kalp krizinin temel nedeni kan pıhtıları Damarlardan biri ya da daha fazlası tıkanıyor Kalp kaslarına yeterli temiz kan gidemiyor Oksijenli kan kalbe ulaşamayınca kalp zarar goruyor Sonuc: kalp krizi
Ani kardiyak olum bunun tam tersi Kalpteki elektriksel sistem arızalanıyor, bir anda duzensiz calışmaya başlıyor Kalp atışları gittikce hızlanıyor Karıncıklar o kadar hızlı carpıyor ki vucuda kan pompalayamıyor İlk birkac dakika en buyuk tehlike beyne kan gitmemesi ve kişinin bilincini kaybetmesi Acil mudahale yapılsa bile olumcul riski var
Ani kardiyak olum neden oluyor?
Ani kardiyak olumlerin buyuk coğunluğu kalpteki ritim bozukluğuyla, aritmiyle ilişkili En tehlikeli aritmi turu karıncık fibrilasyonu Karıncık fibrilasyonu sırasında kalp kan pompalayamıyor Olum sadece birkac dakika icerisinde gercekleşiyor
Risk faktorleriAni kardiyak olum riskini arttıran bir suru faktor var:
• Daha once bir kalp krizi gecirmiş olup kalbinin buyuk bolumu zarar gorenler Ani kardiyak olumlerin %75’inde onceden yaşanmış kalp krizine rastlanıyor
• Kalp krizini izleyen ilk altı ay da epey riskli
• Koroner arter hastalığı bulunanlar
• Koroner arter hastalığının risk faktorleri sigara, ailenin sağlık gecmişinde kardiyovaskuler sorunlar ve
kolesterol
• Taşikardiyle bağlantılı %40’tan az ejeksiyon fraksiyonu olanlar
• Daha once ani kalp durması yaşamış olanlar
• Aile gecmişinde ani kalp durması ya da ani olum olanlar
• Ailenin sağlık gecmişinde aritmi olanlar
• Kalp krizi sonrası taşikardi ya da karıncık fibrilasyonu yaşamış olanlar
• Daha once damar anormallikleri ya da doğumsal kalp sorunları yaşamış olanlar
• Kalp yetmezliği yaşayanlar
• Dilate kardiyomiyopati sorunu olanlar (Kalbin buyuduğu, kasılma gucunun azaldığı bir hastalık)
• Hipertrofik kardiyomiyopati olanlar (Karıncıkları etkileyen zayıflamış bir kalp kası)
• Kandaki potasyum ve magnezyum seviyesinde belirgin duşuş olanlar
• Obezite
• Diyabet
• Uyuşturucu bağımlılığı
• Kalbin ritmine zarar verebilen proaritmi ilacları kullananlar
Ani kardiyak olum onlenebilir mi?Ani kardiyak olumu onlemenin kesin yolu yok Alacağınız bazı onlemlerle riski en aza indirmeniz mumkun Ozellikle de yukarıda saydığımız risk faktorlerinden sizde de varsa harekete gecmeniz gerekiyor Tedavi sonrası takip icin doktorunuzla konuşmak Doktorunuz onu ne sıklıkla ziyaret etmeniz gerektiğini soyleyecektir Sizin yapmanız gerekense randevuların hicbirini atlamamak Bu randevularda doktorunuz birkac testle kalbinizin durumuna bakacak
Ejeksiyon fraksiyonu Kalbin atışı sırasında pompaladığı kan miktarına ejeksiyon fraksiyonu deniyor Sağlıklı kalpteki oranı %55 – %65 arasında Bu seviyenin duşmesi ya da yukselmesi sorun demek Duzenli olarak EF testine girmeniz riskleri de azaltacaktır
Risk faktorlerini yok etmek Kilo verin, sigarayı bırakın, duzenli egzersiz yapın, duşuk kalorili diyete uyun, diyabetinizi dengede tutun, başka sağlık sorununuz varsa onları da kontrol altına alın
İlac kullanmak Kalp krizi, kalp yetmezliği ya da aritmi gibi sorunlar icin ilac kullanmak ani kardiyak olum riskini de azaltacaktır İlacları kesinlikle doktor onerisine gore kullanmanız gerektiğini hatırlatalım
Kardiyak defibrilator kullanmak Bu arac kalp ritimlerinizin normale donmesi icin kalbinize kucuk elektrik uyarıları gonderiyor Boylece kalbin aniden durması riski de azalıyor
Mudahaleli yontemler ya da ameliyat Koroner arter hastalığı ya da aritmi gibi sorunlar icin uygulanan tedaviler gelecekte ortaya cıkabilecek sorunları da azaltabilir
Aile uyelerini bilgilendirmek Ani kardiyak olum risk faktorlerinden bazıları sizde de varsa aile uyelerinizi de hem sorun hakkında hem de yapılması gerekenler hakkında bilgilendirmelisiniz
Ani kardiyak olumle kalp krizinin farkı ne?
Aslında benzerlikleri yok Ani kardiyak olum kalp krizinden farklı bir durum Ancak kalp krizi sırasında da oluşabiliyor
Kalp krizinin temel nedeni kan pıhtıları Damarlardan biri ya da daha fazlası tıkanıyor Kalp kaslarına yeterli temiz kan gidemiyor Oksijenli kan kalbe ulaşamayınca kalp zarar goruyor Sonuc: kalp krizi
Ani kardiyak olum bunun tam tersi Kalpteki elektriksel sistem arızalanıyor, bir anda duzensiz calışmaya başlıyor Kalp atışları gittikce hızlanıyor Karıncıklar o kadar hızlı carpıyor ki vucuda kan pompalayamıyor İlk birkac dakika en buyuk tehlike beyne kan gitmemesi ve kişinin bilincini kaybetmesi Acil mudahale yapılsa bile olumcul riski var
Ani kardiyak olum neden oluyor?
Ani kardiyak olumlerin buyuk coğunluğu kalpteki ritim bozukluğuyla, aritmiyle ilişkili En tehlikeli aritmi turu karıncık fibrilasyonu Karıncık fibrilasyonu sırasında kalp kan pompalayamıyor Olum sadece birkac dakika icerisinde gercekleşiyor
Risk faktorleriAni kardiyak olum riskini arttıran bir suru faktor var:
• Daha once bir kalp krizi gecirmiş olup kalbinin buyuk bolumu zarar gorenler Ani kardiyak olumlerin %75’inde onceden yaşanmış kalp krizine rastlanıyor
• Kalp krizini izleyen ilk altı ay da epey riskli
• Koroner arter hastalığı bulunanlar
• Koroner arter hastalığının risk faktorleri sigara, ailenin sağlık gecmişinde kardiyovaskuler sorunlar ve
kolesterol
• Taşikardiyle bağlantılı %40’tan az ejeksiyon fraksiyonu olanlar
• Daha once ani kalp durması yaşamış olanlar
• Aile gecmişinde ani kalp durması ya da ani olum olanlar
• Ailenin sağlık gecmişinde aritmi olanlar
• Kalp krizi sonrası taşikardi ya da karıncık fibrilasyonu yaşamış olanlar
• Daha once damar anormallikleri ya da doğumsal kalp sorunları yaşamış olanlar
• Kalp yetmezliği yaşayanlar
• Dilate kardiyomiyopati sorunu olanlar (Kalbin buyuduğu, kasılma gucunun azaldığı bir hastalık)
• Hipertrofik kardiyomiyopati olanlar (Karıncıkları etkileyen zayıflamış bir kalp kası)
• Kandaki potasyum ve magnezyum seviyesinde belirgin duşuş olanlar
• Obezite
• Diyabet
• Uyuşturucu bağımlılığı
• Kalbin ritmine zarar verebilen proaritmi ilacları kullananlar
Ani kardiyak olum onlenebilir mi?Ani kardiyak olumu onlemenin kesin yolu yok Alacağınız bazı onlemlerle riski en aza indirmeniz mumkun Ozellikle de yukarıda saydığımız risk faktorlerinden sizde de varsa harekete gecmeniz gerekiyor Tedavi sonrası takip icin doktorunuzla konuşmak Doktorunuz onu ne sıklıkla ziyaret etmeniz gerektiğini soyleyecektir Sizin yapmanız gerekense randevuların hicbirini atlamamak Bu randevularda doktorunuz birkac testle kalbinizin durumuna bakacak
Ejeksiyon fraksiyonu Kalbin atışı sırasında pompaladığı kan miktarına ejeksiyon fraksiyonu deniyor Sağlıklı kalpteki oranı %55 – %65 arasında Bu seviyenin duşmesi ya da yukselmesi sorun demek Duzenli olarak EF testine girmeniz riskleri de azaltacaktır
Risk faktorlerini yok etmek Kilo verin, sigarayı bırakın, duzenli egzersiz yapın, duşuk kalorili diyete uyun, diyabetinizi dengede tutun, başka sağlık sorununuz varsa onları da kontrol altına alın
İlac kullanmak Kalp krizi, kalp yetmezliği ya da aritmi gibi sorunlar icin ilac kullanmak ani kardiyak olum riskini de azaltacaktır İlacları kesinlikle doktor onerisine gore kullanmanız gerektiğini hatırlatalım
Kardiyak defibrilator kullanmak Bu arac kalp ritimlerinizin normale donmesi icin kalbinize kucuk elektrik uyarıları gonderiyor Boylece kalbin aniden durması riski de azalıyor
Mudahaleli yontemler ya da ameliyat Koroner arter hastalığı ya da aritmi gibi sorunlar icin uygulanan tedaviler gelecekte ortaya cıkabilecek sorunları da azaltabilir
Aile uyelerini bilgilendirmek Ani kardiyak olum risk faktorlerinden bazıları sizde de varsa aile uyelerinizi de hem sorun hakkında hem de yapılması gerekenler hakkında bilgilendirmelisiniz