Ankara Kitap Özeti (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

Konu

Yakup Kadri KARAOSMANOĞLU ’nun Ankara romanı gerçekleşmesi imkansız bir romandır Bu romanda yazarın özlediği, özlemini çektiği geleceğin Ankara ’sı dolayısı ile Türkiye ’sidir

Özet

Cumhuriyet inkılabı ile birlikte Anadolu ’nun baştan dirilişi baştan yapılanması gerekmektedir Bu yeni inşa üstüne acil bir şekilde yapı inşaa edilmelidir Bunu yapacak olanlar ise dönemin idealist yurtsever insanları olacaktır Ankara romanında ise bunu gerçekleştirecek idealist insanların verdiği uğraş anlatılmaktadır

Bu idealist insanlar inkılap hareketini özümsemiş, milli şuura sahip karakterlerdir Bu ırk yaşam serüveni içerisinde kompleks yollardan geçerek romanın son bölümünde bir araya gelirler Kendi hayatlarını geleceğin çağdaş, çağdaş, öz benliği ile çelişmeyen fiziki ve manevi varlığını kaybetmeyen, değerleri ile övünen yeni Türk toplumu yaratma mücadelesi içinde geçer

Ankara romanı üç bölümden oluşmaktadır;

Birinci bölüm : Sakarya savaşı öncesi ( 1922 ’ye kadar )

İkinci bölüm : Cumhuriyetin ilanını izleyen yıllar ( 1926 ’ya değin )

Üçüncü bölüm : Cumhuriyet sonrasının 14 ve 20 Yılları (19371943 ’e değin )

Bu üç bölümdeki olaylar yazarın her bölümde öbür bir karakter olarak karşımıza çıkardığı Selma Hanım ’ın çevresinde geçer Selma Bayan ’ın arayışı Ankara ’nın arayışıdır Yazgısı Ankara ’nın yazgısıdır Yaşamı da Ankara ’nın yaşamıdır Selma Bayan ’ın ilişki kurduğu erkekler ise birer simgedirler

Birinci birim: Kurtuluş Zaferi ile sonuçlanan, savaş yıllarındaki Ankara ’yı kısa hatlarla açıklamaktadır Romanın kahramanı olan Selma Hanım hayatını bu üç bölümde üç farklı erkekle geçiriyor Milli çaba yıllarında bir banka şefinin karısıdır

Kocası Nazif ’le Ankara ’nın yabancısıdır İstanbul ’lu bayan için Ankara ’da yaşam biteviye ve sıkıcıdır, yoksulluklarla doludur Manâsız zamanlarında Hatice Bayan ve Halime Bayan ile sohbet eder Bu sohbetlerinde gündelik Ankara hayatını tüm çıplaklığı ile gözler önüne serer Daha sonraları Nazif Bey ’in delege arkadaşı Murat Beyle tanışırlar Bu sırada binbaşı Hakkı Beyle de tanışırlar Bu dönemlerde Hakkı Bey ’in ulusal çaba ruhu ve azmi kendisini fazlasıyla etkiler

Tüm ümitlerin başarı ’e bağlandığı, diğer hiçbir şeyin ehemmiyetli olmadığı bu devirde, herkesin mütevazı bir hayatı vardır Yalnız kocası Nazif Bey ’in milli davaya bir erkekten beklediği heyecan ve ilgi ile bağlanmadığını gören Selma Bayan yavaş yavaş kocası Nazif Bey ’den kopmaya başlar Erkânı Harp Binbaşı ’sının fikir ve hareketlerine yakınlık duyar Birinci birim Selma Bayan ’ın binbaşının cazibesine kendisini kaptırdığı bir zamanda sonuçlanır

İkinci bölümde Selma Hanım Nazif Bey ’den boşanmıştır Bu bölüm zaferden sonraki Ankara ’dır Selma Bayan eski binbaşı emekli Miralay Hakkı Bey ’in karısıdır Fakat koşullar değişmiş değişen koşullar Cumhuriyet öncesinin kişilerini de değiştirmiştir Hakkı Bey ordudan, Murat Bey vekillikten ayrılmışlardır Vurguncu harp zengini şirket meclisi idarelerinde dolaşan, ecnebi gruplarla kurul işleri yapmaya çalışan Hakkı Bey ’in yeni yüzüyle karşılaşırız

Hakkı Bey ulusal idealleri bir tarafa bırakmış, fiziki kolaylık içerisinde sadece kendi hesabına çalışan birisine dönüşmüştür Bu zümreye göre bundan böyle halkçılık diye bir dava kalmamıştır Bu bölümde insanlar ile bu zümre aralarında nasıl doldurulmaz bir uçurum açıldığını, inkılabı böyle anlayanları, defalarca kendi lehlerine çekenlerin eleştirisi yer alır

Selma Hanım yeni kocasından da uzaklaşır Bu sırada muharrir olan Neşet Değişmez genç kadını görmek için onların bazı alemlerine iştirak eder Selma Bayan bu hayatın acılarını onunla paylaşır Binbaşı Hakkı Bey ’den boşanır Bundan sonraki hayatında toplumsal hizmetlerin en değerlisi olan öğretmenlik görevine atılır

Son birim yazarın hayalindeki Ankara ’dır Yazarın bu gerçek dışı Cumhuriyet ’in Onuncu Sene Dönümü Bayramıyla başlar Gazi Mustafa Kemal ’in Türk milletine hitabesi, bir tayin başlangıcının, bir yeni sabahın birincil işareti gibi olmuştur Ankara ’nın çehresi değişmiştir Bundan sonra bencil bir zümrenin zevkine ve menfaatine karşısında şiddetli matbuat hücumu başlamıştır Ahali evleri, Toplumsal Mükellefiyet Teşkilatı yeni hayatın odakları olmuştur

Selma Bayan Neşet Sabit ’le evlenmiş, bu iki insan yeni hayatın imar ve inşasında elele vererek büyük bir aşkla çalışıyor, yeni değerleri halk müziği yığınlarına götürürler Harf İnkılabı, Tarih Cemiyeti, Yüksek İktisat Enstitüsü, Ahali Evleri gibi daha bir fazla alanda büyük atılımlar, büyük yenilikler gerçekleşir

Selma Hanım ve Neşet Değişmez fırsat buldukça Anadolu ’nun muhtelif yerlerine gezi eder, bu seyahatlerinde gördükleri yerlerin yeni çehresiyle karşılaşırlar Anadolu toprağı, suyu, kırı, bayırı, dağı, taşıyla özgün güzelliğiyle cennetten bir tutam gibi tasavvur ederler, bundan doyumsuz bir hoşgörü alırlar Hele Pınarbaşı ’nda düzenledikleri eğlencelerde ırk ezgileri ve türküleri çalınır söylenir, sabaha dek hoş bir şekilde vakit geçirirler Roman yazarın bu tasavvuruyla son bulur *