Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Aziziye Müdafaası (Savunması)
Doksanüç Harbi diye tarihe geçen 18771878 OsmanlıRus Savaşında, Erzurum ’daki Aziziye Tabyasında, Ruslara karşısında gerçekleştirilen müdafaa
24 Nisan 1877 ’de Ruslar, Osmanlı Devleti'ne savaş duyuru etmişler, batıda Tuna boyundan ve doğuda Kars cihetinden saldırıya geçmişlerdi Doğu cephesinde ordumuzun başkumandanlığını Gazi Ahmed Muhtar Paşa yapıyordu Yetenekli ve cesur bir asker olan Ahmed Muhtar Paşa, Kars ’ı alan Rus ordusu karşısında askerini muhafaza ederek programlı bir şekilde Erzurum ’a çekilmişti Bu çekilme esnasında yaptığı Halyaz, Zivin, Gedikler ve Yahniler meydan savaşlarında zafer kazanmış, hatta Sultan İkinci Abdülhamid Han tarafından taltif görerek “Gazi unvanını almıştı Askerimiz, zorlama ve donanım yönüyle üstün Rus ordusu aleyhinde, silah ve yiyecek bakımından iyi şartlarda olmaması sebebiyle, Erzurum ’a kadar çekilmeye zoraki kalmıştı
Erzurum ’a yaklaşan Rus ordusu kumandanı, Ahmed Muhtar Paşaya elçi göndererek teslim olmasını istedi Paşa, komutanları ile yaptığı istişareden daha sonra “şüphesiz hayır cevabını verdi Teslim teklifi şehirde duyulmuş, halk müziği galeyana gelmişti Çocuğundan ihtiyarına, kadınından hastasına değin halkın, kanlarının son damlasına dek Moskof kâfirlerine karşı savaşıp, vatan ve namuslarını, şehid oluncaya değin müdafaa edeceklerine karar aldıklarını, Gazi Ahmed Muhtar Paşaya bildirmişlerdi Göz yaşlarını tutamayan kumandan, heyet başkanının alnından öptükten sonradan, Sultan İkinci Abdülhamid Hanın gönderdiği telgrafı gösterdi Padişah, telgrafında; “şu anda bulunduğunuz yer, Asya ’nın en mühim noktası ve düşmanın göz diktiği yerdir Bu sebeple Erzurum ’u büyük bir risk beklemektedir Allahü teala muhafaza eylesin, epeydir ordumuzda görülen parçalanma ve çöküntüler bu sefer de meydana gelir, Erzurum ’a bir hasar olur, istilaya duçar olursa, böyle elemli bir olayın devletimizin maddesel ve manevi varlığında açacağı yarayı size anlatmaya gereksinim yoktur Şu halde, asıl iş görecek ve devletin üzerindeki nimet hakkını gözetip, milletimizin sizden beklediği şerefi kanıt edecek gün bugündür Iffet ve şerefimizi muhafaza edemezsek, bu, kıyamete kadar tarihimizden silinmeyecek ve askerlik şerefimize sürülmüş dokunaklı bir leke olacaktır diyordu
Bu telgraf, halka duyuruldu Herkes balta, satır, kılıç, süngü, tüfek, tabanca ne bulduysa tedbirini alıp büyük bir coşku içinde, Rusların Erzurum ’a yaklaşmasını bekliyordu bu arada halkın içinde gizliden gizliye faaliyet belirten Osmanlıyı doğru vurmaya çalışan Ermeni ve Yahudiler, menfi propaganda yaparak halkın savaş azmini kırmaya çalıştılar Teslim olunduğunda can ve mal emniyetinin olacağını, huysuz halde herkesin kılıçtan geçirileceğini söyleyerek Rusların vaatlerini tekrar ediyorlardı Lakin, buna aldıran olmadı Ne pahasına olursa olsun savaşacaklardı!
Gazi Ahmed Muhtar Paşa da, savunma tedbirlerini almış, tabyalara güvendiği komutanları vazifelendirmişti
Anadolu içlerine doğru yürümelerine, Erzurum ’u tek engel olarak görebilen Rusların başlıca gayesi, şehri ele geçirmekti Hem, yerli Ermeni ve Yahudilerden de faydalanıyorlardı Hacibey adlı bir hainin kumandasında, 8 Kasımı 9 Kasıma bağlayan gece, saat ikide harekete geçen düşman, Aziziye Tabyasına başat düzenledi
Dominant için, Müdürge ve Tasmahur köylerinin Ermenilerini ve Vank kilisesi papazlarını kullandılar Müslüman kılığına giren ve Osmanlıca'yı bilen bu hainlerin yardımıyla Vank Deresindeki nöbetçileri şehid ettiler Büyük bir sessizlik içinde, Aziziye Tabyasına girerek ikinci ve üçüncü kesimlerinde uyuyan yüzlerce askerimizi şehid ettiler Tabyanın birinci kesimi, azıcık kenarda kalıyordu ve komutanları kaymakam (Yarbay) Bahri Bey, uyanıktı İkinci ve üçüncü kesimlerdeki gürültüyü işitmiş, baskına uğradıklarını anlamıştı Derhal silah başı ederek, şiddetli bir müdafaaya başladı Türk askerini toplu katliamdan kurtaran kaymakam Bahri Bey, yaralanmasına karşın, bunu askerden gizleyerek müdafaaya devam etti
Gece yarısı, top ve tüfek seslerini duyan Erzurumlular, müezzinin; “Ey Erzurumlular! Ey halk müziği! Moskof kâfirleri Aziziye ’yi bastı Allah ’ını seven, eli tabanca tutan cümbür cemaat, askerimizin yardımına koşsun! Vatanını seven yetişsin! nidası üzerine, gece karanlığında sokaklara döküldüler Bunlar arasında, Nene Hatun da vardı
Askerini tabanca başı eden Gazi Ahmed Muhtar Paşa, Aziziye istihkâmından, telgrafla haber almaya çalışıyor, fakat; “Harb oluyor! cevabından diğer bir şey öğrenemiyordu Paşa, üç tabur alarak Topdağı ’na çıktı Oranın kumandanı Müşir Hasan Tahsin Paşa ile birleşti Ortalık tamamen aydınlandıktan sonradan, Aziziye istihkâmlarından birinde şiddetli çarpışmaların olduğunu, diğer iki tabyada ses seda çıkmadığını gördü Ahmed Muhtar Paşa, Kaptan Mehmed Paşa kumandasındaki iki tabur askeri, Aziziye ’ye yolladı Kaptan Mehmed Paşa, askerleriyle Aziziye istihkâmının ortasındaki kışlaya doğru yaklaşınca, Ruslar tarafından ele geçirilmiş olan kışlanın mazgallarından şiddetli bir tüfek ateşine tutuldu Bunun üzerine Kaptan Mehmed Paşa, kışlayı kuşattı Üçüncü kısımda çarpışma hâlâ devam ediyordu Artık, Erzurum halkı da yetişmişti Hücum ederek istihkâmın içine girdiler Düşmanla muharebe, göğüs göğüse akıntı ediyordu
sırası gelmişken, tabyanın birinci kısmından hâlâ çarpışmaya aralıksız Bahri Beyden, Ahmed Muhtar Paşaya; “Gece, başat hemencecik yaralandığını, askere belli etmeden çarpışmaya devam ettiğini, acele yardıma gelinmesini belirten bir haber geldi Yardıma gönderilen Kaptan Mehmed Paşa ve ahali, Bahri Beyin bulunduğu kısma geçti İki alev aralarında kaldığını görebilen düşman, bozguna uğrayarak kaçmaya başladı Halk Müziği ve asker takibe başladılarsa da, Rusların ateşi karşısında durakladılar Hadiseyi özenle peşine düşüp takip eden Topdağı ’ndaki istihkâmlarımız, Ruslara karşısında ateşe başladılar Bu şart karşı, galibiyet elde edemeyeceklerini anlayan Ruslar, geri çekildiler
O gün Aziziye kurtarılmış, asker ve halktan 1000 civarında şehid verilmiş, 2300 civarında Rus öldürülmüştü
kaynak:türktarih *
Doksanüç Harbi diye tarihe geçen 18771878 OsmanlıRus Savaşında, Erzurum ’daki Aziziye Tabyasında, Ruslara karşısında gerçekleştirilen müdafaa
24 Nisan 1877 ’de Ruslar, Osmanlı Devleti'ne savaş duyuru etmişler, batıda Tuna boyundan ve doğuda Kars cihetinden saldırıya geçmişlerdi Doğu cephesinde ordumuzun başkumandanlığını Gazi Ahmed Muhtar Paşa yapıyordu Yetenekli ve cesur bir asker olan Ahmed Muhtar Paşa, Kars ’ı alan Rus ordusu karşısında askerini muhafaza ederek programlı bir şekilde Erzurum ’a çekilmişti Bu çekilme esnasında yaptığı Halyaz, Zivin, Gedikler ve Yahniler meydan savaşlarında zafer kazanmış, hatta Sultan İkinci Abdülhamid Han tarafından taltif görerek “Gazi unvanını almıştı Askerimiz, zorlama ve donanım yönüyle üstün Rus ordusu aleyhinde, silah ve yiyecek bakımından iyi şartlarda olmaması sebebiyle, Erzurum ’a kadar çekilmeye zoraki kalmıştı
Erzurum ’a yaklaşan Rus ordusu kumandanı, Ahmed Muhtar Paşaya elçi göndererek teslim olmasını istedi Paşa, komutanları ile yaptığı istişareden daha sonra “şüphesiz hayır cevabını verdi Teslim teklifi şehirde duyulmuş, halk müziği galeyana gelmişti Çocuğundan ihtiyarına, kadınından hastasına değin halkın, kanlarının son damlasına dek Moskof kâfirlerine karşı savaşıp, vatan ve namuslarını, şehid oluncaya değin müdafaa edeceklerine karar aldıklarını, Gazi Ahmed Muhtar Paşaya bildirmişlerdi Göz yaşlarını tutamayan kumandan, heyet başkanının alnından öptükten sonradan, Sultan İkinci Abdülhamid Hanın gönderdiği telgrafı gösterdi Padişah, telgrafında; “şu anda bulunduğunuz yer, Asya ’nın en mühim noktası ve düşmanın göz diktiği yerdir Bu sebeple Erzurum ’u büyük bir risk beklemektedir Allahü teala muhafaza eylesin, epeydir ordumuzda görülen parçalanma ve çöküntüler bu sefer de meydana gelir, Erzurum ’a bir hasar olur, istilaya duçar olursa, böyle elemli bir olayın devletimizin maddesel ve manevi varlığında açacağı yarayı size anlatmaya gereksinim yoktur Şu halde, asıl iş görecek ve devletin üzerindeki nimet hakkını gözetip, milletimizin sizden beklediği şerefi kanıt edecek gün bugündür Iffet ve şerefimizi muhafaza edemezsek, bu, kıyamete kadar tarihimizden silinmeyecek ve askerlik şerefimize sürülmüş dokunaklı bir leke olacaktır diyordu
Bu telgraf, halka duyuruldu Herkes balta, satır, kılıç, süngü, tüfek, tabanca ne bulduysa tedbirini alıp büyük bir coşku içinde, Rusların Erzurum ’a yaklaşmasını bekliyordu bu arada halkın içinde gizliden gizliye faaliyet belirten Osmanlıyı doğru vurmaya çalışan Ermeni ve Yahudiler, menfi propaganda yaparak halkın savaş azmini kırmaya çalıştılar Teslim olunduğunda can ve mal emniyetinin olacağını, huysuz halde herkesin kılıçtan geçirileceğini söyleyerek Rusların vaatlerini tekrar ediyorlardı Lakin, buna aldıran olmadı Ne pahasına olursa olsun savaşacaklardı!
Gazi Ahmed Muhtar Paşa da, savunma tedbirlerini almış, tabyalara güvendiği komutanları vazifelendirmişti
Anadolu içlerine doğru yürümelerine, Erzurum ’u tek engel olarak görebilen Rusların başlıca gayesi, şehri ele geçirmekti Hem, yerli Ermeni ve Yahudilerden de faydalanıyorlardı Hacibey adlı bir hainin kumandasında, 8 Kasımı 9 Kasıma bağlayan gece, saat ikide harekete geçen düşman, Aziziye Tabyasına başat düzenledi
Dominant için, Müdürge ve Tasmahur köylerinin Ermenilerini ve Vank kilisesi papazlarını kullandılar Müslüman kılığına giren ve Osmanlıca'yı bilen bu hainlerin yardımıyla Vank Deresindeki nöbetçileri şehid ettiler Büyük bir sessizlik içinde, Aziziye Tabyasına girerek ikinci ve üçüncü kesimlerinde uyuyan yüzlerce askerimizi şehid ettiler Tabyanın birinci kesimi, azıcık kenarda kalıyordu ve komutanları kaymakam (Yarbay) Bahri Bey, uyanıktı İkinci ve üçüncü kesimlerdeki gürültüyü işitmiş, baskına uğradıklarını anlamıştı Derhal silah başı ederek, şiddetli bir müdafaaya başladı Türk askerini toplu katliamdan kurtaran kaymakam Bahri Bey, yaralanmasına karşın, bunu askerden gizleyerek müdafaaya devam etti
Gece yarısı, top ve tüfek seslerini duyan Erzurumlular, müezzinin; “Ey Erzurumlular! Ey halk müziği! Moskof kâfirleri Aziziye ’yi bastı Allah ’ını seven, eli tabanca tutan cümbür cemaat, askerimizin yardımına koşsun! Vatanını seven yetişsin! nidası üzerine, gece karanlığında sokaklara döküldüler Bunlar arasında, Nene Hatun da vardı
Askerini tabanca başı eden Gazi Ahmed Muhtar Paşa, Aziziye istihkâmından, telgrafla haber almaya çalışıyor, fakat; “Harb oluyor! cevabından diğer bir şey öğrenemiyordu Paşa, üç tabur alarak Topdağı ’na çıktı Oranın kumandanı Müşir Hasan Tahsin Paşa ile birleşti Ortalık tamamen aydınlandıktan sonradan, Aziziye istihkâmlarından birinde şiddetli çarpışmaların olduğunu, diğer iki tabyada ses seda çıkmadığını gördü Ahmed Muhtar Paşa, Kaptan Mehmed Paşa kumandasındaki iki tabur askeri, Aziziye ’ye yolladı Kaptan Mehmed Paşa, askerleriyle Aziziye istihkâmının ortasındaki kışlaya doğru yaklaşınca, Ruslar tarafından ele geçirilmiş olan kışlanın mazgallarından şiddetli bir tüfek ateşine tutuldu Bunun üzerine Kaptan Mehmed Paşa, kışlayı kuşattı Üçüncü kısımda çarpışma hâlâ devam ediyordu Artık, Erzurum halkı da yetişmişti Hücum ederek istihkâmın içine girdiler Düşmanla muharebe, göğüs göğüse akıntı ediyordu
sırası gelmişken, tabyanın birinci kısmından hâlâ çarpışmaya aralıksız Bahri Beyden, Ahmed Muhtar Paşaya; “Gece, başat hemencecik yaralandığını, askere belli etmeden çarpışmaya devam ettiğini, acele yardıma gelinmesini belirten bir haber geldi Yardıma gönderilen Kaptan Mehmed Paşa ve ahali, Bahri Beyin bulunduğu kısma geçti İki alev aralarında kaldığını görebilen düşman, bozguna uğrayarak kaçmaya başladı Halk Müziği ve asker takibe başladılarsa da, Rusların ateşi karşısında durakladılar Hadiseyi özenle peşine düşüp takip eden Topdağı ’ndaki istihkâmlarımız, Ruslara karşısında ateşe başladılar Bu şart karşı, galibiyet elde edemeyeceklerini anlayan Ruslar, geri çekildiler
O gün Aziziye kurtarılmış, asker ve halktan 1000 civarında şehid verilmiş, 2300 civarında Rus öldürülmüştü
kaynak:türktarih *
