Avrupa Merkez Bankası'nın "kritik" toplantısı öncesi ne bekleniyor?

Avrupa Merkez Bankası (AMB) Perşembe günü, Euro Bölgesi'nin yaşayan hatıralardaki en derin resesyonundan çıkmasına yardımcı olmak için, zaten oldukça yoğun olan parasal teşviği daha da artırmaya ihtiyaç olup olmadığı konusunda karar alacak.

Başkan Christine Lagarde'ın AMB'nin ekonomi için en kötü durum senaryo tahminlerinin muhtemelen gerçekleşeceği uyarısı ile birlikte, ekonomistlerin büyük çoğunluğu, politika yapıcıların 750 milyar euro (842 milyar dolar) büyüklüğündeki Pandemi Acil Satın Alma Programı'nı artırmasını ve süresini de 2020 yılının ötesine uzatmasını bekliyorlar.

Allianz SE kıdemli ekonomisti Katharina Utermoehl, "AMB güçlü ve önceden tepki veren bir adımı seçmeli," dedi ve "Banka, duyurusunu yaptığı politika alanının tümünü kullanmamış olsa dahi, piyasanın endişelerini gidermek için kendisine manevra alanı yaratması daha iyi olur" değerlendirmesinde bulundu.

Aralarında baş ekonomist Philip Lane olduğu politika yapıcılar, ekonominin tabanı gördüğüne ilişkin erken işaretler vermesine rağmen, aylarca süren koronavirüs kısıtlamalarından kaynaklanan hasarın giderilmesinin yıllar alacağına vurgu yaparak, harekete geçmeye hazır olduklarını kaydettiler. Bugünkü toplantıda açıklanacak olan güncellenmiş projeksiyonlar politika yapıcıların önlerinde bulunan güçlükleri işaret edecek.

Lagarde muhtemelen planlanan Avrupa Birliği toparlanma fonundan gelecek mali güçlendirmeyi ve aynı zamanda, ulusal hükümetlerin inisiyatiflerini de takdirler karşılayacak. AMB Başkanı ayrıca, Alman mahkemesinin geçen ay daha fazla parasal destek için alanı sınırlayan tartışmalı kararına yönelik endişelerini de dile getirecek.

AMB Yönetim Konseyi kararını TSİ 14:45'te açıklayacak ve Lagarde'ın sanal basın toplantısı 45 dakika sonra başlayacak.

Toplantıda görüşülmesi beklenen konular şöyle;

Pandemi Satın Almaları

Programın hazırlanmasından iki aydan biraz fazla zaman geçmesi ile birlikte, AMB yıl sonuna kadar kullanılması planlanan fonların yaklaşık üçte birini harcadı ve bu hız, varlık alımları için ayrılan kaynağın Ekim ayı civarına tükeneceğini işaret ediyor. Bu durum politika yapıcılara varlık alımlarını ne kadar artırmayı istedikleri konusunda karar almak için zaman kazandırırken, herhangi bir gecikme, özellikle merkez bankasının son haftalarda alımları artırdığı İtalya'da olmak üzere, piyasada muhtemelen şiddetli bir geri tepmeye yol açacak.

Bu nedenle, AMB gözlemcilerinin büyük çoğunluğu Perşembe günkü toplantıda plana 500 milyar euroluk ek yapılmasını bekliyorlar. Böylelikle tüm aktif programlar altındaki varlık alımları bu yıl 1.6 triyon euro ile rekor büyüklüğe ulaşmış olacak.

Yatırımcılar ayrıca AMB'nin vadeleri dolmuş tahvillerde yeniden yatırıma gitme ve pandemi dolayısıyla yatırım yapılabilir kredi notunu yitiren özel şirketlerin tahvillerinin alımına başlama konularında niyetinin olup olmadığı ile de ilgilenecek.

Lagarde, Fransa Merkez Bankası Başkanı Villeroy de Galhau'nun varlık alımlarını bireysel ekonomilerin büyüklüğüne oranlayan kuralın kaldırılmasının AMB'nin acil destek programını daha güçlü hale getireceği yolundaki iddiasına ilişkin sorularla karşılaşabilir.

Ekonomik Görünüm

Ekonominin büyük kısmının kapanmasından kaynaklanan daha önce görülmemiş nitelikteki şok ve artan iflaslar ve işsizlik ortamında talebin ne hızda toparlanabileceğine ilişkin belirsizlik, tahmin yapmayı karmaşık hale getiriyor. AMB mevcut üç senaryosunun, bölgede yıllık üretimin yüzde 12 kadar daralabileceğini öngören, en kötümser olanına eğilim gösteriyor.

Aynı zamanda, enflasyon, büyük kısmının sert düşen enerji maliyetlerinden ve halihazırda planlanmış büyük çaplı teşviklerden kaynaklanmasına karşın neredeyse durma noktasına geldi ve politika yapıcılar muhtemelen, fazla önem vermeksizin, yüzde 2'nin hemen altı olan enflasyon hedefinin gerisinde kaldıklarına değinecekler.

Likidite Araçları

AMB'nin krize tepkisinin kilit bileşenlerinden birini, bankalara sağladığı kısa ve uzun vadeli krediler oluşturuyor.

Finans piyasalarında daha fazla likiditenin dolaşması ile birlikte, bankaların AMB'nin negatif mevduat faiz oranından kaçınması da daha zor hale gelecek. Bazı ekonomistler, merkez bankasının, özellikle Euro Bölgesi'nin en büyük rezervlerine sahip Alman bankalarına yardımcı olacak bir hareket olan yüzde 0.5'lik harçtan muaf tutulan miktarı artırmasını bekliyorlar.

Mali Destek

AMB'ye paralel olarak, Euro Bölgesi'nde hükümetler büyümeyi yeniden başlatmak için mali teşvik planları üzerinde çalışıyor. Avrupa Komisyonu, pandemiden en çok etkilenen ülkelerin özellikle daha fazla destek alacağı, hibe ve kredi sağlamakta kullanılacak 750 milyar euroluk bir kaynak planlıyor.

AMB aylardır hükümetlerden toparlanmanın sağlanması konusunda öncülüğü almalarını istiyordu ve Lagarde muhtemelen daha fazla kamu harcamaları için talebini yineleyecek ve borç finansman maliyetlerinin düşük kalacağı taahhüdünde bulunacak.

Lagarde, Yönetim Konseyi toplantısı öncesi kamuoyuna yaptığı son açıklamada, "Dünyadaki tüm ülkeler tepki vermek zorundaydı ve bu durum borçların artmasına yol açtı," dedi ve "Pandemi ortamında, borçların kullanılması sadece tavsiye edilen değil yapılması gereken bir şey" şeklinde görüş bildirdi.