Ataturk' un Latife Hanım İle Evliliği
Tanışmaları
11 Eylul 1922’de, Turk ordusunun İzmir’e girişinin ikinci gunu Başkumandan Mustafa Kemal’in şehre geldiğini duyunca Latife Hanım karargaha giderek kendisiyle tanıştı ve guvenlik gerekcesi ile karargahını babasının Goztepe’deki koşkune taşımasını teklif etti Aile, Ataturk’u 20 gun koşklerinde ağırladı
ALT :wwwupluploadsataturk22695ataturk22695ALT
Evlenmeleri
Bu tanışmadan sonra haberleşmeleri devam etti Bir sure sonra Mustafa Kemal’in annesi Zubeyde Hanım da, sağlık sorunları nedeniyle İzmir’e gittiğinde koşkte ağırlandı Zubeyde Hanım’ın 14 Ocak 1923’te olumu uzerine İzmir’e giden Mustafa Kemal ile Latife Hanım 29 Ocak 1923’te Muammer Bey’in evinde, sade bir nikahla evlendiler Bu, nikahta kendileri de bulunduğu icin donemin adetlerine uymayan bir torendi Mareşal Fevzi Cakmak ve Kazım Karabekir Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdulhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanım’ın tanıkları idi
Nikahta Ataturk mihir olarak Latife Hanım’a 10 dirhem gibi cok az bir para vermiş Bunun sebebini kadın – erkek arasındaki eşitliğin gozetilmesi şeklinde yorumlayanlar olmuş
Ataturk'ten anlamlı evlilik hediyesi
Bu hediye, Ataturk’un savaşlarda boynunda taşıdığı, kibrit kutusu kadar buyuklukte bir altın muhafaza icinde bulunan el yazması bir Kur’anı Kerim imiş Bunu Latife Hanıma verirken, “Bu seni korusun demiş
ALT :wwwupluploadsataturk51329ataturk51329ALT
Evlendiklerinde Latife Hanım 24, Ataturk ise 41 yaşındaymış
Boşanmaları
Evlilikleri iki yıl surmuş Ataturk’un Fikriye adında bir kadını sevdiği, kadının 1924’te olduğu veya oldurulmuş olabileceği anlatılıyor Olse de Latife hanım gibi kuvvetli ve değişik bir kişiliği olan bir kadın bunu affedemiyor
Zaten son zamanlarda Latife Hanımın Ataturk’le olan işbirliklerinin, Latife Hanımın her konuda soz sahibi olmak gibi eğilimlerinin Ataturk tarafından azaltılması, engellenmesi Latife Hanımı yeterince uzmuş, rahatsız etmiş Aralarında başka tatsız olaylar da yaşanmış Fikriye Hanım ise, Latife Hanım’ın tabiriyle “bardağı taşıran son damla olmuş ve boşanmak istemiş
Boşanmayı ilkin Latife Hanım istemiş Ataturk ise, İslami boşanma kurallarına gore Latife Hanımı nikahından cıkarmış Boşanmaları Medeni Kanunun yururluğe girmesinden birkac ay once gercekleşmiş Yoksa boşanmaları daha değişik yolla olacaktı
Latife Hanımın boşanmasından yıllarca sonra soylediği bir soz: Şimdiki aklım olsaydı başka turlu idare ederdim Cevrede o kadar yiyici vardı ki, ben de cok toydum, mucadele edemedim
Latife Uşşaki
Latife Uşşaki (Uşakizade Latife) (d 1900, İzmir o 12 Temmuz 1975, İstanbul) Turkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı eşidir 29 Ocak 1923 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında iki bucuk yıl boyunca Turkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Ataturk ile evli kalmıştır
Latife Hanım 1898 yılında İzmir'de doğdu İzmir’in tanınmış ailelerinden olan Uşakizade (sonra Uşşaklı) Muammer Bey’in kızıdır İzmir Lisesi’ni bitirdi Paris’te Sorbonne Universitesi’nde hukuk okudu Londra’da dil oğrenimi gordu Kurtuluş Savaşı henuz bitmeden Turkiye’ye dondu
11 Eylul 1922’de, Turk ordusunun İzmir’e girişinin ardından, guvenli bir karargah arayışındaki kurmayları, Başkumandan Mustafa Kemal’e Uşakizade ailesinin koşkunu de onerdiler Ailesi yurtdışında olan ve koşkte babaannesiyle birlikte kalan Latife Hanım'dan bir davet mektubu istendi Bu oneriyi sevinerek kabul eden Latife Hanım, davet mektubunu yazdı ve koşklerinde Ataturk’u 20 gun ağırladı Bu tanışmadan sonra haberleşmeleri devam etti Bir sure sonra Mustafa Kemal’in annesi Zubeyde Hanım da, sağlık sorunları nedeniyle İzmir’e gittiğinde koşkte ağırlandı Zubeyde Hanım’ın 14 Ocak 1923’te olumu uzerine İzmir’e giden Mustafa Kemal ile Latife Hanım 29 Ocak 1923’te Muammer Bey’in evinde, sade bir nikahla evlendiler Bu, nikahta kendileri de bulunduğu icin donemin adetlerine uymayan bir torendi Mareşal Fevzi Cakmak ve Kazım Karabekir Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdulhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanım’ın tanıkları idi
Latife Hanım, Mustafa Kemal ile birlikteBu evlilikle Latife Hanım, modern ve medeni Turk kadınının simgesi olma gorevini ustlendi Yeni devletin başkenti Ankara’ya gelerek Cankaya’da ilk Cumhurbaşkanlığı koşku olarak kullanılan Kuleli Koşk (gunumuzde Ataturk Muzesi olarak kullanılan bugunku adıyla Eski Koşk)’te yaşadı Eşinin isteği uzerine TBMM’deki oturumları izlemeye giden Latife Hanım, TBMM’ye giren ilk Turk kadını oldu Pek cok yurt gezisinde eşine eşlik etti 1925 yazında Doğu Anadolu gezisinde aralarında gecen tatsız bir tartışmadan sonra Latife Hanım ve Ataturk boşandılar Boşanma haberi, 5 Ağustos 1925 gunu radyoda yayımlanan bir hukumet bildirisi ile duyuruldu Evli kaldiklari iki yil icinde cocuklari olmadi
Olumune kadar İzmir'de ve İstanbul'da yaşayan Latife Hanım, evliliği ve eşi hakkında konuşmayı ya da yazmayı kesinlikle kabul etmedi, ikinci kuşak yakınlarına da aynı yonde vasiyette bulundu 12 Temmuz 1975’te İstanbul’da hayatını kaybetti ve Edirnekapı Şehitliği’ndeki aile mezarlığına gomuldu Latife Hanım'ın anıları ve sakladığı kıymetli belgeler Turk Tarih Kurumu'nda saklanmaktadır
Dipnot
Ataturkun eşi Latife Hanım, soyadı kanunundan sonra Ataturk'un ozel isteğiyle Uşşaki soyadını almıştır Ailenin soyadı Uşşaklı'dır Uşaklıgil, yalnız amcasının soyadıdır
Ataturk ozel yaşamında sadelik icinde yaşadı 29 Ocak 1923'de Latife Hanımla evlendi Bircok yurt gezisine birlikte cıktılar Bu evlilik 5 Ağustos 1925 tarihine dek surdu Cocukları cok seven Ataturk Afet (İnan), Sabiha (Gokcen), Fikriye, Ulku, Nebile, Rukiye, Zehra adlı kızları ve Mustafa adlı cobanı manevi evlat edindi Abdurrahim ve İhsan adlı cocukları himayesine aldı Yaşayanlarına iyi bir gelecek hazırladı
Tanışmaları
11 Eylul 1922’de, Turk ordusunun İzmir’e girişinin ikinci gunu Başkumandan Mustafa Kemal’in şehre geldiğini duyunca Latife Hanım karargaha giderek kendisiyle tanıştı ve guvenlik gerekcesi ile karargahını babasının Goztepe’deki koşkune taşımasını teklif etti Aile, Ataturk’u 20 gun koşklerinde ağırladı
ALT :wwwupluploadsataturk22695ataturk22695ALT
Evlenmeleri
Bu tanışmadan sonra haberleşmeleri devam etti Bir sure sonra Mustafa Kemal’in annesi Zubeyde Hanım da, sağlık sorunları nedeniyle İzmir’e gittiğinde koşkte ağırlandı Zubeyde Hanım’ın 14 Ocak 1923’te olumu uzerine İzmir’e giden Mustafa Kemal ile Latife Hanım 29 Ocak 1923’te Muammer Bey’in evinde, sade bir nikahla evlendiler Bu, nikahta kendileri de bulunduğu icin donemin adetlerine uymayan bir torendi Mareşal Fevzi Cakmak ve Kazım Karabekir Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdulhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanım’ın tanıkları idi
Nikahta Ataturk mihir olarak Latife Hanım’a 10 dirhem gibi cok az bir para vermiş Bunun sebebini kadın – erkek arasındaki eşitliğin gozetilmesi şeklinde yorumlayanlar olmuş
Ataturk'ten anlamlı evlilik hediyesi
Bu hediye, Ataturk’un savaşlarda boynunda taşıdığı, kibrit kutusu kadar buyuklukte bir altın muhafaza icinde bulunan el yazması bir Kur’anı Kerim imiş Bunu Latife Hanıma verirken, “Bu seni korusun demiş
ALT :wwwupluploadsataturk51329ataturk51329ALT
Evlendiklerinde Latife Hanım 24, Ataturk ise 41 yaşındaymış
Boşanmaları
Evlilikleri iki yıl surmuş Ataturk’un Fikriye adında bir kadını sevdiği, kadının 1924’te olduğu veya oldurulmuş olabileceği anlatılıyor Olse de Latife hanım gibi kuvvetli ve değişik bir kişiliği olan bir kadın bunu affedemiyor
Zaten son zamanlarda Latife Hanımın Ataturk’le olan işbirliklerinin, Latife Hanımın her konuda soz sahibi olmak gibi eğilimlerinin Ataturk tarafından azaltılması, engellenmesi Latife Hanımı yeterince uzmuş, rahatsız etmiş Aralarında başka tatsız olaylar da yaşanmış Fikriye Hanım ise, Latife Hanım’ın tabiriyle “bardağı taşıran son damla olmuş ve boşanmak istemiş
Boşanmayı ilkin Latife Hanım istemiş Ataturk ise, İslami boşanma kurallarına gore Latife Hanımı nikahından cıkarmış Boşanmaları Medeni Kanunun yururluğe girmesinden birkac ay once gercekleşmiş Yoksa boşanmaları daha değişik yolla olacaktı
Latife Hanımın boşanmasından yıllarca sonra soylediği bir soz: Şimdiki aklım olsaydı başka turlu idare ederdim Cevrede o kadar yiyici vardı ki, ben de cok toydum, mucadele edemedim
Latife Uşşaki
Latife Uşşaki (Uşakizade Latife) (d 1900, İzmir o 12 Temmuz 1975, İstanbul) Turkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı eşidir 29 Ocak 1923 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında iki bucuk yıl boyunca Turkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Ataturk ile evli kalmıştır
Latife Hanım 1898 yılında İzmir'de doğdu İzmir’in tanınmış ailelerinden olan Uşakizade (sonra Uşşaklı) Muammer Bey’in kızıdır İzmir Lisesi’ni bitirdi Paris’te Sorbonne Universitesi’nde hukuk okudu Londra’da dil oğrenimi gordu Kurtuluş Savaşı henuz bitmeden Turkiye’ye dondu
11 Eylul 1922’de, Turk ordusunun İzmir’e girişinin ardından, guvenli bir karargah arayışındaki kurmayları, Başkumandan Mustafa Kemal’e Uşakizade ailesinin koşkunu de onerdiler Ailesi yurtdışında olan ve koşkte babaannesiyle birlikte kalan Latife Hanım'dan bir davet mektubu istendi Bu oneriyi sevinerek kabul eden Latife Hanım, davet mektubunu yazdı ve koşklerinde Ataturk’u 20 gun ağırladı Bu tanışmadan sonra haberleşmeleri devam etti Bir sure sonra Mustafa Kemal’in annesi Zubeyde Hanım da, sağlık sorunları nedeniyle İzmir’e gittiğinde koşkte ağırlandı Zubeyde Hanım’ın 14 Ocak 1923’te olumu uzerine İzmir’e giden Mustafa Kemal ile Latife Hanım 29 Ocak 1923’te Muammer Bey’in evinde, sade bir nikahla evlendiler Bu, nikahta kendileri de bulunduğu icin donemin adetlerine uymayan bir torendi Mareşal Fevzi Cakmak ve Kazım Karabekir Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdulhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanım’ın tanıkları idi
Latife Hanım, Mustafa Kemal ile birlikteBu evlilikle Latife Hanım, modern ve medeni Turk kadınının simgesi olma gorevini ustlendi Yeni devletin başkenti Ankara’ya gelerek Cankaya’da ilk Cumhurbaşkanlığı koşku olarak kullanılan Kuleli Koşk (gunumuzde Ataturk Muzesi olarak kullanılan bugunku adıyla Eski Koşk)’te yaşadı Eşinin isteği uzerine TBMM’deki oturumları izlemeye giden Latife Hanım, TBMM’ye giren ilk Turk kadını oldu Pek cok yurt gezisinde eşine eşlik etti 1925 yazında Doğu Anadolu gezisinde aralarında gecen tatsız bir tartışmadan sonra Latife Hanım ve Ataturk boşandılar Boşanma haberi, 5 Ağustos 1925 gunu radyoda yayımlanan bir hukumet bildirisi ile duyuruldu Evli kaldiklari iki yil icinde cocuklari olmadi
Olumune kadar İzmir'de ve İstanbul'da yaşayan Latife Hanım, evliliği ve eşi hakkında konuşmayı ya da yazmayı kesinlikle kabul etmedi, ikinci kuşak yakınlarına da aynı yonde vasiyette bulundu 12 Temmuz 1975’te İstanbul’da hayatını kaybetti ve Edirnekapı Şehitliği’ndeki aile mezarlığına gomuldu Latife Hanım'ın anıları ve sakladığı kıymetli belgeler Turk Tarih Kurumu'nda saklanmaktadır
Dipnot
Ataturkun eşi Latife Hanım, soyadı kanunundan sonra Ataturk'un ozel isteğiyle Uşşaki soyadını almıştır Ailenin soyadı Uşşaklı'dır Uşaklıgil, yalnız amcasının soyadıdır
Ataturk ozel yaşamında sadelik icinde yaşadı 29 Ocak 1923'de Latife Hanımla evlendi Bircok yurt gezisine birlikte cıktılar Bu evlilik 5 Ağustos 1925 tarihine dek surdu Cocukları cok seven Ataturk Afet (İnan), Sabiha (Gokcen), Fikriye, Ulku, Nebile, Rukiye, Zehra adlı kızları ve Mustafa adlı cobanı manevi evlat edindi Abdurrahim ve İhsan adlı cocukları himayesine aldı Yaşayanlarına iyi bir gelecek hazırladı