asit yağmurunun etkileri

Atama konum asit yağmurunun etkileri nelerdir


Asit Yağmurları

Kükürt ve azot dioksitlerin atmosferdeki nemle birleşerek sülfirik ve nitrik asitli yağmur, kar veya doymuş oluşturması biçiminde kirliliğe verilen genel isim Bu cins yağmurda tanecikler siste asılı olarak süspansiyon oluşturabilir veya en kuru halde birikebilirler
üspansiyon: Bir katının bir değişken içerisinde veya havada (sis içinde) çözünmeden dağılmasıyla oluşan ayrı cinsten karışımlardır Ayran,kahve,tebeşir tozu+su



Asit yağmurlarının verdiği ileri sürülen zararın bir bölümünün sahiden bir takım doğal nedenlerden kaynaklandığı yapılan çalışmalar sonucunda anlaşılmışsa da,petrol ve kömür yanmasından oluşan kükürt dioksit ile araba motorlarından meydana çıkan azot oksitin, asit yağmuru sorununu büyük ölçüde şiddetlendirdiği kesindir

Kirliliğe yol açan tanecikler, kaynaklarından binlece kilometre uzağa rüzgarla taşınabilir Sözgelimi ABD'nin kuzey doğusundaki asit yağmurlarına,Kanada'd an yayılanlar da katılmış,Kanada'nın doğusundaki kükürt taşıyan yağış,ABD'den kaynaklanmıştır

Bilim adamlarının hepsi asit yağmurlarının denetlenmesi için biran önce yasalar çıkarılmasını istemektedirlerNe var,fakat söz konusu yasaların yol açacağı harcamalarçok yüksektir,bu yüzden de sorunun çözülmesi kesintisiz ertelenmektedir

Asit yağmuru toprağın kimyasal yapısını ve biyolojik koşullarını etkilemektedir Toprağın yapısında bulunan kalsiyum, magnezyum gibi elementleri yıkayarak taban suyuna taşımakta, toprağın zayıflamasına ve zirai verimin düşmesine neden olmaktadır Toprağın asitleşmesine en fazla katkıda bulunan maddeler, atmosferde birikme sonucu toprağa geçen kükürt bileşikleridir Azot bileşikleri ise bitkilerin özümseyeceği miktardan artı olduğu zaman toprağın asitleşmesinde rol oynamaktadır

Asitleşmenin çevre üzerinde dolambaçlı olmakla birlikte tekrar çok önemli etkilerinden biri de, endüstriyel etkinlikler sonucu oluşan asit nemidir Toprağa veya göl yataklarına inmiş civa, kadmiyum ya da alüminyum gibi zehirli maddelerle tepkimeye girebilmekte ve adi şartlar aşağı çözünmez farzedilen bu maddeler, asidik nemle tepkimenin sonucunda, gıda zinciri ya da içme suyu aracılığıyla bitki, hayvan ve insana ulaşıp toksik etkiler yaratmaktadır Ağaç köklerinin beslenme birleştirme yeteneğinin bozulmasının sorumlusu da yine asitleşme sonucunda toprakta harekete geçen alüminyumdur

Büyük şehirlerin çoğunda insan yapısı bina ve anıtlara asit yağmurlarının yaptığı zararın göstergesi çoktur Tarihi yapılar, binalar, açık metal yüzeyler, boya kaplamalar ve bazı plastikler, sülfürdioksit ve yağışın sulandırdığı bu asitten dolayı deformasyon gösterir

İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Asit yağmurlarının insan sağlığı üzerindeki etkileri konusunda üstüne yapılan çalışmalar sonucunda asit depolanmasının insan sağlığı üstünde dolambaçlı ve dolaysız elde etmek üzere 2 tür etkisi belirlenmiştir Bu güne kadar yapılan araştırmalar az önce asit depolanmasının halk üzerinde dolaysız bir etkisini belirleyememiştir aynı zamanda deri, göz ve solunum sistemindeki doğrudan doğruya etkileri uyarı çekicidir pH ya dek asitlenmiş göl sularında insan ve tavşan denekleri üzerinde yapılan araştırmalarda belirtilmiş bir takım etkiler muhakkak, pH ın 4 ten düşük olduğu değerlerde gözde tahriş ve kızarıklık oluşmuştur

Asidik zerrecikler genelde sülfürdioksit ve nitrikoksitlerin atmosferdeki dispersiyonu ile oluşur Sonuçta oluşan nitrik ve sülfürik asit öteki partiküller (toz, is, kurum, duman vs) üzerine yapışır
Bu partiküllerin doğruca solunması bu asidik yapıların aracısız akciğerlere dek gitmesine niçin olmaktadır Bu asidik yapıdaki tozlar ve gazlar nemli ve sıcak akciğer alueollerinde kimyasal olarak kana geçebilirler

Asit yağmurlarının halk müziği üzerindeki dolambaçlı etkileri yüzey ve içme suları, yer altı suları, toprak, ağır metaller, ot gibi yaşama ve balıklar üzerindeki etkilerine bağlı olarak bu unsurların kullanılması sonucunda uzun vadede insan bünyesinde asidik depolanmaya neden olur

Hava Kirliliği ve Asit Yağmurlarının İnsan ve Toprak Üstüne Etkileri


Yıllardır ayrıntılı araştırma konusu olmamış konulardan birisi olan asit yağmurları, son yıllarda yurdumuzda da etkisini hissettirmeye başlayan, meteorolojik hadiselerle atmosferden yeryüzüne inen ve ahali üstünde olumsuz tesir bırakan kirletici elementler içeren yağmurlar olarak bilinir
Endüstriyel etkinlikler, konutlarda ısınma amaçlı olarak kullanılan fosil yakıtlar, motorlu taşıtlardan çıkan egzoz gazları ve fosil yakıtlara dayalı olarak enerji üreten termik santraller, bu faaliyetleri sonucu havayı kirletmekte ve kükürt di oksit, azot oksit, partikül madde ve hidrokarbon yaymaktadır 2 ile 7 gün aralarında havada asili kalabilen bu kirleticiler, atmosferde farklı alanlara yönlendirilmiş kimyasal ve maddi reaksiyonlara uğrayarak, ara sıra fazla uzaklara taşınabilmekte, atmosferdeki su partikülleri ve diğer bileşenlerle tepkimeye girerek sülfürüz asit (HSO), sülfürik asit (H2SO4) ve nitrik asit (HNO3) gibi kirletici maddelerin oluşumuna sebebiyet verirler Çeşitli yanma olayları sonucu havaya karışan SO2, SO3, NOx gibi gazlar yağışla birleşip asit meydana getirebilmekte ve bunların yeryüzüne yağması ile asit yağmurları oluşmaktadır Bunların yeryüzüne geri dönüşleri kuru ve inleme asit depolanması sonucu olur Inleme depolamada atmosferde oluşan tüm ürünler, yağmur ve kar içinde çözünmüş halde yeryüzüne taşınırlar Kuru depolamada ise atmosferdeki partiküllerin ve gazların yeryüzüne taşınması esnasında yağmur ya da kar bulunmaz, sis içinde aerosol seklinde bulunurlar Bu çerçevede belirtildiği gibi, yalnız yağmur değil, öteki bütün yağış biçimleri de asidik olabilmektedir Asit yağmuru toprağın kimyasal yapısını ve biyolojik koşullarını etkilemektedir Toprağın yapısında yer alan kalsiyum, magnezyum gibi elementleri yıkayarak taban suyuna taşımakta, toprağın zayıflamasına ve zirai verimin düşmesine niçin olmaktadır Toprağın asitleşmesine en çok katkıda yer alan maddeler, atmosferde birikme sonucu toprağa geçen kükürt bileşikleridir Azot bileşikleri ise bitkilerin özümseyeceği miktardan artı olduğu vakit toprağın asitleşmesinde rol oynamaktadır

Asitleşmenin çevre üstünde dolaylı olmakla birlikte yine çok önemli etkilerinden biri de, endüstriyel faaliyetler sonucu oluşan asit nemidir Toprağa ya da göl yataklarına inmiş cıva, kadmiyum ya da alüminyum gibi zehirli maddelerle tepkimeye girebilmekte ve bayağı şartlar aşağıda çözünmez farzedilen bu maddeler, asidik nemle tepkimenin sonucunda, beslenme zinciri ya da içme suyu aracılığıyla bitki, hayvan ve insana ulaşıp toksik etkiler yaratmaktadır Ağaç köklerinin besin birleştirme yeteneğinin bozulmasının sorumlusu da yine asitleşme sonucunda toprakta harekete geçen alüminyumdurAsidik zerrecikler genellikle sülfür dioksit ve nitrik oksitlerin atmosferdeki yayılması ile oluşur Sonuçta oluşan nitrik ve sülfürik asit diğer partiküller (toz, is, kurum, duman vs) üstüne yapışır Bu partiküllerin dosdoğru solunması bu asidik yapıların doğrudan akciğerlere kadar gitmesine neden olmaktadır Bu asidik yapıdaki tozlar ve gazlar ıslak ve sıcak akciğer alueollerinde kimyasal olarak kana geçebilirler

Asit yağmurlarının ırk üzerindeki dolaylı etkileri yüzey ve içme suları, yer altı suları, toprak, ağır metaller, bitkiler ve balıklar üzerindeki etkilerine yan olarak bu unsurların kullanılması sonucunda uzun vadede insan bünyesinde asidik depolanmaya niçin olur Asit yağmurlarının insan sağlığı üzerinde aracısız olarak ve dolaylı etkileri düşünüldüğünde detaylı araştırmalara gereklilik olduğu açıktır Bu doğrultuda Devlet Meteoroloji İsleri Genel Müdürlüğü olarak asit yağmurları olarak bilinen kirletici taşıyan yağışlar konusunda başlatılan araştırma çerçevesinde Aralık 1998 tarihinde Ankara Alan Meteoroloji İstasyonundan toplanan yağmur numunelerinde yapılan analiz sonuçları
Ekonomik etkinlik, kıtlığa karşı yapılan bir savaştır İnsan bu savaşta bazı değerleri üretip tüketirken başka bir layık olan kaliteyi ÇEVREYİ de tüketmektedir: Hava, su, yeşil ve toprak gibi Biri kirlendiği zaman beraberinde, zincirleme olarak, diğerleri ve bunlardan yararlanan halk müziği da kirlenmekte ve yok olmaktadır Görüldüğü gibi hava doğal ve suni etmenlerce kirletilmektedir Suni etmenlerin temelinde insan bulunmaktadırFabrika dan, evlerden ve araçlardan çıkan dumanlar
tarafından atmosfer aralıksız olarak kirlenmektedir Bu kirlilik doğrudan olduğu gibi asit yağmurları aracılığıyla da bitkiye, insana, suya, toprağa ve tasa tesir etmektedir

Termik santrallerde, ısıtmada ve endüstri kurumlarında kullanılan kömür atmosfere kül (kadmiyum, çelik, kursun) CO2 ve SO2 yaymaktadır Dünyada olduğu gibi Türkiyede kömür ve petrol tüketimi artan bir şekilde artmaktadır
Çoğalan araç sayısı da petrol tüketimini dolayısıyla atmosferdeki karbon monoksit gazini yükseltmektedir

Yanardağlar da havadaki SO2 ve CO2 gibi gazların miktarını arttırmaktadır
Bu gazlar havadaki su buhari ile birleşirler;

H2O + SO2 H2SO4 (sülfirik asit) ve
H2O + NO2 HNO3 (nitrik asit) olarak yere düşerler

Hava kirliliği, ışınların yere ulaşmasını ve atmosfere yayılmasına da engelleyerek iklim üstünde olumsuz etki yapmaktadırAsit yağışları yapraklardaki klorofilin bozulmasına ve bitkinin sararıp kurumasına neden olmaktadır Bilindiği gibi tümör, fotosentez esnasında CO2 tüketir Asit yağmurları, bitkileri kurutarak, öteki yandan atmosferdeki CO2 (karbondioksit) tutarının artması için ortam hazırlamaktadır Diğer bir anlatımla, bir olumsuzluk bir diğer olumsuzluğu üretmektedir Biz bu asit yağışlarının etkilerini görebilmek için iki asamadan oluşan deneylere giriştik: Birinci aşamada 16 saksıya kızıl çam, 20 saksıya fasulye ve nohut ekildi Kızıl çam ve fasulyeler saksıdan meydana gelmek üzere 5 er gruba ayrıldı Her grup pH3, pH4,5, pH6, yağmur suyu ve çeşme suyu gibi asidik değeri bambaşka sularla sulandı Alıştırma 2 ay sürdü Çalışmalara dağıtılmış sınıflardan 15 öğrenci katildi Çalışmalarımızda kullanılmak üzere, topladığımız yağmur suyunun asidik değeri ölçüldü: Birincil yağış pH5,5, ikinci ve daha sonraki yağışlar pH6 olarak saptandı Bu da bize hava kirliliği ve onun oluşturduğu asit yağmurlarının çevremizde bir gerçeklik olduğunu kanıtlamaktadır

Ülkemizde son yıllarda, olumsuz gelişmelere asit yağmurları da eklenmiştir Asit yağmurları yüzünden asidik ışık halkası gelen topraktan besin kaybı kolaylaşırken aluminyum gibi ağaç köklerine zararlı maddelerin biriktiği görülmüş bulunuyor Amerikada bazı yıllarda görülen ağaç kayıpları üzerine incelemeler yapılarak bu olayın esas mekanizmaları aydınlatılmaya çalışılıyor Hatta bu konuda incelemek üzere Kanada ile müşterek bir çalışma başlatılmış durumda Asit yağmurları sanayi şehirlerimizde yani karbondioksit in fazla olduğu yerlerde,hava akımının olmadığı yerlerdedir Ülkemizde buna en iyi örnek Manisa'dır

Birleşik Milletler'in yayınladığı bir rapor, İngiltere'deki ağaçların %25'inin asit yağmurlarından etkilendiğini ve bu oranın gittikçe artığını yazmaktadır Diğer bir raporda da; yeryüzündeki 800 milyon hektar yağmur ormandan 330 milyonunun Brezilya'da bulunduğu, hesaplı meselelerinden nedeniyle insanlar tarafından son bir yılda 17 milyon hektarının değil edildiği, bu duruma bir çözüm bulunmazsa ve kesim bu çabuk devam ederse, 2020 yılında, dünyanın oksijen deposu olan bu yağmur ormanların değil olacağı yazmaktadır *