iltasyazilim
FD Üye
Bağlaçlar nelerdir?
Bağlaçların özellikleri
Bağlaçlar konu anlatımı
BAĞLAÇLAR
Cümleleri veya aynı görevdeki sözcükleri birbirine bağlayarak aralarında amaç ilgisi kuran sözcüklere denir
“İLE “VE BAĞLAÇLARI
Benzer görevdeki sözcükleri birbirine bağlar
Evin ve bahçenin kapısı açıktı(Tamlayan)
Bu radyo Adana ’da ve Mersin ’de yayın yapıyor(DT)
Akşam arkadaşıma gideceğim ve her şeyi anlatacağım
Cehennemle cenneti bu dünyada yaşadık(Nesne)
Evle okul aralarında mekik dokuyor(Tamlayan)
Annesiyle babası yarın bize gelecek(Özne)
Uyarı:Biri bağlaç diğeri ilgeç olan iki değişiklik “ile vardırBir cümlede “ilenin yerine “veyi getirebiliyorsak bağlaç, getiremiyorsak edattır
“Ara Sıra yandık ara sıra menekşelerle söyleştik(Edat)
“Kazaklarla ceketi parayla aldım(BE)
“DE BAĞLACI
*Denklik, gibilik anlamı katar
O filmi ben de seyrettim
Bence Aslı da bu işten anlamıyor
*Mübalağa anlamı katar
Çocuğun okuduğu şiir de şiirdi hani
Aldıkları araba da araba yani
*Hor Görme anlamı katar
Sen sınavı kazanacaksın da ben göreceğim
Güya bu işten anlıyorsun da konuşuyorsun
Büyüyecek de adam olacak da bize bakacak
*Sitem anlamı katar
Okula dek geldin de bir selam vermedin
İzmir ’e dek geldin de yanıma uğramadın
*Şaşma,inat,sebep, korkutma anlamı katar
Kardeşin de mi bizimle gelecek?(Şaşırma)
Ufaklık, kalemi vermem de vermem,diyor(İnat)
Ailesiyle kavga etti de evi terk etti(Sebep)
Dışarı çık da göreyim
*Lakin, ama anlamında kullanılır
Pansiyona kaydını yaptı da yerleşmedi
Bize gelmiş de fazla kalmamış
Uyarı:Türkçede biri bağlaç diğeri hal eki olan iki çeşit “de vardır “Deyi cümleden çıkardığımızda cümlenin yapısı bozulursa ektir bitişik yazılır, bozulmazsa bağlaçtır farklı yazılır
Bakkalda sebze de satılıyormuş
Ayşe de okulda kalmış
“AMA , “LAKIN BAĞLACI
*Karşıt anlamlı iki cümleyi birbirine bağlar
Sınava hazırlandı lakin üniversiteyi kazanamadı
Her sabah spor yapıyor lakin zayıflayamıyordu
*Durum, pekiştirme anlamı katar
Dışarı çıkabilirsin lakin eve erken döneceksin
Seninle sinemaya gelirim lakin işim olmazsa
Bu kitabı sana alacağım fakat okuyacaksın
Açık Havada soğuk fakat fazla soğuk bir hava var
Büyük ama çok büyük bir bahçesi vardı
“AMA ,“YALNIZ BAĞLACI
*Lakin, fakat anlamında kullanılıyorsa bağlaç,
* Bir tek,sadece anlamında kullanılıyorsa ilgeç,
* Önündeki ismi niteliyorsa önad,
* Fiili niteliyorsa zarftır
Geziye yalnız bizim derslik katıldı (ilgeç)
Bu adam evde yalnız yaşıyor (zarf)
Yalnız halk müziği hayata üzüntülü bakarlar (sıfat)
Onunla konuşurum yalnız fikrim gerçi değişmez(senet)
Bu işin üstesinden ama sen gelirsin (edat)
Yoğun trafikte işe oysa yetişebildim (zarf)
Bütün gün evde yalnızdım (adaşmış önad)
Filmi seyredebilirsin fakat yarın erken kalkmalısın(b)
“AMA BAĞLACI
*Özneyi pekiştirir
Ben oysa yedi iklimin padişahıyım
Sen ki Fransa eyaletinin valisisin
*Niçinsonuç vardır
Günü fena geçmiş fakat çok dargın görünüyor
Sana değer veriyorum fakat seninle konuşuyorum
*Şüphe,sızlanma,şaşkınlık,niyetsonuç, varsayım
Beni tanımıyorsun fakat…(Yakınma)
Kafamı bir kaldırdım fakat onu karşımda gördüm(Şaşkınlık,)
Arabayı o çizmiş olabilir mi ki?(Şüphe)
Sana iş buldum ki kimseye yoksul olmayasın(AS)
Geç saatlere dek çalışmış olmalı fakat sabah uyanamamış (tahmin)
“KEZA…HEM BAĞLACI
Karşılaştırılan iki unsurun tümü anlamını vermektedirEş görevli sözcükleri bağlar
Hem arabayı keza evi üzerine alacakmış(Nesne)
Keza ucuz keza kaliteli kundura satıyor(Sıfat)
Ayrica çalışıyor keza üniversite okuyor(Cümle)
NE…NE BAĞLACI
Cümleyi anlamca negatif yaparKarşılaştırılan iki unsurun hiçbiri anlamını verir
*Sallanmaz o kalkışta ne bir kaba şaka ne bir kol(Özne)
*Adam kızını ne arıyor ne soruyor (yüklem)
*Ne kızı veriyor ne dünürü küstürüyor (cümle)
*Bu konu ne seni ne beni ilgilendirir (nesneyi)
NOT: İki karşıt sıfatı birbirine bağlarsa “ikisinin arası, ortası anlamı verir
· Kız ne zayıf ne kilolu biriydi
· Konuşan adam ne uzun ne kısaydı
ya… ya bağlacı:
Karşılaştırılan unsurlardan birini tasvir etmek için kullanılır
· Ya bu deveyi güdeceksin ya bu diyardan gideceksin (cümleleri)
· Aynayı ya Ayşe ya Özlem kırmıştır (özne)
· Ya salonun ya mutfağın penceresi kırıldı (tamlayan)
· Takıma ya beni ya onu alacaksın (nesneyi)
ÖTEKI BAĞLAÇLAR
Ogün okula gelemedim çünkü fazla hastaydım (sebep)
Bu maçı kazanacağız hatta şampiyon
olacağız(pekiştirme)
Mademki laf verdin, sözünü tutacaksın
Bu mağazada elbiseler çok hoş üstelik çok ucuz
Güya dağları sen yarattın
Meğer tüm evi o dağıtmış
Eğer kardeşine uğrarsan selamımı söyle
Çok geç kaldılar; yoksa kaza yaptılar
Ders çalışmıyor; üstelik haylazlık yapıyor
Önce bunlardan yani bildiğiniz sorulardan başlayın
Bizde yahut sizde çalışabiliriz
İster yazarsın ister yazmazsın
Seçme Parça *
Bağlaçların özellikleri
Bağlaçlar konu anlatımı
BAĞLAÇLAR
Cümleleri veya aynı görevdeki sözcükleri birbirine bağlayarak aralarında amaç ilgisi kuran sözcüklere denir
“İLE “VE BAĞLAÇLARI
Benzer görevdeki sözcükleri birbirine bağlar
Evin ve bahçenin kapısı açıktı(Tamlayan)
Bu radyo Adana ’da ve Mersin ’de yayın yapıyor(DT)
Akşam arkadaşıma gideceğim ve her şeyi anlatacağım
Cehennemle cenneti bu dünyada yaşadık(Nesne)
Evle okul aralarında mekik dokuyor(Tamlayan)
Annesiyle babası yarın bize gelecek(Özne)
Uyarı:Biri bağlaç diğeri ilgeç olan iki değişiklik “ile vardırBir cümlede “ilenin yerine “veyi getirebiliyorsak bağlaç, getiremiyorsak edattır
“Ara Sıra yandık ara sıra menekşelerle söyleştik(Edat)
“Kazaklarla ceketi parayla aldım(BE)
“DE BAĞLACI
*Denklik, gibilik anlamı katar
O filmi ben de seyrettim
Bence Aslı da bu işten anlamıyor
*Mübalağa anlamı katar
Çocuğun okuduğu şiir de şiirdi hani
Aldıkları araba da araba yani
*Hor Görme anlamı katar
Sen sınavı kazanacaksın da ben göreceğim
Güya bu işten anlıyorsun da konuşuyorsun
Büyüyecek de adam olacak da bize bakacak
*Sitem anlamı katar
Okula dek geldin de bir selam vermedin
İzmir ’e dek geldin de yanıma uğramadın
*Şaşma,inat,sebep, korkutma anlamı katar
Kardeşin de mi bizimle gelecek?(Şaşırma)
Ufaklık, kalemi vermem de vermem,diyor(İnat)
Ailesiyle kavga etti de evi terk etti(Sebep)
Dışarı çık da göreyim
*Lakin, ama anlamında kullanılır
Pansiyona kaydını yaptı da yerleşmedi
Bize gelmiş de fazla kalmamış
Uyarı:Türkçede biri bağlaç diğeri hal eki olan iki çeşit “de vardır “Deyi cümleden çıkardığımızda cümlenin yapısı bozulursa ektir bitişik yazılır, bozulmazsa bağlaçtır farklı yazılır
Bakkalda sebze de satılıyormuş
Ayşe de okulda kalmış
“AMA , “LAKIN BAĞLACI
*Karşıt anlamlı iki cümleyi birbirine bağlar
Sınava hazırlandı lakin üniversiteyi kazanamadı
Her sabah spor yapıyor lakin zayıflayamıyordu
*Durum, pekiştirme anlamı katar
Dışarı çıkabilirsin lakin eve erken döneceksin
Seninle sinemaya gelirim lakin işim olmazsa
Bu kitabı sana alacağım fakat okuyacaksın
Açık Havada soğuk fakat fazla soğuk bir hava var
Büyük ama çok büyük bir bahçesi vardı
“AMA ,“YALNIZ BAĞLACI
*Lakin, fakat anlamında kullanılıyorsa bağlaç,
* Bir tek,sadece anlamında kullanılıyorsa ilgeç,
* Önündeki ismi niteliyorsa önad,
* Fiili niteliyorsa zarftır
Geziye yalnız bizim derslik katıldı (ilgeç)
Bu adam evde yalnız yaşıyor (zarf)
Yalnız halk müziği hayata üzüntülü bakarlar (sıfat)
Onunla konuşurum yalnız fikrim gerçi değişmez(senet)
Bu işin üstesinden ama sen gelirsin (edat)
Yoğun trafikte işe oysa yetişebildim (zarf)
Bütün gün evde yalnızdım (adaşmış önad)
Filmi seyredebilirsin fakat yarın erken kalkmalısın(b)
“AMA BAĞLACI
*Özneyi pekiştirir
Ben oysa yedi iklimin padişahıyım
Sen ki Fransa eyaletinin valisisin
*Niçinsonuç vardır
Günü fena geçmiş fakat çok dargın görünüyor
Sana değer veriyorum fakat seninle konuşuyorum
*Şüphe,sızlanma,şaşkınlık,niyetsonuç, varsayım
Beni tanımıyorsun fakat…(Yakınma)
Kafamı bir kaldırdım fakat onu karşımda gördüm(Şaşkınlık,)
Arabayı o çizmiş olabilir mi ki?(Şüphe)
Sana iş buldum ki kimseye yoksul olmayasın(AS)
Geç saatlere dek çalışmış olmalı fakat sabah uyanamamış (tahmin)
“KEZA…HEM BAĞLACI
Karşılaştırılan iki unsurun tümü anlamını vermektedirEş görevli sözcükleri bağlar
Hem arabayı keza evi üzerine alacakmış(Nesne)
Keza ucuz keza kaliteli kundura satıyor(Sıfat)
Ayrica çalışıyor keza üniversite okuyor(Cümle)
NE…NE BAĞLACI
Cümleyi anlamca negatif yaparKarşılaştırılan iki unsurun hiçbiri anlamını verir
*Sallanmaz o kalkışta ne bir kaba şaka ne bir kol(Özne)
*Adam kızını ne arıyor ne soruyor (yüklem)
*Ne kızı veriyor ne dünürü küstürüyor (cümle)
*Bu konu ne seni ne beni ilgilendirir (nesneyi)
NOT: İki karşıt sıfatı birbirine bağlarsa “ikisinin arası, ortası anlamı verir
· Kız ne zayıf ne kilolu biriydi
· Konuşan adam ne uzun ne kısaydı
ya… ya bağlacı:
Karşılaştırılan unsurlardan birini tasvir etmek için kullanılır
· Ya bu deveyi güdeceksin ya bu diyardan gideceksin (cümleleri)
· Aynayı ya Ayşe ya Özlem kırmıştır (özne)
· Ya salonun ya mutfağın penceresi kırıldı (tamlayan)
· Takıma ya beni ya onu alacaksın (nesneyi)
ÖTEKI BAĞLAÇLAR
Ogün okula gelemedim çünkü fazla hastaydım (sebep)
Bu maçı kazanacağız hatta şampiyon
olacağız(pekiştirme)
Mademki laf verdin, sözünü tutacaksın
Bu mağazada elbiseler çok hoş üstelik çok ucuz
Güya dağları sen yarattın
Meğer tüm evi o dağıtmış
Eğer kardeşine uğrarsan selamımı söyle
Çok geç kaldılar; yoksa kaza yaptılar
Ders çalışmıyor; üstelik haylazlık yapıyor
Önce bunlardan yani bildiğiniz sorulardan başlayın
Bizde yahut sizde çalışabiliriz
İster yazarsın ister yazmazsın
Seçme Parça *