Asteroit Nedir?

http:bilgilihocamcominternaldatasasteroitnedir5c36097f72b5calt 300 250Son yıllarda, doku hasarlarının ve çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan kök gözenekli olan nakillerinde umut verici gelişmeler olmuştur Bilhassa, sinir sisteminde görülen otoimmün (bağışıklık sisteminin gövde hücrelerine saldırması durumu) hastalıklarda gelişmeler yaşanmıştır Hücresel terapisi ile çare, bağışıklık sisteminin baskılanmasını da gerektirir Lakin buradaki baskılama, bağışıklık sistemini baskılamak yerine tamamen sıfırlayan ilaçlar gibi değildir Bilim insanları kök hücre terapisini göstermek için üç farklı yol tanımlamışlardır Birincisi; merkezi asap sistemi içerisinde zarar görmüş miyelin (sinir hücrelerinin çevresinde bulunan kılıf şeklindeki koruyucu inşa) üreten oligodendrositlerin yerine, kök hücreli kullanılarak sağlıklı oligodendrositlerin yardım edilmesidir İkincisi; kişinin hatalı işlev görebilen bağışıklık sisteminin yerine kan kök hücrelerinin yerleştirilmesidir Üçüncüsü ise; dokuda yer alan kök hücrelerin onarıcı etkilerinden yararlanmaktırhttp:bilgilihocamcominternaldatasasteroitnedir5c36097fc882aalt 300 169Çalışmalarda çeşitli tiplerde kök hücreler kullanılır Bunlar; otolog kan kök hücreleri (AHSCs), mezenkimal kök hücreler (MSCs), nöral kök hücreler (NSCs), uyarılmış pluripotent kök hücreler (iPSCs) ve insan embriyonik kök hücreleridir (hESCs) hESCs nakilleri şimdiye kadar fazla tartışılmıştır lakin otoimmün hastalıkların tedavisinde dinç bir stratejidir hESCs hücreleri; nöronlara, astrositlere ve oligodendrositlere farklılaşma potansiyeli taşıdığı için, omurilik hasarı ve MS gibi tedavisi mümkün olmayan çok sayıda nörolojik hastalığın tedavisi için potansiyele sahiptir Çok sayıda nörolojik rahatsızlık arasında en kompleks olanlardan biri de multiple skleroz (MS) ’dur Çünkü bu hastalığın temelinde yatan patolojik mekanizma bütünüyle bilinmemektedir ve bu rahatsızlık için uygulanan mevcut tedavi yöntemleri yetersizdir bu nedenle bu hastalık, rejeneratif tıp uygulamaları için ideal bir hedeftir Pluripotensi (dağıtılmış hücresel tiplerine farklılaşabilme özelliği), artış, ve sinir hücrelerine farklılaşma özellikleriyle hESCs, MS terapisi için yerinde bir araçtır hESCs ’nin bu özellikleri, onları sinir hücreleri için ideal bir kaynak yapar http:bilgilihocamcominternaldatasasteroitnedir5c36098023d37alt 300 169MS ’in Aşağıda Yatan Patoloji MS, merkezi sinir sisteminde nöronların çevresindeki miyelin kılıfın eksiliğinden kaynaklanan, kronik inflamatuar bir nörolojik hastalıktır Bu rahatsızlık tüm dünyada dağıtılmış yaş gruplarından çok sayıda insanı etkilemektedir Bilhassa, kuzey ülkelerinde yaşayan kadınlar daha pozitif tehlike altındadır Relapsingremitting multiple skleroz (RRMS), MS ’in en sık rastlanan versiyonudur Bu versiyonun görüldüğü tabloda, belirtiler ara sıra kötüleşir, bir takım zamanlarda da kısmi olarak iyileşmeler olur 1520 yıl süren RRMS ’nin peşinde, hastaların %70 ’inin MS belirtilerinin kötüleştiği görülmüştür MS ’in genetik bir temeli vardır fakat aracısız olarak kalıtılmaz MS ’e niçin olan mekanizmalar tamamen çözülememiştir ve tedavisi yoktur MS ’te kullanılan mevcut terapi yöntemleri sadece hastalığın belirtilerini hafifletir MS için Aktüel Çare Yaklaşımları ve Sınırlamaları 2010 yılından beri farklı alanlara yönlendirilmiş oral terapi yöntemleri onaylanmıştır ve bu yöntemler belirtileri tedavi eder Günümüzde, mevcut terapiler, hastalığın immünolojik mekanizmasını hedefler Birçok terapi, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlarla birlikte uygulanır ve belirtilerin kötüleşmesini önlemeyi amaçlar Tedaviler belirtileri hafifletme konusunda başarılıdır lakin nöronlardaki hasarı onaramaz, hastalığın ilerleyişini durduramaz ve oluşan hasarı telafi edemez İnterferonlar, bağışıklık sistemi baskılayıcıları, kortikotsteroidler ve monoklonal antikorlar gibi terapiler hücreleri ve bağışıklık sistemindeki aracıları hedefler Fakat yalnızca hastalığın ilerleyişini yavaşlatabilirler ve sinir hücrelerini koruma konusunda yetersizdirler MS ’in tedavisi pahalıdır Hastalığın ilerleyişinin artmasıyla çare maliyeti değişir Tedaviler hasta başına yılda 8,000 ile 54,000 dolar aralarında değişir http:bilgilihocamcominternaldatasasteroitnedir5c3609806006aalt 300 162MS ’te Hücresel Terapiler Birincil tedavi yaklaşımı, kök hücresel naklinin gerisinde bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçların verilmesidir Bu yaklaşımın arkasındaki mantık, bağışıklık sistemindeki etkin olan T ve B hücrelerinin baskılanması ve yeni bir sistemin yapılandırılmasıdır MS için standart terapilerin varlığına karşın, birçok hasta tedavinin etkili olmadığı, hastalığın ilerlediği faza girer Miyelin kılıfın oluşmasının sağlanması, hasarın onarılması ve hastalığın kötüleşmesinin önlenmesi için stratejilerden biridir Rejeneratif tıp alanında, kök hücreli tedavisi, etkili bir terapidir ve mevcut terapi stratejilerinin sınırlamalarının aşılması için yeni bir yaklaşımdır Kök hücreli tedavisi, tüm dünyada MS ’i tedavi etmek için mevcuttur Oysa, her bir ülkedeki düzenlemelere kadar tedavinin maliyeti değişir Amerika Birleşik Devletleri dışındaki ülkelerde çare maliyeti 20,000 ile 100,000 amerikan doları arasındadır Birleşik Krallık ’ta MS terapisi için AHSC nakli, maliyeti (2,800 euro) de daha uygun olduğu için kullanılmaktadır Otolog Kan Kök Hücre Tedavisi Yüksek dozda bağışıklık sistemi baskılanmasının uygulanmasının gerisinde otolog (hastanın kendi hücresi) kan kök hücresi tedavisi MS tedavisi uygulanmıştır Bağışıklık sisteminin baskılanmasının nedeni; hastadaki nöronların miyelin kılıfına saldırgan T ve B hücrelerinin aktivitesinin baskılanması ve yerine yeni bir sistem kurulmasıdır Tedavi sırasında kemik iliği kök hücreleri, hastanın kanından toplanır ve dondurulur Bu aşamadan sonradan, yanlış çalışan bağışıklık sistemi kemoterapiyle değil edilir Dondurulan kök hücreler çözüldükten sonradan, bağışıklık sistemini tekrar yapılandırmak için hastaya kandan verilir Mezenkimal Kök Hücreler MSCs ’lerin bağışıklık sistemini düzenleyici etkileri; T hücresi çoğalmasının baskılanması, dendritik hücresel olgunlaşması ve fonksiyonunun etkilenmesi, B hücresi çoğalmasının ve farklılaşmasının baskılanması ve doğal öldürücü hücrelerin fonksiyonlarının inhibe edilmesidir Yapılan bir çalışmada, ileri düzeyde MS ’i olan 10 hastada, kemik iliğinden türevlenmiş MSC ’lerin hastalara verilmesinin çare edici olduğu gözlemlenmiştir http:bilgilihocamcominternaldatasasteroitnedir5c3609809558aalt 300 266Nöral Kök Hücreler Erişkin beyindeki NSC ’ler farklılaşıp oligodendrositlere dönüşebilme ve MS hastalarında miyelin oluşumu sürecine dahil olabilme potansiyelini taşır NSCs ’lerin oligodendrositleri takviye edebilmenin yanına, çoğalma faktörleri salgılama ve bağışıklık sistemini düzenleme gibi yardımcı etkileri de vardır Pat Diye pozitif yararlı etkiye sahip olma özelliğine terapötik plastisite denir MS ’te NSCs terapisinin yardımcı olabilmesi için, hücrelerin dokuya yerleşmeye ve hayatta kalmaya adapte olabilmesi gerekir Yetişkin merkezi sinir sisteminde, hipokampüsteki subventricular zone ve subgranular zone bölgeleri fonksiyonel nöron ve glia hücrelerine farklılaşma kapasitesini içeren NSCs ’leri içeriryarılmış Pluripotent Kök Hücreler Bu hücreli grubu, MS hastalarında miyelini sentezleyecek olan oligodendrositlere farklılaşabilir Yapılan bir çalışmada; insan olmayan bir primat modelinde, iPSCs türevli oligodendrositlerin, beyinde MS lezyonları olan bölgeye göç ettiklerini gözlemlemişlerdir böylece, iPSCs türevli oligodendrositlerin MS tedavisinde kullanılabileceği düşünülmektedir iPSCs ’lerin tedavi edici potansiyeli, öbür hayvan modellerinde İPSCs kökenli hücrelerin nakli ile kapsamlı şekilde araştırılmıştır iPSCs ’nin klinik kullanımında emniyet ve faaliyet en kayda değer konulardır Öteki Gözenekli Olan Çare Yöntemlerinin İnsan Embriyonik Kök Hücreleriyle Karşılaştırılması MSCs ’ler onarıcı ve bağışıklık sistemini baskılayıcıdır Ama erişkin kaynaklardan elde edilen MSCs ’lerin çeşitliliği tedavi edici potansiyelini azaltır NSCs ’lerin de oligodendrositlere farklılaşabilmeleri sadece yerinde bir mikroçevre içerisinde olası olduğu için bazı kısıtlamalara sahiptir Kemik iliğinden elde edilen AHSCs ’lerin de sayısı ve dayanıklılığı çare için bütün olarak tatmin edici değildir iPSCs ’lerin tedavi edici potansiyeli dağıtılmış hayvan modellerinde araştırılmıştır Fakat iPSCs ’ler arasında farklılaşmamış olarak kalan hücrelerin ur oluşturma riski vardır Ayrıca, bir takım incelemeler tedavide hasatların kendi hücreleri kullanılsa da bağışıklık sistemi reaksiyonu gözlemlemişlerdir Kemik iliğinden türevlenen kök hücreler hastaya verildiğinde hastalığı daha kötü ışık halkası getirdiği görülmüştür Çünkü bu hücreler bağışıklık sisteminin de otoimmüniteyi tetikleyen sitokin isimli molekülleri fazla miktarda salgılıyorlardı İnsan embriyonik kök hücreleri ise sitokinleri az miktarda salgıladığı için terapi stratejisi olarak daha avantajlı bir araçtır Ama insan embriyonik kök hücrelerinin tedaviye dönüştürülebilmesi için klinik çalışmalar yapılmalıdır Multiple skleroza yönelik gözenekli olan tedaviler üzerinde kırk yıldır çalışılmaktadır ve geçtiğimiz birkaç yılda bu konuda manâlı gelişmeler elde edilmiştir Bu yazıda anlatılan hücre tedavilerin klinik denemeleri yapılmaya başlanmıştır Lakin yapılması gereken daha çok çalışma vardır Hemen Şimdi denek yöntemlerin etkinliği ve güvenilirliği konusunda müşterek bir görünüm oluşmamıştır böylece, multiple skleroz için yapılan hücre terapi yöntemleri denek kapsamda kabul edilir Bu çalışmaların rutin bir çare yöntemi haline gelmesi için, hücre yöntemlerin etkinliğine ve güvenilirliğine karşın şüphelerin giderilmesi için daha çok çalışma ve klinik deneme yapılmalıdır Bunların olası olabilmesi için de bu konularda çalışan araştırma gruplarının ortak çalışması ve farklı alanlara yönlendirilmiş kurumlardan fonlarla desteklenmesi gerekiyor Litaratür: 1) Shroff A review on stem cell therapy for multiple sclerosis: special focus on human embryonic stem cells Stem Cells and Cloning: Advances and Applications 2019:11 1–11 2) Scolding ve ark Cellbased therapeutic strategies for multiple sclerosis BRAIN 2019: 140; 2776–2796 sizlere bilgilihocamcom farkıyla sunulmuştur