Asyada Kurulan Türk Devletleri

ASYA HUN İMPARATORLUĞU

Türk dünyasının birincil devletidir
Türk devlet geleneğinin temeli kurulmuştur
MÖ 58 ’de iç çarpışmalar görülmüştür
48 ‘de Kuzey Güney olarak ikiye ayrıldı
150 ‘de Kuzey Hun ’lar Batı ’ya göç etti
216 ’da Güney Hunlar Çin hakimiyetine girdi

GÖKTÜRK İMPARATORLUĞU

552 ’de Avarlar ’ın yıkılması sonucu Bumin Kağan tarafından kuruldu
Merkez Ötüken
“ TÜRK adıyla kurulan birincil devlet
582 ’de Doğu Batı olarak ikiye ayrıldı
630 ’da Doğu , 659 ’da Batı Göktürk Çin hakimiyetine girdi

2GÖKTÜRKLER ( KUTLUK )

681 ’de Kutluk Kağan göre kuruldu
38 harfli Göktürk alfabesi icat edildi
Türk tarihinin ilk yazılı belgesi “ Orhun Abideleri yapıldı
745 ’te Uygurlar göre yıkıldı

UYGUR DEVLETİ

745 ’te Kutluğ Bilge Kül Kağan kadar kuruldu
Merkez Karabalasagun( Ordubalık)
Birincil yerleşik Türk devletidir
Gök tanrı inancı ve Uzakdoğu dinleri de yayılmıştır
751 Talas Savaşı ’ndan sonra İslamiyet ile tanıştılar
Karluk ,Yağma, Çiğil İslamiyeti kabul eden birincil Türk boyları
18 harfli Uygur alfabesini kullandılar
Kırgızlar tarafından yıkılmıştır

KIRGIZLAR

840 ’ta Ötüken ’de kuruldu
Günümüze ulaşan “Manas destanı tarihi evrak niteliği taşır
Moğollar göre yıkılmıştır

SİBİRLER

Volga ‘dan Kafkaslara kadar uzanan bölgede 6yy da kuruldu
Bugünkü Sibirya adını buradan alır
Avarlar kadar yıkılmıştır

AVARLAR

Göktürklerin baskısıyla bugünkü Macar topraklarına yerleştiler
Sasaniler ile işbirliği yaparak İstanbul ’u kuşatmışlardır
İstanbul ’u kuşatan ilk Türk boyu
845 ’te franklar kadar yıkılmıştır

TÜRGİŞLER

Merkezi Balasagun olup Türkistan ’da kuruldu
Emevilerle uğraş etmişlerdir
Ilk para basan Türk devletidir
Karluklular göre yıkılmıştır

HAZARLAR

Kafkaslar da kurulmuştur
Hazar Denizi adını buradan almıştır
İslamiyet ’ in Kafkaslara yayılmasını engelle mişlerdir
Idareci kesim Musevi, ahali arasında ise her dinden insan görülmüştür
Müslümanlarla uğraş etmişlerdir

KARLUKLAR

Talas savaşından sonra İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyu
Karahanlı devletinin etnik temelini oluşturmuşlardır

BULGARLAR

Göktürklerin yıkılmasından daha sonra kurulmuştur
Hazarların baskısıyla Tuna ve İtilVolga Bulgarları olarak ikiye ayrılmıştır
Tuna Bulgarları Hıristiyanlığı kabul ederek Slavlar içinde eriyip değil olmuşlardır
İtilVolga Bulgarları Müslüman tüccarların etkisiyle İslamiyeti devlete ait din olarak kabul edip benliklerini koruyabilmişlerdir
1237 ’de Moğollar tarafından yıkılmalarına karşın bugün de Kazan Türkleri adıyla yaşamaktadır

MACARLAR

Peçenek baskısı sonucu Uralİtil ’den bugünkü Macaristan ’a yerleşmişlerdir
Hıristiyanlığı benimsediklerinden Türk ırkının özelliğini koruyamamıştır
Türk tarihi ile ilgili çalışmalar yapan “Budapeşte Türkoloji Enstitüsünü kurmuşlardır

PEÇENEKLER

Oğuzların baskısıyla Aral Gölü civarında Karadeniz ’in kuzeyine gelmişlerdir
Slavlarla mücadele etmiş ve egemen bir devlet kuramamışlar
11yy da Bizans egemenliğine girerek paralı asker olarak tahsis yapmışlardır
1071 ’de Malazgirt Savaşında Büyük Selçuklularla birleşmişlerdir

OĞUZLAR(UZLAR)

En topluluk Türk Boyudur
Orta Asya ’da kalan kolu Selçuklu ve Osmanlı gibi manâlı devletler kurmuşlardır
Minik bir bölümü ise Balkanlara gelerek devlet kuramamış ancak Bizans ordusunda ücretli olarak görev yapmışlardır
1071 Malazgirt savaşında Büyük Selçuklularla birleşmiştir

KIPÇAKLAR(KUMANLAR)

Türk ırkının maddesel olarak en hoş boyudur
Dede Korkut Destanı ’na konu olmuşlardır
Moğolların Türkleşmesinde etkin olmuştur
1239 ’da Moğol ve Bizans etkisi ile yıkılmışlardır

AKHUNLAR(EFTALİTLER)

Kuzey Hunların soyundandır
Çin hakimiyetini kabul etmeyip GöktürkSasani toprakları aralarında kuruldu
Göktürk ve Sasani saldırılarıyla 567 ’de yıkılmıştır
MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ
KARAHANLI DEVLETİ
Bilge Kül Kadir Han göre merkez Balasagun elde etmek üzere 840 ’da kuruldu
Karluk,Yağma,Çiğil boyları etnik temeli oluşturur
Birincil kervansaray örnekleri görülür *