Atom Modelleri Ve Gelişimi

Atom Modellerinin Gelişimi,
atom modellerinin tarihsel gelişimi,
Atom Modelleri Ve Tarihsel Gelişimi

Thomson Atom Modeli :

(1902) üzümlü kek şeklindeki atom modeli;
Thomson atom altı parçacıklar üzerinde incelemeler yaparken buluş ettiği eksi uç tüpü yardımıyla 1887 yılında elektronu keşfinden sonradan kendi atom modelini ortaya attı Thomson'a tarafından Atom dışı en ince ayrıntısına kadar pozitif yüklü bir küre olup ve negatif yüklü olan elektronlar ise kek içerisindeki gömülü üzümler gibi bu küre içerisine gömülmüş hâldedir

Rutherford Atom Modeli:

(1911) güneş sistemine benzer atom modeli;
Thomson'm modeline o kadar inanmayan Rutherford meşhur alfa saçılması deneyi ile kimya tarihine nükleer atom kavramım sokarak yeni çığır açmıştır İnce altın levhayı radyoaktif atomların yayınladıkları alfa ışınlarıyla bombardımana tabii tutan Lord Ernest Rutherford gözlemlerine ve deneylerinin sonuçlarına dayanarak, atomun Thomson kadar hayâl edilmiş fon statik topluluk olamayacağına hükmetti Ve atomun yapısını, topta gezegenlerin Güneş'in civarda gravitasyon kuvvetinin etkisiyle dolandıkları gibi gibi elektronlum da fazla yüklü bir çekirdeğin etrafında elektriksel çekim kuvvetinin etkisi alanda dolanmakta olduğu enerjik bir model olarak açıkladı

Bohr Atom Modeli :

(1913) kuvantum teorisinin sahneye çıkışı;
Rutherford atom modeli üstünde kafa yoran Danishy;markalı fizikçi Niels Bohr, olağan fizik gereği çekirdeğin etrafında dolanan elektronların ivmeli hareketlerinden dolayı, enerji kaybederek çekirdeğe düşmeleri gerektiğini düşündü Fakat hiç de böyle olmamakta ve atom kararlılığını muhafaza etmektedir Bohr atomun bu karalılığını;
1 Elektron hareketlerinin oysa belirtilmiş yörüngeler (enerji seviyeleri) üstünde muhtemel olmasıyla,
2 Elektronun, bir yörüngeden bir başkasına geçişini ise belirtilmiş bir miktarda (bir kuvantum miktarında) bir enerji kazanmasına (veya kaybetmesine) ast olduğuna, ve
3 Bir atomda, elektronların daha da alana düşmeyecekleri bir en alt enerji düzeyinin var olmasıyla açıklamaktadır

De Broglie'un Atom Modeli:

(1923) Broglie'un dalga modeli;
Bohr?n atom modeli elektonların yörüngeler arası geçişlerin muhtemel kılan ?enerji (kuvantum) sıçramaları? açıklamakta beceriksiz kalmaktaydı Bunun çözümü Fransız fizikçisi Prens Victor De Broglie tarafından öneri edildi De Broglie bilinen bazı taneciklerin yerinde koşullar aşağı tıpkı elektromanyetik radyasyonlar gibi, bazen de elektromanyetik radyasyonların yerinde şartlarda tıpatıp birer tanecik gibi davranabileceklerini düşünerek elektronlara bir sanal dalga?nın eşlik ettiği öne sürerek bir model önerge etti Bu modele tarafından ayrı elektron yörüngelerini çekirdeğin civarda kapalı dalga halkaları oluşturmaktaydılar

Born'un Atom Modeli :


(1927) ihtimal kavramına dayanan atom modeli;
Almanya'lı kuramsal bir fizik;çi olan Born Heisenberg'in belirsizlik ilke katlamakla beraber bazı olasılık ve istatistiki hesapar neticesinde bir elektronun uzaydaki yerini yaklaşık olarak hesap etmenin mümkün olabileceğini öne sürdü Born Schrödinger'in dalga denklemini olanak açısından yorumlayarak dalga mekaniği ile kuvantum teorisi aralarında bir bağıntı kurdu Bu Nedenle elektronun uzayın bir noktasında bulunması ihtimalinin hesaplanabileceğini göstermiş oldu


ATOM MODELLERİ

Bugün bildiğimiz atom bilgisi, teorik ve deneyde kullanılan konularda senelerdir kesintisiz yapılan çalışmaların bütünüdür Incelemeler sonucunda atomun varlıgıı belli bilgi hâlini aldıktan sonra, onları daha yakından tanımak, özellikleri ile ilgili araştırma ve araştırmalar yerine getirmek için modeller tasarlanmaya başlanmıştır Model, bir konu ya da olayın anlaşılmasını kolaylaştırmak nedeniyle tasarlanır, ama olayın reel niteliğini belirtmez

Atom modelleri; ilim adamları tarafından düş edilmiş tablolardan ibarettir Bunlar atomu doğrudan doğruya gözlemleyerek yapılan tasanlar Değildir En sade atom modelinde atomlar, içi doymuş elastik küre olarak kail edilir Şu Anda atom modellerini inceleyelim

111 DALTON ATOM MODELİ

Sabit oranlar kanunu ve katlı oranlar kanunu olarak gördüğümüz bileşiki terdeki kütlesel ilişkilere bakarak 1803 yılında John Dalton, maddelerin fazla çok küçük inşa taşlarının topluluğu halinde bulunduğu, fikrini ileri sürdü

Dalton atom teorisi olarak ortaya konulan esas özellikler şunlardır;

1 Maddelerin özelliklerini belirten bölüm parçacıklar atomlar veya atom gruplarıdır
2 Aynı nesil elementlerin atomları birbirleriyle en ince ayrıntısına kadar aynıdır
3 Atomlar içi dolu kürelerdir
4 Farklı tür atomlar farklı kütlelidir
5 Maddenin en küçük yapıtaşı atomdur Atomlar parçalanamaz
6 Atomlar muhakkak sayılarda birleşerek molekülleri oluştururlar

Örneğin, 1 atom X ile l atom Y?den XY, l atom X ile 2 atom Y den XY2 bileşiği oluşur Oluşan bileşikler ise standart özellikteki moleküller topluluğudur
Atomla ilgili günümüzdeki bilgiler dikkate alındığında Dalton atom modelindeki eksikliklere ek olarak üç önemli yanlış derhal ayrım edilir

1 Atomlar, içi doymuş küreler değildir Boşluklu yapıdadırlar
2 Aynı nesil elementlerin atomları tamamen aynı değildir Kütleleri öbür (İzotop) olanları vardır
3 Maddelerin en minik parçasının atom olduğu ve atomların parçalanamaz olduğu içten değildir Radyoaktif olaylarda atomlar parçalanarak daha farklı kimyasal özellikte başka atomlara ayrışabilir; proton, nötron, elektron gibi parçacıklar saçabilirler


12 THOMSON ATOM MODELİ

Dalton atom modelinde () yüklü elektronlardan ve (+) yüklü protonlardan laf edilmemişti Yapılan deneyler yardımıyla, eksi uç ışınlarından elektronun, kanal ışınlarından protonun varlığı ortaya konulmuştu Bu bilgiler ışığında Thomson'un atomla İlgili fikirlerini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz

1 Protonlar ve nötronlar yüklü parçacıklardır Bunlar siklet bakımından eşdeğer, işaretçe zıttırlar Proton + 1 bölüm yüke; elektron ise l bölüm yüke eşittir
2 Nötr bir atomda proton sayısı elektron sayısına eşdeğer olduğundan yükler toplamı sıfırdır
3 Atom yarıçapı 108 cm olan bir küre şeklindedir Laf konusu küre içerisinde proton ve elektronlar atomda rast gele yerlerde bulunurlar Elektronun küre içindeki dağılımı üzümün kek içindeki dağılımına benzer
4 Elektronların kütlesi ihmal edilebilecek dek küçüktür bu nedenle atomun ağırlığını büyük ölçüde protonlar teşkil eder

Nötron denilen parçacıklardan bahsedilmemesi Thomson Atom teorisinin eksiklerinden biridir Proton ve elektronların atomda rastgele yerlere bulunduğu İddiası ise teorinin hatalı yönüdür *