iltasyazilim
FD Üye
MALİYET MUHASEBESİ DERS NOTLARI
Satılan malların maliyeti bitap maliyetlere bir örnektir
Giderler, bir dönemin gelirlerinden düşülen maliyetlerdir
Dönem içi hammadde alışları + Dönem başı hammadde stoku – Dönem içinde kullanılan hammadde Dönem sonu hammadde stoku
Bir üretim işletmesinin belli bir dönemdeki faaliyetleriyle ilgili bilgiler 1000 TL olarak şöyledir:
Dönem başı yarı mamul stoku 120 000
Dönem sonu sanki mamul stoku 180 000
Dönem başı mamul stoku 630 000
Dönem sonu mamul stoku 540 000
Dönem içinde tamamlanan malların maliyeti 980 000
Buna tarafından dönem içinde satılan malların maliyeti 1 070 000 000 TL dir
Tamamlanan malların maliyeti + Dönem başı mamul stoku – Dönem sonu mamul stoku
Satılan malların maliyeti
980+630540 1 070 000 000
Evre maliyeti sistemi ve sipariş maliyeti sisteminde birim maliyetlerin hesaplanma yöntemlerine göre ayırım başlıca alınır
Bir üretim işletmesinin belirli bir dönemdeki faaliyetleriyle ilgili bilgileri ( milyon TL olarak ) şöyledir:
Dönem başı güya mamul stoku 115
Dönem sonu sözde mamul stoku 120
Dönem başı mamul stoku 220
Dönem sonu mamul stoku 190
Satılabilir mamullerin maliyeti 755
Buna kadar tamamlanan mamullerin maliyeti 535 milyon TL dir
Tamamlanan mamullerin maliyeti + Dönem başı mamul stoku Satılabilir mamullerin toplam maliyeti
T+220 755
T 535
Mamullere aracısız olarak yüklenebilme olanağı açısından bir fabrikada üretimde kullanılan elektrik enerjisi Endirekt maliyettir
Giderlerindönem gelirine yüklenmesindeki zamanlamaya tarafından ayırım gözönünealınırsa, fabrika binasının aylık yangın sigortası için yapılan giderMamul (imalat) maliyeti grubu içinde yer alır
Stok bulundurma maliyetleriyle, sipariş maliyetleri toplamının minimum olduğu nokta Optimal sipariş miktarını ifade eder
Karar verme amaçları açısından, mevcut makinenin net defter değeri Doymuş maliyettir Alınacak kararlardan aldırmaz
Mamulle ilişkisi açısından, mutfak dolabı imal etmek için kullanılan sunta Direkt malzemedir
Bir işletmede üretimde kullanılan A malzemesi ile ilgili bilgiler şöyledir:
Tarih Arz Bölüm Birim maliyeti (TL) Tutar (TL)
Stok 1 Eylül 300 40 000 12 000 000
Satın alınan 5 Eylül 1 500 44 000 66 000 000
Satın alınan 12 Eylül 1 000 50 000 50 000 000
Üretime verilen 15 Eylül 2 300
Satın alınan 22 Eylül 2 200 55 000 121 000 000
Üretime bahşedilen 28 Eylül 2 000
Bubilgilere ve songiren birincilçıkar (LIFO) yöntemine tarafından, Eylül ayındaüretimde kullanılan malzemenin maliyeti 212 200 000 TL dir
1000 tanesi 50 milyon
23001000 1300
1300 her birine 57,2 milyon
2000 tanesine 110 milyon
Toplam 217 200 000 TL
Yukarıdakibilgilere ve birincilgiren ilkçıkar (FIFO) yöntemine kadar, Eylül sonundakimalzeme stokunun maliyeti 38 500 000 TL dir 22001500 700
700 x 55000 38 500 000
Tamirbakım ekibinde çalışanların aylık ücretleri endirekt işçilik maliyetlerine örnektir
Genel imalat maliyetini yaratıcı kalemler:
Üretim departmanı yöneticisinin aylığımakinelerin amortismanıendirekt araç gereç
Kapasiteyetersizliği bulunmayan bir işletme, bir müşterinin sipariş ettiği birmamul partisinin bitirilmesi için artı mesai yapmak zorunda kalmıştırBu fazla mesai farklarını muhasebeleştirmek için Siparişin direktişçilik maliyetine eklenir
Bir imal işletmesinde genel imalat maliyetleri (GİM) üretime doğrudan doğruya işçilik maliyetleri esas alınarak yüklenecektir
Bütçelenmiş GİM 1 500 milyon TL
Bütçelenmiş doğrudan doğruya işçilik 750 milyon TL
Bu dönem direkt işçilik maliyeti 86 milyon TL
Buna kadar, bu dönem maliyetleri yüklenecek genel imalat maliyeti (GİM) 172 000 000 TL dir (1500750)*86 172 milyon
Bir üretim departmanına ilişkin 4 aylık tamir bakım maliyetleri şöyledir:
Aylar Alet Saatleri TamirBakım Maliyeti(TL)
1 6 600 779 000 000
2 6 500 772 500 000
3 7 500 837 500 000
4 9 200 948 000 000
Düşükyüksek noktalar yöntemi uygulayacaktır(Etkinlik hacmi dikkate alınacaktır)
Bu bilgilere tarafından makine saati (MS) başına düşen değişken tamirbakım maliyeti 65000 TLMS dir 948772,5 17 550
92006500 2700
17 5502700 65000 TLMS
Yukarıdaki bilgilere tarafından aylık sabit tamir ve bakım maliyeti 350 000 000 TL dir
948 000 000 –(9200 * 65000) 948598 350 milyon
772 500 000 – (6500*65000) 350 milyon
TekdüzenHesap Planının 7A seçeneğine göre, üretim için kullanılan elektriğinmaliyeti, Genel Imal Giderleri Hesabı fonksiyonel maliyet hesabınınyardımcı hesaplarına kaydedilir
Tekdüzen Hesap Planında 7A seçeneğindeki maliyet hesapları, Fonksiyonellik başlıca alınarak büyük defterde düzenlenmiştir
Maliyet yerleri sınıflaması açısından bir dokuma fabrikasında tekstil departmanı imal maliyet yeridir
Birüretim işletmesinde Döküm ve Kurulum edinmek üzere iki imal departmanımevcuttur Dökümü yapılan parçalar Kurulum Departmanına aktarılmakta veüretim Montaj Departmanında tamamlanmaktadır Montaj Departmanıyöneticisinin maaşı maliyet yerleri açısından değerlendirildiğinde budepartman açısından direkt maliyettir
Esas maliyet yerleri P Q
Asistan hizmet Maliyet yeri A %50 %20
Muavin hizmet maliyet yeri B % 40 % 60
Toplam maliyetler A
210 000 000
Toplam maliyetler B 300 000 000
Ayrıcayardımcı hizmet maliyet yeri A ’nın giderlerinden, muavin hizmetmaliyet yeri B %30 oranında yararlanmaktadırBu bilgilere ve direktdağıtım yöntemine tarafından A ’dan R ’nin alacağı pay 60 000 000 TLdir210*2070 60 milyon
Yukarıdaki bilgilere ve kademeli yayma yöntemine kadar B ’den P ’nin alacağı pay 145 200 000 TL dir 210*30100 + 300 363 milyon
363 *40100 145 200 000
Birimmaliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan yöntemlerin (maliyetsistemlerinin) üretimin teknik özelliğine ve akışına kadar yapılacak birsınıflamasında Evre maliyeti sistemi (ya da sipariş maliyeti) yer alır *
Satılan malların maliyeti bitap maliyetlere bir örnektir
Giderler, bir dönemin gelirlerinden düşülen maliyetlerdir
Dönem içi hammadde alışları + Dönem başı hammadde stoku – Dönem içinde kullanılan hammadde Dönem sonu hammadde stoku
Bir üretim işletmesinin belli bir dönemdeki faaliyetleriyle ilgili bilgiler 1000 TL olarak şöyledir:
Dönem başı yarı mamul stoku 120 000
Dönem sonu sanki mamul stoku 180 000
Dönem başı mamul stoku 630 000
Dönem sonu mamul stoku 540 000
Dönem içinde tamamlanan malların maliyeti 980 000
Buna tarafından dönem içinde satılan malların maliyeti 1 070 000 000 TL dir
Tamamlanan malların maliyeti + Dönem başı mamul stoku – Dönem sonu mamul stoku
Satılan malların maliyeti
980+630540 1 070 000 000
Evre maliyeti sistemi ve sipariş maliyeti sisteminde birim maliyetlerin hesaplanma yöntemlerine göre ayırım başlıca alınır
Bir üretim işletmesinin belirli bir dönemdeki faaliyetleriyle ilgili bilgileri ( milyon TL olarak ) şöyledir:
Dönem başı güya mamul stoku 115
Dönem sonu sözde mamul stoku 120
Dönem başı mamul stoku 220
Dönem sonu mamul stoku 190
Satılabilir mamullerin maliyeti 755
Buna kadar tamamlanan mamullerin maliyeti 535 milyon TL dir
Tamamlanan mamullerin maliyeti + Dönem başı mamul stoku Satılabilir mamullerin toplam maliyeti
T+220 755
T 535
Mamullere aracısız olarak yüklenebilme olanağı açısından bir fabrikada üretimde kullanılan elektrik enerjisi Endirekt maliyettir
Giderlerindönem gelirine yüklenmesindeki zamanlamaya tarafından ayırım gözönünealınırsa, fabrika binasının aylık yangın sigortası için yapılan giderMamul (imalat) maliyeti grubu içinde yer alır
Stok bulundurma maliyetleriyle, sipariş maliyetleri toplamının minimum olduğu nokta Optimal sipariş miktarını ifade eder
Karar verme amaçları açısından, mevcut makinenin net defter değeri Doymuş maliyettir Alınacak kararlardan aldırmaz
Mamulle ilişkisi açısından, mutfak dolabı imal etmek için kullanılan sunta Direkt malzemedir
Bir işletmede üretimde kullanılan A malzemesi ile ilgili bilgiler şöyledir:
Tarih Arz Bölüm Birim maliyeti (TL) Tutar (TL)
Stok 1 Eylül 300 40 000 12 000 000
Satın alınan 5 Eylül 1 500 44 000 66 000 000
Satın alınan 12 Eylül 1 000 50 000 50 000 000
Üretime verilen 15 Eylül 2 300
Satın alınan 22 Eylül 2 200 55 000 121 000 000
Üretime bahşedilen 28 Eylül 2 000
Bubilgilere ve songiren birincilçıkar (LIFO) yöntemine tarafından, Eylül ayındaüretimde kullanılan malzemenin maliyeti 212 200 000 TL dir
1000 tanesi 50 milyon
23001000 1300
1300 her birine 57,2 milyon
2000 tanesine 110 milyon
Toplam 217 200 000 TL
Yukarıdakibilgilere ve birincilgiren ilkçıkar (FIFO) yöntemine kadar, Eylül sonundakimalzeme stokunun maliyeti 38 500 000 TL dir 22001500 700
700 x 55000 38 500 000
Tamirbakım ekibinde çalışanların aylık ücretleri endirekt işçilik maliyetlerine örnektir
Genel imalat maliyetini yaratıcı kalemler:
Üretim departmanı yöneticisinin aylığımakinelerin amortismanıendirekt araç gereç
Kapasiteyetersizliği bulunmayan bir işletme, bir müşterinin sipariş ettiği birmamul partisinin bitirilmesi için artı mesai yapmak zorunda kalmıştırBu fazla mesai farklarını muhasebeleştirmek için Siparişin direktişçilik maliyetine eklenir
Bir imal işletmesinde genel imalat maliyetleri (GİM) üretime doğrudan doğruya işçilik maliyetleri esas alınarak yüklenecektir
Bütçelenmiş GİM 1 500 milyon TL
Bütçelenmiş doğrudan doğruya işçilik 750 milyon TL
Bu dönem direkt işçilik maliyeti 86 milyon TL
Buna kadar, bu dönem maliyetleri yüklenecek genel imalat maliyeti (GİM) 172 000 000 TL dir (1500750)*86 172 milyon
Bir üretim departmanına ilişkin 4 aylık tamir bakım maliyetleri şöyledir:
Aylar Alet Saatleri TamirBakım Maliyeti(TL)
1 6 600 779 000 000
2 6 500 772 500 000
3 7 500 837 500 000
4 9 200 948 000 000
Düşükyüksek noktalar yöntemi uygulayacaktır(Etkinlik hacmi dikkate alınacaktır)
Bu bilgilere tarafından makine saati (MS) başına düşen değişken tamirbakım maliyeti 65000 TLMS dir 948772,5 17 550
92006500 2700
17 5502700 65000 TLMS
Yukarıdaki bilgilere tarafından aylık sabit tamir ve bakım maliyeti 350 000 000 TL dir
948 000 000 –(9200 * 65000) 948598 350 milyon
772 500 000 – (6500*65000) 350 milyon
TekdüzenHesap Planının 7A seçeneğine göre, üretim için kullanılan elektriğinmaliyeti, Genel Imal Giderleri Hesabı fonksiyonel maliyet hesabınınyardımcı hesaplarına kaydedilir
Tekdüzen Hesap Planında 7A seçeneğindeki maliyet hesapları, Fonksiyonellik başlıca alınarak büyük defterde düzenlenmiştir
Maliyet yerleri sınıflaması açısından bir dokuma fabrikasında tekstil departmanı imal maliyet yeridir
Birüretim işletmesinde Döküm ve Kurulum edinmek üzere iki imal departmanımevcuttur Dökümü yapılan parçalar Kurulum Departmanına aktarılmakta veüretim Montaj Departmanında tamamlanmaktadır Montaj Departmanıyöneticisinin maaşı maliyet yerleri açısından değerlendirildiğinde budepartman açısından direkt maliyettir
Esas maliyet yerleri P Q
Asistan hizmet Maliyet yeri A %50 %20
Muavin hizmet maliyet yeri B % 40 % 60
Toplam maliyetler A
210 000 000
Toplam maliyetler B 300 000 000
Ayrıcayardımcı hizmet maliyet yeri A ’nın giderlerinden, muavin hizmetmaliyet yeri B %30 oranında yararlanmaktadırBu bilgilere ve direktdağıtım yöntemine tarafından A ’dan R ’nin alacağı pay 60 000 000 TLdir210*2070 60 milyon
Yukarıdaki bilgilere ve kademeli yayma yöntemine kadar B ’den P ’nin alacağı pay 145 200 000 TL dir 210*30100 + 300 363 milyon
363 *40100 145 200 000
Birimmaliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan yöntemlerin (maliyetsistemlerinin) üretimin teknik özelliğine ve akışına kadar yapılacak birsınıflamasında Evre maliyeti sistemi (ya da sipariş maliyeti) yer alır *