Ay'dan Toplanan Örnekler, Evreni Anlamada Oldukça Önemli

Apollo 11 hizmetiyle yaklaşık 50 yıl evvel Ay’a giden Neil Armstrong’un topladığı örnekler, bilim kişilerinin kozmosu anlamasına epey yardımcı oluyor. Apollo astronotları, 1969 ve 1972 yılları arasında gerçekleştirilen yekun altı Ay hizmetinde, taş ve topraktan oluşan 382 kg’lık örnek topladı.

Houston’daki Johnson Uzay Merkezi’nde çalışan Samuel Lawrance, AFP’ye verdiği röportajında “Ay, Güneş Sistemi’nin Rosetta Taşı (Mısır'da kale prodüksiyonundaki bir kazı sırasında rastlantı ürünü bir Fransız askeri tarafından bulunmuş olan yazıt). Gezegen bilimi için bir temel taşı” tabirlerini kullandı.


Lawrance, Apollo hizmetlerinde toplanan örneklerin ehemmiyetiyle ilgili olarak şunları söyledi:

“İnsanlar, etrafımızdaki kozmosu ve Güneş Sistemi’ni anlamada Apollo örnekleri üzerinde çalışmanın ne kadar kıymetli olduğunu tam olarak anlayamıyor. Gezegen biliminde yaptığımız birçok keşif, yalnızca Ay’da değil Merkür, Mars ve birtakım asteroitler üzerinde yapılanlar da Apollo hizmetleri sırasında elde ettiklerimizle direkt olarak irtibatlı.”

Apollo 11 ve Apollo 17 vazifeleri sırasında toplanan örneklerden kimileri, devrin ABD Yöneticisi olan Richard Nixon tarafından, ABD’nin güzel niyet göstergesi olarak gayrı yerküre devletlerine verilmiş olsa da Ay taşlarının büyük bir çoğunluğu NASA’nın Houston’daki Ay Örnekleri Laboratuvarı’nda tutuluyor (Lunar Sample Laboratory).

Lawrance, bu örneklerin, fırtınalardan ve vesair birçok doğal felaketten kurtulabilecek biçimde bilinmeyen bir mahzende mühürlü olarak tutulduğunu söyledi. Bu örnekler, Apollo 11 vazifesinin 50.yılı erdemine daha ileri çalışmalar için memleketteki birçok bilim kişisine gönderildi.

Bu mevzuda ince eleyip sık dokuduklarını söyleyen Lawrance, “Oldukça dikkatliyiz. Bunlar Dünya’daki en kıymetli materyaller ve bilim kişileri örnek talebinde bulunduklarında nispeten titiz bir süreçten geçirildiler” dedi.

NASA’nın elinde elli yıldır bulunan bu örnekler sayesinde hâlâ yeni keşifler yapılabiliyor. Lawrance, bu mevzuyla ilgili olarak “Taşlar değişmedi lakin laboratuvar ekipmanları sayesinde tahlil metotlarımız değişti” diyor.

Altı Ay hizmetinin, bilim kişilerinin kainatı manaya yolunu değiştirdiğini söyleyen Lawrance, daha uzun periyodik vazifelerin daha da etkileyeci olacağını tabir ediyor.