iltasyazilim
FD Üye
Baba Nimetullah Nahçıvani hakkında bilgi
Baba Nimetullah Nahçıvani, Âzerbaycan'ın Nahçıvân şehrinde doğdu Asıl ismi Nîmetullah bin Mahmûd Şeyh Alvan'dır Doğum târihi bilinmemektedir 1514 (H920) senesinde Konya'ya tabi Akşehir kasabasında vefât etti Daha önce vefât ettiği de rivâyet edilirOsmanlılar zamânında yetişen İslâm âlimlerinden ve Nakşibendiyye yolunun büyük velîlerindendir
Küçük yaştan îtibâren doğum yeri olan Nahçıvân'da yer alan kıymetli âlimlerden dersler almaya başladı Fen ve din ilimlerini tahsîlden sonra tasavvufa yöneldi Bu Nedenle her yönüyle yetiştikten sonradan aldığı mânevî işâret üzerine memleketinden ayrılıp Osmanlı ülkesine gelen Nahçıvânî, Nasreddîn Hoca'nın memleketi olan, Konya'ya tabi Akşehir beldesinde yerleşti Burada lüzum yaşayış ve gerekse verdiği yazılı eserleriyle herkese ahlâk, fazîlet, ilim ve irfân nümûnesi oldu Zâhirî ve bâtınî ilimlerde çok yüksek idi Mânevî ilimlerdeki engin bilgisi ile tasavvufta, ilâhî sırlar denizinin dalgıcı olmuştu Yâni bu yolda derecesi çok yüksek idi Bununla berâber, kendi hâlini gizler, tevâzu gösterirdi Gâyet sâde yaşamayı sever, fakîrliği zenginliğe seçim ederdi
Naklî ilimlerden, özellikle tefsîr ilminde mütehassıs idi Fevâtihulİlâhiyye velMefâtihulGaybiyye isimli tefsîri ve Beydâvî Tefsîrine yazdığı hâşiyesi fazla kıymetlidir Ayrıca Muhyiddîni Arabî'nin FüsûsülHikem isimli eserine ve Gülşeni Râz isimli manzûm esere hâşiyeleri vardır Bunlardan başka, Hidâyetülİhvân ve RisâletülVücûd isminde tasavvufla ilgili iki risâlesi bulunmaktadır Fevâtihulİlâhiyye isimli tefsîrinin, bizzât kendi el yazısıyla olan nüshası, Topkapı Sarayı Üçüncü Ahmed Han Kütüphânesinde mevcuddur 1908 (H1326)de, Basımevii Osmâniyyede iki cild hâlinde basılmıştır Nahçıvânî bu eserini, 1498 senesinde, Ramazânı şerîf ayının ortalarında tamamlamıştır
Târihte ve günümüzde, bilhassa Akşehirliler aralarında; Şeyh Alvân, Nîmetullah Nahçıvânî, Baba Nîmetullah, Baba Nîmet ve Nîmetullah Sultan gibi isimlerle anılan bu büyük Türkİslâm âlim ve velîsi, zamânındaki âlim ve velîlerin en üstünlerinden idi Akşehir'de uzun seneler ilme hizmet edip, fazla talebe yetiştirdi Türkçe ile birlikte, Arabî ve Fârisîyi de bilirdi
1514 (H920) yılında vefât eden Baba Nîmetullah Nahçıvânî'nin türbesi Akşehir'de, Baştekke yolu üzerindedir Tekkeye giden yolun sağında ve Akşehir deresinin solunda olup, birkaç defâ tâmir görmüştür Türbenin önünde bir havuz vardır O büyük zâtı sevenler, kabrini ziyâret ederek, mübârek rûhâniyetinden istifâde etmekte, onu vesîle kılınca yaptıkları duâlar kabûl olmaktadır Baba Nîmet'in sandukasının nehir tarafında, büyüklü küçüklü dört farklı kitâbe taşı bulunmakta olup, ikinci taşın kitâbesinde şöyle yazmaktadır:
Hû Arkadaş Kibârı Ehlullahdan ve müfessirîni izâmdan Hâce Nîmetullah kuddise sirruh hazretlerinin merkâdi münevvereleridir (mübârek, nûrlu kabirleridir)
1) Şakâyıkı Nu'mâniyye; c1, s398
2) Şakâyıkı Nu'mâniyye Tercümesi (Mecdî Efendi); s360
3) Osmanlı Müellifleri; c1, s40
4) EsmâülMüellifîn; c2, s497
5) ElA'lâm; c8, s39
6) Mu'cemülMüellifin; c13, s111
7) KeşfüzZünûn; s189, 1292, 2028
8) Konya Velîleri; s169171
9) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c14, s292
10) İslâm Meşhûrları Ansiklopedisi; c1, s401402 *
Baba Nimetullah Nahçıvani, Âzerbaycan'ın Nahçıvân şehrinde doğdu Asıl ismi Nîmetullah bin Mahmûd Şeyh Alvan'dır Doğum târihi bilinmemektedir 1514 (H920) senesinde Konya'ya tabi Akşehir kasabasında vefât etti Daha önce vefât ettiği de rivâyet edilirOsmanlılar zamânında yetişen İslâm âlimlerinden ve Nakşibendiyye yolunun büyük velîlerindendir
Küçük yaştan îtibâren doğum yeri olan Nahçıvân'da yer alan kıymetli âlimlerden dersler almaya başladı Fen ve din ilimlerini tahsîlden sonra tasavvufa yöneldi Bu Nedenle her yönüyle yetiştikten sonradan aldığı mânevî işâret üzerine memleketinden ayrılıp Osmanlı ülkesine gelen Nahçıvânî, Nasreddîn Hoca'nın memleketi olan, Konya'ya tabi Akşehir beldesinde yerleşti Burada lüzum yaşayış ve gerekse verdiği yazılı eserleriyle herkese ahlâk, fazîlet, ilim ve irfân nümûnesi oldu Zâhirî ve bâtınî ilimlerde çok yüksek idi Mânevî ilimlerdeki engin bilgisi ile tasavvufta, ilâhî sırlar denizinin dalgıcı olmuştu Yâni bu yolda derecesi çok yüksek idi Bununla berâber, kendi hâlini gizler, tevâzu gösterirdi Gâyet sâde yaşamayı sever, fakîrliği zenginliğe seçim ederdi
Naklî ilimlerden, özellikle tefsîr ilminde mütehassıs idi Fevâtihulİlâhiyye velMefâtihulGaybiyye isimli tefsîri ve Beydâvî Tefsîrine yazdığı hâşiyesi fazla kıymetlidir Ayrıca Muhyiddîni Arabî'nin FüsûsülHikem isimli eserine ve Gülşeni Râz isimli manzûm esere hâşiyeleri vardır Bunlardan başka, Hidâyetülİhvân ve RisâletülVücûd isminde tasavvufla ilgili iki risâlesi bulunmaktadır Fevâtihulİlâhiyye isimli tefsîrinin, bizzât kendi el yazısıyla olan nüshası, Topkapı Sarayı Üçüncü Ahmed Han Kütüphânesinde mevcuddur 1908 (H1326)de, Basımevii Osmâniyyede iki cild hâlinde basılmıştır Nahçıvânî bu eserini, 1498 senesinde, Ramazânı şerîf ayının ortalarında tamamlamıştır
Târihte ve günümüzde, bilhassa Akşehirliler aralarında; Şeyh Alvân, Nîmetullah Nahçıvânî, Baba Nîmetullah, Baba Nîmet ve Nîmetullah Sultan gibi isimlerle anılan bu büyük Türkİslâm âlim ve velîsi, zamânındaki âlim ve velîlerin en üstünlerinden idi Akşehir'de uzun seneler ilme hizmet edip, fazla talebe yetiştirdi Türkçe ile birlikte, Arabî ve Fârisîyi de bilirdi
1514 (H920) yılında vefât eden Baba Nîmetullah Nahçıvânî'nin türbesi Akşehir'de, Baştekke yolu üzerindedir Tekkeye giden yolun sağında ve Akşehir deresinin solunda olup, birkaç defâ tâmir görmüştür Türbenin önünde bir havuz vardır O büyük zâtı sevenler, kabrini ziyâret ederek, mübârek rûhâniyetinden istifâde etmekte, onu vesîle kılınca yaptıkları duâlar kabûl olmaktadır Baba Nîmet'in sandukasının nehir tarafında, büyüklü küçüklü dört farklı kitâbe taşı bulunmakta olup, ikinci taşın kitâbesinde şöyle yazmaktadır:
Hû Arkadaş Kibârı Ehlullahdan ve müfessirîni izâmdan Hâce Nîmetullah kuddise sirruh hazretlerinin merkâdi münevvereleridir (mübârek, nûrlu kabirleridir)
1) Şakâyıkı Nu'mâniyye; c1, s398
2) Şakâyıkı Nu'mâniyye Tercümesi (Mecdî Efendi); s360
3) Osmanlı Müellifleri; c1, s40
4) EsmâülMüellifîn; c2, s497
5) ElA'lâm; c8, s39
6) Mu'cemülMüellifin; c13, s111
7) KeşfüzZünûn; s189, 1292, 2028
8) Konya Velîleri; s169171
9) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c14, s292
10) İslâm Meşhûrları Ansiklopedisi; c1, s401402 *