Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Aşiret Nedir?
AŞİRET NEDİR, AŞİRETÇİLİĞİNDEN GENEL BAKIŞ
Aşiretçilik her kavim ve millette mutlaka çeşitli şekilleri ile bulunur Bu kimi zaman klan olarak adlandırılır, kimi zaman kavim ya da diğer isimlerle zikredilir olsa da her zaman var olagelen ve insanlığın fıtratından olan bir örgütlenme şekli olarak tezahür etmektedir Günümüzde belki yerini modern aşiretçiliğe bırakmış olsa da biteceğe benzemeyen bu örgütlenme düşüncesi Orta Asya'dan Anadolu'ya ve kıyamete dek bizim gibi oğuz kökenli toplumlarda asla bitmeyecektir
Tarihteki gibi olmasa da bugün Şanlıurfa ve Doğu illerde aşiret yaşam biçimi bariz özellikleri ile beraber devam etmektedir Bir Takım kimseler araştırma yapmadan gayesizce yorum yaparak bu yaşam tarzı hakkında ipesapa gelmez bilgi ve beyanlarda bulunmaktadırlar Türkiye'de 3000 in üzerinde aşiret ve mensubu bulunan bu yaşam tarzı bilinmeden bir karalama kampanyasına maruz kalmıştır En küçük topluluklar aşiret olarak benimsenmiştir Toprak ağaları aşiret reisi olarak gösterilmiştir Aşiretçilik zulüm, acımasızlık, öldürme, kesme, dövme, kırma, kan, namus çirkefi olarak ibraz edilmiştir Yok efendim aşiret meclisi şöyle öldürme kararı almış yok efendim aşiret meclisi şöyle infaz kararı almış gibi tarihte Afrika kabilelerinde bile bulunmayan çarpık yorumlar ortaya atan bu kişilerin son yüzyılı karıştırmadan tarihteki aşiret geleneğini, Badıllı aşiretini incelediğimiz zaman eminim oysa detaylarıyla birlikte görmek olası olacaktır
AŞİRET NEDİR ?
Aşiret Arapça kökenli bir sözcük olup aşire kelimesinden türemiştir Çoğu mana taşımasına karşın Geniş akraba topluluklarıanlamında kullanılmıştır Ama bu kelimeyi aşiretler AŞŞİR olarak söyleniş etmektedir
Aşiretin genel tanımını yapmadan önce mutlaka aşiretleri meydana getiren öğeleri anlayışlı olmak lazımdır Bu öğeler şunlardır;MÜLK: Kelime olarak konut ya da aile anlamına gelir Aşiretin en minik birimidir Baba, oğul, torun, torunoğlu, torunun torunu ve bunların doğan bütün çocukların birleşmesinden meydana gelir Buradaki her bir babaya aşiretler göbek derler Yani beş göbek bir mülk sayılır MALBAT: her biri beş olan ansızın fazla malın birleşmesinden meydana gelen topluluğa malbat adı verilir Bir malın malbat düzeyine yükselmesi için sıradan 100 sene gerekir Zira her bir göbek aşiretlerin hesabı ile 20 yıla tekabül eder BAWBAF: herkes en az iki veya daha fazla malbatın birleşmesinden meydana gelen topluluğa baw (soy) denir Bir atanın oluşumu 10 göbeğin geçmesiyle orantılıdır Dolayısıyla bir bafbaw'ın meydana geliş süresi 200 yıl kadardır KABİLE: her biri en düşük iki veya daha fazla malbattan oluşmuş birden artı baw'ın oluşturduğu topluluğa verilen isimdir Bir kabilenin adi göbek sayısı 30 olmalıdır Kabile oluşumu göbek sayısı itibari ile 300 yıla tekabül eder
İşte bu şekilde oluşmuş asgari iki veya daha fazla kabileden meydana gelen topluluğa AŞİRET denir
İki türlü aşiret biçimi vardır :
A) Tamamı akraba bağları üzerine belirlenmiş aşiretler :
Fazla azdır Fakat bu ayrıca cins bakımından hemde tespit bakımından uzun yıllar gerektiren bir süreçtir Yukarıda izah ettiğimiz gibi bir aşiretin adamakıllı akraba olabilmesi için minimum 500 Yıla gerektirir Bu yılları aşarak tamamını akraba olarak örgütlendiklerini iddaa eden aşiret var ise aşiret nesepçileri ondan şecere (soyağacı: tüm malbatın, malın, bawın, kabilenin kimden peydahlandıklarını neslen devam ettikleri cet kütüğüdür) talabinde bulunurlar Tamamı akraba olan aşiretler genelde 4 esas sentez noktalerı vardır Bunlar;
1Aynı dil
2Benzer din
3Benzer halk müziği
4Nesep şeceresi
B)Tamamı akraba olamayan aşiretler :
Genelde aşiretlerin çoğu bu kategoride yer alır oysa aşiretlere mensup kabileler kendi içlerinde mutlaka akrabadırlar Zaten yukarıda izahına çalıştığımız kabileler akraba olan bawlardan oluşur Lakin birbirine akraba olduğu kanıt edilmeyen birkaç kabile ve hiç akrabalığı olmayan bir çok kabile bir araya gelerek aşiret oluşturabilirler Bunlar genelde millet birliği ve din birliği aynı olamayan aşiretlerdir
Buraya kadar yaptığımız izahtan anlaşılacağı gibi rasgele her toplum aşiret çağırmak yanlış ve uygun bir karar değildir Bir topluluğun aşiret olarak kabul edilmesi için önce anlattığımız şekilde bir yapılanmadan meydana gelmesi gerekmektedir Bu nesil bir yapılanmadan daha sonra aşirette aranacak şartlara gelince,
Bunları şu şekilde sıralayabiliriz :
1Aşiret olarak kabul edilen bir toplulukta topluluğa ait şeyh, molla, servan, şifan, abid, gevende, şıhan, arif olarak tanıdık asgari bir aile bulunmalıdır
2Aşirete ait tarih boyunca yaz ve kış konakladığı ve her aşiretçe kabul edilmiş sonradan kaybetmiş olsalar bile zozan denilen ve o aşiretin namına izaf edilmiş bir yaylağın,obanın olaması lazımdır (Badıllı obası gibi)
3Aşireti temsil eden bir reisin bulunması lazımdır
İşte bütün bu şartları içeren bir topluluğa AŞİRET denir
Bu şartları taşımayan aşiretler ya mülk, malbat, baw yada kabile olabilirler Fakat aşiret olamazlar Günümüzde meydanı anlamsız bulan her topluluk kendini aşiret bildiri etmiş vaziyettedirAma koşullar ve aşiret töreleri anlattığımız gibidirTOPLULUĞUN İSMİTOPLULUĞUN BÜYÜĞÜNE VERILEN İSİMKARŞILIĞI MALMEZZİN (AİLE BÜYÜĞÜ)AİLEMALBATMALMEZZİN (OBA BÜYÜĞÜ)OBABAFBAWPEŞİ (ÖNDER)ATAKABİLEBEYOYMAKAŞİRETREİSBOYBENDMİRBEYLİKAŞİRET VE TEŞKİLATLANMA
Aşiretler doğrusu birer sosyal teşkilatlanmadır Bu teşkilat içinde farklı alanlara yönlendirilmiş görevleri ifa eden şahıslar ve aileler bulunur Dolayısıyla aşireti sadece ağa ve natürel olanlardan mükerrep sayanlar, ya aşiretçilikle ilgili hiçbir bilgiye sahip değildir yada günümüzde aşiretçilikten uzaklaşmış toplulukları baz alarak açıklama yapmaktadırlar Aşiret içinde dağıtılmış görevler üstlenmiş birey ya da şahıslar bulunur
AŞİRETLERDE ÜNVANLAR
1REİS: Aşiretin genel temsilcisidir
2MALMEZZİN: Kabileyi temsil eden şahıs
3MEZİN: Baw başkanı
4PEŞİ: Malbat öncüsü
5AGİT: Kahraman
6MELLE(MOLLA): Aşiret din temsilcisi
7ŞEYH: Aşiret genel terbiyecisi
8ARİF: Danışman töre uzmanı
9UTFA: İmdat çağrısı düzenleme yetkisi olan bayan
10ŞIHHAR: Tarihi edebilirlik uzmanı
11ÇARKHACI: Savaşlarda öncü ve bayraktar
12ŞIVAN: Aşiret çobanları
13ABİD: Kahvecilik ve posta hizmetçisi
14HIROBVAN: Savaş mehtercisi
15ŞİNCİ: Ölüm vakalarında inleme törenleri sorumlusu
16GEVENDE: Evlenme ve sünnet düğünlerinde,bayramlarda davul ve zurnacılar
17SERVAN: Aşiret atları bakıcısı *
AŞİRET NEDİR, AŞİRETÇİLİĞİNDEN GENEL BAKIŞ
Aşiretçilik her kavim ve millette mutlaka çeşitli şekilleri ile bulunur Bu kimi zaman klan olarak adlandırılır, kimi zaman kavim ya da diğer isimlerle zikredilir olsa da her zaman var olagelen ve insanlığın fıtratından olan bir örgütlenme şekli olarak tezahür etmektedir Günümüzde belki yerini modern aşiretçiliğe bırakmış olsa da biteceğe benzemeyen bu örgütlenme düşüncesi Orta Asya'dan Anadolu'ya ve kıyamete dek bizim gibi oğuz kökenli toplumlarda asla bitmeyecektir
Tarihteki gibi olmasa da bugün Şanlıurfa ve Doğu illerde aşiret yaşam biçimi bariz özellikleri ile beraber devam etmektedir Bir Takım kimseler araştırma yapmadan gayesizce yorum yaparak bu yaşam tarzı hakkında ipesapa gelmez bilgi ve beyanlarda bulunmaktadırlar Türkiye'de 3000 in üzerinde aşiret ve mensubu bulunan bu yaşam tarzı bilinmeden bir karalama kampanyasına maruz kalmıştır En küçük topluluklar aşiret olarak benimsenmiştir Toprak ağaları aşiret reisi olarak gösterilmiştir Aşiretçilik zulüm, acımasızlık, öldürme, kesme, dövme, kırma, kan, namus çirkefi olarak ibraz edilmiştir Yok efendim aşiret meclisi şöyle öldürme kararı almış yok efendim aşiret meclisi şöyle infaz kararı almış gibi tarihte Afrika kabilelerinde bile bulunmayan çarpık yorumlar ortaya atan bu kişilerin son yüzyılı karıştırmadan tarihteki aşiret geleneğini, Badıllı aşiretini incelediğimiz zaman eminim oysa detaylarıyla birlikte görmek olası olacaktır
AŞİRET NEDİR ?
Aşiret Arapça kökenli bir sözcük olup aşire kelimesinden türemiştir Çoğu mana taşımasına karşın Geniş akraba topluluklarıanlamında kullanılmıştır Ama bu kelimeyi aşiretler AŞŞİR olarak söyleniş etmektedir
Aşiretin genel tanımını yapmadan önce mutlaka aşiretleri meydana getiren öğeleri anlayışlı olmak lazımdır Bu öğeler şunlardır;MÜLK: Kelime olarak konut ya da aile anlamına gelir Aşiretin en minik birimidir Baba, oğul, torun, torunoğlu, torunun torunu ve bunların doğan bütün çocukların birleşmesinden meydana gelir Buradaki her bir babaya aşiretler göbek derler Yani beş göbek bir mülk sayılır MALBAT: her biri beş olan ansızın fazla malın birleşmesinden meydana gelen topluluğa malbat adı verilir Bir malın malbat düzeyine yükselmesi için sıradan 100 sene gerekir Zira her bir göbek aşiretlerin hesabı ile 20 yıla tekabül eder BAWBAF: herkes en az iki veya daha fazla malbatın birleşmesinden meydana gelen topluluğa baw (soy) denir Bir atanın oluşumu 10 göbeğin geçmesiyle orantılıdır Dolayısıyla bir bafbaw'ın meydana geliş süresi 200 yıl kadardır KABİLE: her biri en düşük iki veya daha fazla malbattan oluşmuş birden artı baw'ın oluşturduğu topluluğa verilen isimdir Bir kabilenin adi göbek sayısı 30 olmalıdır Kabile oluşumu göbek sayısı itibari ile 300 yıla tekabül eder
İşte bu şekilde oluşmuş asgari iki veya daha fazla kabileden meydana gelen topluluğa AŞİRET denir
İki türlü aşiret biçimi vardır :
A) Tamamı akraba bağları üzerine belirlenmiş aşiretler :
Fazla azdır Fakat bu ayrıca cins bakımından hemde tespit bakımından uzun yıllar gerektiren bir süreçtir Yukarıda izah ettiğimiz gibi bir aşiretin adamakıllı akraba olabilmesi için minimum 500 Yıla gerektirir Bu yılları aşarak tamamını akraba olarak örgütlendiklerini iddaa eden aşiret var ise aşiret nesepçileri ondan şecere (soyağacı: tüm malbatın, malın, bawın, kabilenin kimden peydahlandıklarını neslen devam ettikleri cet kütüğüdür) talabinde bulunurlar Tamamı akraba olan aşiretler genelde 4 esas sentez noktalerı vardır Bunlar;
1Aynı dil
2Benzer din
3Benzer halk müziği
4Nesep şeceresi
B)Tamamı akraba olamayan aşiretler :
Genelde aşiretlerin çoğu bu kategoride yer alır oysa aşiretlere mensup kabileler kendi içlerinde mutlaka akrabadırlar Zaten yukarıda izahına çalıştığımız kabileler akraba olan bawlardan oluşur Lakin birbirine akraba olduğu kanıt edilmeyen birkaç kabile ve hiç akrabalığı olmayan bir çok kabile bir araya gelerek aşiret oluşturabilirler Bunlar genelde millet birliği ve din birliği aynı olamayan aşiretlerdir
Buraya kadar yaptığımız izahtan anlaşılacağı gibi rasgele her toplum aşiret çağırmak yanlış ve uygun bir karar değildir Bir topluluğun aşiret olarak kabul edilmesi için önce anlattığımız şekilde bir yapılanmadan meydana gelmesi gerekmektedir Bu nesil bir yapılanmadan daha sonra aşirette aranacak şartlara gelince,
Bunları şu şekilde sıralayabiliriz :
1Aşiret olarak kabul edilen bir toplulukta topluluğa ait şeyh, molla, servan, şifan, abid, gevende, şıhan, arif olarak tanıdık asgari bir aile bulunmalıdır
2Aşirete ait tarih boyunca yaz ve kış konakladığı ve her aşiretçe kabul edilmiş sonradan kaybetmiş olsalar bile zozan denilen ve o aşiretin namına izaf edilmiş bir yaylağın,obanın olaması lazımdır (Badıllı obası gibi)
3Aşireti temsil eden bir reisin bulunması lazımdır
İşte bütün bu şartları içeren bir topluluğa AŞİRET denir
Bu şartları taşımayan aşiretler ya mülk, malbat, baw yada kabile olabilirler Fakat aşiret olamazlar Günümüzde meydanı anlamsız bulan her topluluk kendini aşiret bildiri etmiş vaziyettedirAma koşullar ve aşiret töreleri anlattığımız gibidirTOPLULUĞUN İSMİTOPLULUĞUN BÜYÜĞÜNE VERILEN İSİMKARŞILIĞI MALMEZZİN (AİLE BÜYÜĞÜ)AİLEMALBATMALMEZZİN (OBA BÜYÜĞÜ)OBABAFBAWPEŞİ (ÖNDER)ATAKABİLEBEYOYMAKAŞİRETREİSBOYBENDMİRBEYLİKAŞİRET VE TEŞKİLATLANMA
Aşiretler doğrusu birer sosyal teşkilatlanmadır Bu teşkilat içinde farklı alanlara yönlendirilmiş görevleri ifa eden şahıslar ve aileler bulunur Dolayısıyla aşireti sadece ağa ve natürel olanlardan mükerrep sayanlar, ya aşiretçilikle ilgili hiçbir bilgiye sahip değildir yada günümüzde aşiretçilikten uzaklaşmış toplulukları baz alarak açıklama yapmaktadırlar Aşiret içinde dağıtılmış görevler üstlenmiş birey ya da şahıslar bulunur
AŞİRETLERDE ÜNVANLAR
1REİS: Aşiretin genel temsilcisidir
2MALMEZZİN: Kabileyi temsil eden şahıs
3MEZİN: Baw başkanı
4PEŞİ: Malbat öncüsü
5AGİT: Kahraman
6MELLE(MOLLA): Aşiret din temsilcisi
7ŞEYH: Aşiret genel terbiyecisi
8ARİF: Danışman töre uzmanı
9UTFA: İmdat çağrısı düzenleme yetkisi olan bayan
10ŞIHHAR: Tarihi edebilirlik uzmanı
11ÇARKHACI: Savaşlarda öncü ve bayraktar
12ŞIVAN: Aşiret çobanları
13ABİD: Kahvecilik ve posta hizmetçisi
14HIROBVAN: Savaş mehtercisi
15ŞİNCİ: Ölüm vakalarında inleme törenleri sorumlusu
16GEVENDE: Evlenme ve sünnet düğünlerinde,bayramlarda davul ve zurnacılar
17SERVAN: Aşiret atları bakıcısı *
