Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
ATATÜRK'ÜN SİVİL HAYATI
Askerlikten istifasını takiben Erzurumluların isteği üzerine Vilâyatı Şarkiye Müdafaai Hukuku Milliye Cemiyeti Erzurum şubesinin Heyeti Faale başkanlığına getirildi Cemiyet, o günlerde daha evvelce alınan bir karar gereğince doğu illerini kapsayan bir kongrenin hazırlıkları içinde idi Mustafa Kemal'in Heyeti Faale reisi olarak bu kongreye iştiraki mümkündü; fakat o, bu kongreye bilhassa Erzurum'dan aza olarak iştirak etmek istiyordu Ne çare ancak Erzurum üyeleri evvelce seçilmişti; ama buna da bir çözüm bulundu Erzurum'un iki değerli evlâdı, Kâzım Yurdalan ve Cevat Dursunoğlu Erzurum üyeliğinden istifa etmek suretiyle yerlerini Mustafa Kemal ve Rauf Bey'e bıraktılar Bu suretle Mustafa Kemal Paşa'nın kongreye girişi meşruluk kazandı
Erzurum Kongresi, 23 Temmuz 1919'da tek katlı bir ilkokul salonunda 62 delegenin iştirakiyle toplanmıştı Kongre bir kurucu meclis gibi çalışarak 14 gün devam etti ve 7 Ağustos 1919 da çalışmalarına son verdi Kongreyi geçici başkan olarak Erzurum delegelerinden Öğretmen Raif Efendi açmış, delegelerin ad okunarak yoklaması yapıldıktan daha sonra başkanlık seçimine geçilmişti Yapılan oylamada Mustafa Kemal Paşa başkan seçildi
Millî Mücadele'ye sancak olan bir kongrenin Erzurum'da toplanışı bir tesadüfün eseri değildi; Mondros Mütarekesi'nden sonradan müdafaa şuurunun en keskin bir şekilde meydana çıktığı bölgelerden biri Erzurum idi Zira Ateşkes hükümlerine göre asırlarca şehit kanıyla sulanmış Erzurum topraklarını da içine elde etmek üzere bir Ermenistan kurulması isteniyordu Bu şart, bölgedeki millî birlik ve mukavemet şuurunu daha da bileyledi Hem Kongre'ye Doğu Karadeniz il ve kasabalarını sunmak üzere 17 delege ile iştirak eden Trabzon'da da Pontus tehlikesi vardı Alan Rumları, Mondros Mütarekesi'nden faydalanarak Doğu Karadenız şehirlerini kapsayacak bir Pontus Rum Devleti kurma gerçek dışı içindeydiler Bu bakımdan Doğu Anadolu şehirleri ile risk müşterekti
Erzurum Kongresi güç koşullar aşağı toplanıyordu Çünkü Kongre üyelerinin vilâyetlerce gerek seçiminde, gerekse seçilenlerin Kongre'ye gönderilmesinde büyük güçlükler çıkarılıyordu Mülkî âmirlerin büyük kısmı, İstanbul Hükûmeti'nin baskısı ile delegeleri korkutuyorlar, yola çıkmalarını engelliyorlar, hatta bazı vilâyetler kesinkes temsilci göndermemekte direniyorlardı Elâzığ, Diyarbakır ve Mardin illerinden seçilen üyeler valilik baskısı sebebiyle yola çıkmaktan alıkonulmuşlar, dolayısıyla Kongre'ye iştirak edememişlerdi Bu sebeple Kongre'nin toplanabilmesi için Müdafai Hukuku Milliye Cemiyeti Erzurum şubesinin gayretleri yanında Mustafa Kemal Paşa tarafından da ciddî teşebbüslerde bulunmak icap etti Vilâyetlerin herbirine açık telgraflar gönderilmekle beraber, bir taraftan da parola telgraflarla valilere, komutanlara gerektiği şekilde tebligatta bulunuldu
Nihayet yeteri dek temsilci getirtilip Kongre'yi toplamaya muvaffak olundu
İşte bu şartların oluşturduğu hava içinde gerçekleştirilen Erzurum Kongresi, Vilâyatı Şarkiye Müdafaai Hukuku Milliye Cemiyeti Erzurum Şubesi ile Trabzon Muhafazai Hukuk Cemiyeti'nin müştereken hazırladığı bir Kongre idi O günkü mülkî taksimatta Trabzon'un kapsadığı Doğu Karadeniz il ve ilçelerinden 17, Erzurum un kapsadığı il ve ilçelerden 25, Sivas'ın kapsadığı il ve ilçelerden 14, Bitlis'ten 4 ve Van'dan 2 delegenin iştiraki ile toplam 62 üye ile toplanmıştı Bugünkü idarî taksimat gözönüne alındığı takdirde 30'a yakın Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz illerini ve bunların ilçelerini kapsamaktadır
Erzurum Kongresi'nin toplanışı ve çalışmalarına başlamasıyla İstanbul da Saray ve Hükûmet tarafından, Anadolu'da yükselen bu kurtuluş sesini boğmak için yoğun bir etkinlik başladı Ajanslarla Mustafa Kemal'in devlete başkaldıran bir asi olduğu, Erzurum Kongresi'nin illegal toplandığı ilân edildi Mustafa Kemal Paşa'yı tutuklamak için her türlü tedbire başvuruldu İstanbul Hükûmeti, Erzurum Kongresi'nin dağılmasını, Kongre ye katılanların yakalanarak İstanbul Divanı Harbine sevklerini emretti ise de millet fertlerini saran o zamanki millî hava içinde hiçbir makam bu emri yerine getirmeye teşebbüs edemedi
İşte bu derece şiddet şartlar içinde hakiki bir vatan aşkıyla her türlü tehlikeyi göze alarak toplanan Erzurum Kongresi Türk tarihinde manâlı bir dönüm noktası oldu Türk Kurtuluş Savaşı' nın ilk temelleri bu Kongre'de atılmış, alınan tarihî kararlar Millî Mücadele'nin temel kurallarını oluşturmuştu
*
Askerlikten istifasını takiben Erzurumluların isteği üzerine Vilâyatı Şarkiye Müdafaai Hukuku Milliye Cemiyeti Erzurum şubesinin Heyeti Faale başkanlığına getirildi Cemiyet, o günlerde daha evvelce alınan bir karar gereğince doğu illerini kapsayan bir kongrenin hazırlıkları içinde idi Mustafa Kemal'in Heyeti Faale reisi olarak bu kongreye iştiraki mümkündü; fakat o, bu kongreye bilhassa Erzurum'dan aza olarak iştirak etmek istiyordu Ne çare ancak Erzurum üyeleri evvelce seçilmişti; ama buna da bir çözüm bulundu Erzurum'un iki değerli evlâdı, Kâzım Yurdalan ve Cevat Dursunoğlu Erzurum üyeliğinden istifa etmek suretiyle yerlerini Mustafa Kemal ve Rauf Bey'e bıraktılar Bu suretle Mustafa Kemal Paşa'nın kongreye girişi meşruluk kazandı
Erzurum Kongresi, 23 Temmuz 1919'da tek katlı bir ilkokul salonunda 62 delegenin iştirakiyle toplanmıştı Kongre bir kurucu meclis gibi çalışarak 14 gün devam etti ve 7 Ağustos 1919 da çalışmalarına son verdi Kongreyi geçici başkan olarak Erzurum delegelerinden Öğretmen Raif Efendi açmış, delegelerin ad okunarak yoklaması yapıldıktan daha sonra başkanlık seçimine geçilmişti Yapılan oylamada Mustafa Kemal Paşa başkan seçildi
Millî Mücadele'ye sancak olan bir kongrenin Erzurum'da toplanışı bir tesadüfün eseri değildi; Mondros Mütarekesi'nden sonradan müdafaa şuurunun en keskin bir şekilde meydana çıktığı bölgelerden biri Erzurum idi Zira Ateşkes hükümlerine göre asırlarca şehit kanıyla sulanmış Erzurum topraklarını da içine elde etmek üzere bir Ermenistan kurulması isteniyordu Bu şart, bölgedeki millî birlik ve mukavemet şuurunu daha da bileyledi Hem Kongre'ye Doğu Karadeniz il ve kasabalarını sunmak üzere 17 delege ile iştirak eden Trabzon'da da Pontus tehlikesi vardı Alan Rumları, Mondros Mütarekesi'nden faydalanarak Doğu Karadenız şehirlerini kapsayacak bir Pontus Rum Devleti kurma gerçek dışı içindeydiler Bu bakımdan Doğu Anadolu şehirleri ile risk müşterekti
Erzurum Kongresi güç koşullar aşağı toplanıyordu Çünkü Kongre üyelerinin vilâyetlerce gerek seçiminde, gerekse seçilenlerin Kongre'ye gönderilmesinde büyük güçlükler çıkarılıyordu Mülkî âmirlerin büyük kısmı, İstanbul Hükûmeti'nin baskısı ile delegeleri korkutuyorlar, yola çıkmalarını engelliyorlar, hatta bazı vilâyetler kesinkes temsilci göndermemekte direniyorlardı Elâzığ, Diyarbakır ve Mardin illerinden seçilen üyeler valilik baskısı sebebiyle yola çıkmaktan alıkonulmuşlar, dolayısıyla Kongre'ye iştirak edememişlerdi Bu sebeple Kongre'nin toplanabilmesi için Müdafai Hukuku Milliye Cemiyeti Erzurum şubesinin gayretleri yanında Mustafa Kemal Paşa tarafından da ciddî teşebbüslerde bulunmak icap etti Vilâyetlerin herbirine açık telgraflar gönderilmekle beraber, bir taraftan da parola telgraflarla valilere, komutanlara gerektiği şekilde tebligatta bulunuldu
Nihayet yeteri dek temsilci getirtilip Kongre'yi toplamaya muvaffak olundu
İşte bu şartların oluşturduğu hava içinde gerçekleştirilen Erzurum Kongresi, Vilâyatı Şarkiye Müdafaai Hukuku Milliye Cemiyeti Erzurum Şubesi ile Trabzon Muhafazai Hukuk Cemiyeti'nin müştereken hazırladığı bir Kongre idi O günkü mülkî taksimatta Trabzon'un kapsadığı Doğu Karadeniz il ve ilçelerinden 17, Erzurum un kapsadığı il ve ilçelerden 25, Sivas'ın kapsadığı il ve ilçelerden 14, Bitlis'ten 4 ve Van'dan 2 delegenin iştiraki ile toplam 62 üye ile toplanmıştı Bugünkü idarî taksimat gözönüne alındığı takdirde 30'a yakın Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz illerini ve bunların ilçelerini kapsamaktadır
Erzurum Kongresi'nin toplanışı ve çalışmalarına başlamasıyla İstanbul da Saray ve Hükûmet tarafından, Anadolu'da yükselen bu kurtuluş sesini boğmak için yoğun bir etkinlik başladı Ajanslarla Mustafa Kemal'in devlete başkaldıran bir asi olduğu, Erzurum Kongresi'nin illegal toplandığı ilân edildi Mustafa Kemal Paşa'yı tutuklamak için her türlü tedbire başvuruldu İstanbul Hükûmeti, Erzurum Kongresi'nin dağılmasını, Kongre ye katılanların yakalanarak İstanbul Divanı Harbine sevklerini emretti ise de millet fertlerini saran o zamanki millî hava içinde hiçbir makam bu emri yerine getirmeye teşebbüs edemedi
İşte bu derece şiddet şartlar içinde hakiki bir vatan aşkıyla her türlü tehlikeyi göze alarak toplanan Erzurum Kongresi Türk tarihinde manâlı bir dönüm noktası oldu Türk Kurtuluş Savaşı' nın ilk temelleri bu Kongre'de atılmış, alınan tarihî kararlar Millî Mücadele'nin temel kurallarını oluşturmuştu
*
