Ayrı ve Aykırı Bir Dünya (Otizm)

Öbür ve Aykırı Bir Dünya (Otizm) Ayrı ve Aykırı Bir Dünya (Otizm) Çocuk dendiğinde aklımıza neşe, canlılık, bitmek ve tükenmek bilmeyen bir enerji gelir Genel Olarak çevremizde bu müşteri çocuklarla karşılaşır ve onların oyun ve hayal dünyalarını hayretler içinde seyrederiz Gerçekte çocukları sevimli ve samimi yapan bu özellikleridir Ama çevresinde olup bitenlere aleyhinde düşüncesiz , dış dünya ile adeta bağını koparmış, kendi dünyasında yaşamaya çalışan çocuklar da vardır Bu çocukların en bariz özellikleri sosyal ilişki kurmadaki yaşadıkları güçlüklerdir böylece bebeklik dönemi sonrası toplum içinde bu çocukları hemencecik fark edebilirsiniz Etraflarında örülü o kalın duvarı dinmek hatta bir pencere olsun açabilmek için hayli zorlanacağınız bu çocuklara otistik çocuklar denmektedir Yeni doğan her bebek yaşamın birincil günlerinde doğal otistik bir dönem geçirirYani çevresindeki insan ve eşyalara karşı dikkatsiz ve dıştan gelen uyarılara karşısında tepkisizdir Fakat bayağı gelişim sürecinde bu dönem bir kaç hafta kadar devam eder ve artan bir şekilde çocuk dış dünyaya açılmaya ve çevresiyle ve bilhassa insanlarla ilgilenmeye ve ilişkiye girmeye başlar Otistik çocukların çoğu alışılagelmiş sanılan ve fazla kısa süren bu dönemi bir türlü aşamaz ve dışa açılamazlar Karşısına anne geldiğinde kimse yokmuş gibi tepkisiz kalan ve adeta bir gülücüğü zeka esirgeyen bu çocuklar itinalı bir gözlemci kadar hemencecik ayrım edilebilirler Hastalığın Belirtileri Genel Olarak bebekliğin ilk iki yılı içinde otizme ait belirtilerin başlaması beklenir Nadiren bu belirtiler daha geç yaşta da başlayabilir Otizm belirtileri çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine göre fazla farklılıklar gösterebilir Bebekliğin ilk dönemlerinde annelerin birincil ayrım ettikleri çocuklarının öteki çocuklara nazaran daha az güldükleridir Annenin somut teması, çocuğunu kucaklaması ve öpmesi her çocuğun arzuladığı bir işlev olmasına rağmen bu çocukları rahatsız eder Adeta sevilmekten hoşlanmazlar ve tepki gösterirler Başlıca babanın seslenmesine aleyhinde cevap vermemeleri sebebiyle birçok aile çocuklarının sağır olduğunu dahi düşünebilir Çevredeki insanların görünümleri, giysileri dikkatlerini çekmez dıştan izlendiğinde az daha odada kimse yokmuş gibi davranırlar İnsanlarla göz göze gelmekten kaçarlar Yalnızlığı severler ve yalnız bırakılmaya tepki göstermezler Normalde çocuklar uyumadıkları dönemlerde yatakta kalmak istemez anneden ilgi beklerler Oysa bu çocuklar uyumadıkları halde saatlerce yatakta sessizce kalabilirler Ilk dönemlerde anne ve babayı öteki insanlardan ayırmakta güçlük çekmelerine karşın yaşları ilerledikçe anne babaya bağlılıkları aşırı derecede artabilir ve ayrıldıklarında yoğun bıkkınlık yaşayabilirler Otistik çocuklar en çok konuşma gecikmesi şikayeti ile hekime getirilirler Maddesel gelişimi yaşına uygun olan çocuğun konuşması yaşıtlarına kadar epeyce geridir 5 yaşına geldiklerinde fakat % 50 si tek kelimelerle konuşabilir Konuşmayı ilişki kurmaktan fazla ihtiyaçların giderilmesi için kullanırlar Bir kısmı ise ileri yaşlarda dahi konuşamaz veya konuştukları anlaşılamaz Konuşmanın geriliği yanında bu çocuklarda söylenen sözcükleri tekrar ve sözcük uydurma gibi tavır bozuklukları görülebilir Konuşmadaki tüm bu gerilik ve bozukluklar çocuğun ilişki kurmadaki zorluğunu bir kat daha artırır Her yaş çocuğu kendi yaşıtlarıyla oynamaktan hoşlanır Yaşıtlarıyla bir araya geldiğinde onlarla ilgilenir ve oyun kurmaya çalışır Otistik çocuklar ise her zaman yalnız olmayı tercih eder, çocukların içine karışmaz, her zaman bir köşede yalnız başına oynarlar Kendi özel tavır biçimleri ile diğer çocuklardan derhal ayırt edilebilirler Mesela kendi etraflarında her zaman dönme, tek but üzerinde zıplama ve odanın içinde bir köşeden diğerine koşma gibi amaçsızca tekrarlanan hareketleri vardır El çırpma, tüm bedeni sallama gibi alışılmış dışı karoser hareketleri uyarı çekicidir Alaka alanlarının kısıtlılığı nedeniyle belirli oyuncaklarıyla defalarca benzer biçimde ve defalarca oynarlar Evde bulunan bir takım nesnelere fazla alaka gösterebilirler Mekanik aletlere ve dönen nesnelere ilgileri büyüktür Bir Takım nesnelere karşısında şehvetli olmayan ve bize tarafından amaçsız aşırı bağlılıkları vardır bir parça sicim veya gazoz kapağı onlar için vazgeçilmez birer nesne olabilir Hayat içindeki herzamanki değişimlere aleyhinde direnç gösterirler Konut içinde bir eşyanın yerinin değişmesine müsade vermez, eve alınan yeni bir eşyayı göstermek istemezler Değişime aleyhinde bu direnç ailenin hayatında kısıtlamalara neden olacak derecede hastalık verici olabilir Tepkileri ani ve düşüncesiz olabilir Öfke patlamaları, kendine zarar verici davranışlar veya uygunsuz mutluluk nöbetleri gözlenebilir Yaş ilerledikçe çocuğun çevresiyle aktif ilişkiye girmesi artabilir ancak hudut koyamama gibi uygunsuz davranışlar devam eder Daha ileri yaşlarda zekası adi olan çocuklarda evvelden olan olayları ayrıntılı anımsama ve akılda tutmalar görülebilir Müzik, hafızada alıkoyma ve okuma gibi bir takım özel alanlarda ilginç ve düşünce almaz becerileri olabilir Otistik çocukların aile göre hekime birincil getirilme nedeni genel olarak konuşmalarındaki gecikmedir Ama daha birincil yıl içinde çocuğun dış dünyaya kapalılığı ilgili bir anne kadar ayrım edilebilir Kendisi ile dış dünya arasında kalın bir duvar olan bu çocuklar annelerinin gösterdiği sevgi ve ilgiye az daha ilgisiz kalırlar Bir annenin bunu ayrım etmemesi muhtemel değildir Ama çocuğuna karşısında pervasız ve sevgisini gösteremeyen anneler bu bozuk gidişi anlamayabilirler Otistik çocukların bir çoğunda zeka düzeyi normalin altındadır Bu çocuğun genel olarak işlevselliğini azaltan bir faktördür Yapılan incelemeler otizmin toplumda yaklaşık 10000 çocuktan 4 ünde görüldüğünü göstermiştir Erkek çocuklarda kızlara oranla 45 kat daha pozitif sıklıkta görülür Otistik çocukların kardeşlerinde bu hastalığın görülme sıklığı normal çocuklara oranla daha fazladır Otizm'in Nedenleri Otizmin gelişimsel bir hastalık olduğu düşünülmekte ve nedeni konusunda incelemeler hala devam etmektedir Birlikte akıl geriliği ve sara nöbetlerinin sık bulunması biyoloji ile ilgili nedenlerin daha ön planda olduğunu göstermesi açısından uyarı çekicidir Kardeşler ve ikizler üzerinde yapılan incelemeler kalıtımsal faktörlerin manâlı olduğunu düşündürmektedir Uzun yıllar otizmin nedeni olarak anne bebek arasındaki iletişimsizlik konu edilmiş ve bu çocukların annelerine çocukla hissi ilişki kurmada yetersizliklerini anlatmak için buzdolabı anne yakıştırması yapılmıştır Ancak daha sonra aynı anne babadan doğma öteki çocuklarda aynı sorunların olmaması ve bütün otistik çocukların annelerinin de buzdolabı anne modeline uymaması bu görüşü destekleyen verilerin yetkisiz kaldığı fikrini doğurmuştur Otizmin ensefalit, frajil x sendromu, fenilketonüri ve doğumsal kızamıkçık enfeksiyonu gibi bazı tıbbi durumlarla birlikte de daha sık görülebilmesi ve bu çocukların yaklaşık % 25 inde sara nöbetlerin de bulunması nedeni nörobiyolojik alanda arama zorunluluğunu gündeme getirmiştir Otizm'in Tedavisi Nedenin kesinkes bilinememesi tedavi yaklaşımlarını sınırlamaktadır Şurası unutulmamalıdır ki otizm tedavisinin ilk ve en kayda değer aşaması ailenin hastalık hakkında veri sahibi olmasıdır Çünkü çare içinde aile etkin olarak rol almalıdır Bunun için tedavi ekibi ile işbirliği etmek zorundadırlar Gerginliğini üzerinden atamamış, sabırsız ve beklentisi yüksek olan ailelerin tedaviyi sürdürebilmeleri imkansızdır Hastalığa özgü bir hap hemen şimdi yoktur Ama kendine ya da etrafına hasar veren, huzursuz, uykusuz, aşırı hareketli çocuklara bir takım ilaçlar kullanılmaktadır derhal esas olarak üstünde durulan çocukları otistik halden çıkarmaya karşın tavır ve eğitim programlarıdır Burada maksat çocuğun sosyalleşmesini ve ilişki kurabilmesini sağlamaktır Çocuğun zeka düzeyine göre tavır ve okuma yazma eğitimi verilebilir Bu çabaların asıl amacı çocuğun dış dünyaya uyumunu sağlamaktır Bu programların yetkili ve ehliyetli insanların katkısıyla sürdürülmesi gerekir Kısa vadede sonuç ummak doğru olmaz Tedaviden alınacak sonuç çocuğun zeka düzeyi ile yakından ilgilidir Akıl düzeyi düşük , konuşması geri çocukların tedaviden kullanım oranları oldukça düşüktür Otistik çocukların fakat % 10 u ileriki yaşamlarında başkalarına fakir olmadan yaşamlarını sürdürebilirken büyük kısmı yardımsız ve egemen yaşayamaz Otistik Çocuklarda Işaret Bazı Özellikler Kendisini çevresinden uzaklaştırma ve kendi dünyasında yaşama Cansız nesnelere insanlardan daha fazla ilgi manzara id Sebepsiz tebessüm, gülme ve ağlamalar Söylenen sözleri anlamsızca tekrarlama Konuşması yaşıtlarına tarafından gerilik Cümle içinde kelimelerin yerlerini hatalı kullanma Anlamsız yeni kelimeler uydurma Göz göze gelmekten ısrarla uzak durma Kucağa alınmayı beklememe Değişikliklerden uzak durma sırt sırta anlamsızca bir takım hareketlerin tekrarı Fikir, müzik ve okuma gibi alanlarda ilginç becerilerinin olması Kendine zarar verici hareketler Dış uyaranlara (ışık , ses gibi ) anormal yanıtlamak Belirlenmiş nesnelere aşırı bağlanma (ip parçası, gazoz kapağı gibi) Diğer çocuklarla ilişkiye girememe Aşırı korkulu ve tedirgin bir hal içinde olma özel baskı