Bakan Albayrak: Küresel zorluklara karşı en iyi hazırlanmış ülkelerden biriyiz

Bakan Albayrak, Birleşmiş Milletler (BM) 74. Genel Heyet Toplantıları kapsamında ABD'nin New York kentine Türk Amerikan İş Kurulunun (TAİK) 10'uncu Türkiye Yatırım Konferansında konuştu.

Türkiye ile ABD ortasındaki ticaret hacminin bugünkünden çok daha büyük potansiyele sahip olduğunu belirten Albayrak, şunları söyledi:

"Türkiye ile ABD çok boyutlu, karşılıklı çıkar ve hürmete dayalı bir bağlantıya sahiptir. NATO müttefikleri olarak Türkiye ve ABD, ikili alakalarını demokrasi, özgürlükler, insan haklarına hürmet, hukukun üstünlüğü ve hür piyasa iktisadı üzere üniversal kıymetler üzerine kurmuştur. İki ülke terörle uğraş, güç, nükleer silahsızlaşma ve global ekonomik gelişmeler noktasında iş birliği yapmaktadır."

"Potansiyel 20 milyar doların çok üzerindedir"



2018'de iki ülke ortasındaki ticarete değinen Albayrak, "İki ülke ortasındaki potansiyel 20 milyar doların çok üzerindedir. Bu sebeple Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan ile ABD Lideri Trump, bilhassa ticaret alanında daha güçlü bir iş birliği yapılması gerektiğine vurgu yapmışlardır. Bu kapsamda iki ülke önderi ikili ticari bağlantılarda 100 milyar dolarlık yeni bir amaç koymuştur. Bu maksadı yakalamak için çok çalışıyoruz." sözünü kullandı.

Albayrak, ikili ticarette bu maksadın yakalanabilmesi için hem kendi bakanlığı, hem de ilgili öbür bakanlıklar nezdinde ABD'li muhataplarıyla yakın bir iş birliği içinde çalışmaların nisandan bu yana sürdüğünü aktararak, kelam konusu çalışmaların stratejik bir perspektife dayalı olduğunu, ayrıyeten bugünkü global ekonomik durumda iki ülkeye de kıymetli avantajlar sağlayacağını vurguladı.

Türkiye ile ABD ortasında birçok alanda yakın iş birliği imkanı olduğuna dikkati çeken Albayrak, "Türkiye her vakit alandaydı, bugün de alanda, yarın da alanda olacak; bu kapsamda ABD ile de tam bir iş birliği içinde olacağız." dedi.

"Bu iş birliği iki ülke iktisadı için de önemli"

"Bu iş birliği iki ülke iktisadı için de hayati derecede değerlidir." diyen Albayrak, "Bugün içinde bulunduğumuz vakti yeni bir perspektifle okumak durumundayız. Bugünü eski perspektifle okumaya çalışanlar katiyetle kaybedecektir." diye konuştu.



Global finansal sistemin ve global ticaretin gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler üzerinde derin tesiri olduğu bir devirden geçildiğine dikkati çeken Bakan Albayrak, ülkelerin mali siyasetlerini revize ederken bilhassa de global ticarette dezavantajlı duruma düşmelerini önlemek için efor harcadığını belirtti.

"En yeterli hazırlanan ülkelerden biriyiz"

Albayrak, "Ekonomimizdeki kırılganlıkları azaltmak ve Türkiye'ye ve yatırımcılarımıza yönelik itimadı artırmak için çoğunuzun da bildiği üzere ağustos ayından bu yana ağır bir ajandayı takip ediyoruz. Ülkemizin, global sistemin en güçlü devrinde bilhassa de yaklaşmakta olan global zorluklara karşı en uygun hazırlanmış ülkelerden biri olduğuna vurgu yapıyorum." dedi.

Tekrar dengeleme sürecinde iktisadın büyük kırılganlıklarına ve itimadı güçlendirmeye odaklandıklarını kaydeden Albayrak, geçen eylül ayında Yeni İktisat Programı'nın duyurulmasından bu yana Türkiye’nin iktisatta değerli bir dengeleme sağladığına dikkati çekti.

Albayrak, kelam konusu dengeleme süreci ile ilgili şunları söyledi:

"Yıllık enflasyon oranları kıymetli ölçüde düştü. Cari hesapta değerli bir güzelleşme kaydedildi ve ekonomik faaliyet üçüncü çeyrekten itibaren toparlanmaya başladı. Bunun yanı sıra uzun periyotta toparlanmayı hızlandırmak ve iktisadımızı desteklemek için yapısal reformlarımızı uygulamaya devam ettik."



Türkiye'nin bir yıl içinde enflasyonda, Ekim 2018'de yüzde 25,2'den Ağustos 2019'da yüzde 15'e indirerek yaklaşık 10,2 puanlık düşüş sağladığını hatırlatan Albayrak, "Eylül bilgileri ekimde geldiğinde hem üretici hem de tüketici fiyatlarında tek haneli enflasyonu göreceğiz." dedi.

"Türkiye Arjantin ile karşılaştırılamaz"

Bir yıl evvel Türkiye ile ilgili apayrı bir öykü anlatıldığını ve Türkiye'nin de Arjantin ile birebir sepete konularak Ankara'nın Memleketler arası Para Fonuna (IMF) gidebileceğinin konuşulduğunu aktaran Albayrak, Türk iktisadının temeli ve rekabetçiliğinden ötürü Türkiye’nin Arjantin ile karşılaştırılamayacağını söz ettiklerini ve nihayetinde de Arjantin ile Türkiye'nin bir yıl sonra geldikleri noktanın çok farklı olduğunu kaydetti.

Arjantin'in şu anda mali manada berbat bir durumda olduğunu tabir eden Albayrak, Türkiye’nin ise kimsenin beklemediği bir formda toparladığını aktardı.

"Türkiye iktisadı sağlam adımlarla ilerliyor"

Dengeleme safhasındaki en büyük muvaffakiyetin, cumhuriyet tarihinde cari hesapta tüm vakitlerin en yüksek rekoruna ulaşmak olduğunu kaydeden Albayrak, "Cari hesapta temmuzdan temmuza 4,4 milyar dolar fazla vermek, global ticaret türbülansla karşı karşıya kalırken Türkiye iktisadının nasıl sağlam adımlarla ilerlediğini göstermektedir." dedi.

Global atmosfer bu kadar dalgalı iken Türkiye'nin bilhassa de ithalat-ihracat oranlarında hedeflediği noktaya varması konusunda kuşkular olduğunu anlatan Albayrak, bu ilerlemeye ait temmuz ve ağustos bilgilerinden bilgiler paylaştı.



Albayrak, "Bu gelişme temel olarak güçlü turizm mevsimi ve dış ticaretteki olumlu gelişmelerden kaynaklanmıştır. İthalattaki daralma ve hükümetin ihracatçıları destekleme aksiyonları ve teşvikleri ve iş adamlarımızın güçlü performansı sayesinde güçlü ihracat performansı sayesinde olmuştur." değerlendirmesinde bulundu.

Ekonomik faaliyet 2019'un birinci yarısında, makul sanayiler için katma kıymet vergilerinin düşürülmesi, kamu bankalarının kaynaklarına dayalı ihtiyati kredi programları ve itimada yönelik güzelleşme sayesinde toparlanmanın başladığını tabir eden Albayrak, "2019 yılının son çeyreğinde ekonomik aktivitenin enflasyon ve risk prömiyerindeki düşüşe karşı değerli ölçüde artmasını ve tüm yıl için olumlu bir büyüme kaydetmesini bekliyoruz." dedi.

Türkiye'nin son 5 yılda 8 seçim geçirdiğine ve gelecek 4 yıl rastgele bir seçim olmayacağına dikkati çeken Albayrak, Türkiye iktisadının 2020'de hane halkı tüketim harcaması kapsamında daha yüksek ivme yakalayacağını umduklarını belirtti.

Bakan Albayrak, ayrıyeten kelam konusu büyüme suratının fiyat istikrarını tehlikeye atmaması yahut cari hesap üzerinde sıhhatsiz baskı oluşturmaması gerektiğini vurguladı.

"Mali disiplin, Türkiye iktisadının ana çıpası oldu"

Öbür yandan, mali disiplin konusunun da değerine vurgu yapan Albayrak, şunları söyledi:



"Mali disiplin, Türkiye iktisadının ana çıpası oldu. Gelecek yıllarda bütçe açığımızı, gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 3'ünün altında tutacağız ve sağduyulu bir maliye siyasetini sürdürmekte kararlıyız. Türkiye, 2002 yılında yüzde 72, şu an ise yüzde 3 ile Avrupa Birliği (AB) tarafından tanımlanan genel devlet borç stokunun GSYİH'ye oranıyla devlet borçlarını azaltma konusunda güçlü bir muvaffakiyet hikayesidir. Bu bilanço, güçlü bütçe disiplini stratejisinin bir sonucudur. Bu sayede 2018 yılı üzere güçlü seçim süreci ile dolu olan bir vakitte bile yüzde 1,9'luk bir açık verdik. O vakitler herkes yaklaşan seçim sebebiyle, bütçe açığının artacağını söylüyorlardı. Önümüzdeki 4 yıl içinde ise rastgele bir seçim olmayacağından ötürü daha istikrarlı, disiplini ve güçlü bir bütçe stratejisine tanıklık edecekler."

Bununla birlikte, Türk bankacılığın kuvvetli ve yüksek rekabet ortamına karşın karlı, inançlı ve sağlam pozisyonunu muhafazaya devam ettiğini kaydeden Albayrak, bankacılık bölümünün varlık kalitesini korumak açısından güzel bir esneklik göstermeye devam ettiğini belirtti.

Albayrak, "Bankacılık dalımızın ekonomik aktiviteyi desteklemek için uygun işletmelere ve tüketicilere yeni krediler vermesini sağlamak istiyoruz. Bu ortada ana stratejimiz olarak, bankaların gereğince etkin kalmasını sağlamak için ödenemeyen banka kredilerini süratli ve verimli bir formda çözmeye odaklanıyoruz." diye konuştu.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun bankalara yönelik en son titizlikle yaptığı mali bünye kıymetlendirme çalışması sonucunda, bu yılın sonuna kadar bölümde takip hesaplarına aktarılması gereken toplam 8 milyar dolar büyüklüğünde kredi tespit edildiğini anlatan Albayrak, bu kredilere yıl sonuna kadar tahlil bulunacağına işaret etti.

Albayrak, "Bunu geride bırakmak istiyoruz." sözünü kullanarak, birçok inşaat ve güç bölümlerine kullandırılan bu krediler için gerekli sınıflama değişikliklerinin yapılmasıyla, bölümün yüzde 18,2 olan sermaye yeterlilik rasyosunun yaklaşık 50 baz puan kadar düşerek yüzde 17,7 düzeyine gerileyeceğini, takibe dönüşüm oranının ise yüzde 4,6'dan yüzde 6,3 düzeyine yükseleceğini söyledi.



Son gelen sayıların, sıkıntılı kredilerin hala yönetilebilir düzeylerde olduğunu ve bankacılık bölümünün sermaye yapısının güçlü olduğunu gösterdiğinin altını çizen Albayrak, problemli kredilerde gerekli sınıflandırmalar yapıldıktan sonra bankacılık kesiminin sermaye yeterlilik rasyonunun yasal hudut olan yüzde 8'in çok üstünde kalacağına işaret etti.

Türkiye'nin kıymetli adımlar atarak global iktisada adapte olduğunu belirten Bakan Albayrak, "Bölgedeki en büyük ekonomik ve endüstriyel güç olma yolunda süratle ilerliyoruz." değerlendirmesini yaptı.