ATATÜRK'ün eğitim alanında yaptığı yenilikler

Atatürkün eğitim alanında yaptığı çalışmalar

Atatürk ün eğitim politikası kendi zamanının diğer devlet politikalarından farklıydı O tarihlerde ülkeler kendi eğitim politikalarını yani eğitim felsefelerini oluştururken mensubu oldukları unsurları eğitim sisteminin içine koyuyorlardı Mesela faşist İtalya kendi eğitim politikasını kendi devlet yapısına kadar şekillendiriyordu Aynı şekilde bütüncül devletlerde eğitim politikalarını oluştururken din faktörünü esas esas olarak almışlardır Yani bütün eğitim politikalarını tek bir unsur üstüne inşa ediyorlardı Bunun örneğini Osmanlı İmparatorluğunda görmekteyiz Atatürk tüm bunları görmüş ve eğitimin felsefi manada monist yani tekçi olmamasının gerektiğini belirterek yeni Türk eğitiminin temelini atarken eğitimin pat diye fazla unsuru kapsamasına özen göstermiş ve Türk eğitim felsefesinin temeline bilimi, akılı ve fenni koymuştur
Atatürkçü us sistemi eğitimde yaşamda en gerçek yol göstericinin bilim olduğunu başlıca alır
Atatürk eğitim için istikamet belirlerken Osmanlıdan devraldığı mirası göz önünde bulundurmuştur Yeni eğitim sisteminin bu servet üstüne kurulamayacağını biliyordu ve yapmış olduğu devrimlerle eğitime istikamet vermiştir Çünkü Osmanlı imparatorluğunun eğitim sistemi geleneksel dediğimiz totaliter bir biçimdeydi Son zamanlarda yenileşme hareketlerinin etkisiyle de eğitim alanında yenilikler olmuştur Yeni okulların kurulması ile beraber geleneksel eğitim ile yenilikçi okullar beraber eğitim vermeye başlamış ancak buda eğitimde ikiliklerin olmasına sebep olmuştur Osmanlı imparatorluğundaki eğitim sisteminin aksayan bir öteki yanı da eğitimde karma sistemin olmaması idi yani erkekler okuma yazma öğrenirken kızlara bu adalet o kadar pozitif verilmemekteydi Osmanlı imparatorluğu yıkılırken hakkın %90 ı okuma yazma bilmiyordu

Atatürk eğitim politikasını oluştururken zihin ve bilimi esas almıştır Bunu yaparken de batılılaşmayı hedef olarak görmüştür Esas maksat ise muasır medeniyetler seviyesine çıkmaktır

Maarifimizin böyle kötü koşullar içinde bulunduğu bir sırada Yunanlılarla harp devam etmekte Sakarya da savunma hazırlıkları sürdürülmektedir Maarifin Ulusal Çaba değin önemli olduğunu gösteren Mustafa Kemal Paşa 15 Temmuz 1921 de Ankara da Maarif Kongresi nin toplanmasını istedi ve kongrede yaptığı konuşmada; Bizi yaşatmak istemeyenlere karşısında, yaşamak hakkımızı savunmak üzere toplanan TBMM burada, Ankara da kuruldu Bugün Ankara Millî Türkiye nin Millî Maarifini kuracak kongrenin açılmasına da sahne olmakla yeniden şereflenecektir Şimdiye kadar takip edilen talim ve tahsil ve terbiye usullerinin milletimizi tarihi tedenniyatında (gerilemesinde) en mühim bir âmil olduğu kanaatindeyim Onun için bir millî nezaket programından bahsederken, eski devrin hurafatından ve evsafı fıtriyemize (ulusal bünyemize) hiçte münasebeti olmayan yabancı fikirlerden, şarktan ve garptan gelebilen bilcümle tesirlerden uzakta, seciyei milliye ve tarihiyemizle mütenasip bir kültür kastediyorum Çünkü millî dehamızın tamamen gelişmesi böyle bir kültür ile temin olunabilir

Bu görüşü ile Atatürk geleneksel eğitimin yenilenen Türk toplumunun ihtiyaçlarını gidermekte beceriksiz kaldığını belirtmiştir

Atatürk ulusal eğitimin yaygınlaşması için; eğitime ve öğretmenlere fazla işin düştüğünü belirterek 24 Mart 1923 günü Kütahya lisesinde yaptığı konuşmada şunları söylemiştir: Toplumumuzu gerçeğe ve mutluluğa eriştirmek için iki orduya gerek vardır Biri, vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri ulusun geleceğini yoğuran irfan ordusu

Eğitimin esas görevinin devletin varlığını devam etmek olduğunu bilen Atatürk, 27 Ekim 1922 günü yaptığı konuşmada “çocuklarımıza ve gençlerimize vereceğimiz öğrenimin sınırı ne olursa olsun onlara temel olarak şunları öğreteceğiz: 1) Ulusuna 2) Türkiye devletine 3) Türkiye büyük halk meclisine düşman olanlarla savaşma gereği

Büyük eğitimci ve devlet adamı olan Atatürk ün eğitim ve eğitimciye verdiği önemden daha sonra Türk eğitim modelinin geliştirilmesinde dikkate alınması gereken temel ilkeler vardır Bu ilkeler incelendiğinde görülecektir ancak Atatürk ün eğitimle ilgili zihin ve görüşleri bu günden daha moderndir Eğitimde bize yol gösteren ilkeler şunlardır:

1 Eğitimimiz ulusal olmalıdır

2 Eğitimimiz bilimsel olmalıdır

3 Eğitimimiz uygulamalı olmalıdır

4 Eğitimimiz karma olmalıdır

5 Eğitimimiz laik olmalıdır

Alt bu ilkeler günümüzde uygulananım derecesi nedir o tartışılır Oysa Türk eğitim sistemimizin daha ileri olması için bu ilkelerin uygulanması gerektiği söylenebilir

Atatürk ün eğitim felsefesini inceledikten sonra günümüzde eğitim cumhuriyetten sonra değişimlere uğramıştır Cumhuriyetten daha sonra gelen hükümetler daima kendi zihniyetlerine yerinde eğitim politikalarını oluşturmuştur Bu da Türkiye cumhuriyetinde bir eğitim karmaşasına sebep olmuştur Yani her gelen ya bir şey almış veya bir şey koymuştur Türk eğitim felsefesinin yukarıda saydığımız eğitim ilkelerine yerinde olması gerektiğine inanıyorum çünkü bu ilkeler bizi muasır medeniyetler seviyesine çıkaracaktır Fakat günümüzde yeni hükümet AKP hükümeti birazda olsa eğitimin kalitesini artırmak için bir şeyler yapmaya çalışmaktadır ama bunlar tatmin edici değildir Son dönemlerde eğitime ayrılan bütçenin savunma bütçesinden fazla olması gibi bir başvuru formu manâlı ve olumlu bir uygulamadır Son dönem Osmanlı imparatorluğunda olduğu gibi hala kızların okullu olmaması gibi bir dilekçe az da olsa kırsal kesim dediğimiz bölgelerde hala devam etmektedir Bunu geçmek için devletin haydi kızlar okula kampanyası dikkate şayan bir uygulamadır bundan başka devletin halen uygulamakta olduğu eğitime %100 destek kampanyası da eğitim için fazla önemli bir uygulamadır Bu konuda biz ırk, aydınlatılmış, ve işçi, memur, vb herkese düşen görevlerin olduğunun tekrar tekrar bilincinde olmamız gerektiğine inanmaktayım Onun için; devletimizin eğitim için yaptıklarını sonuna kadar desteklemeliyiz ve elimizden gelen her şeyi ortaya koymalıyız Çünkü; çocuklar bizim çocuklarımız, okullar bizim okullarımız, kısacası devlet bizim devletimizdir Bilhassa ülkemizde hala devam etmekte olan kızların okula gönderilmemesi gibi çağdışı uygulamaların önüne geçmek için hep beraber el ele vererek çalışmalıyız

Eğitim ve Kültür Alanındaki Devrimler: Dejenere kurumlardan biri olan medreseler kapatılmış, öğretim birleştirilmiş(tevhidi tedrisat kanunu), yeni Türk harfleri kabul edilmiş, yüksek öğretimler kurumları düzenlenmiştir Atatürk Osmanlıdaki eğitim sistemini toplumun ihtiyaçlarına yanıt veremeyeceği görüşündedir böylece çağdaş eğitim sisteminin oluşturulmasına karar vermiştir Bu konuda Arap alfabesinin kaldırılması ile eğitimde modernleşme hareketleri sürat kazanmıştır *