Asherman sendromu nadir, edinilmiş bir rahim rahatsızlığı. Bu rahatsızlığa sahip kadınlarda bir tür travmadan dolayı rahim dokusunda yaralar ve yapışkanlıklar ortaya çıkar.
Ağır vakalarda rahmin ön ve arka duvarları birbirine yapışabilir. Daha yumuşak vakalarda, yapışkanlıklar rahmin daha küçük bölgelerinde ortaya çıkar. Bu tahrişler kalın veya ince olabilirler, ayrık veya birleşik durabilirler.
Belirtileri
Asherman sendromuna sahip olan kadınların büyük kısmında az veya hiç adet olmaz. Bazılarında adet zamanı olması gereken zamanda ağrılar ortaya çıkabilir ancak kanama olmaz. Bu adet gördüğünüzün ancak kanın yara dokulardan dolayı çıkış yapamadığının işaretidir.
Eğer adetleriniz azsa, düzensizde veya yoksa, bu şunlar gibi başka koşullardan da kaynaklanabilir:
hamilelik
stres
ani kilo kaybı
obezite
aşırı spor
doğum kontrol hapı almak
menopoz
polikistik over sendromu
Eğer adetleriniz durursa veya çok düzensiz hale gelirse doktorunuza görünün. Sebebi belirlemek için testler uygulayabilir ve tedaviye başlayabilirler.
Asherman Sendromu Doğurganlığı Nasıl Etkiler?
Asherman sendromuna sahip olan kadınların bazıları hamile kalamazlar veya tekrar eden düşükler yaşayabilirler. Asherman sendromuna sahip olmanız durumunda hamile kalmanız mümkün ancak rahimdeki yaralar gelişen fetüs için risk teşkil ediyorlar. Ölü doğum veya düşük riskiniz bu rahatsızlığa sahip olmayan kadınlara göre daha yüksek olacaktır.
Asherman sendromu hamilelik sürecinde şunların riskini de arttırır:
plasentanın rahmin alt kısmına yerleşmesi
plasentanın doğumdan sonra rahme yapışık kalması
aşırı kanama
Doktorunuz Asherman sendromuna sahip olmanız halinde hamileliğinizi yakından takip etmek isteyecektir.
Asherman sendromunu ameliyat ile tedavi etmek mümkün. Bu ameliyat genelde hamile kalma ihtimalinizi ve başarılı doğum ihtimalini arttırır. Doktorlar ameliyattan sonra hamile kalmayı denemeden önce bir sene kadar beklenmesini öneriyorlar.
Sebepleri
Uluslararası Asherman Derneği’ne göre Asherman sendromu vakalarının %90’ı D ve C prosedürlerinden kaynaklanıyor. Bu prosedürler genelde tamamlanmamış düşüklerden sonra, doğumdan sonra plasentanın içeride kalmasından veya kürtajdan sonra uygulanıyorlar.
Eğer prosedürler içeride kalan plasentadan dolayı doğumdan 2-4 hafta sonra gerçekleştirilirlerse, Asherman sendromu geliştirme riski %25 civarında. Bu gelişim riski kadın D ve C prosedürlerini geçirdikçe artıyor.
Bazen yaralar pelvik ameliyatların bir sonucu olarak da ortaya çıkabiliyorlar ve bunlar arasında sezeryan doğum ile fibroid ve poliplerin çıkarılması bulunuyor.
Teşhis
Eğer doktor Asherman sendromundan şüphelenirse, diğer rahatsızlıkları elemek için ilk olarak kan numunesi alacaktır. Ayrıca rahim dokusu kalınlığına ve foliküllere bakmak için ultrason da kullanabilir.
Histeroskopi Asherman sendromu için muhtemelen en iyi teşhis yöntemi. Bu prosedür sırasında doktor serviksi açar ve içeri bir histeroskop sokar. Histeroskop, küçük bir teleskop gibidir. Doktor bu cihazla rahmin içine bakar ve yapışkanlık olup olmadığını inceler.
Doktor aynı zamanda histerosalpingogram (HSG) de önerebilir. HSG doktorun rahim ve fallop tüplerindeki rahatsızlıkları görmesine yardımcı olur. Bu prosedür sırasında rahme özel bir boya enjekte edilir ve bu da doktorun rahim boşluğu, fallop tüplerindeki gelişim ve tıkanmalar gibi şeyleri röntgende kolayca görmesini sağlar.
Eğer şunlara sahipseniz bu rahatsızlık için doktorunuzla test için görüşün:
önceden rahim ameliyatı olduysanız veya adetleriniz düzensiz hale geldiyse veya durduysa
tekrar eden düşükleriniz olduysa
hamile kalmakta zorlanıyorsanız
Tedavi
Asherman sendromu operatif histeroskopi denilen bir cerrahi yöntem ile tedavi edilebilir. Histeroskopun ucuna takılan küçük cihazlar ile yapışkanlıklar ortadan kaldırılırlar. Prosedür daima genel anestezi altında yapılır.
Operasyondan sonra enfeksiyonların önlenmesi için antibiyotik verilir ve rahim dokusunun kalitesini arttırmak için östrojen tabletleri önerilir.
Operasyonun başarılı olup olmadığını ve rahmin yapışkanlık ile yaralardan kurtulup kurtulmadığını görmek için daha sonraki bir tarihte histeroskopi tekrarlanır.
Yapışkanlıkların tedaviden sonra tekrar ortaya çıkmaları mümkün ve bu nedenle doktorlar hamile kalmayı denemeden önce bunun olmadığından emin olmak için bir yıl beklenmesini öneriyorlar.
Eğer hamilelik planlamıyorsanız ve rahatsızlık size ağrı vermiyorsa tedaviye ihtiyacınız olmayabilir.
Önleme
Asherman sendromunu önlemenin en iyi yolu D ve C prosedürlerinden kaçınmak. Çoğu vakada düşük, geride kalan plasenta veya doğum sonrası kanama için tıbbi kaçış yöntemlerini seçmek mümkün olur.
Eğer D ve C gerekli ise cerrah ultrason ile yolunu bulmalı ve rahme zarar verme riskinden kaçınmalı.
Sonuç Olarak
Asherman sendromu bazen hamile kalmayı zor veya imkansız hale getirebilir. Ayrıca hamilelik sırasında ciddi komplikasyon riskini arttırır. Rahatsızlık genelde önlenebilir ve tedavi edilebilirdir.
Eğer Asherman sendromunuz varsa ve doğurganlığınız onarılamıyorsa, bir destek grubuna katılmayı düşünebilirsiniz. Çocuk isteyen ancak hamile kalamayan kadınlar için seçenekler var. Bunlar arasında taşıyıcı annelik ve evlat edinme de bulunuyor.
Ağır vakalarda rahmin ön ve arka duvarları birbirine yapışabilir. Daha yumuşak vakalarda, yapışkanlıklar rahmin daha küçük bölgelerinde ortaya çıkar. Bu tahrişler kalın veya ince olabilirler, ayrık veya birleşik durabilirler.
Belirtileri
Asherman sendromuna sahip olan kadınların büyük kısmında az veya hiç adet olmaz. Bazılarında adet zamanı olması gereken zamanda ağrılar ortaya çıkabilir ancak kanama olmaz. Bu adet gördüğünüzün ancak kanın yara dokulardan dolayı çıkış yapamadığının işaretidir.
Eğer adetleriniz azsa, düzensizde veya yoksa, bu şunlar gibi başka koşullardan da kaynaklanabilir:
hamilelik
stres
ani kilo kaybı
obezite
aşırı spor
doğum kontrol hapı almak
menopoz
polikistik over sendromu
Eğer adetleriniz durursa veya çok düzensiz hale gelirse doktorunuza görünün. Sebebi belirlemek için testler uygulayabilir ve tedaviye başlayabilirler.
Asherman Sendromu Doğurganlığı Nasıl Etkiler?
Asherman sendromuna sahip olan kadınların bazıları hamile kalamazlar veya tekrar eden düşükler yaşayabilirler. Asherman sendromuna sahip olmanız durumunda hamile kalmanız mümkün ancak rahimdeki yaralar gelişen fetüs için risk teşkil ediyorlar. Ölü doğum veya düşük riskiniz bu rahatsızlığa sahip olmayan kadınlara göre daha yüksek olacaktır.
Asherman sendromu hamilelik sürecinde şunların riskini de arttırır:
plasentanın rahmin alt kısmına yerleşmesi
plasentanın doğumdan sonra rahme yapışık kalması
aşırı kanama
Doktorunuz Asherman sendromuna sahip olmanız halinde hamileliğinizi yakından takip etmek isteyecektir.
Asherman sendromunu ameliyat ile tedavi etmek mümkün. Bu ameliyat genelde hamile kalma ihtimalinizi ve başarılı doğum ihtimalini arttırır. Doktorlar ameliyattan sonra hamile kalmayı denemeden önce bir sene kadar beklenmesini öneriyorlar.
Sebepleri
Uluslararası Asherman Derneği’ne göre Asherman sendromu vakalarının %90’ı D ve C prosedürlerinden kaynaklanıyor. Bu prosedürler genelde tamamlanmamış düşüklerden sonra, doğumdan sonra plasentanın içeride kalmasından veya kürtajdan sonra uygulanıyorlar.
Eğer prosedürler içeride kalan plasentadan dolayı doğumdan 2-4 hafta sonra gerçekleştirilirlerse, Asherman sendromu geliştirme riski %25 civarında. Bu gelişim riski kadın D ve C prosedürlerini geçirdikçe artıyor.
Bazen yaralar pelvik ameliyatların bir sonucu olarak da ortaya çıkabiliyorlar ve bunlar arasında sezeryan doğum ile fibroid ve poliplerin çıkarılması bulunuyor.
Teşhis
Eğer doktor Asherman sendromundan şüphelenirse, diğer rahatsızlıkları elemek için ilk olarak kan numunesi alacaktır. Ayrıca rahim dokusu kalınlığına ve foliküllere bakmak için ultrason da kullanabilir.
Histeroskopi Asherman sendromu için muhtemelen en iyi teşhis yöntemi. Bu prosedür sırasında doktor serviksi açar ve içeri bir histeroskop sokar. Histeroskop, küçük bir teleskop gibidir. Doktor bu cihazla rahmin içine bakar ve yapışkanlık olup olmadığını inceler.
Doktor aynı zamanda histerosalpingogram (HSG) de önerebilir. HSG doktorun rahim ve fallop tüplerindeki rahatsızlıkları görmesine yardımcı olur. Bu prosedür sırasında rahme özel bir boya enjekte edilir ve bu da doktorun rahim boşluğu, fallop tüplerindeki gelişim ve tıkanmalar gibi şeyleri röntgende kolayca görmesini sağlar.
Eğer şunlara sahipseniz bu rahatsızlık için doktorunuzla test için görüşün:
önceden rahim ameliyatı olduysanız veya adetleriniz düzensiz hale geldiyse veya durduysa
tekrar eden düşükleriniz olduysa
hamile kalmakta zorlanıyorsanız
Tedavi
Asherman sendromu operatif histeroskopi denilen bir cerrahi yöntem ile tedavi edilebilir. Histeroskopun ucuna takılan küçük cihazlar ile yapışkanlıklar ortadan kaldırılırlar. Prosedür daima genel anestezi altında yapılır.
Operasyondan sonra enfeksiyonların önlenmesi için antibiyotik verilir ve rahim dokusunun kalitesini arttırmak için östrojen tabletleri önerilir.
Operasyonun başarılı olup olmadığını ve rahmin yapışkanlık ile yaralardan kurtulup kurtulmadığını görmek için daha sonraki bir tarihte histeroskopi tekrarlanır.
Yapışkanlıkların tedaviden sonra tekrar ortaya çıkmaları mümkün ve bu nedenle doktorlar hamile kalmayı denemeden önce bunun olmadığından emin olmak için bir yıl beklenmesini öneriyorlar.
Eğer hamilelik planlamıyorsanız ve rahatsızlık size ağrı vermiyorsa tedaviye ihtiyacınız olmayabilir.
Önleme
Asherman sendromunu önlemenin en iyi yolu D ve C prosedürlerinden kaçınmak. Çoğu vakada düşük, geride kalan plasenta veya doğum sonrası kanama için tıbbi kaçış yöntemlerini seçmek mümkün olur.
Eğer D ve C gerekli ise cerrah ultrason ile yolunu bulmalı ve rahme zarar verme riskinden kaçınmalı.
Sonuç Olarak
Asherman sendromu bazen hamile kalmayı zor veya imkansız hale getirebilir. Ayrıca hamilelik sırasında ciddi komplikasyon riskini arttırır. Rahatsızlık genelde önlenebilir ve tedavi edilebilirdir.
Eğer Asherman sendromunuz varsa ve doğurganlığınız onarılamıyorsa, bir destek grubuna katılmayı düşünebilirsiniz. Çocuk isteyen ancak hamile kalamayan kadınlar için seçenekler var. Bunlar arasında taşıyıcı annelik ve evlat edinme de bulunuyor.