Astım hastalığı
ASTIM NEDİR?
Astım hava yollarının aşırı duyarlı olmasıdır (cevresel etkenlere karşı duyarlılığı cok artmıştır) Hava yollarında ve hava yollarını doşeyen mukoza dediğimiz zarda şişme soz konusudur Bu şişme zaman zaman hava akımını engelleyerek solunum sıkıntısına neden olur Bu donemler astım nobetleridir
BELİRTİLERİ
Oksuruk (genellikle kuru ve krizler halindedir gece uykuda uyandırabilir)
Hırıltılı solunum
Goğuste tıkanıklık ve sıkışma hissi
Soluk alıp verirken ıslık sesi
Nefes darlığı
NEFES DARLIĞINI TETİKLEYEN FAKTORLER
Normal insanlarda herhangi bir etki yapmayan bir takım etkenler astımlı kişileri etkilemektedir Bunlara tetiği ceken faktorler diyoruz
Solunum yolu enfeksiyonları
Polenler
Ev tozu akarları
Ağır eforlar
Tuylu hayvanlar
Hamam boceği
Sisli hava
Soğuk hava
Sigara dumanı
Soba dumanı
Ağır koku ve spreyler, temizlik malzemeleri, cila, boya
Egzoz gazları
Stres
ASTIM GENETİK MİDİR?
Asrımda genetik faktorlerin rolu vardır (Anne ve baba tarafından astım bulunabilir Hem anne hem babasında astım bulunan insanlarda astıma daha sık rastlanır) Genetik faktorlerin rol oynadığı hastalarda alerjinin rolu vardır (ancak her alerjik bunyeli insanda astım olmadığı gibi, her astımlı insanda da alerji bulunmayabilir)
ALINMASI GEREKEN ONLEMLER
Tedavinin en onemli kısmı, krizleri başlatabilecek etkenlerden uzak durmaktır Bunun icin hastanın eğitimi cok onemlidir
Evde hayvan beslenmemeli
Ev icinde sigara icilmemeli
Evde sprey, kokulu deterjan, parfum kullanılmamalı
Sentetik yatak malzemeleri kullanılmalı (kuş tuyu yastık, battaniye vb kullanılmamalı)
Ozellikle yatak odasında kilim, halı, mobilya, yastık ve minderler bulundurmamalı
Yatak şiltesi ince basit ve sentetik olmalı
Carşaf ve ortuler cok sıcak suyla yıkanmalı ve guneşte kurutulmalıdır
Ev havalandırılmalı
Polenlerin arttığı donemlerde, ev icinde kapı ve pencereler kapalı tutulmalı
Badana, boya, cila işlemleri, bocek ilaclama, hasta dışarıda iken yapılmalı
Ev icinde kızartma ve yemek kokusu oluştuğunda mutlaka havalandırılmalı
TEŞHİS
Hastanın şikayetleri
Fizik muayene
Akciğer grafisi
Solunum fonksiyon testleri
Kanda alerji ile ilgili tetkikler
TEDAVİ
Astımda kullanılan ilacların iki turu vardır
Yakınmalar başladığı anda hemen alınacak, rahatlatıcı nefes acıcı ilac Krizlerin gelmesini onleyen, hava yolu duvarındaki tedavi eden koruyucu ilac (genellikle sprey şeklindeki bu ilacların alışkanlık yaptığı, akciğere zarar verebileceği ve zamanla etkisiz hale gelebileceği inancları doğru değildir)
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURULMALI?
Oksuruk, hırıltı, goğuste sıkışma hissi gibi şikayetler haftada bir kez den daha sık tekrarlıyorsa
Şikayetler gece uykudan uyandırıyorsa
Konuşmakta zorluk varsa
Dudak ve tırnaklarda morarma varsa
Kalpte aşırı carpıntı ve nabızda hızlanma varsa
Yurumede zorluk varsa
Kaynak: Memorial Hastanesi
ASTIM NEDİR?
Astım hava yollarının aşırı duyarlı olmasıdır (cevresel etkenlere karşı duyarlılığı cok artmıştır) Hava yollarında ve hava yollarını doşeyen mukoza dediğimiz zarda şişme soz konusudur Bu şişme zaman zaman hava akımını engelleyerek solunum sıkıntısına neden olur Bu donemler astım nobetleridir
BELİRTİLERİ
Oksuruk (genellikle kuru ve krizler halindedir gece uykuda uyandırabilir)
Hırıltılı solunum
Goğuste tıkanıklık ve sıkışma hissi
Soluk alıp verirken ıslık sesi
Nefes darlığı
NEFES DARLIĞINI TETİKLEYEN FAKTORLER
Normal insanlarda herhangi bir etki yapmayan bir takım etkenler astımlı kişileri etkilemektedir Bunlara tetiği ceken faktorler diyoruz
Solunum yolu enfeksiyonları
Polenler
Ev tozu akarları
Ağır eforlar
Tuylu hayvanlar
Hamam boceği
Sisli hava
Soğuk hava
Sigara dumanı
Soba dumanı
Ağır koku ve spreyler, temizlik malzemeleri, cila, boya
Egzoz gazları
Stres
ASTIM GENETİK MİDİR?
Asrımda genetik faktorlerin rolu vardır (Anne ve baba tarafından astım bulunabilir Hem anne hem babasında astım bulunan insanlarda astıma daha sık rastlanır) Genetik faktorlerin rol oynadığı hastalarda alerjinin rolu vardır (ancak her alerjik bunyeli insanda astım olmadığı gibi, her astımlı insanda da alerji bulunmayabilir)
ALINMASI GEREKEN ONLEMLER
Tedavinin en onemli kısmı, krizleri başlatabilecek etkenlerden uzak durmaktır Bunun icin hastanın eğitimi cok onemlidir
Evde hayvan beslenmemeli
Ev icinde sigara icilmemeli
Evde sprey, kokulu deterjan, parfum kullanılmamalı
Sentetik yatak malzemeleri kullanılmalı (kuş tuyu yastık, battaniye vb kullanılmamalı)
Ozellikle yatak odasında kilim, halı, mobilya, yastık ve minderler bulundurmamalı
Yatak şiltesi ince basit ve sentetik olmalı
Carşaf ve ortuler cok sıcak suyla yıkanmalı ve guneşte kurutulmalıdır
Ev havalandırılmalı
Polenlerin arttığı donemlerde, ev icinde kapı ve pencereler kapalı tutulmalı
Badana, boya, cila işlemleri, bocek ilaclama, hasta dışarıda iken yapılmalı
Ev icinde kızartma ve yemek kokusu oluştuğunda mutlaka havalandırılmalı
TEŞHİS
Hastanın şikayetleri
Fizik muayene
Akciğer grafisi
Solunum fonksiyon testleri
Kanda alerji ile ilgili tetkikler
TEDAVİ
Astımda kullanılan ilacların iki turu vardır
Yakınmalar başladığı anda hemen alınacak, rahatlatıcı nefes acıcı ilac Krizlerin gelmesini onleyen, hava yolu duvarındaki tedavi eden koruyucu ilac (genellikle sprey şeklindeki bu ilacların alışkanlık yaptığı, akciğere zarar verebileceği ve zamanla etkisiz hale gelebileceği inancları doğru değildir)
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURULMALI?
Oksuruk, hırıltı, goğuste sıkışma hissi gibi şikayetler haftada bir kez den daha sık tekrarlıyorsa
Şikayetler gece uykudan uyandırıyorsa
Konuşmakta zorluk varsa
Dudak ve tırnaklarda morarma varsa
Kalpte aşırı carpıntı ve nabızda hızlanma varsa
Yurumede zorluk varsa
Kaynak: Memorial Hastanesi