Antarktika Buz Levhası Beklenenden Önce Dengesizleşebilir

Yapılan yeni bir araştırma, küresel ısınma sebebiyle Antarktika buz tabakasının 10 yıl kadar kısa bir süre içinde yok olma noktasını geçebileceğini ortaya koyarak, dünyanın iklim ve ekosisteminin içerisinde bulunduğu üzücü durumu bir kez daha gözler önüne serdi.

Başka bir deyişle bu, buz tabakasının yok olması için geri dönüşü olmayan noktanın, tahmin edilenden çok daha erken geldiği ve bu sürecin çoktan tam ortasında olabileceğimiz anlamına geliyor. Deniz seviyesinin küresel olarak yükseldiğini ve Antarktika’daki hayvanların doğal yaşam alanlarının yok olmanın eşiğine geldiğini düşündüğümüzde bunun çok ciddi sonuçlarının olacağı da kesin.

Elde edilen sonuçlar, daha önceki buz kaybı modelleriyle eşleşiyor


Şu anda durumun ne kadar vahim olduğu hakkında daha iyi bir fikir edinmek adına araştırmacılar, deniz tabanından çıkarılan buz örnekleri aracılığıyla kıtanın son 20.000 yıllık tarihinde, son buzul çağına kadar geçmişi incelediler. Antarktika'dan ayrılırken buzdağları, “Iceberg Alley” (Buzdağı Kanalı) olarak bilinen büyük bir kanalda yüzerler. Bu buzdağlarından dökülen döküntüler de deniz tabanında birikerek araştırmacılara su altında yaklaşık 3,5 kilometrelik (2,2 mil) bir ‘tarihi kayıt’ kaynağı sağlar. Bu doğal kayıt defterini, buz tabakası hareketlerinin bilgisayar modelleriyle birleştiren ekip, bu sayede son bin yılda buz tabakasının geri çekilmesinin sekiz aşamasını belirledi. Her bir durumda, buz tabakasının istikrarsızlaştırılması ve ardından yeniden dengelenmesi yaklaşık on yıllık bir süre içinde gerçekleşti.

Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi'nden paleoklimatolog Zoë Thomas, "Çalışmamız, geçmişte buz tabakasının geri çekildiği zamanlarda, hızlı kütle kaybı dönemlerinin sadece on veya yirmi yıl içinde çok aniden "başladığını" ortaya koyuyor" diyor ve “İlginçtir ki, buz tabakası birkaç yüzyıl geri çekilmeye devam ettikten sonra bu hızlı kütle kaybı, sadece birkaç 10 yıl içerisinde tekrar durdu” diye de sözlerine ekliyor.

Antarktika'da bulunan buz tabakasındaki mevcut değişimin, araştırmacılar tarafından tanımlanan geçmiş olaylarla aynı şekilde olduğunu düşünürsek bu, şimdiden daha önce dünyanın başka yerlerinde ve Arktik’te görmüş olduğumuz üzere yeni bir devrilme noktasının ortasında olabileceğimiz anlamına geliyor. Araştırmacılara göre, bu devrilme noktaları için daha fazla kanıta, bölgeden daha önce analiz edilen örneklerde de rastlanabilir ve yapılan bu son çalışma da, bölgede daha önce yaşanan buz tabakası kaybı modelleriyle eşleşmekte. Bu konuya dair olarak Almanya'daki Bonn Üniversitesi'nden jeofizikçi Michael Weber, "Bulgularımız, son on yıllarda Antarktika buz kütlesi kaybının hızlanmasının, kendi kendini sürdüren ve geri döndürülemez bir buz tabakası geri çekilme ve önemli küresel deniz seviyesi yükselişi döneminin başlangıcını işaret edebileceğini gösteren artan sayıda kanıtla tutarlıdır" ifadelerini kullandı.