Aydınoğulları Beyliği Hakkında Bilgi

Aydınoğulları Beyliği Hakkında Kısa Bilgi

Aydınoğulları Beyliği Tarihi

Aydınoğlu Beyliği veya Aydınoğulları Beyliği, Anadolu Selcuklu Devleti 'nin cokmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri doneminde, 14 yuzyıl başlarında Guneybatı Anadoluda Aydın ve cevresinde kurulmuş; doneminde hayli etkili olmuş bir Turk beyliğidir

1308'de Aydın ve cevresinde kuruldu Devletin kurucusu Aydınoğlu Mehmed Bey, Germiayanoğlu Yakub Bey'in ordusunda subaşıydı (ordu komutanı) ve Germiyanoğulları Beyliği'nin Batı Anadolu'daki sınırlarını genişletmekle gorevlendirilmişti Bizans'tan Birgi'yi aldıktan sonra bağımsızlığını ilan etti; Birgi'yi babasının adıyla anılan beyliğinin başkent yaptı (1308) Kente, kendi adıyla anılan bir ulu cami ve kulliye inşa ettirdi Birgi'nin ardından Odemiş, Sultanhisar ve İzmir'i de topraklarına kattı Ayasulukta (bugunku Selcuk) Aydınoğullarının ilk donanmasını kurdu Topraklarını beş oğlu aarasında paylaştırdı İzmir valiliğine oğullarından Umur Bey'i getirdi Ayasuluk'taki donanma, Umur Bey'in komutasında Ege adalarına ve Rumeli kıyılarına akınlar yaptı

Mehmed Beyin 1334'te olumu uzerine beyliğin başına oğlu Umur Bey gecti; 14 yıl saltanat surdu Umur Bey Selcuk ve İzmir'de tersaneler kurdu; donanmasını guclendirdi Sakız, Bozcaada, Eğriboz, Mora ve Rumeli kıyılarına akınlar duzenledi Bizans'taki taht kavgalarına mudahele etti ve Kantakuzen'in tahta oturmasında rol oynadı Umur Bey Alaşehir'i de topraklarına katınca, Venedik, Ceneviz, Rodos Şovalyeleri ve Kıbrıs Krallığı'nın donanmaları birleşerek harekete gecti Birleşik Haclı donanması 1344te İzmir'in sahil kesimini ele gecirdi ve Aydınoğulları bu savaşta donanmasını yitirdi Umur Bey, İzmir'i geri almak icin yaptığı kuşatma sırasında hayatını kaybetti

Umur Bey'in 1348'deki olumunden sonra sırayla Mehmet Bey'in oğullarından Hızır Bey ve İsa Bey Aydınoğulları hukumdarı oldu Hızır Bey, 1348'de Venedik, Kıbrıs Krallığı ve Rodos Şovalyeleri ile cok ağır bir anlaşma imzalamak zoruna kalmıştı Yirmi maddelik anlaşmanın şartları gereği, Aydın ili iskelesinde alınan gumruk vergisinin yarısı Latinlere bırakılıyor; Aydınoğlu deniz kuvvetleri silahtan tecrit ediliyor, gemiler karaya cekiliyordu Bu anlaşma beyliğin deniz faaliyetlerini durdurmasına ve gucunu yitrmesine sebep oldu Benzer bir anlaşma 1351'de Ceneviz'le de imzalandı Anlaşma, 1371'de İsa Bey doneminde de yenilendi

Aydınoğuları, başlangıcta Osmanlılarla dostane ilişkiler kurulmuştu Ancak ilişkiler, 1389'da Osmanlı tahtına cıkan I Bayezid'in kardeşi Yakup Bey'i oldurmesi uzerine bozuldu Bu olaya tepki gosteren ve guclerini birleştiren Anadolu Turkmen Beyleri arasına Aydınoğuları Beyliği de katıldı Genc Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid, kendisine karşı birleşen beylikler uzerine 1390'da sefere cıktı Aydınoğlu himayesinde bir Rum şehri olan Alaşehir'i Osmanlı idaresine kattı İsa Bey, bu gelişmeler uzerine topraklarını Yıldırım Bayezid'e bırakarak Tire'de oturmayı kabul etti İsa Bey'in kızı Hafsa Sultan'ın Yıldırım Bayezid ile evlendirilmesi sonucu iki aile arasında akrabalık ilişkisi sağlandı

1402deki Ankara Savaşı'nda Yıldırım Bayezid'i yenen Timur Aydınoğullarına eski topraklarını geri verdi Beyliğin başına İsa Bey'in oğlu Musa Bey', onun kısa sure sonra olumu uzerine de II Umur Bey gecti (1403)

II Umur Bey, 1405 yılında beyliği amcasının oğlu Cuneyd Bey'e bırakmak zorunda kaldı Aydınoğuları, Cuneyd Bey'in idaresinde bir sure daha varlığını surdurebildi Cuneyt Bey, Osmanlı Devleti'ndeki Fetret devri olayları ve Duzmece Mustafa isyanında onemli rol oynadı En sonunda İzmir yakınlarındaki sığındığı kalede teslim olmak zorunda kaldı ve hem kendisi hem de ailesi olduruldu Boylece 1426'da Aydınoğulları Beyliği toprakları II Murad tarafından kesin olarak Osmanlı Devletine katılarak ilhak edildi


kaynak:wikipedia
​