Antalya'daki Rusya-Ukrayna-Türkiye Zirvesinde Neler Öne Çıktı?

Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaşın 15'inci gününde milletlerarası kamuoyunun gözü Antalya'daydı... Savaşın başlamasından beri birinci kere üst seviye bir diplomatik temas gerçekleşti ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ile Rus mevkidaşı Lavrov Türkiye arabuluculuğunda bir ortaya geldi.





Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin 15’inci gününde, Antalya’da Rusya ve Ukrayna dışişleri bakanları, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu eşliğinde birinci kere masaya oturdu.

Tarafların 1.5 saat süren görüşmesi sonrasında Lavrov ve Kuleba başka farklı basın toplantıları düzenledi. Basın açıklamalarıyla birlikte iki ülke ortasında bir tahlile erişilemediği açıkça ortaya çıkarken, soru-cevap kısmı da ağır bir halde geçti. 

Sözcü'den Yiğit Can Kaymaz Antalya'daki kritik tepeyi yorumladı. Haberde şu yorumlar yapıldı:


Ukrayna




Savaşın başladığı günden beri başta Devlet Lideri Zelenskiy, kurmayları ve belediye liderleri olmak üzere birçok yetkili toplumsal medyadan paylaşım ve açıklamalarda bulunurken, 15 günde Kuleba birinci sefer kendini bu kadar net ve açıkça söz etmeyi başardı.

Kuleba, “Bu formatta tekrar görüşmeye niyetliyim. Değerli bir tartışma ortamı olacaksa gelmek isterim. Çavuşoğlu’na teşekkür etmek istiyorum. Bu teması kolaylaştırmayı başardı” diyerek Türkiye’ye de dayanağı için teşekkür etti ve diplomasi masasından ayrılmak istemediğini sinyalini verdi.

Kuleba, yerli-yabancı yüzlerce basın mensubunun sorularını yanıtladı ve Kiev idaresinin yaşananlara yaklaşımını gösterdi.

Kuleba’nın “Lavrov’un talepleri teslimiyet listesi gibi” kelamı memleketler arası kamuoyunda yankılanırken, “Biz savaşı durduramıyoruz. Bize saldıran ülke ve devlet bunu istemiyorsa savaşı durduramayacağız” tabiri de öne çıktı.


Rusya




Zirvenin en tartışmalı figürü Lavrov oldu… Basın toplantısı sonrasındaki soru-cevap kısmında bilhassa İtalyan, ABD ve İngiliz medyasına mensup gazetecilerin sorularıyla soğuk rüzgar eserken Lavrov’un açıklamaları “savaşı yasal kılma hamlesi” olarak yorumlandı.

Özellikle toplantının sonunda BBC muhabirinin sorusuna öfkelenen Lavrov, hastaneye düzenlenen atak ile ilgili soruya diplomasi sonları içinde sert cevap verdi.

Lavrov’un soru-cevap kısmında tek olumlu tarafta yorumlanabilecek açıklaması Rus gazetesi Kommersant’ın “nükleer savaş çıkar mı” sorusuna verdiği cevap oldu. Bu soruya, “Buna inanmıyorum, inanmak istemiyorum. ABD Lideri Biden, kendisine soru sorulduğunda, ‘Bu yaptırımların alternatifi yalnızca Üçüncü Dünya Savaşı’ dedi. Başlarından bu fikirler geçiyor ve biz kaygılanıyoruz” karşılığı verdi.

Öte yandan Lavrov, Pentagon’un Ukrayna’da çok sayıda askeri-biyolojik laboratuvar oluşturduğuna yönelik savları da gündeme getirdi.

Birçok ülkenin ABD’nin yaptırımlarına takviye çıkmasına, “Bu kadar esaslı ülkelerden bu çeşit talepler gelmesi hiç yakışık almıyor” yorumunu yapan Lavrov, “Bizler, Ukrayna’yı silahlandıran ülkelerin, kendileri için devasa bir tehdit oluşturduğunu düşünüyoruz. Burada Stinger füzeleri ve roketatarlar var. Ukraynalı yetkililer, silahları hiçbir evrak ve kayıt olmadan dağıtıyor” demişti.

Lavrov ayrıyeten açıklamasında, “Yugoslavya, ortadan kaldırılmak için bombalandı ve Kosova’nın bağımsızlığı ilan edildiğinde bütün Batı ülkeleri alkışladı. Biz sefer daha tekrar etmek istiyorum; burada Rusya’yla ilgili her şeye akın kelam konusu. Burada vefat kalım savaşı veriliyor” diyerek de savaşa Moskova’nın yaklaşımını gözler önüne serdi.


Türkiye




Ukrayna ve Rusya’nın dışişleri bakanlarını bir ortaya getirmeyi başaran Türkiye bu krizin öne çıkan aktörü ve günün kazananı oldu. Türkiye’nin bir müddettir iki ülke ortasında arabuluculuk yapma isteği de gerçeğe dönüştü ve Ankara, arabuluculuk yapmak isteyen ülkelerin önüne geçti.

Hem Lavrov hem de Kuleba, başta Çavuşoğlu olmak üzere Türkiye’nin iki tarafı bir ortaya getirmek için çok çalıştığını söyledi. Kuleba, Antalya’da gerçekleştirilen 3’lü tepe formatını beğendiğini söylerken, gelecekte de bu tıp bir tepeye katılmak için açık kapı bıraktı.

Ayrıca savaşın başladığı günden beri basın mensuplarının birinci kere hem Moskova hem de Kiev idaresine direkt soru sormasına alan yaratıldı. Milletlerarası haber ajansları ve medya kuruluşlarının anbean takip ettiği tepe ve akabinde gelen basın toplantıları ağır gündemde kendine yer bulmayı başardı.

Çavuşoğlu, tarafların basın toplantıları ve soru-cevap kısmı sonrasında açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu da tek toplantıda bir sonuca ulaşılmasının imkansız olduğuna dikkat çekti.