Baylor Üniversitesi’nde araştırma vazifelisi olan gezegensel jeofizik doçenti Peter B. James, güneş sistemimizin ve Ay’ın en büyük kraterinin altında devasa bir kütle keşfetti ve bunun sebebinin Ay’a çarpıp krater oluşturan dev bir asteroitten kaynaklanıyor olabileceğini söyledi.
“Hawaii’nin en büyük adasının beş katı büyüklüğündeki bir metal yığınını alıp gömdüğünüzü düşünün. Bunu aşağı yukarı bu türlü açıklayabilirim.”

Krater oval biçimde, 2.000 km genişliğinde ve birkaç mil derinlikte. Boyutuna karşın Dünya’dan görünemiyor zira krater, Ay’ın uzak tarafında bölge alıyor. Ay etrafındaki yerçekimi kuvvetindeki değişiklikleri ölçmek için araştırmacılar, NASA’nın GRAIL hizmetinde kullanılan uzay araçlarının olgularını tahlil etti.
“Bu dataları Ay Keşif Orbiter’inin Ay topografyası doneleriyle birleştirdiğimizde, Ay’ın Güney kısmında mahal alan havzanın altında dev kütlelerde materyal keşfettik. Bu ekstra kütlenin açıklamalarından biri, bu kraterin oluşmasını sağlayan asteroitteki metalin orada gömülü olması olabilir.”
James’in dediğine nazaran ağır kütle, havza tabanını 1,2 km’den daha aşağıya gerçek ağırlaştırıyor. Büyük asteroid çarpışmalarının simülasyonları, sahih koşullar altında bir asteroidin bir demir-nikel çekirdeğinin darbe sırasında üst manto içine dağılabileceğini gösteriyor. Bir farklı mümkünlük ise bu büyük kütlenin, Ay magma okyanusu katılaşmasının son aşaması ile irtibatlı ağır oksitlerin bir konsantrasyonu olması.
James, 4 milyar yıl evvel oluşmasına karşın Güney Kutbu-Aitken kraterinin güneş sistemimizdeki en büyük krater olduğunu söylüyor. Yerküre da dâhil olmak üzere güneş sistemi boyunca daha büyük tesirler yaşanmış olsa da izleri kaybolmuş durumda. James bu havza için ‘çarpışma biçimindeki hadiselerin tesirlerini araştırmak için en yeterli doğal laboratuvarlardan biri’ sözlerini kullandı.