Anlama Gücünün Geliştirilmesi

Kavrama Gücünün Geliştirilmesi unutmamak için ne yapmalı okuduğunu anlamak okuduğunu anlayışlı olmak için ne yapmalı unutmamak anlamayı geliştirme yolları Kavrayış Gücünün Geliştirilmesi Öğrenmek, bilmek demektir Kavrayış gücünün geliştirilmesi için konunun dikkatle okunması, öğrenilenlerin eski bilgiler ile benzerlik ve bağıntısının kurulması, örneklere dikkat edilmesi, okunulan konunun esas fikrinin ortaya çıkarılması hususları üstünde durulması gerekir Anekdot : Aşağıdaki başlıklar hem sayfanın yanında kutu içinde yer alsın Tüm, ParçaBütün Yöntemi A Tahlil, B Sorular oluşturma, C Okuma, D Hatırlama ve özetleme, E Tekrarlama Tüm, ParçaTüm Yöntemi A Çözümleme, B Sorular oluşturma, C Okuma, D Hatırlama ve özetleme, E Tekrarlama A Analiz: Bir kitabın ya da yazının incelenmesi o kitap hakkında genel bir data sahibi almak demektir Bu da kitabın adının, yazarının, basıldığı yılın, kapağındaki tanıtıcı yazıların önsözü ile içindekilerin ve ana başlıkların genel olarak gözden geçirilmesi ile mümkün olur Eğer kitabın devamından yararlanılmak isteniyor ise o zaman daha detaylı bir tahlil yapılmalıdır B Sorular oluşturma: Her kitabı ya da yazıyı bir takım sorulara cevap bulmak için okumak gerekir böylece okumaya geçmeden önce, yapılan incelemeden de yararlanılarak söz konusu kaynaktan cevaplan bulunabilecek sorular belirlenmelidir Bu sorular okuyucuyu daha titiz okumaya yöneltecektir C Okuma: Bir ders kitabını ya da düşündürücü bir eseri okurken beyin güçlerini konuya yöneltmek gerekir Okuduğunu anlamadaki galibiyet iyi ve seri okuyabilmeye bağlıdır Okuma sırasında niçin, nasıl, nerede, ne zaman, kim gibi sorular okuyanın kafasında merak uyandırmalıdır Özelden genele dürüst gitmede kitabın her bölümünün ve sonuçta tümünün esas düşüncesini bulmak gerekir Ele alınan konunun veya yazının en düşük iki kez okunması anlamanın ön şartıdır Birincil okumada kitap veya yazıdaki belli başlı ve tabi düşünceleri tespit etmek gerekir Bu sırada anekdot tümdengelim ve satırların altını çizme gibi işlemler yapılmamalıdır İkinci okumada ise; başlıca ve bağlı düşünceler kesin olarak belirlenmeli ve satır altlan çizilmelidir a İyi okumak: Bütün parçabütün yöntemindeki çalışmaları gerçekleştirmek iyi okumak demektir b Seri okumak: İyi ve etkili okuma deyince, okuduğunu anlamak ve hızlı okumak akla gelir Ancak çabuk okumayı engelleyen faktörler vardır Sezgi uzaklığının ve kesintilerinin kısa oluşu; bir takım kişiler bir yazıyı okurken bir ya da daha çok kelimeyi kavrayabilirken bazıları tüm satırı kavrayabilmektedir Buna seziş uzaklığı denir sıkça geriye doğru dönüş; algılama uzaklığı ne dek uzakta olursa geriye doğru dönüşler o oranda çoğalır ve zaman kaybına neden olur Sessiz okuma alışkanlığının kazanılmış olmasıdır Okuma hızının geliştirilmesi için; gözlerin hatasız olması veya göz kusurlarının giderilmiş olması, kelime dağarcığını zenginleştirmek, fazla okumak, sözlük ve ansiklopedi gibi kaynak kitaplardan yararlanmayı alışkanlık haline getirmek, yeni, yabancı ve teknik sözcükleri not etmek ve bunları jurnal konuşmalarda ve yazılarda kullanmaya çalışmak gereklidir Okumayı geliştirmede ön şart iyi ve kesintisiz okuma alışkanlığı edinmek, günde asgari 1520 dakikalık bir zamanı okumaya ayırmaktır Okumayı daha iyiye götürmek için okuldaki Türkçe ve Edebiyat öğretmenleri ile işbirliği yapılabilir D HatırlamaÖzetleme: Okuduklarını tekrar gözden geçirmeyen hatırlamaya çalışmayanlar, öğrendiklerinin yarısını kitabı bıraktıktan bir süre sonra unutmaktadırlar böylece öğrendiklerimizi unutmamak için ahenkli bir çaba kullanmak zorundayız Gözden geçirme ve anımsama çalışmalarınızı parça parça yürütmelisiniz Her başlık altındaki parçayı dikkatle okuduktan sonra durunuz, okuduklarınızı hatırlamaya çalışınız Eğer zamanınız sınırlı ise konunun başlıca çizgilerini belirlemekle yetinebilirsiniz Okuduğunuz yere bakmadan o parçayı galibiyet ile özetleyebilirseniz o parçayı anlamışsınız demektir Özetleme: Bu konuda uyarı edilmesi gereken en kayda değer nokta okunulan yazının özünü yakalamak ve bunu okunan yazıya bakmadan kendi sözcükleriniz ile oluşturacağınız cümleler ile okunaklı ve özetle yazabilmektir En basit özetleme paragraf paragraf yapılan özetlemedir İkincisi paragraf kümelerinin özetlenmesidir Üçüncüsü bölümlerin özetlenmesidir En son aşama ise yazının tümünün özetlenmesidir Özet çıkarırken yazıdaki planı bozmamaya, yazının amacını yitirmemeye, esas düşüncesini ve onu destekleyen muavin düşünceleri belirtmeye ve yazıdaki anlamı korumaya çalışılmalıdır E Tekrar: Bu aşamada, okuyup öğrendiklerinizin doğru olup olmadığını denetlemiş ve dürüst olanları pekiştirmiş olacaksınız Doğrulama amacı ile yapacağınız birincil meslek, okuduğunuz kitap veya yazının genel yapısını incelemektir İkinci işiniz kitap ya da yazı ile ilgili olarak oluşturduğunuz soruların tümünü cevaplayıp, cevaplayamadığınızı yoklamaktır Cevaplanması gereken yeni sorular ortaya çıkmışsa, onları da cevaplamış olmalısınız Üçüncü işiniz ise kitap ya da yazıyı yeniden okumak ve notlarımızdaki eksiklikleri tamamlamaktır Not alma: a Öğretmenin anlattıklarından bilhassa ders kitabında bulunmayan açıklamanın, b Bir konferansçının anlamlı bulunan düşüncelerinin, c Okunan kitap veya yazıda ilginç yer alan düşüncelerin, d Bir gezide ilginizi çeken özelliklerin, e Herhangi aniden akla gelen acayip görüşlerin kısa sözlerle yazılması, anekdot alma olarak tanımlanabilir Yararları: noktada a Konuyu kısaltarak anekdot tuttuğunuz için ifade yeteneğiniz gelişir b Öğrenilenler zamanla unutulsa bile bu konu ile ilgili notları okumakla konuyu derhal hatırlarsınız c Anekdot alıkoyma hemen dikkat devamlı olarak bir toplandığından veri ve fikirler zahmetsizce zihninize yerleşir d Tertip ve düzenleme yeteneklerinizi arttırır e Sizi durmadan etkili, uyanık ve gelişmeye açık tutar Not almada dikkat edilecek noktalar: Not almaya başlarken tarih koyunuz Anekdot tutarken kesin bir plana tarafından hareket edilmelidir Plan ve eskiz, notların uyumlu olarak yazılmasına destek eder Bir konuyu birim ve kısımlara ayırarak anekdot alınız Notlar kısa ve veciz fikirleri kapsamalıdır Notlar kendi ifadelerinizle yazılmalıdır Notları yazarken düzenli ve okunaklı bir açıklama kullanılmalıdır seçme parça