Ayakkabıcılar endişeli: Çeklerin ödenmemesi halinde zincirleme sorunlar oluşabilir

 TASD tarafından, ayakkabı dalındaki son gelişmeleri kıymetlendirmek, meseleleri tespit etmek ve tahlil yolları geliştirmek gayesiyle Güneşli Wyndham Grand Europe Otel'de bölüm toplantısı düzenlendi.

Ayakkabı endüstrisinde ve yan endüstrisinde faaliyet gösteren şirketlerin, kesimdeki ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katıldığı aktiflik sonrası basın toplantısı gerçekleştirildi.

Basın toplantısında TASD İdare Heyeti üyeleri Süleyman Gürsoy, Yavuz Uçan, Arif Özkan, Muhammed Yahşi, Erdal Durmaz,  Bilal Barış, Şenol Yıldırım, Ali İçöz, Erdal Karaer ve Hüseyin Cet hazır bulundu. 

Toplantıda konuşan Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) İdare Konseyi Lideri Abdulsabur Endican, yıllık 500 milyon çift üretim kapasitesi bulunan Türkiye ayakkabı bölümünün, konkordato nedeniyle kapasitesinin hepsini kullanamadığını söyledi.



Bölümde direkt istihdamın 320 bin olduğunu lisana getiren Endican, tedarikçiler, yan endüstriciler ve hane halkıyla birlikte değerlendirildiğinde kesimin toplamda 2 milyon şahsa geçim kaynağı sağladığını anlattı.

Endican, Türkiye'nin lokomotif bölümlerinden olan ayakkabıda iç ve dış ticaretin 9 milyar dolara ulaştığını kaydederek, ülkenin çabucak hemen her bölgesinde kıymetli üretim merkezlerinin bulunduğunu tabir etti.

 "Ayakkabı ihracatında 10 ayda 816 milyon doları yakaladık"

Endican, dalın üretimde, dizaynda ve ihracatta her geçen gün kendisini geliştirmesine karşın hak ettiği bedeli göremediğini söyledi.

Uuslararası markaların Türkiye’de ayakkabı üretmeye ilgisi ve talebi bulunduğunud ile getiren Endican, ülkenin, bu hususta coğrafik yapısı ve kaliteli üretimi sayesinde üs olma yolunda ilerlediğini vurguladı.

Endican, “Ancak bu noktada endüstriyel üretim konusunda kahırlar bulunuyor, küresel firmaların daha çok gelmesi için üretim bantlarının geliştirilmesi gerekiyor. Bu mevzuda kimi teşvik ve takviyelere muhtaçlığımız bulunuyor.” Tabirlerini kullandı. 

Dalın tüm olumsuz problemlere karşın içte ve dışta faaliyetlerini sürdürmeye çalıştığını kaydederek, şu bilgileri verdi.

"Yılın 10 ayında ülke ihracatı yüzde 2,1 artarken, ayakkabı ihracatı ise yüzde 5,8 yükselişle 816 milyon doları geçti. Yani ayakkabıdaki artış genel artışın yüzde 176 üzerinde. En çok ihracat yaptığımız ülkeler ortasında Rusya 95 milyon dolarla birinci sırada yer alırken, Irak 61 milyon dolarla ikinci, Almanya 51 milyon dolarla üçüncü sırada yer alıyor. Suudi Arabistan'da, İspanya, Romanya, İtalya ve İngiltere de en çok ihracat yaptığımız ülkeler ortasında. Yıl sonu ihracat maksadımız 2018'e nazaran yüzde 10'dan fazla artışla bir milyar doları yakalamak."



Endican, ayakkabının dış ticareti veren değerli bölümlerden olduğunu belirterek, ithalatın en fazla ihracatın yarısı kadar gerçekleştiğini bildirdi.

 “Sorunlarımız ebediyen sürmeyecek lakin durum vahimleşmeden tedbir alınmalı”

Endican, ayakkabı bölümünün son bir yıldır konkordato ve iflas sürecine giren zincir mağazalarla gündeme geldiğini belirterek, son olarak 100'ün üzerinde mağazası bulunan önemli bir markanın konkordato talebinde bulunduğunu anımsattı.

Ayakkabı dalında konkordato sürecine giren firma sayısının 16’yı bulduğunu lisana getiren Endican, bu firmaların ve bu firmalarla çalışan üreticilerin kesimin yüzde 10'unu kapsadığını söyledi.

Endican, konkordato sürecine giren yahut iflas eden ayakkabı şirketlerinin dala borcunun 2,2 milyar lira olduğunu belirterek, “İflas eden şirketlerin dala borcu 750 milyon lira. Konkordato sürecine girenlerinki ise 1 milyar 450 milyon lira. Bu firmalarla çalışan 1465 üreticinin istihdamı ise 43 bin 500’ü buluyor.” Dedi.

TASD Lideri Endican, kelamlarını şöyle sürdürdü:

"Ancak ayakkabı kesimimizin yüzde 90'ı hem iç hem de dış piyasa için gece gündüz çalışmaya devam ediyor. İhracata yönelirken iç piyasayı da canlandırmamız gerekir. Bugün yaşadığımız meseleler, elbette ebediyen sürmeyecektir; tahliller arayarak, çalışarak el birliğiyle sıkıntıların üzerinden geleceğiz. Çarkları döndürmek ve ülke iktisadına katkı sağlamayı sürdürmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz."

Endican, yüksek kapasiteyle çalışsalar ve çarklar dönse de konkordato ve iflasların dala daha fazla ziyan vermeden tedbir alınması gerektiğini vurguladı.

 "Çeklerin ödenmemesi halinde zincirleme meseleler oluşabilir"

Endican, ayakkabıda perakendecilerin konkordato sürecine girmesinin bilhassa üreticiler için ıstırap doğurduğuna vurgu yaparak, şu tabirleri kullandı:



"Geçen yıl iktisatta yaşanan dalgalanmayla birlikte satışların azalması, finansal maliyetlerin yükselmesi, yanlış ve plansız büyüme, kesimde 18 aya varan uzun vadelerin bir anda 5-6 aya çekilmesi ve perakendecilerin farklı kesimlere yatırım yapması konkordato süreçlerinin ana sebeplerini oluşturuyor.

Burada bizi bekleyen öteki sorun ise konkordato sürecine girmiş firmaların piyasada vadesi gelmeyen çeklerinin bulunması. Vade tarihleri geldiğinde ödemelerin aksaması halinde zincirleme meseleler oluşacaktır.”

Endican, bankalarda ayakkabı kesimine yönelik olumsuz bakış açısı bulunduğunu belirterek, kredi taleplerinin genelde olumsuz döndüğünü söyledi.

 "Konkordatonun daha fazla ziyan vermemesi için taleplerimiz var”

Endican, ayakkabıda konkordatoların iktisada daha fazla ziyan vermemesi ve üreticilerin korunması ismine kimi tekliflerinin bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

“1) Konkordato ilan eden firmaların çeklerinin dondurulduğu üzere bu firmalarla iş yapan ve mağdur olan tedarikçilerimizin de çekleri dondurulmalı.  2) Konkordato mağduru imalatçılardan mühlet bitene kadar sigorta primi ve vergi alınmamalı. 3) Konkordato ilan eden firmaların başka şirketlere verdiği çeklerdeki fiyat kadar bu firmalara faizsiz kredi verilmeli. Bu tahlillerle konkordatonun kesimi daha fazla olumsuz etkilemesinin önüne geçilmeli."



Endican, bu dayanakların yalnızca konkordato mağduru firmalara değil tüm bölüme verilmesi halinde ayakkabı üretiminin ivmeleneceğini ve istihdam artışıyla ülke iktisadına katkı sağlanacağını söyledi.

Lider Endican, “Son olarak ayakkabı dalının en yetkili STK’sı olan ve isminin başında Türkiye ibaresi bulunan TASD’nin tüm ülke çapında üyesi bulunduğunu beyan eder, dalla ilgili en gerçek bilgilerin derneğimizden alınabileceğini bilhassa belirtmek isterim.” Diyerek kelamlarını noktaladı.