Dünya genelinde tüketilen yağın geneli ayçiçeğinden elde edilir. Papatya ailesine ait olan ayçiçeği en çok yağ çıkartılan besindir. E vitamini bakımından zengin olan ayçiçeği, insan sağlığına oldukça faydası vardır. Uzmanlar kuru ayçiçek yapraklarından yapılan çayın yorgunluğa iyi geldiğini vurguladı. Peki ayçiçeğin faydaları nelerdir? Sizler için ayçiçeğine dair merak edilen her şeyi araştırdık.
"Günebakan" olarak da geçen ayçiçeği, yağı için yetiştirilen bir besindir. Ülkemizde yoğunluk olarak Marmara bölgesinde yetiştirilen ayçiçeği içeriğindeki tohumları gelişerek çekirdek elde edilir. Fabrikalarda işlenen ayçiçeği, yağ bitkileri arasında ilk sırada yer alır. Yağı karşılamada yüzde 70 oranda kullanılan ayçiçeği, çok az kişi tarafından bilinen sağlıksal amaçla da kullanılır. Zeytin, mısır ve kanoladan daha fazla tüketilen ayçiçeği posalı besinler arsasında en zengin olanıdır. Potasyum bakımından zengin topraklarda rahatlıkla yetişir. İçeriğinde bu sayede nitrat yüksek bulunur. Ayrıca fosfor ve azot maddeleri de barındıran ayçiçeği ilaç, kozmetik ve gıda sanayinde sıklıkla kullanılır. Ayçiçeği tüketilirken içindeki çekirdekler çıkartılır, kurutulur ve tüketilir. Sindirim sistemine iyi gelen ayçiçeği ilk kez Anadolu topraklarında üretimine başlanmıştır. Alternatif tıpta kullanılan ayçiçeği, çay ve kremi yapılır. Asitli topraklarda yetişmeyen ayçiçeği, bol su isteyen bir besindir.
AYÇİÇEĞİ NASIL ÜRETİLİR VE NASIL TÜKETİLİR?
Kuruyemişler arasında en çok tercih edilen ayçekirdeğinin oluşma hikayesi ayçiçeği bitkisiyle başlar. Güneş ışıklarını seven sarı büyük çiçeklerin orta kısmında oluşan siyah çekirdekler türlerine göre değişiklik gösterebilir. Olgunluğu tamamlanan ayçiçekleri toplanıp uç kısımları kesilir. Çiçek olan kısımlarının ortasındaki çekirdekler toplanır. Bu çekirdekler taze olduklarından yumuşak ve yağlı bir yapıya sahiptir. Çıkartılan çekirdekler kurutulur. Tuzda kavrulur. Çiçekler ise çay yapımı için ayrı kurutulur ve kaldırılır. Tarlada kalan saplar sert yapıma oldukları için çeşitli sanayi malzemesi ya da köylüler el emeği sepetler şapkalar yapar. Bunun yanı sıra çekirdekler pastanelerde ham madde olarak kullanılır.
AYÇİÇEĞİNİN FAYDALARI NELERDİR?
- Yüksek miktarda fosfor içerdiğinden kemik ve kas sağlığına fayda sağlar.
- Antioksidan içeriği sayesinde bağışıklık sistemini bakteri ve virüslerden arındırır.
- İçeriğindeki şeker kan şekerini olumsuz etkilemediğinden şeker hastalarının da rahatlıkla tüketebileceği bir besindir.
- E vitamini vücut sağlığına katkı sağlar. Eksikliği ise ciltte ciddi deformelere sebep verir. Uzmanlar saç dökülmesi, yıpranması ve ciltteki bazı hastalıkların temelini E vitamini eksikliğine bağlar. Ayçiçeği E vitamini sağlamada etkili bir besindir.
- Sinir hücrelerini yeniler. Böylece baş ağrısı, yorgunluk ve depresyon gibi rahatsızlıklara zemin hazırlayan süreçleri engeller.
- Posalı bir besin olduğundan bakteri ve virüslerin vücutta kalma sürecini hızlandırır. Bağırsakları temizleyerek kabızlık gibi sorunların yaşanması önler.
- Yağı kolesterol bakımından fayda sağlamazsa da kendisi kolesterol seviyesini düşürür.
- Üst solunum yolları hastalıklarıyla ortaya çıkan yüksek ateş, öksürük ve balgam gibi sağlık sorunlarına ayçiçeği çayı iyi gelir.
- Hücreleri yenilediğinden beyin sağlığına da olumlu katkı sağlar. Hafızayı güçlendirir.
AYÇİÇEĞİ ÇAYI NASIL YAPILIYOR?
Çekirdekleri çıkarılmış ayçiçeği yaprak ve dallarıyla beraber kurutulur. 20 grama yakın olan ayçiçeği bir bardak su ilave edilerek kaynatılır. 10 dakika sonra ocaktan alınıp süzülür. İçerisine bal eklenerek 3 çay kaşığı kadar tüketilir.
AYÇİÇEĞİNİN ZARARI VAR MI?
Aşırı tüketildiğinden ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Özellikle içerdiği yağ faydalı haldeyken aşırı tüketim sonucu zararlı hale gelebilir. Bölgesel yağlanmaya yol açar. Bunun yanı sıra karaciğerin işlevselliğini olumsuz etkiler. Cilt sorunları da bu süreçte görülebilir.