Arduino Nedir, Nasıl Programlanır?

Arduino, elektronikle uğraşmaya yeni başlayan beşerler ortasında son vakitlerde epey tanınan hale geldi ve bunun son derece yeterli bir nedeni var.

Bu yazımızda ne olduğunu bilmeyip merak edenleriniz için Arduino’nun ne olduğunu, neden tercih edildiğini ve adım adım nasıl programlandığını basitçe anlatmaya çalıştık.

Arduino nedir?


Özetle anlatmak gerekirse Arduino; tamirciler, aşikâr hobilerle uğraşan beşerler ve dizayncılar tarafından gerçek dünya ile etkileşime giren aygıtlar tasarlamak ve üretmek için kullanılan açık bir donanım geliştirme kartıdır.

Elektronik projeler oluşturmak için kullanılan açık kaynaklı bir platform olan Arduino; hem fizikî olarak programlanabilen ve mikrodenetleyici olarak da bilinen bir devre kartından, hem de bir yazılım modülünden yahut bilgisayarınızda çalışan, bilgisayar kodunu fizikî karta yazmak ve yüklemek için kullanılan IDE’den (Entegre Geliştirme Ortamı) oluşur.

Neden Arduino?


Arduino’nun, daha evvelki proglramlanabilir devre kartlarından farklı olarak karta yeni bir kod yüklemek için programcı olarak da bilinen başka bir donanım kesimine gereksinimi yoktur; bunun yerine yalnızca bir USB kablosu da işinizi görecektir. Buna ek olarak Arduino, mikrodenetleyicinin fonksiyonlarını daha erişilebilir bir pakete ayıran standart bir form faktörü sağlarken; kolaylaştırılmış bir C++ sürümü kullanan Arduino IDE ile programlamayı öğrenmeniz kolaylaştırır.

Arduino nelerden oluşur?


Tek bir devre kartı üzerinde bir dizi farklı kesim ve arayüz içeren Arduino’ların tasarımı yıllar içinde değişmiş olsa da, rastgele bir Arduino’da bulmanız muhtemel olan kimi temel modüller vardır.

• Pinler
• Güç konektörü
• Mikrodenetleyici
• Seri konektör
• Başka küçük bileşenler

Pinler

Arduino ile kullanmak isteyebileceğiniz çeşitli bileşenlere bağlanmak için kullanılan iki çeşit pin vardır:

• Dijital pin
• Analog pin

Dijital pin

Açık ya da kapalı fark etmeksizin tek bir durumu algılayıp işleyebilen pinler. Birden fazla Arduino’da 14 dişital I/O pini bulunur.

Analog Pin

Bir dizi kıymeti algılayan, daha hassas denetim için kullanışlı olan pinler. Genelde bir Arduino’da altı adet analog pin bulunur. Ayrıyeten, bu iki pin belli bir tertibe nazaran dizilmiştir ki bunlara uyacak halde tasarlanmış bir eklenti kartı alacak olursanız, bu kart birden fazla Arduino uyumlu aygıta kolay kolay sığacaktır.

Güç konektörü


Güç konektörü; hem aygıtın kendisine hem de güç muhtaçlıklarının hayli düşük olması karşılığında LED ve çeşitli sensörler üzere bağlı bileşenlere güç sağlar. Güç konektörü, bir AC adaptörüne yahut küçük bir bataryaya bağlanabilir.

Mikrodenetleyici

Mikrodenetleyici, Arduino'nun komutları yerine getirebilmesi ve çeşitli girdilere dayalı kararlar alabilmesi için programlamanıza müsaade veren birincil çiptir. Bu çip, ne tıp bir Arduino satın aldığınıza bağlı olarak değişir; lakin bunlar çoklukla bir ATmega8, ATmega168, ATmega328, ATmega1280 yahut ATmega2560 üzere Atmel denetleyicileridir. Bu yongalar ortasındaki farklar çok incedir, lakin yeni başlayanların fark edeceği en büyük fark, farklı ölçülerde yerleşik bellektir.

Seri konektör


Birçok yeni kartta standart bir USB portu aracılığıyla uygulanan seri konektör; bilgisayarınızdan kartla irtibat kurmanıza ve aygıta yeni programlar yüklemenize imkan tanır. Arduino’lar birçok vakit başka bir güç kontağına olan muhtaçlığı ortadan kaldırarak USB portu üzerinden de çalıştırılabilir.

Öbür küçük bileşenler

Osilatör ve/veya bir voltaj regülatörü üzere, karta değerli katkılar sağlayan çitli bileşenler de mevcuttur; lakin ekseriyetle bunlarla direkt etkileşim kurmasınız. Orada olduklarını bilin kâfi.

Bir Arduino nasıl programlanır?


Bilhassa yeni başlayan birden fazla Arduino meraklısı; Arduino için resmi entegre geliştirme ortamını, yani IDE kullanmayı tercih eder. Arduino IDE, Java ile yazılmış ve Windows, Mac ve Linux üzere çeşitli platformlarda çalışan açık kaynaklı bir yazılımdır. IDE, sözdizimi vurgulamayı ve kodlamayı kolaylaştıracak öteki özelliklerle özel bir ortamda kod yazmanıza ve akabinde kolay bir tek tıkla kodunuzu aygıta basitçe yüklemenize imkan tanır.

Arduino kodu ekseriyetle Processing programlama lisanına dayanan Wiring ile yazılır.

Adım adım Arduino programlama:

• Adım #1: Ufak bir araştırma yapın
• Adım #2: Arduino programlayıcısını yükleyin
• Adım #3: Arduino’nuzu bilgisayarınızın USB portuna bağlayın
• Adım #4: Kart tipini ve seri portu ayarlayın
• Adım #5: Mikrodenetleyiciyi test edin
• Adım #6: Yeni kodu Arduino’ya yükleyin
• Adım #7: Arduino’nun bilgisayarınızla kontağını kesin ve projenize entegre edin

Ufak bir araştırma yapın


Arduino, çeşitli mikrodenetleyiciler kullanır. Bunlardan en yaygın kullanılanı Arduino UNO’dur; fakat birtakım özelleştirilmiş varyasyonlar da bulunmaktadır. Bu yüzden de oluşturma etabına geçmeden evvel, projeniz için hangi versiyonun daha uygun olacağına dair küçük bir araştırma yapmak çok yararlı olabilir.

Arduino programlayıcısını yükleyin


Entegre geliştirme programı, yani IDE olarak da bilinen Arduino Programmer’ı kurun.

Arduio’nuzu bilgisayarın USB portuna bağlayın


Bu süreç için spesifik bir USB kablosu kullanmanız gerekebilir. Her Adruino’nun farklı bir sanal port adresi vardır, bu yüzden farklı Arduino’lar kullanıyorsanız portu yine yapılandırmanız gerekebilir.

Kart tipini ve seri portu ayarlayın


Bu unsur için açıklanacak pek bir şey yok; USB portunu hallettikten sonra yapmanız gereken bir sonraki adım kart tipini ve seri portu ayarlamak olmalıdır.

Mikrodenetleyiciyi test edin

Arduino Programmer’a evvelden yüklenmiş olan, taslak olarak isimlendirilen programlardan birini kullanarak mikrodenetleyiciyi test edin. Örnek taslaklardan birini açıp ‘yükle’ye basmanızın akabinde Arduino programa cevap vermeye başlayacaktır: Örneğin, bir LED ışının yanıp sönecek formda ayarladıysanız, her şeyi gerçek yaptığınız taktirde ışık yanıp sönmeye başlayacaktır.

Yeni kodu Arduino’ya yükleyin


Yeni kodu Arduino’ya yüklemek için programlayıcıya kopyalayabileceğiniz koda erişiminiz olması ya da kendi taslağınızı oluşturacaksanız Arduino yazılım lisanını kullanarak kendiniz yazmanız gerekir. Bir Arduino taslağı genelde beş kısımdan oluşur:

1. Taslağı ve yaratıcısını betimleyen bir başlık
2. Değişkenleri tanımlayan bir kısım
3. Değişkenlerin başlangıç şartlarını belirleyen ve ön kodu çalıştıran bir suram nizamı
4. Taslak çalışmayı bırakana kadar tekrar tekrar yürütülecek olan ana kodu eklediğiniz bir döngü tertibi
5. Ve son olarak suram ve döngü tertipleri sırasında aktifleştirilen öbür fonksiyonları listeleyebileceğiniz bir kısım

Bütün taslaklar, suram ve döngü sistemi içermek zorundadır.

Arduino’nun bilgisayarınızla ilişkisini kesin ve projenize entegre edin


Taslağınızı Arduino’ya yükledikten sonra Adruino’nun bilgisayarınızla temasını kesin ve projenize entegre edin. Bütün bu adımlarını kusursuz bir biçimde yaptığınız surece Arduino’nuz başarılı bir biçimde programlanmış olur.

Ne olduğu, nelerden oluştuğu ve nasıl programlandığıyla birlikte olabildiğince Arduino'yu anlattığımız yazımızın sonuna gelmiş bulunmaktayız. Umarım yazımız, başınızdaki soru işaretlerinden kimilerine yanıt olabilmiştir.