Aşar Vergisi

Aşar Vergisi aşar vergisinin kaldırılması aşar vergisi aşer vergisinin kaldırılması aşer vergisi kaldırılmasının sonuçları Osmanlı'da tarım ürünleri üzerinden alınan onda bir oranındaki ödenti Aşar, Arapça'da onda bir anlamına gelmektedir Tanzimat'tan önce tımar ve zeamet sahipleri için sahipleri göre tahsil edilen aşar, lokal gereksinimlerin karşılanması ve asker beslemesi için kullanıldı Vergi, aslında ve genelde onda bir oranı üzerinden tahsil edilmekle beraber bölgeye, ücret yükümlülüğüne ve mahsul türüne tarafından değişen oranların uygulandığı da olmuş, yüzde elliye varan oranların uygulandığı görülmüştür Verginin ayni olarak, diğer bir ifadeyle ürünün belirtilmiş bir kısmını almak suretiyle tahsil edilmesi, imparatorluk dönemindeki ekonomik ve sosyal yapıya uygun düşmüştür, çünkü pazarın gelişmediği kapalı bir ekonomide, ürünün fiyatının tespiti ve nakde çevrilmesi, dolayısıyla verginin para olarak tahsili çok zor olacaktı Bu bakımdan aşar, uzun dönem başarılı bir aidat yapısı göstermiştir Daha sonraları uygulanmasında ve tahsilinde bir takım haksızlıklar üretilmiş, ödenti halk müziği üstünde bir zorlama ve gaddarlık arabulucu haline gelmiştir Yapılan değişiklikler ve ıslahatlar da bir netice vermemiş, verginin uygulamadaki sakıncalarını onarmak mümkün olmamıştır İlkel bir ödenti özelliğinde olmasına rağmen aşar, kalkınmanın ilk aşamalarında ve tarımın ulusal hasıla içindeki payının fazla yüksek olduğu dönemde, bu sektör üzerindeki en kayda değer vergiydi Sermaye birikimi olgusu açısından dünya uygulamasına bir göz atıldığında, ilk birikim aşamalarında tarım kesiminin rolünün fazla önemli olduğu görülür Gerek kapitalist Batı Avrupa ülkelerinde, gerek Sovyet Rusya'da tarımdan sanayi kesimine kaynak aktarımı, sermaye birikiminde hayati bir rol oynamıştır Cumhuriyet döneminde de bir vakit uygulamada kalan aşar, 17 Şubat 1925'te kaldırıldı Kaldırılmadan bir yıl önce, 1924 yılında, 275 milyon lira ile bütçenin dörtte birini oluşturuyordu Aşarın bu manâlı katkısına karşın kaldırılmasının nedeni, verginin köylü ve tarım ürünleri üzerinde yoğunlaşan aşırı yükünü eksilmek ve tahsilinden doğan bazı haksızlıkları engellemekti Aşarın kaldırılması ile anapara birikimi ve ekonomik kalkınma aşamasında ciddi sonuçlar yaratılmıştır 1925 yılında yapılmış olan bu değiştirme, uzun dönemde sadece tarım dışı sektörleri değil, bununla beraber tarım sektörünü de negatif yönde etkilemiştir