Anne-baba olmak

ANNEBABA OLMAK 06 Yaş Döneminin Gelişim Özellikleri

Anne baba elde etmek toplumsal yaşam içinde önemli bir geçiş sürecidir Bireyler çocuk sahibi olduklarında çekirdek aile olarak kabul edilirler

Bu geçiş bir fazla toplumda çok önemsenir Çocuk sahibi olmaya karar verme sürecinde ayrıca toplumsal kurallar ayrıca de annebaba adaylarının hazır hissetmeleri belirleyicidir Bir çok toplum annebaba olmayı özendirme ederken bir yana da annebaba adaylarının çocuk eğitimi ve gelişimi konusundaki bilgilenmeleri geleneksel yöntemlerin kullanılması aracılığıyla gerçekleşir
Özellikle bizim toplumumuzda aile büyükleri çocuğun nasıl büyütülmesi ve nasıl eğitilmesi gerektiği konusunda söz sahibidirler Annebaba adayları da bu konuda data ve deneyime sahip olmadıkları için kendilerinden daha tecrübeli şahısların yöntemlerini uygulamayı tercih ederler

Yapılan incelemeler çoğu annebabanın yeterince hazırlanmış hissetmedikleri ve data sahibi olmadıkları halde sırf “olması gerektiği için çocuk sahibi olduklarını göstermektedir Bu da sonrasında hem çocukla ilişkide hem de onun eğitimi ve gelişimiyle ilgili problemlerin çözümünde annebabaların sorunlar yaşamalarına niçin olmaktadır

Gerçekte annebaba olmak çok ciddi hazırlık gerektiren bir durumdur Annebaba rolü fazla fazla yükümlülük isteyen, geri dönüşü olmayan, bir fazla data ve maharet edinmeyi ve sosyal anlamda bir çok fedakarlıklar yapmayı gerektiren bir roldür

ANNEBABA OLMAYA HAZIR ALMAK

Bu yeni role tedbirli ayla gelebilmek için hem psikolojik olarak hazırlanmış olmak keza de bir çocuğun gereklilik duyduğu bakım, eğitim ve psikolojik destek hakkında bilgi sahibi edinmek gereklidir Hem çocuğun gelişim özelliklerini anlayışlı olmak de önemlidir

PSİKOLOJİK HAZIRLIK

Annebaba adayının ilk olarak evliliklerinin dinç bir şekilde yürüyor olduğundan kesin olmaları önemlidir Çünkü sanıldığının tersine kötü giden evlilikler çocuk sahibi olunduğunda daha iyi olmazlar ve bebek evliliğin can simidi değildir Tersine defalarca çocuk, evlilik ilişkisi içine yeni bir siklet getirir Bu yükü kolaylıkla taşıyabilmenin en kayda değer koşulu ise eşlerin iyi, dinç, keyifli, doyurucu bir ilişki yaşıyor olmalarıdır Çocukla birlikte bütün yaşam düzeninin değişeceği, sosyal yaşama ve meslek yaşamına dair manâlı değişikliklerin yaşanacağı düşünülürse bu konuda da hazırlanmış olmanın önemi görülebilir Bir çok annebaba (özellikle de çalışan annebabalar) çocuklarını çok sevmelerine karşın onun gelişiyle birlikte zamanlarının ve enerjilerinin kayda değer bir bölümünü onun için ve onunla geçirmeleri sebebiyle mesleki anlamda istedikleri yere ulaşmakta zorluklar yaşadıklarını ve ara sıra çocuk sahibi olmanın bir engel teşkil ettiğini belirtmektedirler

Bebek özellikle birincil birkaç yılda epeyce emek ister; zamanınızın ve enerjinizin kayda değer bir bölümünü alır Bu ayrıca kendinize ayrıca de birbirinize ayıracağınız zamanın azalması anlamına gelecektir Aile bütçesi de bir çocukla birlikte oldukça değişikliğe uğrayacaktır Toplumumuzda “çocuk kısmetiyle gelir gibi bir inanış olmasına rağmen birçok aile bunun böyle olmadığını belirtmektedir Hesaplı olarak yeterince hazırlanmış olmadan sahip olunan bir bebeğin, sonrasında psikolojik sıkıntıların da yaşanmasına neden olabildiğibilinmektedir Tüm bu değişiklikleri öngörmek ve bu yeni duruma ne değin harmoni sağlayabileceğiniz konusunda bir karar belirlemek olur ya de çocuk sahibi olmadan önce düşünülmesi gereken en önemli husustur

VERI SAHİBİ EDINMEK

Bebeğin zihinsel, somut ve duygusal gelişimi hakkında veri sahibi almak genellikle zamana bırakılmaktadır Çocuklar büyüdükçe o döneme ait gelişimleri peşine düşüp takip edilmekte, sorun çıktığında o soruna dair çözümler aranmakta ve yeniden genellikle geleneksel yöntemler seçim edilmektedir Oysa çocuk gelişimi ve eğitimi başlı başına bir bilimdir Hatta birkaç bilim dalı bu konuyla ilgilenmektedir İnsanın kişiliği, zihinsel, hissi ve maddi gelişimi bilhassa yaşamın ilk 6 yılında fazla çabuk oluşur Bu yıllar insan hayatı yönünden fazla önemlidir Bu dönemde bebeği gelişim özellikleriyle tanımak ve gelişmesi için zorunlu ortamı planlamak, ona takviye tahsis etmek önemlidir Bunu göz önünde bulundurduğumuzda annebabanın özellikle 06 yaşa ait gelişim özellikleri hakkında veri sahibi olmasının önemi görülmektedir

03 yaş döneminin gelişim özellikleri ve yerinde annebaba tavrı

Yeni doğan bebeğin gelişimi birincil bir yılda fazla süratli olmaktadır Bu dönemin en manâlı karakteristiği bebeğin yetişkinin yardımı olmadan yaşamını sürdürememesidir Somut ihtiyaçlarının karşılanması için doğuştan getirdiği bir takım reflekslere sahiptirler Oysa refleksler tek başlarına –yani bir yetişkinin desteği olmaksızın yaşamı sürdürmeyi sağlayamazlar Bu dönemde bebeğin, beslenmesi, temizliği, uykusu dek kayda değer olan bir husus da bebeğin şefkatle sevilmesidir

Yapılan bir çok araştırma bebeklik döneminde sevgiden yoksun bırakılan bebeklerin bakılsalar bile duygusal bazı problemler yaşama olasılıklarının arttığını göstermektedir Hatta bazı durumlarda tekrar iyi bakılan çocukların sırf sevgiden mahrum bırakıldıkları için fiziksel ve zihinsel gelişimlerinin bile yeterli olmadığı gözlenmiştir Ilk yılda bebeğin uyku, gıda ve temizleme ihtiyacının düzenli ve yeterli karşılanması da önemlidir Bebeğin ihtiyaçlarının vaktinde ve yeterli karşılanması bebeğin dış dünyaya ve anneye olan güvenini temelini oluşturur Bu yolla hem dış dünya ile ilişki kurmayı ve güven duymayı öğrenir hem de kendisine bakan, seven ve ihtiyaçlarını tedarik eden bireye sadakât geliştirir

Birincil 3 yılda çocuğun bağlanabileceği bir yetişkinin olması önemlidir Bu bağlılık çocuğun kişi olmaya geçiş sürecinde etkilidir ve dış dünya ile ilişki kurmasında arzu ve ihtiyaçlarını belirtmesinde ve ve karşılamasında bir araç olarak kullanılır Ve sonradan da kendi ihtiyaçlarını karışlamayı öğrendikçe, becerileri geliştikçe kişi olma özelliği geliştirmeye başlar Bu dönemde de yetişkine olan bağlılığından kurtularak kendine güvenmeyi öğrenir ve sorun çözebilme yetisini geliştirir Bebeklerin hareket becerileri geliştikçe, merakları ve çevreye olan ilgileri arttıkça çevreyle olan iletişimleri de artar Bilhassa bebeğin yürümeye başladığı 1 yaş civarında onu somut zararlardan gözetmek suretiyle hareket etmesine, çevreyi keşfetmesine fırsat devretmek bu dönemdeki sosyal, zihinsel ve hissi gelişiminin desteklenmesi açısından önem taşır Bu dönemde çocuğu koruma düşüncesiyle çok müdahale etmek, durdurmak, dokunmasına, becerilerini denemesine fırsat vermemek ve engelleyici almak keza çocuğun kendine güvenmesine olumsuz tesir eder ayrıca de becerileri gelişemez ve bu nedenle de bağımlı idrak etme olasılığı artar Aynı şekilde 2 yaş civarında çocukların hareketliliklerinde önemli bir çoğaltma gözlenir Motor koordinasyonları artmıştır, bir fazla şeyi kendi kendilerine sınamak isterler Bu dönemdeki kontrollü takviye çocuğun deneyerek öğrenme deneyimlerini arttıracağı için keza zihinsel gelişim açısından keza de yeniden özgüven açısından büyük tartma taşır Yine bu dönemde çocuk ev eşyalarını ve çevresindeki objeleri tanıma ihtiyacındadır Oyun oynama konusunda henüz desteğe ihtiyacı vardır Hareketli oyuncakları seçim ederler Sosyal olarak yeterince olgunlaşmadıkları için yaşıtlarıyla oyun sürdüremezler bu nedenle annebabayla veya kendilerinden büyük kendisini idare edebilecek daha büyük çocuklarla oynayabilirler Bu dönemde annebabanın çocukla oynaması sadece çocuğun oyun ihtiyacını karışlamak anlamına gelmez aynı zamanda annebabanın çocukla kurması gereken iletişimi ilerletmek, çocuğu tanımak, duygusal gelişimini peşine düşüp takip etmek açısından da önemlidir Keza çocuğu oyun sırasında gözlemlemek ve onun oyun arkadaşı edinmek çocuğu tanımak için en basit ve en etkin yoldur

Bu dönemde çocuğun huzurlu ve mutlu olduğunun en önemli göstergesi kendisine yanaşan ve oyun oynamak isteyen yetişkinlerle iletişime girmesi ve onlarla tedirgin olmadan oynayabilmesidir İki yaşındaki çocuklar istekleri karşılanmadığında tepki gösterebilirler ama bu dönemin özelliği itibarı ile anne çocuğun dikkatini başka şeye çekebilir Bu da çocuğun tutturmalarını engelleyebilir Genel Olarak bu yaşlarda çocukların bir şey istediklerini maddeler halinde sıralamak için ağlamalarına veya olumsuz tavırlarına suç oluşturan verildiğinde veya ağladıkları zaman isteklerine yanıt verildiğinde bu ileriki yıllarda da sürecek inatçılık ve tutturmacılık özelliklerini geliştirmelerine neden olabilir



*