iltasyazilim
FD Üye
Atatürk ve tiyatro, Atatürk'ün tiyatroya perspektif
Atatürk'e göre; Sanat güzelliğin ifadesidir Bu açıklama sözle olursa şiir nağme ile olursa musiki fotoğraf ile olursa ressamlık oyma ile olursa heykeltıraşlık bina ile olursa mimarlık olur
Ahali hayatında sanatın değerini takdir eden Atatürk; Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa bütün bir hayata malik olamazBir halk sanata önem vermedikçe büyük bir felakete mahkûmdurdiyerek sanatın önemini halk hayatındaki rolünü açıklamıştır
Atatürk millet hayatında sanatın yerini ve değerini belirtmekle beraber onun korunmasını ve gelişmesini de sağlamıştır Atatürk her şeyden önce sanatçılara ressam ruhuyla elini uzatmıştır: Sanatkâr toplumda uzun mücadele ve çabalardan daha sonra alnında ışığı birincil hisseden insandır
Hoş sanatlar alanında Cumhuriyet döneminin birincil 15 yılında ihtilal sayılabilecek çalışmalar yapılmıştır Türkiye Cumhuriyeti'nin temeli kültürdürdiyen Atatürk güzel sanatlar alanındaki çalışmaları kişisel olarak yönlendirmiş başarılı sanatçıları ödüllendirmiştir
çok sesli Batı müziğinin ülkemizde yaygınlaştırılması temel prensip olarak benimsenirken geleneksel Türk Müziği türlerinin derleme eser araştırma ve geliştirilmesine önem verildi 1924 yılı Eylülünde Ankara'da Musiki Muallim Mektebi (Müzik Öğretmen Okulu) açıldı 1936 yılında Ankara Devlet Konservatuarı'nın açılmasıyla bu okul Gazi Eğitim Enstitüsü müzik bölümüne dönüştürüldü Ankara Devlet Konservatuarı Türkiye'nin gereksinim duyduğu müzik tiyatro opera bale sanatçılarını yetiştirmeye başladı Türk Beşleriolarak tanınan sanatçılar ilk sonat senfoni konçerto ve operalarını yazdılar 1934 yılında birincil Türk operası olan Ahmet Adnan Saygun'un Öz Cet ve Taşbebek operaları Ankara Halkevi'nde temsil edildi Darülelhan'ın (İstanbul Belediye Konservatuarı) öğretim programı her yerde düzenlendi Türk müziği derslerinin yanında Batı müziği derslerine de yer verildi
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın temeli olan İstanbul'daki Muzıkai Hümayun Mart 1924'te Ankara'ya getirildi Riyaseti Cumhur Musiki Heyeti adını aldı 1933'te bando bölümü orkestradan ayrıldı Orkestranın şefliğini 1935 yılına kadar Zeki Üngör ve Ahmet Adnan Saygun yaptı 1935'te Alman Ernst Praetorius şefliğe getirildi Bu şefin yönetiminde orkestra büyük gelişme gösterdi
Cumhuriyet bildiri edildiğinde İstanbul'da Sıcacık üln Bedayi ve bazı özel tiyatrolar faaliyet halindeydi Sıcacık ül Bedayi 1931'de İstanbul Belediyesi'ne bağlandı 1934'te ise adı İstanbul Büyük Kasaba Tiyatrolarıoldu Tiyatro ve operetleriyle büyük ilgi çekiyordu Tiyatro sanatının yurda yayılmasında Halkevlerinin büyük hizmetleri görüldü Ankara Halkevi sahnesinde Akın (1932) Çoban (1932) Mavi Şimşek (1932) oyunlarının ilk temsillerinde Atatürk de hazır bulundu Ankara Devlet Konservatuarı Tatbikat Sahnesi'nde hakiki anlamda ilk oyunların temsilinden sonradan Ankara'da Devlet Tiyatrolarının kuruluşuna giden yol açıldı
Atatürk dönemi Türkiye'sinde plastik sanatlarda da büyük gelişme gözlendi 1924'ten itibaren Sanayii Nefise Mektebi Ali'si mezunları Avrupa'ya gönderildi Cevat Dereli Mahmut Cuda Refik Epikman Muhittin Sebati Itibar Akdik ve Ali Karsan ilk gönderilen sanatçılardandı Sanayii Nefise Mektebi Alisi 1928'de Güzel Sanatlar Akademisi adını aldı 19321933 öğretim yılında Gazi Eğitim Enstitüsü FotoğrafMeslek Bölümü açıldı Atatürk anıt ve heykel yapımına tartma vererek Cumhuriyetin heykeltıraş kuşağının yetiştirilmesini destekledi
1924 yılından itibaren resim ve heykel sergileri açılmaya başladı Halkevleri Fotoğraf ve Heykel Sergileri (19361938) Ankara Halkevleri Birleşmiş Fotoğraf Heykel Sergileri (19371938) kayda değer sergilerdir Atatürk göre 20 Eylül 1937'de açılan Fotoğraf ve Heykel Müzesi bu alandaki çalışmalara bahşedilen önemin son halkasıdır
Sinema da Cumhuriyet döneminde büyük gelişme göstermiştir Muhsin Ertuğrul tiyatroda olduğu gibi sinema sanatının gelişmesinde de ödev almıştır Sinema salonlarının sayısı artmış uzun metrajlı ve konulu filmler çekilmiştir *
Atatürk'e göre; Sanat güzelliğin ifadesidir Bu açıklama sözle olursa şiir nağme ile olursa musiki fotoğraf ile olursa ressamlık oyma ile olursa heykeltıraşlık bina ile olursa mimarlık olur
Ahali hayatında sanatın değerini takdir eden Atatürk; Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa bütün bir hayata malik olamazBir halk sanata önem vermedikçe büyük bir felakete mahkûmdurdiyerek sanatın önemini halk hayatındaki rolünü açıklamıştır
Atatürk millet hayatında sanatın yerini ve değerini belirtmekle beraber onun korunmasını ve gelişmesini de sağlamıştır Atatürk her şeyden önce sanatçılara ressam ruhuyla elini uzatmıştır: Sanatkâr toplumda uzun mücadele ve çabalardan daha sonra alnında ışığı birincil hisseden insandır
Hoş sanatlar alanında Cumhuriyet döneminin birincil 15 yılında ihtilal sayılabilecek çalışmalar yapılmıştır Türkiye Cumhuriyeti'nin temeli kültürdürdiyen Atatürk güzel sanatlar alanındaki çalışmaları kişisel olarak yönlendirmiş başarılı sanatçıları ödüllendirmiştir
çok sesli Batı müziğinin ülkemizde yaygınlaştırılması temel prensip olarak benimsenirken geleneksel Türk Müziği türlerinin derleme eser araştırma ve geliştirilmesine önem verildi 1924 yılı Eylülünde Ankara'da Musiki Muallim Mektebi (Müzik Öğretmen Okulu) açıldı 1936 yılında Ankara Devlet Konservatuarı'nın açılmasıyla bu okul Gazi Eğitim Enstitüsü müzik bölümüne dönüştürüldü Ankara Devlet Konservatuarı Türkiye'nin gereksinim duyduğu müzik tiyatro opera bale sanatçılarını yetiştirmeye başladı Türk Beşleriolarak tanınan sanatçılar ilk sonat senfoni konçerto ve operalarını yazdılar 1934 yılında birincil Türk operası olan Ahmet Adnan Saygun'un Öz Cet ve Taşbebek operaları Ankara Halkevi'nde temsil edildi Darülelhan'ın (İstanbul Belediye Konservatuarı) öğretim programı her yerde düzenlendi Türk müziği derslerinin yanında Batı müziği derslerine de yer verildi
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın temeli olan İstanbul'daki Muzıkai Hümayun Mart 1924'te Ankara'ya getirildi Riyaseti Cumhur Musiki Heyeti adını aldı 1933'te bando bölümü orkestradan ayrıldı Orkestranın şefliğini 1935 yılına kadar Zeki Üngör ve Ahmet Adnan Saygun yaptı 1935'te Alman Ernst Praetorius şefliğe getirildi Bu şefin yönetiminde orkestra büyük gelişme gösterdi
Cumhuriyet bildiri edildiğinde İstanbul'da Sıcacık üln Bedayi ve bazı özel tiyatrolar faaliyet halindeydi Sıcacık ül Bedayi 1931'de İstanbul Belediyesi'ne bağlandı 1934'te ise adı İstanbul Büyük Kasaba Tiyatrolarıoldu Tiyatro ve operetleriyle büyük ilgi çekiyordu Tiyatro sanatının yurda yayılmasında Halkevlerinin büyük hizmetleri görüldü Ankara Halkevi sahnesinde Akın (1932) Çoban (1932) Mavi Şimşek (1932) oyunlarının ilk temsillerinde Atatürk de hazır bulundu Ankara Devlet Konservatuarı Tatbikat Sahnesi'nde hakiki anlamda ilk oyunların temsilinden sonradan Ankara'da Devlet Tiyatrolarının kuruluşuna giden yol açıldı
Atatürk dönemi Türkiye'sinde plastik sanatlarda da büyük gelişme gözlendi 1924'ten itibaren Sanayii Nefise Mektebi Ali'si mezunları Avrupa'ya gönderildi Cevat Dereli Mahmut Cuda Refik Epikman Muhittin Sebati Itibar Akdik ve Ali Karsan ilk gönderilen sanatçılardandı Sanayii Nefise Mektebi Alisi 1928'de Güzel Sanatlar Akademisi adını aldı 19321933 öğretim yılında Gazi Eğitim Enstitüsü FotoğrafMeslek Bölümü açıldı Atatürk anıt ve heykel yapımına tartma vererek Cumhuriyetin heykeltıraş kuşağının yetiştirilmesini destekledi
1924 yılından itibaren resim ve heykel sergileri açılmaya başladı Halkevleri Fotoğraf ve Heykel Sergileri (19361938) Ankara Halkevleri Birleşmiş Fotoğraf Heykel Sergileri (19371938) kayda değer sergilerdir Atatürk göre 20 Eylül 1937'de açılan Fotoğraf ve Heykel Müzesi bu alandaki çalışmalara bahşedilen önemin son halkasıdır
Sinema da Cumhuriyet döneminde büyük gelişme göstermiştir Muhsin Ertuğrul tiyatroda olduğu gibi sinema sanatının gelişmesinde de ödev almıştır Sinema salonlarının sayısı artmış uzun metrajlı ve konulu filmler çekilmiştir *