Arjantinin Yeryuzu Şekilleri
Arjantinin Yuzey Şekilleri Hakkında Bilgi
34 36 Guney enlemleri ve 58 27 Batı boylamları arasında, Guney Amerika Kıtasında yer alan bir ulkedir Arjantinin toplam yuzolcumu 2791810 km²'dir
Arjantinin yuzey şekillerinin temel ozelliğini Doğudaki ovalar ile Batıdaki dağlar arasındaki buyuk karşıtlık oluşturur
Batıda cokuntulerle, yukselmelerle ve yanardağ puskurmeleriyle parcalanmış And Dağları yukselir Bolgede hala surmekte olan depremler ve yanardağ etkinlikleri, bu bolge topraklarının henuz oturmadığını kanıtlar Kuzeyde And Dağları daha cok masamsı bir gorunumdedir Bolivya yuksek platolarının devamı olan 3500 4500 metrelik yukseltiler arasında uzanan yuksek platonun Batısında yuksekliği bazen 6000 metreyi aşan yanardağlar, Doğusunda dağ eteklerinin ve Jujuy, SALTA Tucuman havzaları ust kesiminde Sierralar biciminde sıralanan billurlu yuksek kutleler bulunur
Daha Guneyde kutle, kapalı havzalar ve yukselmiş bloklar halinde parcalara ayrılır ve iklim kuraklaşır Bu kurak Catamarca la Rioja Andları Mendoza dağ eteği ile Santiago havzası arasında, yuksek bir dağ sırası (Aconcagua 6959 metre ile Arjantinin de en yuksek noktası) biciminde uzanır 36˚ Guney enlemine doğru, And Dağları daralır, alcalır ve buyuk enine kopmalarla parcalanır Dorduncu Zaman buzullaşması bu kesimde etkin olmuş ve enine vadiler ile gollerin (Nahuel Huapí vb) oluşmasında katkıda bulunmuştur
Paraguay sınırından Colorado Irmağına kadar uzanan bir milyon kilometrekarelik bir alanı kaplayan bolgenin topografyasının basıklığı ve hicbir duzenli akarsu ağının bulunmaması şaşırtıcıdır Ucuncu Zaman sonunda ve Dorduncu Zaman başında yığılmış ruzgar cokelleri, tuzlu ve coğunlukla ustu kabuk tutmuş kalın balcık tabakaları oluşturmuş, ama bu tabakalar da yakın buzul donemlerinde Doğuda ve Kuzeyde loslerle, Batıda ve orta kesimde kumlarla kaplanmıştır Yuzey şekilleri ayrıntıda cok ceşitlidir ve iklimsel ozelliklere bağlıdırYarı tropikal iklim kuşağında kalan Chacoda yer yer palmiye ağacları gorulen savanlı bir bitki ortusu gorulurken, Doğuda ve Guneyde daha ılıman iklim enlemlerinde yer alan Pampa bolgesi doğal cayırlarla ortuludur
Guneyde 700000 km2lik bir alanı kaplayan Patagonya, icinde And Dağlarından inen birkac ırmağın (Negro, Chubut, ozellikle de Santa Cruz) dar ve derin vadiler oyduğu, cakıllı, kurak, soğuk ve ruzgarlı bir yuksek platolar bolgesidir Atlas Okyanusu kıyısındaki Pampa kesiminin duz, kumullarla ortulu kıyıları ile Patagonya kıyılarının yuksek yalıyarları buyuk celişki yaratır Aluvyonların aşağı yukarı doldurduğu Río de la Plata halicinden Macellan Boğazı kıyılarındaki Gallegos Irmağının ağzına kadar doğal limanlara cok seyrek rastlanır Pampa ile Patagonya sınırındaki Bahía Blanca tek doğal limandır ve kıyısında kurulan kentin buyuk olcude gelişmesini sağlamıştır
Arjantinin Yuzey Şekilleri Hakkında Bilgi
34 36 Guney enlemleri ve 58 27 Batı boylamları arasında, Guney Amerika Kıtasında yer alan bir ulkedir Arjantinin toplam yuzolcumu 2791810 km²'dir
Arjantinin yuzey şekillerinin temel ozelliğini Doğudaki ovalar ile Batıdaki dağlar arasındaki buyuk karşıtlık oluşturur
Batıda cokuntulerle, yukselmelerle ve yanardağ puskurmeleriyle parcalanmış And Dağları yukselir Bolgede hala surmekte olan depremler ve yanardağ etkinlikleri, bu bolge topraklarının henuz oturmadığını kanıtlar Kuzeyde And Dağları daha cok masamsı bir gorunumdedir Bolivya yuksek platolarının devamı olan 3500 4500 metrelik yukseltiler arasında uzanan yuksek platonun Batısında yuksekliği bazen 6000 metreyi aşan yanardağlar, Doğusunda dağ eteklerinin ve Jujuy, SALTA Tucuman havzaları ust kesiminde Sierralar biciminde sıralanan billurlu yuksek kutleler bulunur
Daha Guneyde kutle, kapalı havzalar ve yukselmiş bloklar halinde parcalara ayrılır ve iklim kuraklaşır Bu kurak Catamarca la Rioja Andları Mendoza dağ eteği ile Santiago havzası arasında, yuksek bir dağ sırası (Aconcagua 6959 metre ile Arjantinin de en yuksek noktası) biciminde uzanır 36˚ Guney enlemine doğru, And Dağları daralır, alcalır ve buyuk enine kopmalarla parcalanır Dorduncu Zaman buzullaşması bu kesimde etkin olmuş ve enine vadiler ile gollerin (Nahuel Huapí vb) oluşmasında katkıda bulunmuştur
Paraguay sınırından Colorado Irmağına kadar uzanan bir milyon kilometrekarelik bir alanı kaplayan bolgenin topografyasının basıklığı ve hicbir duzenli akarsu ağının bulunmaması şaşırtıcıdır Ucuncu Zaman sonunda ve Dorduncu Zaman başında yığılmış ruzgar cokelleri, tuzlu ve coğunlukla ustu kabuk tutmuş kalın balcık tabakaları oluşturmuş, ama bu tabakalar da yakın buzul donemlerinde Doğuda ve Kuzeyde loslerle, Batıda ve orta kesimde kumlarla kaplanmıştır Yuzey şekilleri ayrıntıda cok ceşitlidir ve iklimsel ozelliklere bağlıdırYarı tropikal iklim kuşağında kalan Chacoda yer yer palmiye ağacları gorulen savanlı bir bitki ortusu gorulurken, Doğuda ve Guneyde daha ılıman iklim enlemlerinde yer alan Pampa bolgesi doğal cayırlarla ortuludur
Guneyde 700000 km2lik bir alanı kaplayan Patagonya, icinde And Dağlarından inen birkac ırmağın (Negro, Chubut, ozellikle de Santa Cruz) dar ve derin vadiler oyduğu, cakıllı, kurak, soğuk ve ruzgarlı bir yuksek platolar bolgesidir Atlas Okyanusu kıyısındaki Pampa kesiminin duz, kumullarla ortulu kıyıları ile Patagonya kıyılarının yuksek yalıyarları buyuk celişki yaratır Aluvyonların aşağı yukarı doldurduğu Río de la Plata halicinden Macellan Boğazı kıyılarındaki Gallegos Irmağının ağzına kadar doğal limanlara cok seyrek rastlanır Pampa ile Patagonya sınırındaki Bahía Blanca tek doğal limandır ve kıyısında kurulan kentin buyuk olcude gelişmesini sağlamıştır