iltasyazilim
FD Üye
Atatürk'ün Sanat Hakkında Söylediği sözler,
Atatürkün Sanat için Söyledikleri
Atatürk, sanatı seven, sanatçılara değerinde veren ve onları destekleyen bir devlet adamıdır Çocukluğundan itibaren sanata ilgi duymuş ve sanatın bir takım dallarıyla fazla yakından ilgilenmiştir Gençliğinde şiir ve edebiyata yakınlık duymuş, Namık Kemal'in şiirlerini açık fikirli ve ondan etkilenmiştir
Atatürk'ün kaleme aldığı ve 1927 yılında Türkiye Büyük Insanlar Meclisinde okuduğu Nutukadlı eseri, Atatürk'ün en büyük edebî eseridir Yazmış olduğu Oğuz Oğullarıadlı şiir de Atatürk'ün şiir konusundaki yeteneğini sergileyen ve her Türk'ün okuması gereken bir eserdir
Atatürk, şiir ve edebiyat haricen müziğe de büyük bir alaka duymuştur Şarkı ve türküleri dinlemekten büyük bir zevk alan Atatürk, zaman zaman okunan şarkılara eşlik etmiş, oynanan halk oyunlarına katılmıştır Bazı Rumeli türküleri, onun sesinden notalara dökülmüş ve müzik repertuarımızda yer almıştır
Atatürk, askerî ataşe olarak Sofya'da görevli bulunduğu dönemde polifonik müziğe ilgi duymaya başlamıştır Klâsik müzik konserlerine ve operalara gitgide artarak bu müzik türlerini tanıma fırsatı bulmuştur Cumhuriyetin ilânından sonradan, ülkemizde bu müzik türlerinin sevilmesini ve müzik kültürümüzde yer almasını sağlamak amacıyla yapılan çalışmalara önderlik etmiştir Ülkemizde müzik sanatının gelişmesi için tüm olanaktan kullanmıştır
Atatürk'ün zamanında üretilmiş bir takım binaların güzelliği, ülkemizdeki çağdaşlaşma hareketini açıklama edebilecek özellik taşımaktadır Keza mimarî eserlerin korunmasına verdiği siklet de Atatürk'ün mimarîye olan ilgisinin manâlı kanıtlarındandır
Atatürk'ün, tiyatro, bale, edebiyat, heykeltıraşlık, mimarî, fotoğraf, müzik gibi sanat dallarıyla ve sanatçılarla ilgilenmesi, onları desteklemesi Atatürk'ün sanatla fazla yakın bir ilişki içinde olduğunun göstergesidir
Atatürk,sanatla ilgili düşüncelerini,Türkiye Büyük Halk Meclisindeki konuşmalarında, Çankaya Köşkünde sanatçılarla yaptığı sohbet ve tartışmalarda belirtmiştir Atatürk'ün bu tavır ve tartışmalarda dile getirdiği sanatla ilgili düşünceleri, Türk halkına ileti niteliği de taşımaktadır
Atatürk, sanatın tanımını şu sözlerle açıklamıştır: Sanat güzelliğin ifadesidir Bu anlatım sözle olursa şiir, ezgi ile olursa müzik, fotoğraf ile olursa ressamlık, oyma ile olursa heykeltıraşlık, yapı ile olursa mimarlık olur
Sanatın, bir toplumun ilerlemesindeki öneminin ve vazgeçilmezliğinin bilincinde olan Atatürk, bu düşüncesini şu sözlerle açıklama ediliştir: Sanatsız kalan bir milletin yaşam damarlarından biri kopmuş demektir,Bir halk müziği sanata önem vermedikçe büyük bir felâkete mahkûmdur,Dünyada medenî, ileri ve gelişmiş almak isteyen herhangi bir halk, mutlaka heykel yapacak ve heykeltıraş yetiştirecektirAtatürk'ün bu sözleri, sanalla ilgili esas düşüncelerini açıklama etmesi bakımından önemlidir
Atatürk'ün sanatçılarla ilgili düşüncelerini açıklama ettiği sözleri ise şunlardır: Artist, toplumda uzun alıştırma ve uğraşlardan sonra alnında ışığı birincil hisseden insandırHepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan olabilirsiniz; hatta Cumhurbaşkanı olabilirsiniz, fakat artist olamazsınız
Büyük bir sanatsever olan Atatürk'ün gönlünde, müziğin farklı bir yeri vardı böylece millî kültürümüzde kayda değer bir yer tutan güzel sanatlar içinde müziğe bambaşka bir tartı vermiştir Müziğin önemiyle ilgili düşüncelerini, şu sözleriyle ifade etmiştir: Hayatta müzik gerekli değildirÇünkü hayat müziktir Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar, insan değildirler Eğer laf konusu olan yaşam insan hayatı ise müzik mutlaka vardır Müziksiz yaşam zaten mevcut değildir: Müzik hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir
Yapılacak inkılâpların başarıya ulaşmasına, müzik alanındaki gelişmeleri ölçü belirten Atatürk, bu konudaki düşüncelerini şu sözleriyle ifade etmiştir: Osmanlı müziği, Türkiye Cumhuriyeti'ndeki büyük devrimleri söyleyecek güçte değildir Bize yeni müzik gereklidir Bu müzik, özünü millet müziğinden bölge çok sesli bir müzik olacaktırBir ulusun yeni değişikliğinde ölçü, musikide değişikliği alabilmesi, kavrayabilmesidir
Atatürk, müziğin önemle ve öncelikle, modern müzik (çok seslilik) kuralları içinde ele alınmasını istemiştir Bu konuyla ilgili düşüncelerini şu sözleriyle açıklama etmiştir: Arkadaşlar, güzel sanatların hepsinde, halk gençliğinin ne türlü ilerletilmesini istediğinizi bilirim Bu yapılmaktadır Ancak bunda en ivedi, en önde götürülmesi gerekli olan Türk musikisidir
Atatürk, Türk müziğinin evrensel müzikteki yerini bir an önce alması amacıyla yapılan çalışmalara önderlik etmiştir Müzik eğitimi görmeleri için çok sayıda öğrenciyi Avrupa'ya göndermiştir Ankara'da Musiki Muallim Mektebi ile İstanbul'da Sanayii Nefise mekteplerinin açılmasını sağlamıştır Bu konudaki düşüncelerini de şu sözleriyle açıklama etmiştir: Ulusal ince duyguları, düşünceleri anlatan yüksek deyişleri, söyleyişleri biriktirmek, onları bir gün önce genel son musiki kurallarına göre derin etki bırakmak gerektir Fakat bu sayede Türk milli musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir*
Atatürkün Sanat için Söyledikleri
Atatürk, sanatı seven, sanatçılara değerinde veren ve onları destekleyen bir devlet adamıdır Çocukluğundan itibaren sanata ilgi duymuş ve sanatın bir takım dallarıyla fazla yakından ilgilenmiştir Gençliğinde şiir ve edebiyata yakınlık duymuş, Namık Kemal'in şiirlerini açık fikirli ve ondan etkilenmiştir
Atatürk'ün kaleme aldığı ve 1927 yılında Türkiye Büyük Insanlar Meclisinde okuduğu Nutukadlı eseri, Atatürk'ün en büyük edebî eseridir Yazmış olduğu Oğuz Oğullarıadlı şiir de Atatürk'ün şiir konusundaki yeteneğini sergileyen ve her Türk'ün okuması gereken bir eserdir
Atatürk, şiir ve edebiyat haricen müziğe de büyük bir alaka duymuştur Şarkı ve türküleri dinlemekten büyük bir zevk alan Atatürk, zaman zaman okunan şarkılara eşlik etmiş, oynanan halk oyunlarına katılmıştır Bazı Rumeli türküleri, onun sesinden notalara dökülmüş ve müzik repertuarımızda yer almıştır
Atatürk, askerî ataşe olarak Sofya'da görevli bulunduğu dönemde polifonik müziğe ilgi duymaya başlamıştır Klâsik müzik konserlerine ve operalara gitgide artarak bu müzik türlerini tanıma fırsatı bulmuştur Cumhuriyetin ilânından sonradan, ülkemizde bu müzik türlerinin sevilmesini ve müzik kültürümüzde yer almasını sağlamak amacıyla yapılan çalışmalara önderlik etmiştir Ülkemizde müzik sanatının gelişmesi için tüm olanaktan kullanmıştır
Atatürk'ün zamanında üretilmiş bir takım binaların güzelliği, ülkemizdeki çağdaşlaşma hareketini açıklama edebilecek özellik taşımaktadır Keza mimarî eserlerin korunmasına verdiği siklet de Atatürk'ün mimarîye olan ilgisinin manâlı kanıtlarındandır
Atatürk'ün, tiyatro, bale, edebiyat, heykeltıraşlık, mimarî, fotoğraf, müzik gibi sanat dallarıyla ve sanatçılarla ilgilenmesi, onları desteklemesi Atatürk'ün sanatla fazla yakın bir ilişki içinde olduğunun göstergesidir
Atatürk,sanatla ilgili düşüncelerini,Türkiye Büyük Halk Meclisindeki konuşmalarında, Çankaya Köşkünde sanatçılarla yaptığı sohbet ve tartışmalarda belirtmiştir Atatürk'ün bu tavır ve tartışmalarda dile getirdiği sanatla ilgili düşünceleri, Türk halkına ileti niteliği de taşımaktadır
Atatürk, sanatın tanımını şu sözlerle açıklamıştır: Sanat güzelliğin ifadesidir Bu anlatım sözle olursa şiir, ezgi ile olursa müzik, fotoğraf ile olursa ressamlık, oyma ile olursa heykeltıraşlık, yapı ile olursa mimarlık olur
Sanatın, bir toplumun ilerlemesindeki öneminin ve vazgeçilmezliğinin bilincinde olan Atatürk, bu düşüncesini şu sözlerle açıklama ediliştir: Sanatsız kalan bir milletin yaşam damarlarından biri kopmuş demektir,Bir halk müziği sanata önem vermedikçe büyük bir felâkete mahkûmdur,Dünyada medenî, ileri ve gelişmiş almak isteyen herhangi bir halk, mutlaka heykel yapacak ve heykeltıraş yetiştirecektirAtatürk'ün bu sözleri, sanalla ilgili esas düşüncelerini açıklama etmesi bakımından önemlidir
Atatürk'ün sanatçılarla ilgili düşüncelerini açıklama ettiği sözleri ise şunlardır: Artist, toplumda uzun alıştırma ve uğraşlardan sonra alnında ışığı birincil hisseden insandırHepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan olabilirsiniz; hatta Cumhurbaşkanı olabilirsiniz, fakat artist olamazsınız
Büyük bir sanatsever olan Atatürk'ün gönlünde, müziğin farklı bir yeri vardı böylece millî kültürümüzde kayda değer bir yer tutan güzel sanatlar içinde müziğe bambaşka bir tartı vermiştir Müziğin önemiyle ilgili düşüncelerini, şu sözleriyle ifade etmiştir: Hayatta müzik gerekli değildirÇünkü hayat müziktir Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar, insan değildirler Eğer laf konusu olan yaşam insan hayatı ise müzik mutlaka vardır Müziksiz yaşam zaten mevcut değildir: Müzik hayatın neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir
Yapılacak inkılâpların başarıya ulaşmasına, müzik alanındaki gelişmeleri ölçü belirten Atatürk, bu konudaki düşüncelerini şu sözleriyle ifade etmiştir: Osmanlı müziği, Türkiye Cumhuriyeti'ndeki büyük devrimleri söyleyecek güçte değildir Bize yeni müzik gereklidir Bu müzik, özünü millet müziğinden bölge çok sesli bir müzik olacaktırBir ulusun yeni değişikliğinde ölçü, musikide değişikliği alabilmesi, kavrayabilmesidir
Atatürk, müziğin önemle ve öncelikle, modern müzik (çok seslilik) kuralları içinde ele alınmasını istemiştir Bu konuyla ilgili düşüncelerini şu sözleriyle açıklama etmiştir: Arkadaşlar, güzel sanatların hepsinde, halk gençliğinin ne türlü ilerletilmesini istediğinizi bilirim Bu yapılmaktadır Ancak bunda en ivedi, en önde götürülmesi gerekli olan Türk musikisidir
Atatürk, Türk müziğinin evrensel müzikteki yerini bir an önce alması amacıyla yapılan çalışmalara önderlik etmiştir Müzik eğitimi görmeleri için çok sayıda öğrenciyi Avrupa'ya göndermiştir Ankara'da Musiki Muallim Mektebi ile İstanbul'da Sanayii Nefise mekteplerinin açılmasını sağlamıştır Bu konudaki düşüncelerini de şu sözleriyle açıklama etmiştir: Ulusal ince duyguları, düşünceleri anlatan yüksek deyişleri, söyleyişleri biriktirmek, onları bir gün önce genel son musiki kurallarına göre derin etki bırakmak gerektir Fakat bu sayede Türk milli musikisi yükselebilir, evrensel musikide yerini alabilir*