iltasyazilim
FD Üye
Atatürk geometri kitabı hakkında veri
Atatür'ün geometri kitabı
Geometri kitabı, Atatürk tarafından ilk defa Türkçe geometri terimleri kullanılarak 1936 yılının sonunda yazılmış olan 44 sayfalık kitaptır
Agop Dilaçar kitabın 1971 baskısına yazdığı önsözde, kitabın yazılış hikayesini anlatır 1936 yılının sonbaharında Atatürk, Özel Kalem Müdürü Süreyya Anderiman ve Agop Dilaçar'ı Beyoğlu'ndaki Haşet kitabevine gönderir ve Fransızca geometri kitapları aldırır Kitaplar gelince uzmanlarla beraber gözden geçirmiş ve geometri kitabının ilk çalışmalarına başlamıştır Kış ayları baştan başa Dolmabahçe Sarayı'nda bu kitap üstüne çalışan Atatürk'ün hazırladığı kitap Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından 1937'de yayımlanmıştır Atatürk kitabında Arapça ve Farsça kökenli bir takım geometri terimlerine, üçgen, dörtgen, pozitif, eksi, çarpı, bölü, eşit, toplam, yüzey, uzay, boyut, çember, çap, açı gibi günümüzde hala kullanmayı sürdürdüğümüz Türkçe karşılıklar bulunmuştur
1936 yılının kışında Atatürk kitap üstünde çalışır ve 44 sayfalık içinde geometri terimlerinin Türkçeleştiği kitap ortaya çıkar Kitabın yazarının Atatürk olduğu kitapta belirtilmez sadece kapağında geometri öğretenlerle, bu konuda kitap yazacaklara rehber olarak Kültür Bakanlığınca neşredilmiştir biçiminde bir anekdot düşülür
Osmanlı döneminde üçgene müselles, alan için Mesahai sathiye, dik açı yerine zaviyei kaime, zirve yerine kural irtifaı deniliyordu üçgenin alanını anlatmak için üçgenin alanı taban uzunluğu ile yüksekliğinin çarpımının yarısına eşittir tanımı yerine, bir müsellesin mesahai sathiyesi, kaidesinin irtifaına hâsılı zarbinin nıfsına müsavidir deniliyordu
Atatürk bana kalırsa kendisi bir geometri kitabı yazdı Osmanlıca eğitimde kullanılan geometri tabirlerinin yerine Türkçelerini buldu Bu terimler bugün de Türkçe müfredatta değişmeden kullanılan ebat, uzay, yüzey, düzey, çap, yarıçap, kesek, kesit, yay, çember, teğet, açı, açıortay, içters açı, dışters açı, taban, eğik, kırık, çekül, yatay, dikey, dikey, yöndeş, konum, üçgen, dörtgen, beşgen, çokgen, köşegen, eşkenar, ikizkenar, paralelkenar, yanal, yamuk, pozitif, eksi, çarpı, bölü, eşdeğer, toplam, oran, orantı, türev, alan, varsayı, bahane , gibi kelimelerdir
kaynakwikipedia *
Atatür'ün geometri kitabı
Geometri kitabı, Atatürk tarafından ilk defa Türkçe geometri terimleri kullanılarak 1936 yılının sonunda yazılmış olan 44 sayfalık kitaptır
Agop Dilaçar kitabın 1971 baskısına yazdığı önsözde, kitabın yazılış hikayesini anlatır 1936 yılının sonbaharında Atatürk, Özel Kalem Müdürü Süreyya Anderiman ve Agop Dilaçar'ı Beyoğlu'ndaki Haşet kitabevine gönderir ve Fransızca geometri kitapları aldırır Kitaplar gelince uzmanlarla beraber gözden geçirmiş ve geometri kitabının ilk çalışmalarına başlamıştır Kış ayları baştan başa Dolmabahçe Sarayı'nda bu kitap üstüne çalışan Atatürk'ün hazırladığı kitap Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından 1937'de yayımlanmıştır Atatürk kitabında Arapça ve Farsça kökenli bir takım geometri terimlerine, üçgen, dörtgen, pozitif, eksi, çarpı, bölü, eşit, toplam, yüzey, uzay, boyut, çember, çap, açı gibi günümüzde hala kullanmayı sürdürdüğümüz Türkçe karşılıklar bulunmuştur
1936 yılının kışında Atatürk kitap üstünde çalışır ve 44 sayfalık içinde geometri terimlerinin Türkçeleştiği kitap ortaya çıkar Kitabın yazarının Atatürk olduğu kitapta belirtilmez sadece kapağında geometri öğretenlerle, bu konuda kitap yazacaklara rehber olarak Kültür Bakanlığınca neşredilmiştir biçiminde bir anekdot düşülür
Osmanlı döneminde üçgene müselles, alan için Mesahai sathiye, dik açı yerine zaviyei kaime, zirve yerine kural irtifaı deniliyordu üçgenin alanını anlatmak için üçgenin alanı taban uzunluğu ile yüksekliğinin çarpımının yarısına eşittir tanımı yerine, bir müsellesin mesahai sathiyesi, kaidesinin irtifaına hâsılı zarbinin nıfsına müsavidir deniliyordu
Atatürk bana kalırsa kendisi bir geometri kitabı yazdı Osmanlıca eğitimde kullanılan geometri tabirlerinin yerine Türkçelerini buldu Bu terimler bugün de Türkçe müfredatta değişmeden kullanılan ebat, uzay, yüzey, düzey, çap, yarıçap, kesek, kesit, yay, çember, teğet, açı, açıortay, içters açı, dışters açı, taban, eğik, kırık, çekül, yatay, dikey, dikey, yöndeş, konum, üçgen, dörtgen, beşgen, çokgen, köşegen, eşkenar, ikizkenar, paralelkenar, yanal, yamuk, pozitif, eksi, çarpı, bölü, eşdeğer, toplam, oran, orantı, türev, alan, varsayı, bahane , gibi kelimelerdir
kaynakwikipedia *