Atatürk basın milletin müşterek sesidir sözüyle ne anlatmak istemiştir

Atatürk basın milletin müşterek sesidir sözüyle ne izah etmek istemiştir

Cevap: Atatürk basın milletin ortak sesidir sözüyle ne izah etmek istemiştir

Basın

Basın, milletin ortak sesidir Bir milleti aydınlatma ve irşatta, bir millete fakir olduğu fikrî gıdayı vermekte, hulâsa bir milletin hedefi saadet olan karşılıklı bir istikamette yürümesini teminde, basın başlıbaşına bir güç, bir mektep, bir rehberdir (1922)

Basın umumî hayatta, siyasî hayatta ve Cumhuriyetin gelişme ve ilerlemelerinde haiz olduğu yüksek vazifeleri kutlamak isterim

Basının bütün ve geniş hürriyeti iyi kullanması ne derece kibar bir vaziyet olduğunu da beyana lüzum görmem Her türlü kanunî kayıtlardan ziyade bir kalem sahibinin ilme, ihtiyaca ve kendi siyasî telâkkilerine olduğu değin vatandaşların hukukuna ve memleketin her türlü hususî telâkkilerin üstünde olan, yüksek menfaatlerine de uyarı ve hürmet etmek manevî mecburiyeti, belli başlı bu mecburiyettir oysa, umumi düzeni temin edebilir Fakat, bu yolda yanılma ve kusur olsa bile bu kusuru düzeltecek tesirli araç, katiyen mâzide sanıldığı gibi basını arşiv altına bölge rabıtalar değildir Bilâkis basın hürriyetinden doğacak mahzurların izale vasıtası da, yeniden bana kalırsa basın hürriyetidir (1924)

Basın hürriyetinden doğacak mahzurların izalesi bizzat basın hürriyeti ile kaim olduğuna dair Büyük Meclisin yol gösterici ve olgun sahasında tesbit edilen esaslar eğer Cumhuriyetin ruhu olan faziletten mahrum cüret erbabına, basın içinde haydutluk fırsatını verirse, eğer aldatıcı ve yeniden çıkarıcıların akıl sahasında meşum tesirleri, tarlasında çalışan günahsız vatandaşların kanlarını akıtmasına, yuvaların dağılmasına sebep olursa ve eğer en nihayet eşkiyalığın en zararlısına başvuran bu gibi yeniden çıkarıcıların kanunların hususî müsaadelerinden kullanmak imkânını bulursa, Büyük Halk Meclisinin edep edici ve kahredici elinin müdahale ve tembih etmesi kuşkusuz gerekli olur

Memlekette Cumhuriyet devrinin kendi zihniyet ve ahlâkını içeren basını yine fakat Cumhuriyetin kendisi yetiştirir Bir taraftan geçmiş devirler gazetelerinin ve müntesiplerinin ıslahı imkânsız olanları milletin nazarında belirirken öte taraftan Cumhuriyet basınının pak ve feyizli sahası genişleyip yükselmektedir Büyük ve necip milletimizin yeni alıştırma ve medeniyet hayatını kolaylaştırıp teşvik edecek işte ancak bu zihniyetteki basın olacaktır (1925)
Bir insan topluluğunun karşılıklı ve umumî hisleri ve fikirleri vardır İnsan topluluklarının kıymetleri, uygarlık dereceleri, açlık ve temayülleri fakat bu umumî his ve fikirlerin görünme ve belirtilme derecesiyle anlaşılması mümkün Bir insan topluluğunu sevk ve yöneten halk için, insan topluluklarının talihi üzerinde karara varmak mevkiinde bulunan dostlar veya düşmanlar için milyar, bu insan topluluğunun efkârı umumîyesinden görünen o ki kabiliyet ve kıymettir Binaenaleyh milletler, ekârı umumîyesini cihana tanıtmak mecburiyetindedir Tüm âlem efkârı umumîyesini cihana takdim etmek mecburiyetindedir Bütün âlem efkârı umumîyesini tanımak ise hayatın gereklerinin tanzimi için kuşkusuz lâzımdır Bu hususta ise mevcut vasıtaların birincisi ve en mühimi basındır

Siklet ve yüceliği âlem medeniyetinde dobra dobra kendisi belirten basına, hükümetimizin birinci derecede yük vermesi; bu hususta sarf edeceği mesaiyi, millete ifa ile mükellef olduğu uğurlu hizmetlerin baş tarafına koyması yüksek Meclisin kuşkusuz isteyeceği hususlardandır (1 Mart 1922)

Neşriyat, suistimallere mâni olur ve hükümet vasıtalarını, vazifelerini içten yapmaya zorunlu eder

Aşağı insanların para ile yaptırdıkları basın mücadeleleri vardır En adî yalanları yaymada basının kullanıldığı vakıadır Basın ve us hürriyetinin maruz kaldığı başka tehlikelerde vardır Basının ve hattâ zihin cemiyetlerinin millî hükümetin tesirinden kurtularak siyasî ya da iktisadî bakımlı maksatlara makine olmasından korkulur

Basının para ile satın alınabilmesi, milletlerarası yüksek para âleminin basın üzerinde gizli tesiri veyahut yalnızca ecnebi devletlerin örtülü ödeneklerinin tesiri, işte bunların kamuoyunu aldatmaları ve yanıltmalarından özellikle korkulur Lakin hürriyetten çıkacak bu fenalıklar asla çaresiz değildir

Ilk zamanlarda bir kazanç işinden başka bir şey olmayan gazetecilik, içtimaî bir müessese haline gelebilir dahası, halkın fikrî ve siyasî terbiyesi de bir teminattır Insanlar, müteaddit gazeteleri okumaya ve onları birbirleriyle denetleme etmeye alışır

Bütün bunların üzerinde her şeyin olması baştan sona hüsnüniyetin inkişaf edeceğini ve hayatî meseleler üstünde hüsnüniyet sahibi insanların daima reşitlik teşkil edeceklerini kabul etmek muvafık olur Çünkü, tekrar tekrar dünyanın yarısını ve bir süre dünyanın hepsini ihanet etmek mümkündür Lakin, bütün dünyayı tekrar tekrar aldatmak olası değildir

Beyler, bir toplumun müşterek ve genel duyguları, düşünceleri vardır Toplumların değerleri, medenilik dereceleri, açlık ve eğilimleri oysa bu genel duygu ve düşüncelerin meydana gelmesi ve görünme derecesiyle anlaşılması mümkün Bir toplumu idare eden halk müziği için, toplumun talihi üstünde hüküm vermek durumunda yer alan dostlar veya düşmanlar için ölçü, bu toplumun kamu oyundan görünürde kabiliyet ve değerdir Öyleyse, milletler, halk oyunu dünyaya tanıtmak zorundadırlar Bütün dünya millet oyunu dünyaya takdim etmek zorundadırlar Bütün dünya kamu oyunu tanımak ise, hayat nedenlerinin düzenlenmesi için kuşkusuz lâzımdır Bu konudaki araçların birinci ve en önemlisi basındır

Basın, hiçbir sebeple zorlama ve zorlamaya alt tutulamaz

Türk basını milletin reel sesinin ve isteminin belirdiği Cumhuriyet civarda çelikten bir kale meydana getirecektir Bir us kalesi, anlama kalesi Basından bunu ummak, Cumhuriyetin hakkıdır Bugün milletin samimi olarak birleşmiş ve dayanışmış bulunması zorunludur Kamunun esenliği ve mutluluğu bundadır Mücadele bitmemiştir Bu gerçeği milletin kulağına, milletin vicdanına gereği gibi ulaştırmada basının görevi çok ve önemlidir (Şubat 1924, SD II) *