Aşı Karşıtlarının 'İddiaları' Neler?

Koronavirüs salgını dünyayı tesiri altına alalı artık 1,5 yıl oldu. Bu 1,5 yılın kıymetli bir kısmında bütün dünyada büyük bir telaş, panik ve endişe hakimdi. Lakin herkes için büyük bir umut vardı; aşı geliştirilecek ve dünyayı bu salgından kurtaracaktı.

Beklenen oldu, şimdi bir sene bile dolmadan aşı geldi. Aylarca süren çalışmaların meyvesi olarak farklı şirketler aşı geliştirip kullanımımıza sunmayı başardılar. Lakin aşıların uygulanmaya başlanması, beraberinde 'aşı karşıtı' telaffuzları de getirdi. Hiçbir bilimsel desteği olmayan, hatta birden fazla vakit bilimsel bilgileri karalayarak kendini 'ispatlamaya' çalışan aşı aksileri, şimdiye kadar pek çok farklı senaryo ile telaffuzlarına devam ettiler. Pekala bu senaryolar neler ve bilim bu hususta ne söylüyor?

Argüman #1: 'Koronavirüs aşısı ile bedenimize çip yerleştirilecek, DNA'mız ile oynanacak ve bizi denetim edecekler'


Aşı terslerinin sundukları en tanınan savlardan biri aşıların içerisinde bir mikroçip olduğu, bunun bedenimize enjekte edilerek bizi 'takip edilebilir' hale getireceği teziydi. Natürel ki buna argüman demek bile hayli sıkıntı zira bu söylemi destekleyebilecek hiçbir delil ya da bilimsel bilgi yok. Savın ortaya çıkma sebebi ise Bill & Melinda Gates Vakfı'nın yürüttüğü bir çalışmaya ve Bill Gates'in yaptığı bir açıklamaya dayanıyor. Bireylerin aşı karnelerinin ciltlerine 'bir nevi dövme olarak' işleneceği bu çalışma ile ilgili olarak Gates, bir açıklamasında 'kimlerin güzelleştiğini, kimlerin test edildiğini ve kimlerin aşı olduğunu gösteren "dijital sertifikalar'' olacağını söylemişti.

Lakin burada rastgele bir 'çip' kelam konusu değil ve olay bir açıklamanın gerçekle alakası olmayan biçimde çarpıtılmasından ibaret. Ayrıyeten bu çalışma 2016 yılından beri yürütülüyor ve şimdi uygulamaya koyulmuş bir çalışma değil. Aşı ve komplo teorileri ile aşı aksiliği üzerine yürütülen kapsamlı bir araştırma, 'çip iddialarının' ve kelamda destekleyen bilgilerin sırf bir 'komplo teorisinden' ibaret olduğunu ve tüm desteklerinin yanılgılı olduğunu ortaya koydu.

Ayrıyeten geliştirilen tüm aşıların içerikleri geliştiren şirketler tarafından açıklanıyor ve ülkelerin yetkili kurumları aşılar üzerinde incelemeler gerçekleştirerek kendi 'onaylarını' veriyorlar. Dolayısı ile rastgele bir aşının içerisine 'gizli' bir çip yerleştirmek ve bunu gizlice tüm dünya halkına enjekte etmek varsayım edeceğiniz üzere mümkün değil.

Aşılar ile ilgili bir öbür temelsiz sav, aşıların bireylerin DNA'sı ile oynayacağı ve 'kontrol edilebilir' hale getireceği telaffuzuydu. Oxford Üniversitesi'nden profesör Jeffrey Almond bu mevzuda BBC'ye yaptığı bir açıklamada ''mRNA'yı bir beşere enjekte etmek insan hücresindeki DNA'ya hiçbir tesirde bulunmaz'' tabirlerini kullandı. Ayrıyeten bu mevzuda bilim insanları tarafından yapılan pek çok açıklama, mRNA aşısının hiçbir formda direkt DNA ile etkileşime girmediğini söylüyor. Bunun aksini gösteren rastgele bir bilimsel çalışma ise bulunmuyor.

Argüman #2: 'Aşıların tesirleri bilinmiyor, bizi kobay olarak kullanıyorlar'


Aşı tersleri da kendi içlerinde birkaç kümeye ayrılmış durumdalar. Farklı argümanları savunan ve kendince münasebet gösteren farklı kitleler mevcut. Bunlardan biri de 'ben aşıda çip var demiyorum, fakat içinde ne var bilmiyorum. Aşıların faz 3 çalışmaları tamamlanmadı. Bizi kobay olarak kullanıyorlar' diyen küme.

Bu kümenin en garip telaffuzlarından biri Amerika ve Avrupa'da koronavirüs aşılarının halka uygulanmadığı, hatta ABD medyasında Türkiye ve birtakım öbür ülkelerden 'denek' olarak bahsedildiği argümanı. Öncelikle bu tezin baştan aşağıya yanlış olduğunu belirtelim. Avrupa ve Amerika, aşıların kullanıma sunulmasının çabucak akabinde çalışmalara başlayarak halkını aşılamaya başladı. Şu an Avrupa ülkelerinin pek birçoklarında aşılama oranı ülkemizden çok daha yüksek. Amerika ise neredeyse yüzde 60'lık bir aşılama oranına sahip.

Bu kümenin sık sık kullandığı bir öteki telaffuz ise aşıların faz 3 çalışmalarının şimdi tamamlanmadığı ve kullanım onayı almadığı bilgisi. Herkesin kolay bir arama ile doğrusuna ulaşabileceği bu sözler de gerçeği yansıtmıyor. Örneğin mRNA aşısı BionTech'in faz 3 çalışmaları Aralık 2020'de tamamlanmış; sonuçlarını da hakemli tıp mecmuası The New England Journal and Medicine'de yayınlanmıştı.

Aşının içinde ne olduğunun bilinmediği kısmına da aslında bir birinci argümanımızı yanıtlarken değinmiştik fakat tekrar belirtelim; aşıların içerisinde ne olduğunu biliyoruz ve rastgele bir aşının içerisinde bâtın bir unsurun olması mümkün değil.

Bu kümeye dahil olan aşı karşıları kendilerini 'diğer aşı karşıtlarından' başka tutarak 'komplo teorisyeni ya da genel olarak aşı aksisi olmadıklarını' fakat koronavirüs aşılarının çok yeni aşılar olmaları sebebiyle güvenmediklerini söyleyerek telaffuzlarını haklı çıkarmaya çalışıyorlar. Fakat üstte da açıkladığımız üzere, bilimsel çalışmalar bu telaffuzların de en az başka telaffuzlar kadar bilimsellikten uzak ve gerçek dışı olduğunun bir ispatı.

Argüman #3: 'Aşının içinde insan ve hayvan ceninlerine ilişkin dokular var'


Yeniden aşının içeriğine dair gerçeği yansıtmayan bir başka argüman da aşıların içeriğinde domuz, inek üzere hayvanların ceninlerine ve insan ceninlerine ilişkin dokuların olduğu argümanı. Bu tezlerin dayandırıldığı yer ise çarpıtılan kimi bilgiler. Aşı geliştirme çalışmaları esnasında laboratuvar ortamında üretilen kimi hücreler kullanılabiliyor. Bu hücreler embriyonik hücrelerin klonlanmasıyla oluşturuluyor lakin bu yeni bir metot değil ve bu hücreler aşının içeriğinde yer almıyor.

Daha evvel sizlerle paylaştığımız ve klonlama konusunun ayrıntılarına yer verdiğimiz yazımızda da bahsettiğimiz üzere, embriyonik hücrelerin klonlanmasına ait çalışmalar uzun yıllardır yapılıyor ve sadece aşıların geliştirilmesinde değil sıhhat alanında farklı çalışmalar için de bu formül yıllardır yaygın olarak kullanılıyor.

Sav #4: 'Aşı olanlar kalp krizinden ölüyor, aşının yan tesirleri öldürüyor, aşı insanların 'kısır' olmasına sebep oluyor'


Gelelim Twitter'da karşımıza sık sık çıkan, aşı terslerinin en sık kullandıkları telaffuzlardan 'aşının ziyanlı olduğu ve yan tesirlerinin insanları öldürdüğü' argümanına. Aşıların mümkün yan tesirleri konusunda pek çok bilimsel araştırma yürütülüyor.

Bu savlardan en yaygını olanı, aşı olan bireylerin kalp krizi geçirdiğine ait sav. Aşıları kalp sıhhati üzerindeki tesirlerine ait yürütülen bir çalışma, bilhassa genç yetişkinlerde aşı sonrası epey az olmakla birlikte miyokardit ve perikardit hadiselerinin (kalp zarı iltihaplanması ve kalp kası iltihaplanması) gözlemlendiğini ortaya koyuyor. Lakin bu oran epeyce düşük ve olayların büyük çoğunluğu hafif atlatılan ve kısa müddette uygunlaşan olaylar olarak kayda geçmiş durumda. Bunun dışında COVID-19 aşılarının direkt kalp krizine ve vefata neden olduğuna dair rastgele bir bilgi bulunmuyor.

Bir öbür sav ise koronavirüs aşılarının kısırlığa sebebiyet verdiği tarafındaki tez. Lakin şimdiye kadar yürütülen bilimsel çalışmalarda bu mevzuda rastgele bir bilgiye rastlanmadı. Aşılara ait bunlar dışında şimdiye kadar ortaya çıkan kimi alerjik tepki kaynaklı durumlar dışında rastgele bir önemli yan tesir bulunmuyor. Görülen en yaygın yan tesirler ise kol ağrısı, baş ağrısı ve halsizlik hissi.

Tez #5: 'Aşılar işe yaramıyor, aşı olanların hastaneye yatma ve mevt oranları artıyor'


Son periyotta karşımıza çıkmaya başlayan ve aşı aykırısı tavrı 'güçlendirerek' yanlış algıya yol açan bir başka sav ise aşıların işe yaramadığı, aşı olanların hastaneye yatma ve vefat oranlarının aşı olmayanlara kıyasla yüksek olduğu argümanı. Bu savın çıkış noktası ise dünyada en yüksek aşılama oranına sahip olan İsrail'de artan olay sayıları ve yine tam kapanmaya gidilmiş olması.

Öncelikle hatırlatmakta yarar var; koronavirüs salgınına deva olarak geliştirilen hiçbir aşı %100 muhafaza sağlamıyor. Yani aşı olmuş şahısların de testleri müspet çıkabiliyor. Ancak başından beri sık sık vurgulandığı üzere; aşılar bilhassa vefat ve hastaneye yatma oranını azaltıyor. Hastalığa yakalansak bile hafif atlatıyoruz.

Pekala İsrail'de hastaneye yatan ya da ölen bireyler ortasında neden aşılıların sayısı artıyor? Karşılığı çok kolay; zira aşılı olanların sayısı artıyor. Toplumun tamamının aşılandığı bir senaryoda tüm hasta ve mevt olayları aşılılar ortasından çıkacaktı, benzeri bir durum aşılama oranları yükseldikçe kendini gösteriyor. Çok kolay bir mantık ile anlaşılabilecek ve aslında beklenen istatistikleri çarpıtarak sunan şahıslar, bu hareketleri ile aşı terslerinin eline hiçbir gerçekliği olmayan büyük bir koz veriyor.

Lakin dünyanın dört bir yanından bilim insanları, aşıların tesirli olduğunu, vefat ve hastaneye yatış oranlarını azalttığını söylemeye devam ediyor. Varyantlar ile ilgili de yeni olarak çalışmalar yürütülüyor ve geliştirici şirketler ile bağımsız araştırmalar, varyantlar karşısında aşıların koruyuculuk oranlarını açıklıyor. Güvenmemiz ve takip etmemiz gereken datalar de tam olarak bunlar.

Sonuç olarak;


Aşı aksisi olmak, başı ağrıdığında ağrı kesici içerken ya da uçağa binip bir yerden bir yere giderken bilime farkında olmadan 'güvenen' insanların, toplumsal medyanın yıkıcı bir tesiri olarak ortaya çıkan davranışının bir sonucu. Bilimsel bilgiler, bilhassa de kelam konusu insan sıhhati olduğunda güvenebileceğimiz yegane kaynak. Şayet çok şüpheciyseniz, farklı bağımsız kaynakları araştırarak da doğruyu bulabilir; bir bilimsel araştırmanın 'yanlı, gerçek dışı, bizi kandırmak için' olup olmadığını görebilirsiniz.

Dikkat etmemiz gereken ise bilimsel olarak kabul göreceği rastgele bir mecrada yayınlanmamış kelamda 'bilimsel araştırmalar'. Şahsî 'görüşlerini' bilimsel destekler olmadan sunan kelamda 'bilim insanlarına' aldırış etmeden, bahsi geçen bahsin insan hayatı olduğunun şuuruna vararak karar vermemiz gerektiğini unutmamalıyız.

Kaynak 1, Kaynak 2, Kaynak 3, Kaynak 4, Kaynak 5, Kaynak 6, Kaynak 7, Kaynak 8, Kaynak 9, Kaynak 10