Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Ankara Antlaşması hakkında bilgi
Manda rejimi ile Suriye'ye yerleşen Fransa, Adana, Antep, Maraş, Urfa'yı İngilizlerden devralınca, burada çok enerjik bir Türk direnişiyle karşılaştı Bu direniş, Fransızlara fazla ağır kayıp verdirdi Suriye mandasını tehlikeye soktu Türk Orduları'nın 1 ve II İnönü Savaşları ve Sakarya Savaşı'ndaki başarıları Fransa'yı fazla etkiledi ve tutumunu değiştirdi
bu vesileyle İtalyanlar, Haziran ayından itibaren sessizce Anadolu'yu terk etmeye başladılar 5 Temmuz 1921'de ise adamakıllı terk ettiler Gerçi Ekim ayında, Anadolu'ya bir delege göndererek ekonomik imtiyazlar istedilerse de Ankara reddetti Fransızlar, 1921 Mart ayından itibaren Türkiye ile görüşmelere başladılar Bekir Sami Bey'in Fransızlarla Londra'da yaptığı mukavele, serbest ilkesiyle bağdaşmadığı için reddedildi
Haziran ayında Franklin Bouillon'u Ankara'ya özel temsilci olarak gönderdiler Görüşmeler olumlu hava içinde gelişirken Yunan saldırısı başlayınca, görüşmeleri askıya aldılar TürkSovyet yakınlaşması Fransa'yı endişeye itti Yunan saldırısı karşı Türkiye'nin Sovyetlerden destek alması üstüne Fransız basını Denize düşen yılana sarılırTürk sözünü hatırlatarak, Fransız çıkarlarının tehlikeye düşeceğini belirtiyordu
Kral, Konstantin'in, başlattığı saldırıyı Haçlı Seferiolarak ilanı Avrupa'da etkin olmuş, Sovyetlerin Kemalistlere 150000 şahsiyet bir ordu gönderdiği ve Anadolu'ya girdiği haberleri duyulmuştu Yunan Ordusu'nun başlangıçtaki üstünlüğü Avrupa'da büyük tesir yaptı Lakin Türk Ordusu'nun savaşı kazandığının duyulması bütün umutlan yıktı Fransız kamuoyunun görüşü ve Hükümetin tutumu değişti Türkiye gerçegini kabul ettiler 20 Ekim 1921'de Ankara Antlaşması'nı imzaladılar
Ankara Antlaşması'nın Hükümleri
Her iki taraf bu antlaşmanın imzalanmasından sonra savaşa son vermeyi kabul ediyorlar
Türk ve Fransız tutsak ve savaş esirleri özgürlük bırakılacak
Antlaşmanın imzalanmasını izleyen iki ay içinde sözü geçen hattın güneyine Fransız kuvvetleri ve kuzeyine Türk kuvvetleri çekilecek
Boşaltma ve işgal her iki tarafça atanacak bir komisyonca saptanacak yöntemlerle gerçekleşecek
Her iki taraf da boşaltılan bölgelerde bütün bir genel affetme uygulayacaklar
Türkiye Büyük Halk Müziği Meclisi Hükümeti, Misakı Milli'de açıkça tanınan azınlıklar hukukunun farklı alanlara yönlendirilmiş devletler ve bağlaşıkları arasındaki antlaşmalara tarafından aynı temelde kendisine uygulanacağını bildirir
İskenderun ve Antakya bölgesi için Fransa özel bir idare rejimi kuracak, buradaki Türk halkına kültürlerini için her nesil rahatlık gösterilecek Türkçe resmi dil olarak kalacaktır
3 maddede sözü geçen hat şöyle çözümlenmiştir: Sınır, İskenderun Körfezi üzerinden Payas'ın güneyinden Meydanı Ekbez'e doğru gidecek Oradan Suriye'ye, Karnaba ve Kilis Türkiye'ye bırakılarak Çobanbey İstasyonu'nda demiryolunu izleyecek, demiryolu Nusaybin'e kadar Türk topraklarında kalacaktır Nusaybin ile Cezinei İbn Ömer arasındaki eski yol Türklerde kalarak Dicle'ye varacaktır Yolda, her iki ülke de aynı hakka sahip olacaktır Bu antlaşmanın imzalanmasını izleyen bir ay içinde her iki taraf temsilcilerinin oluşturduğu bir kurul bu hattı saptayacaktır
Osmanlı Hanedanı kurucusu Osman Gazi'nin dedesi Süleyman Şah'ın Türk mezarı adı ile anılan mezarın bulunduğu Caber Kalesi Türk Bayrağı altında, Türk koruyucuları gözetiminde, Türk mülkü olarak kalacaktır
Türkiye Büyük Insanlar Meclisi Hükümeti, PozantıNusaybin arasındaki Bağdat Demiryolu ayrıcalığının ve Adana'daki şubelerinin haklarıyla işletme ve taşımacılıkı ticaretinin yasal hak ve yararlarıyla Fransız Hükümeti'nin seçeceği bir Fransız grubuna verilecektir Türkiye, Meydanı Ekbez'den Çobanbey'e kadar Suriye topraklarından trenle askeri ulaşım yapabilecektir Suriye'de Türk topraklarında benzer hakka sahiptir
Bu anlaşmanın imzalanmasından sonradan TürkiyeSuriye arasında bir gümrük anlaşması saptanması için karma kurul kurulacaktır
Kuveik Suyu, Halep Şehri ile kuzeyindeki Türk bölgesi arasında ivedi bir şekilde bölünecek, Halep, gereksinmesine göre, kendi masraflarıyla Türk toprağından, Fırat'dan su alabilecektir
Oturmuş veya göçebe haktan 8 maddede saptanan hattın bu veyahutta öbür tarafındaki otlaklardan kullanım hakkı ya da emlakı ya da arazisi olanlar eski haklarından yararlanabileceklerdir Hayvanlarını veya yavrularını, araç ve gereçlerini gümrük veya ödenti vermeksizin hattın öte tarafına nakledebileceklerdir Bunlarla ilgili vergileri, oturdukları ülkede vermek ile yükümlüdür
Anlaşmanın imzalanması sırasında Türk delegesi Yusuf Kemal Bey, Franklin Bouillon'a, İskenderun ve Antakya bölgesi halkına Türk Bayrağı'nı ihtiva eden özel bir sancak kullanım hakkının verilmesini istedi ve bu istekleri kabul edildi Bu mukavele ile Birinci Dünya Savaşı öncesi resmileşmiş yer alan İtilaf bloğu parçalandı
Versay'da kendisini desteklemeyen ve Almanya'ya yumuşak davranan İngiltere'ye kızan Fransa, Türkiye konusunda İngiltere'ye oyun oynuyor ve tek başına hareket ediyordu İngiltere, bu antlaşmayı şaşma ve korku ile karşıladığını gizlemedi Fransa, Türk cephesinde 6070000 asker doyurmak ve Türklerle savaşmaktan kurtuluyordu
Bu mukavele, sadece Güney Doğu Anadolu için imzalanmakla beraber, Fransa gibi büyük bir Avrupa devletinin Türkiye'yi ve Misakı Milli'yi resmi olarak tanıması bakımından fazla önemliydi Fransız desteğini yitirdikleri için Kilikya üzerindeki Ermeni hayalleri yıkıldı 130000'den çok Ermeni Suriye'ye, 30000 değin Ermeni de Kıbrıs'a göç etti Doğu Anadolu'da da 300000 dek Ermeni, Ermenistan'a göç etti
Bu antlaşmanın Türkiye'ye siyasi yararlarının yanı sıra, askeri bakımdan da büyük yararı oldu Bu cephenin tasfiyesi ile Türkiye güneyini de güvenceye aldı ve buradaki askerlerini Batı cephesine taşımak olanağı buldu Fransızlar bölgeyi boşaltırken Türkiye'ye satmak ve hibe aracılığıyla silah, mühimmat bıraktılar
Sömürge halklarının üstünde de bu zaferin etkisi görüldü Avrupa devletlerinin yenilmezliği konusu yıkıldı Türk zaferi ve Avrupa Devletleri'nin Türkiye karşısındaki yenilgileri sömürgeler halklarına umut verdi
Bu antlaşma ile Hatay, Fransa'ya bırakılmakla Misakı Milli'den ikinci imtiyaz verildi Batum'dan sonradan Hatay yitiriliyordu Ama o günün koşulları aşağıda elde edilen büyük kazançtı Çünkü Türkiye iki büyük cepheyi tasfiye etti İki büyük ülke kadar resmen tanındı Kaldı ki Hatay üzerinde Türkiye haklarından vazgeçmeyecekti
1923 yılında Adana'ya gelen Atatürk, burada kendisini siyah bayrakla karşılayan Hatay temsilcilerine 40 asırlık Türk yurdu tanıdık olmayan eline bırakılamazdiyerek, kurtuluş için laf vermiş ve sözünü 15 yıl sonradan yerine getirmiştir
*
Manda rejimi ile Suriye'ye yerleşen Fransa, Adana, Antep, Maraş, Urfa'yı İngilizlerden devralınca, burada çok enerjik bir Türk direnişiyle karşılaştı Bu direniş, Fransızlara fazla ağır kayıp verdirdi Suriye mandasını tehlikeye soktu Türk Orduları'nın 1 ve II İnönü Savaşları ve Sakarya Savaşı'ndaki başarıları Fransa'yı fazla etkiledi ve tutumunu değiştirdi
bu vesileyle İtalyanlar, Haziran ayından itibaren sessizce Anadolu'yu terk etmeye başladılar 5 Temmuz 1921'de ise adamakıllı terk ettiler Gerçi Ekim ayında, Anadolu'ya bir delege göndererek ekonomik imtiyazlar istedilerse de Ankara reddetti Fransızlar, 1921 Mart ayından itibaren Türkiye ile görüşmelere başladılar Bekir Sami Bey'in Fransızlarla Londra'da yaptığı mukavele, serbest ilkesiyle bağdaşmadığı için reddedildi
Haziran ayında Franklin Bouillon'u Ankara'ya özel temsilci olarak gönderdiler Görüşmeler olumlu hava içinde gelişirken Yunan saldırısı başlayınca, görüşmeleri askıya aldılar TürkSovyet yakınlaşması Fransa'yı endişeye itti Yunan saldırısı karşı Türkiye'nin Sovyetlerden destek alması üstüne Fransız basını Denize düşen yılana sarılırTürk sözünü hatırlatarak, Fransız çıkarlarının tehlikeye düşeceğini belirtiyordu
Kral, Konstantin'in, başlattığı saldırıyı Haçlı Seferiolarak ilanı Avrupa'da etkin olmuş, Sovyetlerin Kemalistlere 150000 şahsiyet bir ordu gönderdiği ve Anadolu'ya girdiği haberleri duyulmuştu Yunan Ordusu'nun başlangıçtaki üstünlüğü Avrupa'da büyük tesir yaptı Lakin Türk Ordusu'nun savaşı kazandığının duyulması bütün umutlan yıktı Fransız kamuoyunun görüşü ve Hükümetin tutumu değişti Türkiye gerçegini kabul ettiler 20 Ekim 1921'de Ankara Antlaşması'nı imzaladılar
Ankara Antlaşması'nın Hükümleri
Her iki taraf bu antlaşmanın imzalanmasından sonra savaşa son vermeyi kabul ediyorlar
Türk ve Fransız tutsak ve savaş esirleri özgürlük bırakılacak
Antlaşmanın imzalanmasını izleyen iki ay içinde sözü geçen hattın güneyine Fransız kuvvetleri ve kuzeyine Türk kuvvetleri çekilecek
Boşaltma ve işgal her iki tarafça atanacak bir komisyonca saptanacak yöntemlerle gerçekleşecek
Her iki taraf da boşaltılan bölgelerde bütün bir genel affetme uygulayacaklar
Türkiye Büyük Halk Müziği Meclisi Hükümeti, Misakı Milli'de açıkça tanınan azınlıklar hukukunun farklı alanlara yönlendirilmiş devletler ve bağlaşıkları arasındaki antlaşmalara tarafından aynı temelde kendisine uygulanacağını bildirir
İskenderun ve Antakya bölgesi için Fransa özel bir idare rejimi kuracak, buradaki Türk halkına kültürlerini için her nesil rahatlık gösterilecek Türkçe resmi dil olarak kalacaktır
3 maddede sözü geçen hat şöyle çözümlenmiştir: Sınır, İskenderun Körfezi üzerinden Payas'ın güneyinden Meydanı Ekbez'e doğru gidecek Oradan Suriye'ye, Karnaba ve Kilis Türkiye'ye bırakılarak Çobanbey İstasyonu'nda demiryolunu izleyecek, demiryolu Nusaybin'e kadar Türk topraklarında kalacaktır Nusaybin ile Cezinei İbn Ömer arasındaki eski yol Türklerde kalarak Dicle'ye varacaktır Yolda, her iki ülke de aynı hakka sahip olacaktır Bu antlaşmanın imzalanmasını izleyen bir ay içinde her iki taraf temsilcilerinin oluşturduğu bir kurul bu hattı saptayacaktır
Osmanlı Hanedanı kurucusu Osman Gazi'nin dedesi Süleyman Şah'ın Türk mezarı adı ile anılan mezarın bulunduğu Caber Kalesi Türk Bayrağı altında, Türk koruyucuları gözetiminde, Türk mülkü olarak kalacaktır
Türkiye Büyük Insanlar Meclisi Hükümeti, PozantıNusaybin arasındaki Bağdat Demiryolu ayrıcalığının ve Adana'daki şubelerinin haklarıyla işletme ve taşımacılıkı ticaretinin yasal hak ve yararlarıyla Fransız Hükümeti'nin seçeceği bir Fransız grubuna verilecektir Türkiye, Meydanı Ekbez'den Çobanbey'e kadar Suriye topraklarından trenle askeri ulaşım yapabilecektir Suriye'de Türk topraklarında benzer hakka sahiptir
Bu anlaşmanın imzalanmasından sonradan TürkiyeSuriye arasında bir gümrük anlaşması saptanması için karma kurul kurulacaktır
Kuveik Suyu, Halep Şehri ile kuzeyindeki Türk bölgesi arasında ivedi bir şekilde bölünecek, Halep, gereksinmesine göre, kendi masraflarıyla Türk toprağından, Fırat'dan su alabilecektir
Oturmuş veya göçebe haktan 8 maddede saptanan hattın bu veyahutta öbür tarafındaki otlaklardan kullanım hakkı ya da emlakı ya da arazisi olanlar eski haklarından yararlanabileceklerdir Hayvanlarını veya yavrularını, araç ve gereçlerini gümrük veya ödenti vermeksizin hattın öte tarafına nakledebileceklerdir Bunlarla ilgili vergileri, oturdukları ülkede vermek ile yükümlüdür
Anlaşmanın imzalanması sırasında Türk delegesi Yusuf Kemal Bey, Franklin Bouillon'a, İskenderun ve Antakya bölgesi halkına Türk Bayrağı'nı ihtiva eden özel bir sancak kullanım hakkının verilmesini istedi ve bu istekleri kabul edildi Bu mukavele ile Birinci Dünya Savaşı öncesi resmileşmiş yer alan İtilaf bloğu parçalandı
Versay'da kendisini desteklemeyen ve Almanya'ya yumuşak davranan İngiltere'ye kızan Fransa, Türkiye konusunda İngiltere'ye oyun oynuyor ve tek başına hareket ediyordu İngiltere, bu antlaşmayı şaşma ve korku ile karşıladığını gizlemedi Fransa, Türk cephesinde 6070000 asker doyurmak ve Türklerle savaşmaktan kurtuluyordu
Bu mukavele, sadece Güney Doğu Anadolu için imzalanmakla beraber, Fransa gibi büyük bir Avrupa devletinin Türkiye'yi ve Misakı Milli'yi resmi olarak tanıması bakımından fazla önemliydi Fransız desteğini yitirdikleri için Kilikya üzerindeki Ermeni hayalleri yıkıldı 130000'den çok Ermeni Suriye'ye, 30000 değin Ermeni de Kıbrıs'a göç etti Doğu Anadolu'da da 300000 dek Ermeni, Ermenistan'a göç etti
Bu antlaşmanın Türkiye'ye siyasi yararlarının yanı sıra, askeri bakımdan da büyük yararı oldu Bu cephenin tasfiyesi ile Türkiye güneyini de güvenceye aldı ve buradaki askerlerini Batı cephesine taşımak olanağı buldu Fransızlar bölgeyi boşaltırken Türkiye'ye satmak ve hibe aracılığıyla silah, mühimmat bıraktılar
Sömürge halklarının üstünde de bu zaferin etkisi görüldü Avrupa devletlerinin yenilmezliği konusu yıkıldı Türk zaferi ve Avrupa Devletleri'nin Türkiye karşısındaki yenilgileri sömürgeler halklarına umut verdi
Bu antlaşma ile Hatay, Fransa'ya bırakılmakla Misakı Milli'den ikinci imtiyaz verildi Batum'dan sonradan Hatay yitiriliyordu Ama o günün koşulları aşağıda elde edilen büyük kazançtı Çünkü Türkiye iki büyük cepheyi tasfiye etti İki büyük ülke kadar resmen tanındı Kaldı ki Hatay üzerinde Türkiye haklarından vazgeçmeyecekti
1923 yılında Adana'ya gelen Atatürk, burada kendisini siyah bayrakla karşılayan Hatay temsilcilerine 40 asırlık Türk yurdu tanıdık olmayan eline bırakılamazdiyerek, kurtuluş için laf vermiş ve sözünü 15 yıl sonradan yerine getirmiştir
*
